Yenilenebilir Enerji Kaynakların ı Teşvik Etmeye Yönelik Uygulamalar

1. Yenilenebilir Enerji Teşvik Mekanizmalarının Yatırımlar Üzerindeki Etkisi -Türkiye Örneğinin İncelenmesi Erol ÜNAL Enerji Uzmanı T.C. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu ICCI 2010-İstanbul 12 Mayıs 2010

2. Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Teşvik Etmeye Yönelik Uygulamalar Ana Yöntemler1-Garanti edilen minimum fiyat uygulaması2-Kota/İhale yöntemi3-Yeşil sertifika uygulaması Ana Yöntemler Dışında- Vergi muafiyeti - Yatırım indirimi gibi mali teşvik uygulamaları - Araştırma-Geliştirme (Teknoloji) Destekleme . 2

3. Türkiye Kurulu Gücü Kaynak: TEİAŞ-Erişim 11.5.2010

4. Türkiye Kurulu Gücü-Kaynak Bazında Kaynak: TEİAŞ-Erişim 11.5.2010

5. 2009 YILI ÜRETİM VERİLERİ(Yakıt/Kaynak)

6. TALEP DEĞİŞİMİ (2008-2017) Talepte yılda yaklaşık %7,5 artış öngörülmektedir (Baz Senaryo)Baz senaryoya göre, talebin önümüzdeki 10 yılda (2017 yılına kadar) iki katına çıkması beklenmektedir. 6

7. TÜKETİMİN GELİŞİMİ 7

8. İTHALAT-İHRACATIN GELİŞİMİ

9. ÜRETİMİN KAYNAKLARA DAĞILIMI

10. ARZ GÜVENLİĞİYEDEK ENERJİ KAPASİTESİ

11. ARZ GÜVENLİĞİYEDEK GÜÇ KAPASİTESİ

12. TALEP ARTIŞ HIZI

13. TÜRKİYE’DE YENİLENEBİLİR ENERJİ Yenilenebilir Enerjinin Gelişimi ve Hızlanması - 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu - 5346 sayılı YEK Kanunu - Bu kanunlara bağlı olarak yayımlanan diğer mevzuat - YEK Kanun Taslağı 1- Kaynak bazında farklılık 2- Yerli teknoloji/üretim destekleme

14. TÜRKİYE’DE YENİLENEBİLİR ENERJİ TEŞVİKLERİ Kaynak: tmmmob-Makine Mühendisleri Odası-Türkiye’nin Enerji Görünümü Raporu-Mart 2010 14

15. TÜRKİYE’DE YENİLENEBİLİR ENERJİ TEŞVİKLERİ Kaynak: tmmmob-Makine Mühendisleri Odası-Türkiye’nin Enerji Görünümü Raporu-Mart 2010 15

16. TÜRKİYE’DE YENİLENEBİLİR ENERJİ TEŞVİKLERİ Kaynak: tmmmob-Makine Mühendisleri Odası-Türkiye’nin Enerji Görünümü Raporu-Mart 2010 16

17. YENİENEBİLİRLER TREND/HEDEFLER Kaynak: ETKB Stratejik Raporu 17

18. YENİENEBİLİRLER TREND/HEDEFLER RES-JES Kaynak: ETKB Stratejik Raporu

19. YENİENEBİLİRLER TREND/HEDEFLER ETKB Stratejik Raporu Hedefler Termik (Yerli Kömür): 2013 sonuna kadar ek 3.500 MW kapasite Nükleer : 2014 yılına kadar başlanacak HES : 2013 sonunda yapımına başlanan 5.000 MW’ın bitirilmesi RES : 2014 itibariyle toplamda 10.000 MW kurulu güç JES : 2014 itibariyle toplamda 300 MW kurulu güç HES+JES+RES = Yaklaşık 15.000 MW ek kapasite Hedef: Yenilenebilirler Kaynak: ETKB Stratejik Raporu 19

20. YENİLENEBİLİR ENERJİNİN SAĞLAYACAĞI KATKILAR İstihdam Teknoloji Transferi İklim Değişikliği Dışa Bağımlılığın Azaltılması Uluslar arası sorunlardan etkilenme riskinin azalması Yüksek YEK potansiyeli nedeniyle yabancı yatırımcı için TR’de yatırımın cazip olması 20

21. YENİLENEBİLİR ENERJİ İLE İLGİLİ KRİTİKLER Kaynak Transferine neden olunduğu eleştirileri 21

22. YENİLENEBİLİR ENERJİ İLE İLGİLİ KRİTİKLER Yurtdışı ileri teknolojiye bağımlılık : Sonraki yıllarda makine çöplüğü olma rsiki Yerli üretim teşviki : Fiili üretim yurtdışında-Üretim TR’de yapılmış gibi gösterilmesi riski Tesislerin yapımı : ÇED’e rağmen çevresel hassasiyetlerin yeterince önemsenmemesi (İnşaat aşamasında çevreye daha fazla zarar verilmesi) Kurulu sistem (lisanslama sisteminin yetersizliği) : Yatırım yapan/yapmayanı ayırmaya tam olarak imkan vermemesi. 22

23. YAŞANAN SORUNLAR Lisans Öncesi 1- HES’lerde proje tasdik öncesi ve SKHA’da yaşanabilen sorunlar Çözüm: Havza bazında inceleme 2- Tesislerin sisteme bağlantısı ile ilgili sorunlar RES’lerde bağlantı kapasitesi yetersizliği Aynı bölgede yer alan üretim tesislerinin lisans başvuru tarihlerinin farklı olması Çözüm: RES için bağlanabilecek kapasiteye göre başvuru alınması ve tüm projeler için havza bazında inceleme 3- Yenilenebilirlerin teşvikinin mevcut seviyelerde yetersiz kalması Çözüm : Kaynak ve teknoloji bazında bir düzenleme yapılması 4- Proje izin süreçlerinde yaşanan sorunlar Çözüm : Ön izin sisteminin getirilmesi 23

24. YAŞANAN SORUNLAR Lisans Sonrası Finansman temini Tesislerin ekipman (türbin) temininin uzun bir süre alabilmesi Enerji yatırımlarına çevresel gerekçelerle gösterilen hukuki ve fiziki tepkiler Diğer mevzuattan kaynaklanan izin ve onayların alınmasında yaşanan sorunlar Bağlantı sorunları Yenilenebilir enerjiye yönelik teşviklerin şu an için yetersizliği Projelerin onay ve kabulü işlemlerinin çok uzun sürmesi DUY fiyatlarındaki oynaklığın YEK yatırımları üzerinde dolaylı etkisi Kamuoyunun bilgilendirilmesi sürecinde yaşanan aksamalar 24

25. NE YAPILMALI? YEK teşviklerinin kaynak bazında değerlendirilmesi Teknolojilerin farklı olması Yatırım tutarlarının kaynak bazında değişmesi YEK projelerine ek kaynak olacak mekanizmaların değerlendirilmesi Karbon emisyon sistemi ve ticareti Yeşil sertifika/YEK Belgesi mekanizmasının hayata geçirilmesi AR-GE ve Teknoloji destekleri Proje finansmanında mali teşvikler getirilmesi YEK’e dayalı enerji projelerinde diğer onay süreçlerine öncelik/istisna getirilmesi YEK projelerinde sağlanacak istihdamın artırılmasına yönelik teşvikler sağlanması Kamu-Kamu ve Kamu-Özel sektör koordinasyonun artırılması 25

26. TEŞEKKÜRLER eunal@epdk.org.tr 26