GMO biobezpieczeństwo i różne kolory biotechnologii

1. GMObiobezpieczeństwoi różne kolory biotechnologii Wrocław 31.01.2013

3. GMO to znaczy: • Biomateriały [len, bawełna i innowacyjne]. • Bioenergetyka [bioetanol, biodiesel, metan, wodór, biomasa]. • Pasze GM. • Żywność GM i przetwórstwo z wykorzystaniem GMO. • Biofarmaceutyki [hormony, przeciwciała monoklonalne, szczepionki]. • Transplantologia, diagnostyka […]. • Produkcja przemysłowa.

4. Czy i jakie GMO jest konieczne? * Rośliny GM. * Mikroorganizmy GM. * Zwierzęta GM.

5. Cele i sposoby wykorzystania GMO: • bezpośrednia konsumpcja; • pośrednio [pasze]; • jako źródło komponentów [enzymy]; • jako surowiec [materiały, energetyka]; • jako bioreaktory.

6. Przykłady: • Pasze w Polsce; ok. 2 mln ton/rok śruty sojowej GM - uwarunkowania i alternatywy. • Złoty ryż; prowitamina A – 25 ug/g ziarna; gotowe do produkcji od 1998 r. • Craig Venter: Mycoplasma laboratorium. • Bioetanol w Brazylii (80% rynku): trzcina cukrowa GM. • Hormony. • Diagnostyka (p-ciała monoklonalne).

7. Rośliny GM • Odporność na herbicydy [glifosat, glifosynat]; • Odporność na szkodniki [Bt]; • Cechy technologiczne; • Odporność na wirusy; • Bioreaktory.

8. OPINIA PUBLICZNA W POLSCE:CBOS: Dwie trzecie ankietowanych za zakazem uprawy roślin GM • 65 proc. ankietowanych jest za zakazem uprawy w Polsce roślin zmodyfikowanych genetycznie; przeciwko zakazowi jest 22 proc. badanych w sondażu przeprowadzonym przez Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS). • Wśród Polaków przeważają opinie (65 proc.), że w Polsce powinno się zakazać uprawy roślin zmodyfikowanych genetycznie (GM). Należy też podkreślić, że większość z tej grupy (42 proc.) opowiada się za jej bezwzględnym zakazem. Przeciwnicy zakazu stanowią nieco ponad jedną piątą badanych (22 proc.), przy czym jedynie 6 proc. sprzeciwia się zakazowi w sposób zdecydowany. Opinie na temat uprawy roślin GM pokazują, że choć większość Polaków uznaje ją za osiągnięcie nauki i wiedzy naukowców (66 proc.), to jednocześnie uważa, iż uprawa ta grozi pojawieniem się u ludzi nowych chorób i alergii (76 proc.), może powodować nasilenie występowania różnych chorób (71 proc.), czy też niekontrolowane zmiany genetyczne u człowieka (67 proc.). Zdecydowana większość uważa, że jest to niebezpieczna ingerencja w przyrodę (71 proc.). Nieomal połowa (47 proc.) sądzi też, że jest to niedopuszczalna ingerencja w "porządek ustalony przez Boga". • Prawa patentowe do materiału siewnego roślin GM posiadają firmy, które zainwestowały w badania prowadzące do ich wytwarzania. Przeciwnicy takich upraw widzą w tym potencjalne zagrożenie dla rolników i konsumentów. Zdecydowana większość badanych (71 proc.) dostrzega jednak ryzyko opanowania rynku przez międzynarodowe koncerny związane z uprawą roślin zmodyfikowanych genetycznie. Ponad połowa (52 proc.) przychyla się też do opinii, że uprawy GM mogą spowodować pogłębianie się różnic materialnych pomiędzy ludźmi i krajami. • Opinie Polaków w kwestii, czy uprawa GM to szansa na zlikwidowanie głodu i niedostatku, są podzielone - tyle samo osób zgadza się z tym stwierdzeniem, co je odrzuca (po 41 proc.). • Więcej niż połowa badanych (54 proc.) deklaruje, że nie zetknęła się na polskim rynku z produktami zawierającymi organizmy zmodyfikowane genetycznie. Najczęściej są to rolnicy i emeryci. Niemal jedna piąta ankietowanych (18 proc.) nie potrafi powiedzieć, czy widziała takie produkty. • Ponad 90 proc. ankietowanych uważa, że produkty zawierające organizmy zmodyfikowane genetycznie, jak te produkty ze zwierząt karmionych paszą zawierającą organizmy zmodyfikowane genetycznie powinny być odpowiednio oznakowane. • Około 72 proc., mając możliwość wyboru, kupiłoby produkt bez GMO nawet wówczas gdyby był droższy od artykułu zawierającego modyfikacje genetyczne. • PAP, 08-01-2013, 12:57

10. Organizacje naukowe popierają rozwój inżynierii genetycznej: • Prezydium PAN; • Komitet Biotechnologii PAN; • European Food Safety Authority [EFSA]; • European Commission EU [EC]; • Food and Drug Administration USA [FDA]; • All European Academies [ALLEA]; • European Academies Scientific Advisory Council [EASAC]; • …

11. Areał upraw kukurydzy Bt w krajach członkowskich UE Źródło: FAS Post, za: USDA GAIN Report Number: FR9105, Agricultural Biotechnology Annual,

12. Rośliny GM w UE w latach 1995-2002 [8] • 81 projektów badawczych z udziałem GMO w zakresie biobezpieczeństwa. Na podstawie tego kompleksowego doświadczenia Komisja mogła oświadczyć, że prace z GMO nie tylko nie są zagrożeniem, ale w realnych warunkach są wręcz bezpieczniejsze niż standardowe rośliny • Firoz AMIJEE, Pioneer Overseas Corporation and European Network of GMO Laboratories, United Kingdom, Brussels, 11-13.11.2002.

13. Rośliny genetycznie zmodyfikowane są tak samo bezpieczne (lub niebezpieczne) jak inne rośliny czy też inne produkty innowacyjnych technologii!!! • Każde DNA i peptydy (w tym rDNA i białka będące produktem ekspresji rDNA) są zbudowane odpowiednio z tych samych 4 nukleotydów i 20 aminokwasów. • Technologia rekombinacji DNA nie zmienia właściwości chemicznych DNA i peptydów. • DNA i rDNA są hydrolizowane zgodnie z tą samą kinetyką. • DNA (oraz rDNA) nie są toksyczne. • Zgodnie z dostępnymi danymi DNA (oraz rDNA) nie są ani alergenne, ani immunogenne. • DNA [oraz rDNA] nie są włączane do genomu podczas konsumpcji. • Konsumpcja żywności i pasz GM nie zmienia całkowitej ilości spożytych DNA i białek.

14. Efekty zastosowania GMO • Ekonomiczne. • Społeczne. • W kategoriach stosunków międzynarodowych. • Zdrowotne. • Środowiskowe. • Filozoficzne, religijne.

15. Konkluzje: • Prawna regulacja końcowego produktu a nie technologii [science basedderegulation, bowiem np. owoce kiwi czy ziemniaki, nigdy nie były przedmiotem kontroli i regulacji prawnych, a w tych przypadkach znane są liczne przykłady toksycznych i alergennych cech tych produktów]. • Rozpoznanie znaczenia nowych technologii rolniczych musi być połączone z regulacjami prawnymi. Regulacje prawne UE winny wspierać małe i średnie firmy rolne; natomiast obecna legislacja wspomaga wielkie firmy ponadnarodowe. • Rola UE w rozwoju nowoczesnych technologii przy jednoczesnym podkreśleniu osiągnięć i znaczenia gospodarczego rozwijających się ekonomii [Chiny, Indie, Brazylia, Argentyna]. Podkreślenia wymaga bardzo przykra konkluzja o traceniu przez Europę pozycji światowego lidera w zakresie technik inżynierii genetycznej. • Rozwój technik inżynierii genetycznej jest konsekwencją doskonalenia technik hodowlanych realizowanych przez wiele stuleci. • Rola wielkich firm ponadnarodowych i znaczenie własności intelektualnej musi być docenione; w szczególności przyjęcie „patentu jednolitego” będzie miało istotne znaczenie. • Istotne będzie również wprowadzenie nowej nomenklatury; proponuje się: plant molecularbreeding [molekularna hodowla roślin] oraz modern technology cropimprovement [doskonalenie roślin uprawnych z zastosowaniem nowoczesnych technologii]. • Zasadnicze znaczenie ma komunikacja społeczna. Konieczne są: poparcie i propagowanie popularyzacji nauki oraz publiczna dyskusja, jednakże winna być ona oparta na danych naukowych, a nie emocjach społeczeństwa.

16. Konkluzje • Nie ma możliwości uniknięcia GMO w gospodarce. • Bioekonomia to klucz do przyszłości. • Mamy prawo do świadomego wyboru.

17. KONKLUZJA zagrożenia to: GMO = UFO = Nessi Nikt nie udowodnił nieistnienia, a zatem istnieje szansa …

18. Dziękuję,zapraszam do dyskusji

19. Literatura • A decade of EU-funded GMO research (2001-2010): • http://ec.europa.eu/research/biosociety/library/brochures_reports_en.htmEC-sponsored research on Safety of Genetically Modified Organisms (1985-2000) • http://ec.europa.eu/research/quality-of-life/gmo/

20. Najczęściej cytowane prace w minionym roku : • Jędrysiak M., Ćwierć miliona samobójców, • http://wyborcza.pl/1,87648,9596856,Cwierc_miliona_samobojcow.html [dostęp 18.07.2011]. • Program Uwaga „GMO jedzenie z obcym genem” [dostęp TVN 20.07.2011]. • Smith Jeffrey M. Nasiona kłamstwa, czyli o łgarstwach przemysłu i rządów na temat żywności modyfikowanej genetycznie, Oficyna Wydawnicza 3.49, Poznań 2007: 33, 168. • Wiąckowski Stanisław K. Genetycznie modyfikowane organizmy obietnice i fakty, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko 2008: 31.