1 / 45

BEL AĞRILI HASTANIN DEĞERLENDİRİLMESİ

BEL AĞRILI HASTANIN DEĞERLENDİRİLMESİ. Prof. Dr. Hayri Tevfik ÖZBEK Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Algoloji Bilim Dalı. Sunum Akışı. Lomber Omurga Anatomisi Bel Ağrısı Etiyolojisi ve Risk Faktörleri Bel Ağrısının Sınıflandırılması Bel Ağrısında Klinik Değerlendirme

ahammonds
Download Presentation

BEL AĞRILI HASTANIN DEĞERLENDİRİLMESİ

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. BEL AĞRILI HASTANIN DEĞERLENDİRİLMESİ Prof. Dr. Hayri Tevfik ÖZBEK Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Algoloji Bilim Dalı

  2. Sunum Akışı • Lomber Omurga Anatomisi • Bel Ağrısı Etiyolojisi ve Risk Faktörleri • Bel Ağrısının Sınıflandırılması • Bel Ağrısında Klinik Değerlendirme • Bel Ağrısında Ayırıcı Tanılar • Bel Ağrısında Görüntüleme Yöntemleri • Bel Ağrısında Kullanılan Ölçütler

  3. Lomber Omurga Anatomisi

  4. Risk Faktörleri - I

  5. Risk Faktörleri - II

  6. Bel Ağrısında Semptomlardan Sorumlu Mekanizmalar

  7. DEJENERASYON • Lomber Spondiloz • İntervertebral disk • Korpus • Faset eklemler • Lamina • Ligamanlar • Faset Sendromu • Diskojenik Ağrı • Disk Hernisi • Kombine Disk ve Faset dejenerasyonu • Spinal Stenoz KLİNİK TABLOLAR

  8. ETİYOLOJİ

  9. Anamnez - I • Hastanın yaşı? Mesleği? Cinsiyeti? • Ne kadar süredir mevcut? Arttıran azaltan faktörler neler? • Hareketin ve istirahatin etkisi nedir? • Gece ağrısı ? • Eşlik eden sistemik bulgular ? • Ağrının yayılımı? Başlangıcı ?

  10. Anamnez - II • Uyuşma, yanma, karıncalanma gibi nöropatik şikayetler mevcut mu? • Sabah tutukluğu? • İdrar ve dışkı hissiyatında kayıp? • Kas güçsüzlüğü? • Hastanın psikososyal özellikleri? • Özgeçmiş? Soygeçmiş? • İlaç? Alkol? Madde?

  11. Kırmızı Bayraklar • Yaş>50 • Açıklanamayan ateş, terleme • Açıklanamayan kilo kaybı • Ciddi travma • Gece ağrısı • Üriner veya fekal inkontinans • Osteoporoz hikayesi • Kortikosteroid kullanımı • İntravenöz madde kullanımı • İmmünsupresyon • İlerleyici nörolojik bozukluklar • 6 hafta konservatif tedaviye yanıtsızlık

  12. Sarı Bayraklar • Ağrının ciddi sakatlığa yol açacağı inancı • Ağrı korkusuyla aktiviteden kaçınma • Aktif tedaviden çok pasif tedaviden medet umma • Negatif ruh hali, toplumdan kaçma • İşten memnuniyetsizlik • Aşırı koruyucu aile ya da aileden destek yokluğu 13

  13. Bel Ağrısının Sınıflandırılması

  14. Fizik Muayene - İnspeksiyon • Yürüme Paterni • Ayakta durma ve oturma postürü • Hastanın yüz ifadesi • Düşük ayak ? • Kifoz ? • Skolyoz? Yapısal ? Fonksiyonel ? • Lomber lordoz? Artmış? Azalmış? • Trandelenburg?

  15. Fizik Muayene - Palpasyon • Krista iliakaları birleştiren hat L4-L5 interspinöz hattan geçer • Umblikus L3-L4 disk aralığı hizasında • Spina iliaka posterior superiorları birleştiren hat S2 • Spinöz proses hassasiyeti • Akut kas spazmı • Faset eklem hassasiyeti • Copeman nodülü • Koksiks palpasyonu

  16. Bel hareketlerinin değerlendirilmesi

  17. Nörolojik Muayene

  18. S1 L4 L5 L3

  19. Lomber Provakatif Testler • Düz bacak kaldırma testi(DBK) • Çapraz DBK testi • Bilateral DBK testi • Laseque testi • Bowstring testi • Braggard testi • Femoral germe testi • Yeoman testi • Slump(Çökme) Testi • Bechterew Testi • Minör Belirtisi, Antaljik çökme bulgusu • Waddell bulguları • Gaenslen testi • İliak kompresyon testi • Sakroiliak disfonksiyon testi

  20. Düz Bacak Kaldırma Testi • L5-S1-S2 • 35-75 derce (+) anlamlı • 0-35 derece (+) spastik priformis ve sakroiliak eklem patolojileri • >75 derece (+) gergin hamstring veya gluteal kaslar

  21. J Manipulative Physiol Ther. 2011 May;34(4):231-8. doi: 10.1016/j.jmpt.2011.04.010. Epub 2011 May 5.Validity of the straight-leg raise test for patients with sciatic pain with or without lumbar pain using magnetic resonance imaging results as a reference standard.Capra F1, Vanti C, Donati R, Tombetti S, O'Reilly C, Pillastrini P. • 2352 hasta retrospektif olarak taranmış • Hastalarda MRI ile lomber disk herniasyonu varlığı araştırılmış • 1305 hasta da lomber disk herniasyonu saptanmış • Lomber disk herniasyonu saptanan hastaların 741’inde pozitif bulunmuş • Düz bacak kaldırma testi’nin sensitivitesi: %36 spesifisitesi: %74 olarak saptanmış

  22. Braggard Manevrası • Hamstring kısalığı ve Siyatik sinir irritasyonu ayırımında

  23. Femoral Germe Testi • Yüksek seviyeli disk herniasyonunun değerlendirilmesi • Anteromedial uyluk L3 • Orta tibia L4

  24. Bechterew Testi • Radiküler ağrı nedeniyle test uygulanamazsa • Hasta geriye yaslanırsa • >40 yaş hastada radiküler ağrı değerlendirilmesinde Düz Bacak Kaldırma Testi’nden daha değerli

  25. Sakroiliak Eklem Değerlendirilmesi • Pelvik kompresyon testleri • Gaenslen testi • Fabere testi • Karşı sakroiliak eklemde ağrı olması anlamlı

  26. Bel Ağrılı Hastalarda Kullanılan Değerlendirme Ölçütleri • Oswestry Bel Ağrısı Özürlülük Sorgulama Formu • Roland- Morris Özürlülük Formu • Waddell Özürlülük İndeksi • Dallas Ağrı Sorgulama Formu (Lawlis ve ark.) • Quebec Bel Ağrısı Özürlülük Formu • Bel Ağrısı Sonuç Skalası (Greenough ve ark.) • Kronik Hastalık Problemi Formu (Kames ve ark.) • Özürlülüğün Algılanma Skalası • Fonksiyonel Kapasite İndeksi (Roland ve ark.) • Siyatik Ağrılarında Fonksiyonel Yetersizlik (Duruöz ve ark.) • İstanbul Bel Ağrısı Fonksiyonel Skalası (Duruöz ve ark.) • Kendini İyi Hissetme Kalitesi • Mc Master Sağlık İndeksi • Sickness Impact Profile • SF-36 • Duke Sağlık Profili

  27. Konjenital Anomaliler • Transizyonel vertebra • Son lomber vertebranın hem lomber hem sakral vertebra özelliklerini taşıması • Sakralizasyon, Lumbalizasyon • Spina bifida okülta • En sık sakral 1. vertebra • L4-L5 ve L5-S1 herniasyonu normal popülasyondan daha sık

  28. Faset Sendromu • Bel ağrısı • Postür değişimi ile rahatlama • Faset eklem palpasyonla hassas • Belin hiperekstansiyonunda ağrı artar • Çift bacak kaldırma testi pozitif • Alt ekstremitede nörolojik bulgu gözlenmez • Valsalva manevrası ile ağrı artmaz

  29. Lomber Disk Hernisi • Bel ve bacak ağrısı • Valsalva ile ağrı artar • Dermatomal yayılım • Hastalar hafif öne fleksiyonda rahat ederler • Düz bacak kaldırma testi :+ alt seviyelerde • Femoral germe testi : + üst seviyelerde

  30. Paramedian Ekstrüde Disk Herniasyonu Lateral Süperiora Migre Disk Herniasyonu

  31. Lomber spinal stenoz • Genellikle dejeneratif nedenlerden dolayı spinal kanalda daralma • Nörojenik kladikasyo • Kanal Çapı • 10-13 mm Rolatif Stenoz • <10 mm Mutlak Stenoz

  32. Spondilolizis ve Spondilolistezis • Spondilolizis: pars interartikülaris veya isthmusun tek veya çift taraflı defekti • Tasma takmış iskoç köpeği • Spondilolistezis: Bir vertebranın bir alttaki vertebra üzerinde kayması • Ekstansiyon ağrılı • Palpasyonda basamaklanma hissedilebilir • Düz bacak kaldırma testi negatif • Çift bacak kaldırma testi pozitif • Başı koparılmış iskoç köpeği ( İsthmik tipte) • Dinamik grafide 3 mm den fazla kayma

  33. Sakroiliak Eklem Sendromu • Sakroiliak eklemin posteriorunda değişik seviyelerde ağrı • Ağrı kabaya, büyük trokantere, uyluk arka yüzüne ve dize yayılabilir • Eklem içi lokal anestezik enjeksiyonu tanısal • Fortin’in parmakları • Hasta ağrısını tek parmakla posterior süperior iliak spine’ı göstermesi • Faset sendromu ile benzer klinik özellikler

  34. Koksigodini • Koksiks üzerine düşme veya zor doğum öyküsü • Alt sakral ve perineal alana yayılan kuyruk sokumu ağrısı gözlenir • Koksiks palpasyonu ağrılı

  35. Vaka 1 • 33 yaşında erkek hasta • 4 senedir şiddetli bel ağrısı şikayeti mevcut • Ağrısı bacaklarına yayılmıyor • Gece uykudan uyandıran ağrı mevcut • Ağrısı hareketle rahatlıyor • 1 saat süren sabah tutukluğu mevcut • Fabere tek taraflı pozitif • Gaenslen testi tek taraflı pozitif • Ön tanı ? Spondiloartropati

  36. Vaka 2 • 40 yaş Erkek hasta • Bel ağrısı mevcut • Ağrısı bacaklarına yayılmıyor • 30 dakika sabah tutukluğu var • Ağrısı hareketle rahatlıyor • Ekstansiyonda bel ağrısı mevcut • Faset load : +/+, sakroiliak eklem testleri : -/- • Ön tanı? Faset Sendromu

  37. Vaka 3 • 70 Yaş Kadın hasta • 15 gündür bel ağrısı mevcut • Bel ağrısı bacaklarına yayılmıyor • Faset load -/- • Düz bacak kaldırma -/- • Sakroiliak eklem testleri -/- • Spinöz Proses Hassasiyeti L2 ve L3 üzerinde mevcut • Ön tanı ? Vertebral Fraktür

  38. Vaka 4 • 75 yaş erkek hasta • Şiddetli bel ağrısı • Son 3 ayda 6 kilo kaybı mevcut • Gece ağrısı mevcut • Spinöz proses hassasiyeti L5 vertebrada pozitif • Düz bacak kaldırma : -/-, Faset load : -/-, Sakroiliak eklem testleri: –/- • Ön tanı? Malignite

  39. VAKA 5 • 46 Yaş Erkek Hasta • 2 hafta önce L4-L5 Mikrodiskektomi yapılmış • Çok şiddetli bel ağrısı mevcut • Eritrosit sedimentasyon hızı: 34 mm/h CRP: 26 ng/l • Spinöz prosses hassasiyeti mevcut • Ön tanı ? Spondilodiskit

  40. TEŞEKKÜRLER

More Related