KIRIM-KONGO KANAMALI ATESI

1. KIRIM-KONGO KANAMALI ATESI

2. KKKA, Nairovirüs grubundan virüslerin meydana getirdigi, siddetli seyir gösteren ve öldürücülügü oldukça yüksek (%30) bir hastaliktir.

3. Kirim- Kongo Hemorajik Atesi Ilk kez 1944’de Kirim’da tanimlanmis ? Kirim Hemorajik Atesi 1956’da Kongo’da tanimlanmis ? Kongo Hastaligi 1969’da iki etkenin ayni oldugu bulunmus ? Kirim-Kongo Hemorajik Atesi

4. Türkiye’de Durum Fark edilen ilk olgu Mayis 2002’de Tokat’ta görülmüstür. 2003 yilinda hastaligin KKKA oldugu anlasildi.

5. Hastalik hayvanlarda daha sik görülür, ancak asemptomatik (klinik bulgu vermeden) seyreder. Zoonotik hastaliklar grubundandir (hayvanlardan insanlara geçen hastaliklar).

6. Vektörlük Keneler en etkin biyolojik vektörlerdir. Hyalomma türleri en sik etkendir.

7. Kene Ile Bulasan Enfeksiyonlar Babeziyoz Colorado kene atesi Erlihiyoz Kene ile bulasan tekrarlayan ates Lyme hastaligi Kayalik daglar benekli atesi Boutounesse atesi Kirim-Kongo Hemorajik Ates Q atesi

9. 850 tür keneden 30’ u KKKA bulastirir ! Kenenin bulastirma sekli Kan emerek (tükrük salgisi) Temas (ezilmesi durumunda)

10. Bulasma Keneler, enfekte hayvanlardan kan emerken aldiklari virüsu vücutlarinda muhafaza eder, daha sonra yine kan emerken saglikli hayvan ve insanlara bulastirirlar.

11. Virusun izole edildigi hayvanlar Sigir Koyun Keçi Yabani tavsan Tilki

13. KENELERIN YASAM ALANLARI Bu hastaligi tasiyan kene türleri özellikle bozkir iklimi ile diger iklim kusaklarinin kesistigi, bol yaban hayvani barindiran ve meselik ormanlarin yogun oldugu kirsal alanlar basta olmak üzere ülkemizin birçok yerinde görülebilir. Keneler, dere ve göl kenarlari, fundalik alanlar, ormanlar, kumlu topraklar ve siva yapilmayan meskenlerde yasamlarini sürdürürler.

17. Kenelerin Vücuda Tutunduklari Bölgeler Kivrimli ve korunmasiz yerler: Saçli deri Kulak içi Inguinal bölge Boyun Kan akiminin yogun oldugu bölgeler Derinin ince oldugu bölgeler

18. Kimler risk altindadir? Tarim çalisanlari Hayvancilik yapanlar Çiftlik çalisanlari Çobanlar Kasaplar Mezbaha çalisanlari Et ürünleri market isçileri

19. Kimler risk altindadir? Veterinerler ve hasta hayvan ile temasi olanlar Endemik bölgelerde görev yapan saglik personeli Askerler Kamp ve piknik yapanlar Deri fabrikasi çalisanlari

21. Siklikla ani baslayan Ates Bas agrisi, Asiri halsizlik, yorgunluk, Eklem ve kas agrisi, Karin agrisi, Bulanti, kusma ve ishal,

22. Diger Bulgular Karaciger hasari ve trombosit sayisinda azalma ile karakterizedir. Hemorajik döküntü Burun kanamasi Kanli kusma Idrar ve gaitada kan Agir olgularda karaciger, böbrek ve akciger yetmezligi gelisir Ölümler genelde hastaligin 5 -14. günleri arasinda görülür.

29. KENE ÇIKARILMASI Keneler virüsü, vücuda yapistiktan hemen sonra vermeyip, bunun için belirli bir süre gerektiginden kenenin en kisa sürede çikarilmasi çok önemlidir. Keneler kesinlikle ezilmeden ve kenenin agiz kismi koparilmadan bir cimbiz veya pens yardimiyla kenenin vücuda yapistigi yerden tutularak, saga sola oynatilarak çikartilmalidir.

30. KENE ÇIKARILMASI Kene üzerine herhangi bir kimyasal madde (alkol, gaz yagi, kolonya vb.) kesinlikle dökülmemeli ve keneler sigara veya kibrit gibi fiziksel yöntemlerle uzaklastirilmaya çalisilmamalidir. Çünkü bu durumda keneler kusmakta ve mikrobu vücuda verebilmektedir. Mecbur kalinirsa (deri içinde kenenin basinin kalmasi vb.) kenelerin cerrahi yöntemle çikarilmasi gerekmektedir.

32. Kene ile temas edenlerin 10 gün süre ile kendisini izlemesi, bu süre içinde ates, bas agrisi, kas agrilari, bulanti kusma, kanama gibi belirtilerin ortaya çikmasi halinde Hastaneye basvurmalari gerekmektedir.

33. Koruyucu giysi Hastaya bakim veren tüm saglik çalisanlari Hastanin atiklari ve giysilerini temizleyen personel Hastanin testlerini yapan laboratuvar personeli Tibbi atik personeli Cenazeyle ugrasanlar Aile üyeleri kendilerine hastalik bulasmasini önlemek için maske, eldiven vb. koruyucu giysi kullanmalidir.

34. KESIN TANI Kesin tani için, süpheli vakalardan kan örnegi alinarak Ankara Refik Saydam Hifzissihha Merkezine gönderilir.

35. Tedavi Spesifik tedavisi yoktur Destek tedavisi (Kan replasmani, solunum-dolasim destegi vb.) Antiviral ilaç (Ribavirin) kullanilabilir.

36. KKKA VAKA DAGILIMLARI

43. KKKA 2007 2007 yilinda Türkiye genelinde yaklasik 1500 Kirim-Kongo Kanamali Atesi süpheli/olasi vakasinin bildirimi söz konusu olmustur. Bunlardan 717’si kesin vaka’dir.

49. SAMSUN KKKA VAKALARI

50. IKAMET ADRESINE GÖRE 2004-2008 KKKA VAKALARININ DAGILIMI

51. KORUNMA VE KONTROL Etkin ve güvenilir asisi yoktur. Kenelerin aktif oldugu dönemde bol olduklari yerlerden kaçinma, Kapali giysi, Ayakkabi, Giysi ve deride kene kontrolu, Hayvanlarla ugrasanlarin eldiven ve koruyucu giysiler giymesi, Hayvan sahipleri hayvanlarini ve hayvan barinaklarini kenelere karsi uygun akarisitlerle ilaçlamalidir.

52. KORUNMA VE KONTROL Piknik amaçli olarak su kenarlari ve otlak seklindeki yerlerde bulunanlar döndüklerinde mutlaka üzerlerini kene bakimindan kontrol etmeli, kene varsa vücuttan uzaklastirilmalidir. Ormanlarda çalisan isçilerin ve ava çikanlarin lastik çizme giymeleri veya pantolonlarinin paçalarinin çorap içine almalari kenelerden koruyucu olabilmektedir. Insan ve hayvanlari korumak için repellent olarak bilinen böcek kaçiranlar dikkatli bir sekilde kullanilabilir.

53. KENE KOVUCU ILAÇLAR Giysilere, çadir, uyku tulumu, koltuk, kanepe, hali, kilim perde, duvar gibi kenenin uzak tutulmasi istenen alanlara uygulanir. Uzun süreli koruma saglar. Giysilere giymeden önce uygulanip kuruduktan sonra giyilir. Ken-Kov Aeresol (TAMAY) Anti-Kene Sprey (PCI) Sivrisinekler için piyasada mevcut olan direkt vücuda sürülen ilaçlar kenelere karsi da kullanilabilir. Kisa süreli koruma saglar. OF, KOV, SIN-KOV vb.

54. DEFIN ISLEMLERI Cenazeyi hazirlayacak kisi kendisi için koruyucu önlemler almalidir (Eldiven, maske, gözlük vb.). Ceset yikandiktan sonra 1/10’luk çamasir suyu çözeltisi ile spreylenmeli, ceset torbasina konulmalidir. Tabutun açilmamasi için gerekli önlemler alinmalidir. Mezarin derinligi en az 2 metre olmali ve cenazeler tabutla gömülmelidir. Cenaze naklinde kullanilan araç 1/10’luk çamasir suyu çözeltisi ile dezenfekte edilmelidir.