GDM203 Genel Mikrobiyoloji P rof. Dr. Kadir HALKMAN Ankara Üniversitesi,

1. GDM203 Genel Mikrobiyoloji Prof. Dr. KadirHALKMAN Ankara Üniversitesi, Gıda MühendisliğiBölümü 2014/ 15 Güz Dönemi Ders notu 01

2. Genel Bilgilendirme 01 Ders notları basılı çıktı ve/ veya elektronik ortamda makul sürede öğrencilere aktarılacaktır. Derste yoklama alınmayacaktır, uygulamada yoklama alınacaktır. Uygulama devamı %80’dir. Vize tarihi belirli değildir, ders ve uygulama programı vize tarihine göre değişecektir. [A] ve [B] sınıfı uygulama programı 15 günde 1 olarak yürütülecektir. Bu, ders ve uygulama programı için taslaktır.

4. Mikroorganizmalar (01) • Küçüktür, gözle görülemez, • Farklı çoğalma şekilleri vardır, • Bakteri hücre yapıları farklıdır, • Farklı beslenme örnekleri vardır, • Bu aşamada diğer canlılardan önemli farklılıkları yoktur.

5. Mikroorganizmalar (02) • Yararları: -Gıda Üretimi (yoğurt, boza, alkollü içecekler vb.) -Endüstriyel Ürünlerin Üretimi (alkol, aseton vb.) -Biyolojik Atık Su Arıtımı -Biyogaz Üretimi -Maden Yataklarının Islahı -Biyolojik Gübre Üretimi -Tarımsal Savaş İlaçları (Biyoinsektisit) Üretimi -Doğada C, N, P, S Döngüleri -Genetik Çalışmalar    Biyolojik    Silah    Üretimi   

6. Mikroorganizmalar (03) • Zararları: -İnsanları, hayvanları, bitkileri hastalandırır. -Hastalığın ilerlemiş şekli ölümdür. -Bitki ve hayvanlarda hastalık ve ölüm, ekonomik kayıp olarak değerlendirilir. -Kapitalist ekonomide insanların hastalanması (iş gücü kaybı) ve ölüm (sigorta giderleri) de ekonomik kayıp olarak değerlendirilmektedir.

7. Sınıflandırma (01) • Önce 2 âlem (bitkiler ve hayvanlar), sonra 3 âlem (bitkiler, hayvanlar ve protista), bugün 5 âlem sistemi geçerlidir. Virüslerin bu sınıflandırmada yeri yoktur. Ayrı bir grup olarak değerlendirilir. -Monera (bakteriler ve siyanobakterler). Günümüzde Eubacteria ve Archae olarak 2 grupta incelenir -Protista (Protophyta, Protomycota, Protozoa) -Fungi (maya, küf, şapkalı mantarlar) -Plantae -Animalia

8. Sınıflandırma (02) • Carl Linnaeus (1707-1778) tarafından geliştirilen sistem bugün de kullanılıyor. • Buna göre her canlı türü 2 kelimeden oluşan cins ve tür adı ile tanımlanır. • Benzer türler, aynı cins altında; benzer cinsler, aynı familya altında; benzer familyalar, aynı takım altında; benzer takımlar, aynı sınıf altında; benzer sınıflar, aynı şube altında ve benzer şubeler, aynı âlem altında toplanır.

9. Adlandırma (01) • Adlandırmada yaygın kullanılan sistemde cins ismi büyük harfle, tür ismi küçük harf ile ve tümü italik olarak yazılır. Cins ve tür isimlerinin büyük çoğunluğu Latincedir ve cins ve tür isminden mikroorganizma hakkında bilgi alınabilir. Örneğin Streptococcus thermophilus, zincir şeklinde (Strepto), yuvarlak (coccus), sıcağa (thermo) dayanıklı (philus).

10. Adlandırma (02) • Bazen bu mikroorganizmayı bulan kişinin adı verilir; Escherichia coli; Theodor von Escherich tarafından izole edilmiştir. İlk kez Daniel Elmer Salmon tarafından izole edilen bakteri Salmonella olarak adlandırılmıştır. • Cronobacter sakazakii ise adını her çocuğunu doğar doğmaz yutan Yunan mitolojisi titanı Cronos ve Japon mikrobiyologu Riichi Sakazaki'den alır.

11. Adlandırma (03) • Salmonella cinsinde adlandırma farklıdır ve türler değil serotipler önemlidir. Buna göre bakterinin tam adı Salmonella enterica serotype enteritidis iken kısaca Salmonella Enteritidis olarak yazılır. Burada Enteritidis büyük harfle başlar italik yazı kullanılmaz. Bunun nedeni tür olmadığının ifadesidir. • Adlandırmada kullanılan bir diğer kural familya isminin sonuna …aceae (örneğin Enterobacteriaceae), takım sonuna …ales (örneğin Enterobacteriales) son eklerinin yazılmasıdır. Funguslarda sınıf isminin sonuna …mycetes (örneğin Deuteromycetes) ve şube isminin sonuna …mycota (örneğin Amastigomycota ) son ekleri yazılır.