Download
1 / 23
260 likes | 694 Views
Definicja, patofizjologia, podział Epidemiologia Objawy Leczenie, rokowane Badania Czynniki ryzyka i profilaktyka. rozległy zawał mózgu w obszarze tętnicy mózgu środkowej z masywnym obrzękiem półkuli i towarzyszącym przemieszczeniem struktur środkowych. Weronika Walęcik, 03.11.2009.
E N D
Definicja, patofizjologia, podział Epidemiologia Objawy Leczenie, rokowane Badania Czynniki ryzyka i profilaktyka rozległy zawał mózgu w obszarze tętnicy mózgu środkowej z masywnym obrzękiem półkuli i towarzyszącym przemieszczeniem struktur środkowych Weronika Walęcik, 03.11.2009
Udar mózgu • Nagłe zaburzenie czynności mózgu (miejscowe/uogólnione) • Przyczyny naczyniowe • > 24 h / zgon
Epidemiologia Świat: • Trzecia co do częstości przyczyna zgonów • Najczęstsza przyczyna trwałej niesprawności > 40 rż Polska: • 60-70tys nowych zachorowań/rok • Wsp. Zapadalności • 177/100 000 M • 125/100 000 K • Umieralność • 106/100 000 M • 79/100 000 K • Wsp. Niepełnosprawności 70%
OBJAWY Przedni krąg unaczynienia – t. sz.wew • Niedowład połowiczy +/-niedoczulica połowicza • afazja, apraksja, agnozja, zaburzenia otępienne • Upośledzenie sterowania osią ciała • zespół rzekomoopuszkowy (uszk. dróg korowo-jądrowych no nn IX,X,XI, dysfagia, dyzartria, bez zaników mięśni,labilność) • gałki oczne w str PRZECIWNĄ do niedowładu • TMB – amaurosis fugax (materiał zatorowy w t.środkowej siatkówki) • j. zakrzep w odcinku pozaczaszkowym: szmer naczyniowy przy wew krawędzi MOS Płaty czołowe, ciemieniowe, jądra podstawy, torebka wew., większa część płatów skroniowych (60% ukrwienia mózgu)
Tylny krąg unaczynienia – tt.kręgowe i i t. podstawna Nagłe, napadowe, powtarzające się zwiotczenie kk. dolnych z padaniem na kolana • Podwójne widzenie, mroczki, wrażenie falowania oglądanych przedmiotów • Szum w uszach, zbaczanie w stronę upośledzonego słuchu • Drop attacks, zaburzenia równowagi • Dyzartria –dysfunkcja aparatu wykonawczego • Dysfagia • Nieukładowe/układowe zawroty głowy • Ataksja • Zespoły naprzemienne – 1 str. uszkodzenie pnia mózgu • Śpiączka, niedowład 4 kończyn, pozycja odmóżdżeniowa • Zakrzep w odcinku pozaczaszkowym: szmer naczyniowy w dole nadobojczykowym, objawy prowokowane przez nagły zwrot i odgięcie głowy Pień mózgu, móżdżek, wzgórze, płaty potyliczne, przyśr. i dolna cz. pł. skroniowych Uszk. pnia mózgu, głębokie zab. świad., wzmożenie napięcia prostowników
Uogólniona niedomoga krążenia mózgowego • Najczęściej wywołana zaburzeniami hemodynamicznymi • Nagły spadek CO • Wahania RR • Nagła utrata krwi • Wtórnie do zaburzeń przedniego/tylnego układu krążenia z powodu obrzęku
Każde NAGŁE wystąpienie: • Osłabienia kończyn • Zaburzeń mowy • Ośrodkowego niedowładu nerwu twarzowego (opadnięcie kącika ust) • Innych ogniskowych objawów neurologicznych ( m.in. Zaburzenia czucia, zaburzenia pola widzenia) Algorytm postępowania z chorym z podejrzeniem udaru niedokrwiennego mózgu
rt-PA • Kto może? • Od wystąpienia objawów upłynęły nie więcej niż 3h (mniejsze korzyści do 4,5h) • Obszar zawałowy <1/3 półkuli mózgu • Bez urazu głowy, udaru mózgu, zawału serca w cg ost 3 mies • Wiek od 18 do 80 r.ż. • Podczas trombolizy : • Ocena neurologiczna +pomiary RR co 15’ w czasie wlewu rt-PA, co 30’ przez kolejne 6h, następnie co 1h do 24h od podania rt-PA, • Gdy RR >= 180/110 leki (labetalol iv, nikardypina iv, nitroprusydek Na iv) • po 24hy od podania rt-PA: kontrolne TK i l.p/płytkowe lub p/zakrzepowe • Przerwać wlew rt-PA gdy pojawią się • Silny ból głowy • Ostre nadciśnienie • Nudności i wymioty
Rozpoznanie = objawy kliniczne + TK A. Rozpoznanie/wykluczenie krwawienia B. Różnicowanie : 1.Guz mózgu 2.Zapalenie 3.Ropień 4.Uraz 5.Hypoglikemia 6.Zatrucie 7.Stan po napadzie padaczkowym
PACI (ang. partial anterior circulation infarct) częściowy zawał mózgu obejmujący zakres unaczynienia tętnicy przedniej lub środkowej mózgu.
POCI (ang. posterior circulation infarct) zawał mózgu w obszarze unaczynienia tylnego, tzn. kręgowo-podstawnego.
Postępowanie ogólnomedyczne • Monitorowanie na oddziale udarowym/OIT • RR > 220/120 labetalol iv, urapidyl iv, nitroprusydek Na iv, nie stosować nifedypiny sl • Sat <95% - tlenoterapia • Temp > 37,5 -> paracetamol • Glukoza >200mg% i <50mg% (Ins/Glc) • Odżywianie • Wczesna rehabilitacja
Postępowanie swoiste • Kwas acetylosalicylowy 150-300mg/dobę • Leczenie przeciwzakrzepowe- heparyny drobnocząsteczkowe • Tkankowy aktywator plazminogenu
Obrzęk mózgu • Rozwija się między 2-5 dobą od zachorowania • Objawy ciasnoty wewnątrzczaszkowej • Glicerol/20%mannitol/operacyjne odbarczenie- hemikraniektomia • GKS nieskuteczne • Uniesienie głowy • Hiperwentylacja kontrolowana • Inne powikłania: żylna choroba zakrzepowo-zatorowa, drgawki, zapalenie płuc, zum, zawał mięśnia sercowego
Rokowanie • Po przebytym udarze niedokrwiennym nawroty w cg roku 6-12% • W cg 5u lat 40-50% • W cg 2 lat od udaru 15% doznaje zawału serca i 15% umiera z przyczyn naczyniowych • Źle rokują zaburzenia przytomności, porażenie połowicze współistniejące z niedowładem skojarzonego spojrzenia w bok – zwiększone ryzyko zgonu
Badania obrazowe przyczyn udaru • Badania naczyń (doppler, duplex doppler, angiografia) • Badania serca (echo, ekg) • EEG – incydenty z utrata przytomności lub drgawkami, objawy napadowe lub przemijające • Poszukiwanie czynników ryzyka (lipidogram, profil glikemii)
Czynniki ryzyka • NT • Choroby serca (zaburzenia rytmu!) • MP • Kardiomiopatia przerostowa • Hipercholesterolemia • Cukrzyca • Otyłość • Nikotynizm • Wiek, płeć
Profilaktyka pierwotna • Zmiana stylu życia- papierosy, nadużywanie alkoholu, aktywność fizyczna, dieta • Leczenie – NT, cukrzyca, hiperlipidemia • Bezobjawowe zwężenie ICA>50% - aspiryna, nie zalecane leczenie chirurgiczne • MP -antykoagulanty doustne/ aspiryna/ • Zastawkowe wady serca –antykoagulanty doustne
Profilaktyka wtórna • Objawowe zwężenie ICA>70%- endarterektomia • Udar kardiogenny – antykoagulanty • Udar miażdżycowo- zakrzepowy: • aspiryna • tiklopidyna • klopidogrel • dipirydamol • statyny ( LDL<100mg%)
