Vlaams Forum voor Diagnostiek in de psychologische en pedagogische begeleiding en hulpverlening v.z.w.

1. 1

2. 2 Rondvraag naar diagnostische middelen en noden in Vlaanderen Dr. Mark Schittekatte (RUG) Dra. Karen Spruyt (VUB) Mw. Annemie Bos (Lessius-Hogeschool) Dra. Veerle Germeijs (KULeuven)

3. 3 De VFD-rondvraag(jan-juni 2001) Inventarisatie van de meest gebruikte (top 10) & belangrijkste (top 5) diagnostische instrumenten van ontbrekende of ontoereikende diagnostische instrumenten van lopend onderzoek i.v.m. diagnostische instrumenten

4. 4 Andere variabelen Bij deze 1e inventaris telkens bevraagd: computergestuurde afname/verwerking? een subjectieve beoordeling van Handleiding / Materiaal / Instructies Normen / Taalgebruik / Scoring gebruik per maand Identiteitsgegevens (sector, beroep, ervaring�)

5. 5 Respondenten 1 Vnl. via stagiairs onderwijsinstellingen KULeuven, RUG, VUB, Artevelde, IPSOC, Lessius niet gestratificeerde steekproef toch voldoende representatief Bereikte sectoren (sociale kaart & provincies) Centra voor Leerlingbegeleiding (67/149, 46%) Centra voor vroegtijdige opsporing (2/3) Consultatiebureaus (9/17) Psychiatrische ziekenhuizen (18/48) Algemene ziekenhuizen (PAAZ of A-dienst) (13/39) Onthaal-observatie en ori�ntatiecentra (9/32) Revalidatiecentra (18/68) Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg (19/98)

6. 6 Respondenten 2 In totaal: 155 (88) van de 454 (305) instellingen in Vlaanderen = gemiddeld 1 op 3 377 personen vulden de vragenlijsten in 394 verschillende tests, met 3621 �testbeoordelingen�

7. 7 Testindelingen1 Monnikenwerk op 3621 testvermeldingen CAP-vademecum: 10 domeinen

8. 8

9. 9

10. 10

11. 11

12. 12

13. 13

14. 14

15. 15 Meest frequent gebruikte instrumenten: algemeen

16. 16 Meest frequent gebruikte instrumenten: algemeenzonder de CLB�s

17. 17 Belangrijke instrumenten Naast vaak gebruikte, welke belangrijke instrumenten: (600 vs. 2900 vermeldingen) BV, CBCL, CF, 15 Woorden, Stroop Wais, Wppsi, Rorschach, Auti-R, MMPI-NVM

18. 18 Meer algemene resultaten Gemiddeld datum van de gehanteerde versie = 1982 < 25% is van 1992 of recenter > 25% is van voor 1973 Computer-afname 2% vs. computer-scoring 16% Beoordelingen -> �%� testvermeldingen waarbij men �geen probleem� aanstipte: Handleiding Materiaal Instructies Normen Taal Scoring 80% 81% 87% 59% 80% 73%

20. 20 Kwalitatieve verwerking Handleiding Materiaal Instructies Normen Taalgebruik Scoring ? Exclusief CLB en paramedische sector

21. 21 Voorbeelden Auti-R: instructies: vraagstelling soms onduidelijk normen: niet goed voor normaal begaafde kinderen met ASS scoring: criteria zijn niet altijd duidelijk varia: ernstige vragen bij de betrouwbaarheid

22. 22 Aantal toelichtingen per deelaspect Handleiding Materiaal Instructies Normen Taalgebruik Scoring Varia totaal ? 11,96% ? 12,83% ? 4,78% ? 42,17% ? 6,87% ? 11,30% ? 11,09% ? 460 (100%)

23. 23 handleiding Indien opmerkingen : Te weinig houvast voor interpretatie Niet beschikbaar zijn Geen Nederlandstalige Verouderd

24. 24 materiaal Indien opmerkingen : Verouderd Niet geschikt voor doelgroep (uiteenlopend)

25. 25 instructies Indien opmerkingen : Nood aan duidelijker instructies Vaag Eenvoudiger Omslachtig Te summier Verouderd Ontbreken

26. 26 normen Indien opmerkingen : Verouderd Geen Vlaamse normen Te weinig differenti�ren Ontbreken voor specifieke doelgroepen Eigen normen

27. 27 taalgebruik Indien opmerkingen : Te moeilijk voor bepaalde doelgroepen Verouderd Te hollands

28. 28 scoring Indien opmerkingen : Meer duidelijkheid Meer informatie voor interpretatie Tijdrovend Omslachtig Nood aan computerverwerking

29. 29 varia Indien opmerkingen : Betreft vooral projectief materiaal: leent zich voor klinisch gebruik, nood aan wetenschappelijk onderzoek

30. 30 Aantal opmerkingen in relatie tot frequentie

31. 31 Verschillen per beroepsgroep Bij psychologen, gegradueerden in de psychologie & pedagogen zien we qua �vaak afgenomen tests� ongeveer dezelfde �top 10� Bij logopedisten top: TVK, AVI, EMT, BEL, Klepel, Rtos en UAO, ook normen zwakste beoordeling Bij ergotherapeuten top: FIM, ELIDA, Sollerman, ARA, BTE, Bruininckx-Oseretsky, JAMAR, MMS, AMPS en VALPAR, idem ivm. normen

32. 32 �Verschillen� per sector Centra voor vroegtijdige opsporing: CBCL,WISC-R Consultatiebureaus: WAIS, 15W Psychiatrische ziekenhuizen: WAIS, MMPI / Dudal Alg. ziekenhuizen (PAAZ/ A-dienst): WISC-R, CBCL Onthaal-observatie-ori�ntatiecentra:CBCL, WISC-R Revalidatiecentra:Dudal, WISC-R, BV Centra voor GGZ: WISC-R, BV, WPPSI / WAIS / MMPI

33. 33 Ontbrekende diagnostische instrumenten

34. 34 Sectoren N noden deelasp Centra voor geestelijke gezondheidszorg 20 9 (0.45) 13 (1.4) Algemene ziekenhuizen: PAAZ of A-dienst 9 4 (0.44) 7 (1.8) Ziekenhuizen � psychiatrische 16 9 (0.56) 28 (3.1) Consultatiebureau�s 12 12 (1) 36 (3) Revalidatiecentra 8 6 (0.75) 14 (2.3) Onthaal-, observatie- en ori�ntatiecentra 9 5 (0.55) 9 (1.8) Centra voor vroegtijdige opsporing 2 2 (1) 6 (3) Algemene ziekenhuizen: andere dan 8 6 (0.75) 9 (1.5) A-dienst Tehuizen voor niet-werkenden/tehuizen voor 9 8 (0.88) 11 (1.4) werkende/ dagcentra voor meerderjarige gehandicapten/beschut wonen Semi-internaten/internaten/buiten-gewoon 8 3 (0.38) 11 (3.7) kleuter- en lager onderwijs Therapeutische gemeenschappen 4 2 (0.50) 2 (1) Andere(gespec.ziekenhuizen/-rechtshulp/ 6 8 22 studenten-voorzieningen/zelfstandigen Totaal 111 74 160

35. 35 Aantal vermeldingen per domein Gedrag/emotie/persoonlijkheid (51) Aandacht/geheugen (19) Intelligentie (19) Functieontwikkeling (15) Schoolvorderingen (8) Belangstelling (6) Studeertests (1) Studiehouding (-)

36. 36 Aantal noden per doelgroep en domein

37. 37 Volgorde noden per doelgroep Volwassenen 46% Kinderen 33% Adolescenten 20% Bejaarden 0.01%

38. 38 kinderen Hemato-oncologie pati�ntjes Licht mentaal gehandicapten Kinderen met autistische stoornis Hoogbegaafdheid Kinderen met emotionele stoornis Moeilijk testbare kinderen

39. 39 adolescenten Anti-sociale jongeren Lager geschoolden Jongeren met een mentale handicap

40. 40 volwassenen met een niet-aangeboren afwijking met een hoog opleidingsniveau met beperkt verbale mogelijkheden licht, matig en ernstig mentaal gehandicapten slechtzienden motorisch gehandicapten psychiatrische pati�nten (volwassenen met dwanggedachten, volwassenen die op ��n of andere moment decompenseren) oncologiepati�nten

41. 41 Vorm Vragenlijst 32 Test 31 (zelf)beoordeling/ beoordelinsschaal 6 scorelijst/ screeningsschaal Interview/ semi-gestructureerd/ 6 diagnostisch interview Doe-opdrachten/ praktijkopdrachten 6 realiteitsgebondenopdrrachten/ situatieschets, opdrachten Computergestuurd/ computerversie/ 5 computertaal Assessment Center 4 Observatie 3 Projectief materiaal 2

42. 42 Conclusies1 Het testgebruik in Vlaanderen is zeer divers (bijna 400 tests) en toch weer niet (zelfde �toppers� & weinig diversificatie per psycho-pedagogische beroepsgroep) Meest gebruikte tests komen uit domein �gedrag/emotie & persoonlijkheid�, daarna �intelligentie� De kwaliteit van de normen wordt het laagst ingeschat, bij alle beroepsgroepen, LVS-VCLB een vb.

43. 43 Nood in domeinen: ? Gedrag/ emotie/ persoonlijkheid ? Aandacht en geheugen ? Intelligentie ? Functieontwikkeling Noden voor specifieke doelgroepen ? Communicatie-instrument Conclusie2

44. 44 Europese context Test-attitudes in Belgi� (2000, K. Glabeke, BFP-info) Test use in the Netherlands over the past 33 years (2001, London & de Psycholoog, A. Evers & J. Zaal) Testing practices in European Countries (2001, J. Mu�iz a.o., European Federation of Psychological Associations - > website: http://www.efpa.be/)

45. 45 �Top 10� Nederland de voorbije 35 jaar(bron Evers & Zaal, 2001)

46. 46