Bijeenkomsten Luchtkwaliteit 2007

1. Bijeenkomsten Luchtkwaliteit 2007

2. Algemene inleiding luchtkwaliteitsprogramma Jan Schuring Programmadirecteur Luchtkwaliteit

3. Inhoud • Het luchtkwaliteitsprobleem en de doelstellingen • Hoe we werken aan oplossingen • Planning

4. Het luchtkwaliteitsprobleem • Verbeteren van de luchtkwaliteit voor de gezondheid  saneringsopgave • Ruimtelijke ontwikkelingen mogelijk maken  ontwikkelopgave Foto: Stichting Natuur en Milieu

5. Het Luchtkwaliteitsprobleem

6. Hoe we werken aan oplossingen Maatr. Maatregelen generiek en lokaal Geld NSL Saneringstool RSL’s NSL (5/2008) Onherroepelijk NSL (2/2009) IBM projecten Nieuwe EU richtlijn (5/2008) Derogatie verzoek (5/2008) EU Wet Implementatie in NL wet en regelgeving

7. Nationaal Samenwerkingsprogramma LuchtkwaliteitBertien Oude Groote Beverborg

8. Probleemperceptie • Nederland ‘op slot’! • Besluit luchtkwaliteit 2005 biedt (tijdelijk) uitkomst! • Echter: geen garantie voor halen grenswaarden. •  Wet Milieubeheer inzake luchtkwaliteitseisen moet uitkomst bieden Uitgangspunten: • T.b.v. Gezondheid  saneringsopgave • T.b.v. Economische ontwikkeling  ontwikkelopgave

9. Probleemperceptie

10. NSL • Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit is: •  Positieve balans tussen geplande ruimtelijke ontwikkelingen (projecten) en de te treffen maatregelen met als eindresultaat dat OVERAL OP TIJD de grenswaarden worden gehaald.

11. NSL: coproduktie • NSL = Samen de luchtkwaliteit verbeteren • Co-produktie van: • Rijk: VROM, VenW, LNV • Provincies: alle exclusief 3 Noordelijke provincies en Zeeland • Gemeenten: grosso modo planplichtige gemeenten

12.  Internationale maatregelen: Bronmaatregelen schonere voertuigen NEC richtlijn Nationale maatregelen: Roetfilterregelingen Km-beprijzing Actieplan industrie  Lokaal/regionale maatregelen Milieuzonering Schone bussen Maatwerk intensieve veehouderij Saneringsopgave versus ontwikkelopgave: maatregelen

13. Saneringsopgave versus ontwikkelopgave: projecten • Alle projecten in het NSL? • Ja en nee: • Alleen expliciet: die projecten die > 3% (>1,2 microgram van jaargemiddelde grenswaarde) bijdragen aan de verslechtering van de luchtkwaliteit. • Overige projecten zijn via autonome ontwikkeling verdisconteerd (GCN kaarten achtergrondconcentraties)

14. NSL-instrumentarium • Rekeninstrumenten: • Saneringstool  Saneringsopgave verkeer en ontwikkelopgave IBM-projecten • Verfijningslag  Saneringsopgave intensieve veehouderij

15. NSL-instrumentarium • Gebaseerd op: • - Nieuwe EU-richtlijn • - CAR 6.1.1 • - Gemeentelijke verkeersprognoses • Belang van houdbaarheid cijfers (relatie met monitoring) • Doorgaan met beleid zinvol want veel situaties rond grenswaarden.

16. NSL: Waar staan we nu? • Veel werk verzet in afgelopen 1 ½ jaar • Voorlopige RSL’s vastgesteld onder voorwaarde dat aantal zaken nader moet worden uitgewerkt. • 15 november bestuurlijk overleg: • gedeelde probleemperceptie op basis van uitkomsten saneringstool • verdeling geld voor lokale maatregelen.

17. NSL: Waar staan we nu? (omvang problematiek zonder lokale maatregelen) • NO2(2015)PM 10(2010) • HWN 144,9 42,2 • OWN 22,3 14,4 • (aantal km’s met overschrijding) • OndergrensBovengrens • Intensieve veehouderij rond de 200 rond de 1500 • (aantal bedrijven met overschrijding in 2010)

18. NSL: Waar staan we nu?(omvang problematiek verkeer regiospecifiek)

19. NSL: Waar staan we nu?(omvang problematiek verkeer)

20. NSL: Waar staan we nu?(omvang problematiek fijn stof intensieve veehouderij)

21. Wat nog te doen voor verkeersknelpunten? • Restknelpunten moeten nog worden opgelost! •  Zoektocht naar aanvullende nationale en lokale maatregelen •  Bron of overdrachtsmaatregelen? • Welke zijn het meest kosteneffectief?

22. Wat nog te doen voor knelpunten in veehouderij? •  Problematiek moet nader in beeld worden gebracht: • Duidelijkheid over emissiefactoren uit stallen • Juridische discussie over meetafstanden • Inzoomactie: Nadere uitwerking verfijningslag ECN  Nadere uitwerking beleid: Wortel- en stokbenadering • Wortel: subsidieregeling voor maatregelen • Stok: Aanpassing Wm-vergunningen  Nader onderzoek in te zetten maatregelen

23. Regelgevingluchtkwaliteit Regelgeving luchtkwaliteit: De wijzigingen Hans Verspoor

24. Aanpak Luchtkwaliteit • Vier sporen: • Maatregelen • Inzet in Europa • Aanscherpen bronbeleid • Aanpassen richtlijn • Nationale wet & regelgeving • Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit

26. Wijzigingen? • Wezenlijke wijzigingen tov BLK 2005: • Introductie NIBM • Programma-aanpak/NSL • Nieuwe stoffen (4e EU-dochterrichtlijn) • amvb gevoelige bestemmingen • Nauwelijks veranderd (tov vorig jaar): • Saldering • Meten en rekenen

27. AMvB & MR Niet in betekenende mate bijdragen • NIBM-grens: • 3 % van de jaargemiddelde grenswaarde • waar mogelijk objectief criterium • 1500 woningen • 100.000 m2 bruto vloeroppervlak kantoren • waar niet mogelijk per project bepalen • Infrastructuur • Bedrijfsterreinen

28. AMvB & MR Niet in betekenende mate bijdragen (2) • Gevolgen advies RvS/behandeling EK: • 1) zolang er nog geen definitief NSL is: tijdelijke 1%-grens • 2) anticumulatiebepaling uitgebreid

29. Gevoelige bestemmingen • Amendement Tweede Kamer • Uitgangspunten: • gericht op gevoelige groepen (kinderen, jongeren, zieken (met uitzondering van zieken in ziekenhuizen) en ouderen. • bouwwerken in de zin van de woningwet • overschrijdingssituaties (dus niet beneden de norm) • vertalen naar afstanden • tijdelijke beperkingen • geen overschrijding? Goede RO.

30. Implementatie nieuwe EU-richtlijn • Uitkomst triloog 28 november 2007 • Uitstel voor halen PM10 norm • Nieuwe normen voor PM2.5 • Toepassingsgebied (waar meten en rekenen) • Derogatiemogelijkheid op basis van plan met maatregelen • EK: (spoed)wetswijziging 2008!

31. Rapportage & monitoring Op termijn aanpassing regeling beoordeling: • Samenhang LK-rapportages en monitoring NSL • NSL: monitoring van • voortgang projecten • maatregelen • ontwikkeling luchtkwaliteit • Afspraken over: • monitorings-instrument (saneringstool) • invoergegevens • taakverdeling overheden

32. Afsluitend • Klaar met de regelgeving? • Nee, ook in 2008 veranderingen: • amvb gevoelige bestemmingen • regeling beoordeling aanpassen aan afspraken uitvoering NSL • Smogregeling • Implementatie nieuwe EU-richtlijn • Spannende punten komende tijd: • Voortgang besluitvorming EU-richtlijn • RvS??

33. Meer informatie? • www.vrom.nl/luchtkwaliteit • www.infomil.nl • www.crow.nl • www.ipluchtkwaliteit.nl

34. De wet luchtkwaliteit Gevolgen voor de praktijk Marijke Hezemans

35. Wet en uitvoeringsregelgeving per 15 november 2007 • Wet luchtkwaliteit (Wijziging Wm, Stb.414) • Amvb nibm (Stb.440) • Regeling nibm (Stcrt.nr. 218) • Regeling projectsaldering 2007 (Stcrt.nr. 218) • Regeling beoordeling luchtkwaliteit 2007 (Stcrt.nr. 220) • later: amvb gevoelige bestemmingen

36. Waar zit de ruimte? • Artikel 5.16, eerste lid, van de Wm: • niet in betekenende mate bijdragen (1% - 3%) • programma-aanpak NSL (in werking na fiat Brussel) • projectsaldering (à la Blk 2005) • ........... per saldo hebben we dan in Nederland een stelsel waarin • milieu en ruimtelijke ordening in betekenende mate zijn ontkoppeld !

37. De mogelijkheden van de interimperiode (nibm en projectsaldering) project kan doorgaan: artikel 5.16, lid 1, aanhef en onder a, Wm Is sprake van een goede ruimtelijke ordening? (dreigende) overschrijding? (dreigende) overschrijding? NEE JA PROJECT JA project kan doorgaan: artikel 5.16, lid 1, aanhef en onder c, Wm in betekenende mate? NEE JA JA project kan doorgaan: artikel 5.16, lid 1, aanhef en onder b, Wm projectsaldering mogelijk? JA JA

38. Niet in betekenende mate bijdragen • Onderzoeksplicht: ja (in beginsel) • Toetsing aan de grenswaarden: neen ! • Interimperiode met 1% • NSL van kracht: 3% als nibm-grens • Getalsmatige uitwerking in de Regeling NIBM • Het fenomeen “onlosmakelijke maatregelen” • Let op: anticumulatiebepaling van kracht !

39. Getalsmatige uitwerking Regeling NIBM • InterimperiodeNSL periode • (voor heel Nederland) (voor heel Nederland) • 500/1000 woningen 1500/3000 woningen • 33.333/66.667 m2kantoren 100.000/200.000 m2 kantoren • landbouwinrichtingen landbouwinrichtingen • spoorwegemplacementen/2500 dtu spoorwegemplacementen/7500 dtu • veehouderijen PM. veehouderijen PM. • Let op: onderzoek kan aantonen dat hogere aantallen niet tot overschrijding van de toepasselijke nibm-grens leiden!

40. Projectsaldering • Inhoudelijk dezelfde vereisten als onder het Blk 2005 ! • aan de orde als de nibm grens wordt overschreden • per saldo verbetering van de concentratie • het voordeel van “onlosmakelijke maatregelen” • NB: de plek van de extra overschrijdingen zal op termijn ook aan de grenswaarden moeten voldoen!

41. De anticumulatiebepaling (artikel 5 Besluit NIBM) • Projecten die worden gerealiseerdgedurende de NSL periodeen gebruik zullen maken van dezelfde ontsluitingsinfrastructuur en tevens aan elkaar grenzen dan wel in elkaars directe nabijheidliggen horen bij elkaar. • Voorwaarde daarbij is dat ze liggen binneneen afstand van ten hoogste 1000 meter vanaf de grens van de betreffende locatie of inrichting en dat er sprake isvan een toename van de concentraties van meer dan 0,1 microgram/m3.

42. Doorkijk naar de NSL periode NSL periode (richtlijn geimplementeerd) • 3% als nibm-grens • onderbouwing IBM projecten door verwijzing NSL • jaarlijkse monitoring • voortgang projecten/maatregelen/ontwikkeling luchtkwaliteit • samenhang met gemeentelijke rapportages • VROM werkgroep monitoring

43. De mogelijkheden van de NSL periode project kan doorgaan: artikel 5.16, lid 1, aanhef en onder a Is sprake van een goede ruimtelijke ordening? (dreigende) overschrijding? (dreigende) overschrijding? JA NEE PROJECT JA project kan doorgaan: artikel 5.16, lid 1, aanhef en onder c in betekenende mate? NEE JA JA JA project kan doorgaan: artikel 5.16, lid 1, aanhef en onder d opgenomen in het NSL? JA NEE JA vervanging voor NSL-project van gelijke of grotere omvang? project kan doorgaan met projectsaldering: artikel 5.16, lid 1, aanhef en onder b NEE JA

44. Waar kan ik heen met vragen? • Voor vragen: InfoMil (helpdesk) • Voor lastige vraagstukken over de wet/het NSL en ruimtelijke plannen: - DGM accountmanager - VROM inspectie • Zij zijn u graag van dienst!