Mustafa A kgül

1. BİLGİ TOPLUMU NEDİR? NE DEĞİLDİR? Mustafa Akgül akgul@bilkent.edu.tr

2. ÖZET • Bilgi toplumu: Tanım ve İndexler • Internet nasıl algılanmalı? • Ne durumdayız ? • Yöntem • Ulusal boyutta örgütlenme • Mekanizmalar • Eylem planı modeli • Kültürü yayma

3. ÖZET • Aşamalar • Rekabete açma • İnsan gücü • Demokrasi

4. BİLGİ TOPLUMU - 1 • Sanayi ötesi toplum • Tanımlamak mümkün mü? • ‘Bilgi’ üretim faktörü • Bilim/Teknoloji/AR-GE/Innovasyon • Entellektüel emek, entellektüel sermaye • Ağ toplumu

5. BİLGİ TOPLUMU - 2 • Enformasyon, bilgi, veri, ‘tacit bilgi’, know-how... • Information society • Knowledge society • Knowledge driven society, economy • Knowledge based economy • Bilişim toplumu / Bilgi toplumu

6. TANIM/INDEX DENEMELERİ • Masuda’nın bilgi toplum insanı • 80’lerin bilgi toplumu: • Nüfusun %25’i üniversite mezunu • Telefonlaşma, bilgisayarlaşma indexi • World Times / IDC indexi • Avrupa Birliği indexi

7. Bilgisayar Altyapısı PC dağılımı: Kişi, ev, okul, sektörler, kamu Öğrenci / öğrenmen başına PC Ev dışındaki ağa bağlı PC Yazılım ve donanım harcamaları Enformasyon Altyapısı kişi başına kabloTV Kişi başına GSM Telefonun maliyeti Kişi başına faks Kişi başına radyo Telefondaki hata oranı Ev başına telefon hattı Kişi başına TV IDC DEĞİŞKENLERİ

8. İnternet Altyapısı Tarım dışı çalışan başına İnternet kullanıcısı Ev başına evdeki İnternet kullanıcısı Öğrenci ve öğretici başına eğitimdeki İnternet kullanıcısı İnternet kullanıcısı başına e-tıcaret miktarı Toplumsal Altyapı Sivil özgürlükler Kişibaşına gazete Basın özgürlüğü Ortaokul okuma oranı Lise okuma oranı IDC DEĞİŞKENLER - 2

9. E-Evrupa İndexleri • Sabit telefonlu hane yüzdesi • İnternet kullanıcılarının nüfus içindeki yüzdesi • Bir milyon kişi başına düşen güvenli sunucu sayısı • K12’lerde internete bağlı öğrenci oranı • Uzaktan çalışan işgücü yüzdesi • E-ticaret yapan şirket yüzdesi • BT ile ilgili yüksek öğrenim kurumları ve öğrenci sayısı • E-devlet hizmet yüzdesi • İnternete erişebilen sağlık uzmanı yüzdesi

10. ÖNCELİKLER • (-1) BIT ve STK'ların örgütlenmesi • (0) Toplumun gündemine girme • (1) Ulusal boyutta örgütlenme • (2) Mekanizmalar • (3) Eylem planı • (?) Mega proje • (?) Seferberlik

11. İNTERNET'İ NASIL ALGILAMALI? • Sohbet, e-ticaret ? • Devrimsel bir gelişme • Stratejik, Generik • e-Türkiye = Yeniden yapılanma • e-devlet = Yeniden yapılanma • Dünya ile bütünleşme de vazgeçilmez araç • Internet yaşamdır !

12. NE DURUMDAYIZ ? • Türkiye İnternet'i 10. yılında • Siyasal sahip, örgütlenme, mekanizma, eylem planı • e-Avrupa+ kriterleri • e-Türkiye çalışmaları • İnternet-bilim-demokrasi “iyidir”

13. YÖNTEM • Nasıl? Nerede hata yaptık? Göstergeler? • 1 milyon bilgisayar, Mernis, erken emeklilik( Süreçler yanlış ! ) • İnternet bildirgesi, Bilişim Şurası kararları • Süreklilik, kararlılık

14. ULUSAL BOYUTTA ÖRGÜTLENME • Müsteşarlık+ (Kaliteli işgücü, özerk, katılımcı) • Politika belirleme • Çekirdek teknik ekip • KamuNET, Danışmanlık • Proje izleme - koordinasyon - standarlar • Yasa + Düzenleme • Mekanizmalara sekreterya • Kamuoyu görüşleri; Araştırma yaptıracak/yapacak

15. MEKANİZMALAR • Ciddi bir sekreterya ve çekirdek kadro • Katılımcı, saydam • Stratejik - ulusal mekanizma – Eylem planı; “Ulusal bilgi konseyi” Yılda 2-3 kere toplanmak, BTYK bağlantılı • Yasa / Yönetmelik çalışma grupları • e-Devlet konseyi • Teşvik mekanizmaları

16. MEKANİZMALAR • IK++, e-Türkiye++ • KamuNET konferansı, teknik • Vatandaşa yönelik geri besleme konferansı, anket • Yasaları gözden geçirme “konferansı / forumu” • Yasa yapma süreci

17. EYLEM PLANI • e-Avrupa / e-Avrupa+ • Çok genel • Daha somut olmalı • Esnek, 6 ayda bir gözden geçirilmeli • Küçük, uyumlu parçalardan oluşan projeler • Pilot proje, geri besleme bol olmalı • Tüm süreç katılımcı ve saydam olmalı

18. AŞAMALAR • e-Türkiye ve e-Devlet birer yeniden yapılanma süreçleridir • Eşit olmayan gelişme • Tanışma / Genel kültür aşaması • Otomasyon süreçleri tanımlama • “Web”leşme • Geri besleme / değerlendirme mekanizmaları

19. KÜLTÜRÜ YAYMA • Hedef: Her yurtaş bilgi, bilişim, İnternet okur yazarı olması • Emekliler, engelliler, köylüler dahil • BT çalışanlarının İnternet kültürü eksik • Öğrenmeyi öğrenmek • Öğretmen, hukukcu, kamu çalışanı / yöneticisi, sağlık, kobi, tarım..... özel projeler

20. KÜLTÜRÜ YAYMA • Okullar • Sayısal uçurum • Evrensel hizmet • İnternet evleri • Halk kütüphaneleri • Halk evleri • Kamu kioskları

21. REKABETE AÇMA • 2003'te çok çalışmak gerekir • BIT'de rekabet konferansı ? • Ses dışında VoIP dahil 2003'te rekabete açmak • KabloNET'i yeniden düzenlemek • xDSL, wireless, uydu • RTUK mevzuatını gözden geçirmek • Tüketici hakları

22. İNSAN GÜCÜ • Kamu'da BT personel politikaları • Sertifikasyon (kamu / ülke) • Universite yapısını gözden geçirmek • BT önem kazanmalı • Hocaları yeniden eğitmek • Bölümler kapanabilmeli • “Devşirme bilişimci” • Üniversiteye giremeyenlere BT • Lise / Meslek okulları

23. DEMOKRASİ • Bilim / demokrasi / İnternet • Öncelikli / Katalizör • Kamu yönetiminde saydamlık • Somut öneriler • Servet beyannameleri (6 ay / yıl), Özgeçmişler • Atamalar / İşten çıkartmalar, İhaleler, şartname taslakları • Yasa yapma süreci • Her yerde STK ! • Yönetime katılım