Web 2.0 ve Yeni Nesil Kütüphaneler

1. Web 2.0 ve Yeni Nesil Kütüphaneler Blog RSS Wiki Podcasting ….

2. Web 2.0 Nedir? • WWW aracılığı ile insanların bilgi üzerinde çevrimiçi; • İşbirliği yapmasını • Paylaşım sağlamasını mümkün kılan yapıdır. • Nasıl?

4. Web 2.0 Kavramsal Haritası

6. O’Reilly Web 2.0 Tanımı (2004)

7. Web 2.0: Aktif-Katılımcı Internet Kullanıcısı En önemli özelliği: İnsanlar kendilerine sunulan bilgiyi tek taraflı alan-kabul eden rollerinden sıyrılmışlardır. Medya ve teknoloji ürünlerinin kullanıcıları oldukları gibi bu ürünlerin kendi amaçları doğrultusunda gelişimini sağlayacak katma değer yaratmışlardır.

8. TIME Yılın Kişisi: Internet Kullanıcıları

9. Peki İnsanlar Ne Yaptı? Bilgiyi Yayımladı ve Yayılması Sağladı Ağlar ve Topluluklar Oluşturdu Diğer Internet Kullanıcıları ile İşbirliği yaptı Hikayesini Dünya ile Paylaştı Kendi araçlarını yarattı

10. Tüm Bunları Nasıl Yaptı? • BLOG’LAR Aracılığı ile… • Bilgiyi yayımladı ve yayılmasını sağladı • BLOG Nedir? • WEBLOG: Internet Güncesi • Çeşitli – her çeşit - konularda oluşturulmuş web tabanlı yayınlardır.

11. BLOG’lar… • Türleri: • kişisel, • belirli bir konuda, • topluluklara yönelik, • ticari amaçla oluşturulmuş olabilir. • İçerik ve tasarım birbirinden ayrılmıştır. • İçerik ön plandadır • Blog oluşturmaya yarayan bir çok platform mevcuttur:

12. BLOG Sunucusu Siteler • Bloglines: bloglines.com • Drupal: drupal.org/ • Blogger: blogger.com/ • WordPress: wordpress.com/ • MySpace: myspace.com/ • Tumblr: tumblr.com/

18. RSS Rich Site Summary, ya da RDF Site Summary, ya da Really Simple Syndication. Sık güncellenen içeriği izlememizi sağlar

19. RSS – İki öğeden oluşur 1. Feeds (Eklenen - güncellenen bilgiler) Web sitesinin yazarı tarafından oluşturulmuş içeriktir. Bunlar bloglardan, dergilerden, haber sitelerinden toplanabilirler 2. Aggregators (Okuyucular) Feed’leri okumak üzere bir araya toplayan program ya da web sitesidir. Bunlar bilgisayara yüklenen programlar aracılığı ile kullanılabileceği gibi GoogleReader gibi web tabanlı ortamlarda da kullanılabilir.

20. RSS – Avantajları • Tek bir aggregator aracılığı ile birden fazla web sitesini aynı noktadan takip edebilirsiniz. • Pop-up içermezler • Spam içermezler

21. Web Sitesi RSS Bildirimi İçeriyor mu? Eğer sitede aşağıdakileri görüyorsanız: EVET “Syndicate this site!”

22. RSS - Web-Tabanlı AggregatorsOkuyucular • Bloglines – Bu kategorideki en popüler okuyucu • Newsgator – İçeriğin Outlook’a gönderilmesini sağlar • Litefeeds – PDA ve Cep Telefonları için • Google Reader Google hesabı ile çalışıyor • Netvibes

24. RSS - Stand-alone AggregatorsOkuyucular SharpReader– Windows uyumlu FeedDemon– Windows uyumlu NetNewsWire–Mac uyumlu Straw – Linux uyumlu RSS Toolbar – Internet Explorer & Firefox (Sadece Windows uyumlu)

25. RSS Yaratma • Çoğu BLOG sitesi bunu sizin yerinize yapar • http://blogger.com • http://livejournal.com • http://typepad.com • http://wordpress.com • Dreamweaver kullanarak yaratabilirsiniz • http://www.rnsoft.com/products/rssdreamfeeder/

26. RSS Yaratma • FeedForAll • http://www.feedforall.com/ • XML kodları ile yaratabilirsiniz • http://www.rss-specifications.com/creating-rss-feeds.htm • http://www.make-rss-feeds.com/making-an-rss-feed.htm

27. Hatırlatma !Peki İnsanlar Ne Yaptı? Bilgiyi Yayımladı ve Yayılması Sağladı Ağlar ve Topluluklar Oluşturdu Diğer Internet Kullanıcıları ile İşbirliği yaptı Hikayesini Dünya ile Paylaştı Kendi araçlarını yarattı

28. Ağlar ve Topluluklar Oluşturdu • Flickr, Facebook ve MySpace gibi sosyal ağlar oluştu. • Bunlar aracılığı ile bilgiyi (ses, görüntü vs.) paylaşıldı

29. Wiki gibi Araçlar İle Diğer Internet Kullanıcıları ile İşbirliği yaptı… İnsanlar bildiklerini tüm dünya ile paylaştı. Wiki: Hawai dilinde “çabuk” ya da “çok hızlı” Kullanıcılara herhangi bir web browser aracılığı ile içerik yaratma ya da düzenleme olanağı sağlıyor Aynı zamanda tıpkı Internet forumlarındaki gibi içerik ekleme olanağı da tanıyor ancak burada başkaları sizin yarattığınız içerik üzerinde düzenleme yapabiliyor

31. Wikipedia Gerçekleri 2001 yılından bu yana 8.1 milyon makale eklendi. Bu makaleler 1,4 milyardan fazla kelimeden oluştu… 75.000 aktif yazarı var 250’den fazla dilde 8.700.000 makale üzerinde makale yazılmıştır. Wikipedia’nın İngilizce versiyonu 2 milyondan fazla giriş içeriyor ve bu sayı Encyclopedia Britannica’nın en geniş edisyonundan kat fazla… Ayda 2,4 milyar sayfa görüntüleniyor… Özel konularda oluşturulmuş Wiki siteler de mevcuttur.

34. Kendi Wiki’ni Yarat • PBwiki: www.pbwiki.com • Wikispaces: www.wikispaces.com • MediaWiki: www.mediawiki.org • Jotspot: www.jot.com

35. Kütüphane 2.0 • Kütüphane hizmetlerinde kullanılan web 2.0 araçları • Blogs • Wiki • MySpace – Facebook • Social Bookmarks • Tagging

36. Web 2.0 ve Kütüphane 2.0 • Şimdiye kadar bahsettiklerimiz: • Bloglarkullanıcılara kolaylıkla bir içerik yaratma ve görüşlerini paylaşma imkanı tanır • Wikiler toplulukların rahatlıkla işbiliği içinde içerik yaratabilmesine olanak tanır • Sosyal Ağlar (Social Networking Services) (örn; Flickr, del.icio.us) topluluklara çeşitli ürünleri paylaşma olanağı tanır (fotoğraf, ses, görüntü) • Syndication teknolojisi (örn. RSS, ) hızlı güncellenen içeriğin takibini kolaylaştırır • Mesajlaşmateknolojileri (örn; MSN, Skype) insanların iletişimini sağlar

37. İçerik Yaratma BLOGLAR, Kütüphanelerin yeni yayın türü olmaya başladı: Eskiden newsletter/bültenler yayımlanırdı

38. İçerik Yaratma (2) Wikiler; Kütüphanelerdeki grup çalışma odalarının yerlerini aldılar

39. Sosyal Ağlar - Social Networks Kullanıcılar; Kütüphane ağı içinde hesaplar yaratabildiler, Diğer kullanıcılarla ortak bilgi ihtiyaçlarının neler olduğunu gördüler Diğer kullanıcılara gerektiğinde kaynak önerebildiler Kütüphaneler; Kullanıcılarına demografik özelliklerine göre, daha önceki kaynak taramalarına göre kaynak önerebildiler

40. Tagging Kullanıcılar konu başlıkları oluşturabilmektedirler

41. İçerik Syndication • Kütüphane tarafından oluşturulan içeriği (Bloglar) üye olan kullanıcı; Kütüphaneye yeni gelen kaynaklardan, yeni hizmetlerden ve yeni veri tabanlarından haberdar olabiliyor. • Kütüphaneler koleksiyonlarındaki ve hizmetlerindeki yenilikleri bir noktadan herkese duyurabiliyor