Ewolucja, twórcze zakorzenienie i granice racjonalności

1. Ewolucja, twórcze zakorzenienie i granice racjonalności Konrad Talmont-Kaminski

2. Dwa pytania i dwie odpowiedzi • Czy to, że ludzki rozum jest ograniczony wynika z tego, że jest on produktem procesów ewolucyjnych raczej niż z bardziej podstawowych przesłanek? • Nie, ograniczenie racjonalności wynika z problemu Hume’a • Czy ewolucyjne pochodzenie w dodatkowy sposób ogranicza ludzki rozum? • Nie, z powodu problemu Hume’a racjonalność tylko może rozwijać się na podstawie procesów ewolucyjnych • Dotyczy to też AI

3. Plan • Racjonalność ograniczona • Hume i heurystyki • Eksaptacje i heurystyki • Dwuprocesowy opis racjonalności • Rozum i zwyczaje Hume’a • Zwyczaje i heurystyki • Indukcja i ewolucja • Otwartość i twórcze zakorzenienie • Ewolucja i inżynierzy • Otwartość ograniczonej racjonalności • Stopniowy rozwój i twórcze zakorzenienie • Ewolucja i sztuczność

4. Racjonalność ograniczona • Herbert Simon (1916-2001) • Perfekcyjna racjonalność złym modelem • Zadowalanie a nie optymalizacja • Heurystyki • Uproszczone zasady działania/rozumowaniaprowadzące do zadowalających rezultatów • Model procedur od adaptacji do nauki • Cechy heurystyk (Wimsatt 2007) • Omylne • Oszczędne • Systematycznie błędne • Przeistaczają problemy • Mają określone zastosowanie • Pochodzą od innych heurystyk (Eksaptowane)

5. Hume i heurystyki

6. Eksaptacje i heurystyki • Struktura oka • Ferrari z ‘Malucha’ w ciągu jazdy • ‘Sklecone’ produkty ewolucji • Historia ewolucyjna • Ścieżki rozwojowe • Eksaptacja • Adaptacja istniejących cech do nowych funkcji • Pióra u dinozaurów i ptaków • Ludzki rozum • Typowy produkt ewolucji • Badania Kahnemana i Tverskiego • Kolekcja heurystyk • Ograniczenia rozumu wynikiem ewolucji?

7. Dwuprocesowy opis racjonalności • Jonathan Evans i inni • Próba wytłumaczenia • Słabości ludzkiego rozumowania • Siły ludzkiego rozumowania • Dwa procesy/systemy • System 1 - Ewolucyjnie stary, heurystyczny • System 2 - Ewolucyjnie nowy, logiczny • Relacja pomiędzy systemem 2 a racjonalnością ograniczoną? • Ludzka racjonalność pozostaje ograniczona • Czy system 2 istnieje? Czym on jest?

8. Rozum i zwyczaje Hume’a • Podobieństwo do Hume’a • Zwyczaje (system 1) • Rozum (system 2) • Problem Hume’a • 250 lat później brak odpowiedzi • Sytuacja tylko się pogorszyła • System 2, dwie opcje: • Niemożliwy z powodu problemu indukcji • Tylko heurystyki użytkujące logiczne relacje

9. Zwyczaje i heurystyki • Zmiana podejścia do uwag Hume’a • Nie problem ale fakt • Podstawowe ograniczenie epistemiczne • Heurystyki odpowiedzią • Heurystyki dookreśleniem zwyczajów • Naturalistyczna interpretacja Hume’a • Pojawiają się gdziekolwiek problem Hume’a się pojawia

10. Indukcja i ewolucja • Ewolucja ‘patrzy w tył’ • Adaptacje przystosowane do przeszłych środowisk • Niekoniecznie do przyszłych • Zmiany ewolucyjne mogą prowadzić do wyginięcia • Wyścigi zbrojeniowe (gepardy i gazele) • Krótkowzroczność ewolucji wynika z problemu indukcji • Adaptacje to też heurystyki • Problem Hume’a podstawowym ograniczeniem epistemicznym • Ustanawia możliwe procesy ewolucyjne • Ustanawia możliwe procesy myślowe

11. Otwartość i twórcze zakorzenienie

12. Ewolucja i inżynierzy • Kontrast pomiędzy • Procesami ewolucyjnymi • Małe zmiany • Każdy krok musi ‘satysfakcjonować’ • Projektami inżynierskimi • Całkowicie nowe rozwiązania • Tylko ostateczna wersja musi by adekwatna • Koło • Metafora krajobrazu ewolucyjnego • Produkty ewolucji ‘bardziej’ ograniczone? • W pewnym sensie tak • Większość ograniczeń wynikiem • Indywidualnych historii ewolucyjnych • Ścieżek rozwojowych

13. Otwartość ograniczonej racjonalności • Ludzki rozum ograniczony ale otwarty (open-ended) • Rozwija i nabywa nowe zdolności • Składa się z ograniczonej ilości heurystyk ale • Rozwija nowe heurystyki • Eksaptuje istniejące heurystyki do nowych celów • Otwartość umożliwia przełamywanie indywidualnych ograniczeń • Bez zniesienia wszelkich ograniczeń • Otwartość kluczową cechą ewolucji i rozumu • Systemy ‘inżynierowane’ albo • Zamknięte i mało interesujące • Albo otwarte

14. Stopniowy rozwój i twórcze zakorzenienie • Z powodu problemu Hume’a • Tylko stopniowy i zlokalizowany rozwój systemów otwartych • Twórcze zakorzenienie (generative entrenchment) • Istniejące heurystyki umożliwiają nowe heurystyki • Koło umożliwiło samochód • Im wiecej powiązań tym bardziej zakorzenione • Nowy system transportu a istniejąca infrastruktura • Przykład ludzkiej piramidy • Twórcze zakorzenienie wynikiem otwartości • Modularność może ograniczyć ale nie znieść • Historia i ścieżki rozwojowe ważne dla wszystkich otwartych systemów • Rozwój otwartych systemów ‘inżynieryjnych’ będzie raczej miał podstawowe cechy ewolucji

15. Ewolucja i sztuczność • Systemy sztuczne (artificial systems) • Etymologia od ‘sztuki’ (artifice) • Przystosowane do ich środowiska • Przez ewolucję • Przez inżynierów • Można tłumaczyć niektóre cechy przy użyciu środowiska • Zanik oczu u zwierząt jaskiniowych • Struktura opon • Problem Hume’a • Ogranicza wszelkie systemy sztuczne • Powoduje, że heurystyki konieczne • Ogranicza jak otwarte systemy sztuczne mogą się przystosowywać • Powoduje, że procesy ewolucyjne są konieczne

16. Jeszcze jedna piramida