DÜZCE 16 Haziran 2014

1. DÜZCE 16 Haziran 2014 Gayr-i Menkul Kiralama Dr. Mustafa ÇİÇEK

2. Gayri Menkul Kiralama . Bir tasinmazin kullanim hakkinin belirli bir sure icin, bedel karsiligi sözleşme ile devredilmesi Kamu açısından Mulkun sahibine gore; Kiralama: Bir baskasinin mulkiyetindeki tasinmaz, 4734 sayili Kanun ve diger ilgili mevzuat Kiraya verme: Kamunun muliyetindeki tasinmaz 2886 sayili Kanun ve diger ilgili mevzuat Dr. Mustafa ÇİÇEK

3. Kiralama Mevzuat Genel Hukumler Medeni Kanun Borclar Kanunu 2886 DIK 4734 KIK Idari Duzenlemeler Dr. Mustafa ÇİÇEK

4. Genel Hukumler • Mulkiyet hakki, • kullanimin devredilmesi, • piyasa sartlari • Sözleşme serbestisi vb konularda; • Evrensel Hukuk • Anayasa • tum ilgili mevzuat hukumlerine uyum Dr. Mustafa ÇİÇEK

5. Medeni Kanun’da Kiralama İKİNCİ KISIMSINIRLI AYNÎ HAKLAR BİRİNCİ BÖLÜMİRTİFAK HAKLARI VE TAŞINMAZ YÜKÜ BİRİNCİ AYIRIMTAŞINMAZ LEHİNE İRTİFAK HAKKI  A. Konusu Madde 779. Dr. Mustafa ÇİÇEK

6. Medeni Kanun • Irtifak Hakki; 779-793. maddeler • Intifa Hakki;794-822. maddeler • Oturma Hakki; 823-838. maddeler Dr. Mustafa ÇİÇEK

7. Medeni Kanun Ortak Hukumler İrtifak/intifa/oturma düzenlemesi; • Konusu, • Kurulmasi, • Sona Ermesi Konularında hüküm getirmektedir. Dr. Mustafa ÇİÇEK

8. 6098 sayılı Borclar Kanunu-Kiralama • DÖRDÜNCÜ BÖLÜM • Kira Sözleşmesi • BİRİNCİ AYIRIM • Genel Hükümler • Tanımı • MADDE 299- Kira sözleşmesi, kiraya verenin bir şeyin kullanılmasını veya kullanmayla birlikte ondan yararlanılmasını kiracıya bırakmayı, • kiracının da buna karşılık kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi üstlendiği sözleşmedir • B. Kira süresi • MADDE 300- Kira sözleşmesi, belirli ve belirli olmayan bir süre için yapılabilir. • Kararlaştırılan sürenin geçmesiyle herhangi bir bildirim olmaksızın sona erecek kira sözleşmesi belirli sürelidir; diğer kira sözleşmeleri belirli olmayan bir süre için yapılmış sayılır. • Dr. Mustafa ÇİÇEK

9. Borçlar Kanunu C. Kiraya verenin borçları I. Teslim borcu MADDE 301- Kiraya veren, kiralananı kararlaştırılan tarihte, sözleşmede amaçlanan kullanıma elverişli bir durumda teslim etmek ve sözleşme süresince bu durumda bulundurmakla yükümlüdür. Bu hüküm, konut ve çatılı işyeri kiralarında kiracı aleyhine değiştirilemez; diğer kira sözleşmelerinde ise, kiracı aleyhine genel işlem koşulları yoluyla bu hükme aykırı düzenleme yapılamaz. II. Vergi ve benzeri yükümlülüklere katlanma borcu MADDE 302- Kiralananla ilgili zorunlu sigorta, vergi ve benzeri yükümlülüklere, aksi kararlaştırılmamış veya kanunda öngörülmemiş ise, kiraya veren katlanır. III. Yan giderlere katlanma borcu MADDE 303- Kiraya veren, kiralananın kullanımıyla ilgili olmak üzere, kendisi veya üçüncü kişi tarafından yapılan yan giderlere katlanmakla yükümlüdür. Dr. Mustafa ÇİÇEK

10. BK IV. Kiraya verenin kiralananın ayıplarından sorumluluğu • Kiralananın teslim anındaki ayıplarından sorumluluk • MADDE 304- • 2. Kiralananın sonradan ayıplı hâle gelmesinden sorumluluk • Genel olarak • MADDE 305- • b. Ayıbın giderilmesini isteme ve fesih • MADDE 306- • c. Kira bedelinin indirilmesi • MADDE 307- • d. Zararın giderimi • MADDE 308- • Dr. Mustafa ÇİÇEK

11. V. Üçüncü kişinin ileri sürdüğü haklar sebebiyle sorumluluk 1. Zapttan sorumluluk MADDE 309- Bir üçüncü kişinin kiralananda kiracının hakkıyla bağdaşmayan bir hak ileri sürmesi durumunda kiraya veren, kiracının bildirimi üzerine davayı üstlenmek ve kiracının uğradığı her türlü zararı gidermekle yükümlüdür. 2. Üçüncü kişinin sözleşmenin kurulmasından sonra üstün hak sahibi olması a. Kiralananın el değiştirmesi MADDE 310- Sözleşmenin kurulmasından sonra kiralanan herhangi bir sebeple el değiştirirse, yeni malik kira sözleşmesinin tarafı olur. Kamulaştırmaya ilişkin hükümler saklıdır. b. Üçüncü kişinin sınırlı ayni hak sahibi olması MADDE 311- Sözleşmenin kurulmasından sonra üçüncü bir kişi, kiralanan üzerinde kiracının hakkını etkileyen bir ayni hak sahibi olursa, kiralananın el değiştirmesiyle ilgili hükümler kıyas yoluyla uygulanır. c. Tapu siciline şerh MADDE 312- Taşınmaz kiralarında, sözleşmeyle kiracının kiracılık hakkının tapu siciline şerhi kararlaştırılabilir. Dr. Mustafa ÇİÇEK

12. D. Kiracının borçları I. Kira bedelini ödeme borcu 1. Genel olarak ;MADDE 313- Kiracı, kira bedelini ödemekle yükümlüdür. 2. İfa zamanı 3. Kiracının temerrüdü II. Özenle kullanma ve komşulara saygı gösterme borcu III. Temizlik ve bakım giderlerini ödeme borcu IV. Ayıpları kiraya verene bildirme borcu V. Ayıpların giderilmesine ve kiralananın gösterilmesine katlanma borcu Dr. Mustafa ÇİÇEK

13. E. Özel durumlar I. Kiralananda yenilik ve değişiklik yapılması 1. Kiraya veren tarafından MADDE 320- 2. Kiracı tarafından MADDE 321- Kiracı, kiraya verenin yazılı rızasıyla kiralananda yenilik ve değişiklikler yapabilir. II. Alt kira ve kullanım hakkının devri III. Kira ilişkisinin devri MADDE 323- Kiracı, kiraya verenin yazılı rızasını almadıkça, kira ilişkisini başkasına devredemez. Kiraya veren, işyeri kiralarında haklı sebep olmadıkça bu rızayı vermekten kaçınamaz. Dr. Mustafa ÇİÇEK

14. E. Özel durumlar- devam I. Kiralananda yenilik ve değişiklik yapılması 1. Kiraya veren tarafından MADDE 320- 2. Kiracı tarafından MADDE 321- Kiracı, kiraya verenin yazılı rızasıyla kiralananda yenilik ve değişiklikler yapabilir. II. Alt kira ve kullanım hakkının devri III. Kira ilişkisinin devri MADDE 323- Kiracı, kiraya verenin yazılı rızasını almadıkça, kira ilişkisini başkasına devredemez. Kiraya veren, işyeri kiralarında haklı sebep olmadıkça bu rızayı vermekten kaçınamaz. Dr. Mustafa ÇİÇEK

15. IV. Kiralananın kullanılmaması 1. Genel olarak MADDE 324- Kullanıma elverişli bulundurulduğu sürece kiralanan, kiracının kendisinden kaynaklanan bir sebeple kullanılmasa veya sınırlı olarak kullanılsa bile kiracı, kira bedelini ödemekle yükümlüdür. Bu durumda, kiraya verenin yapmaktan kurtulduğu giderler kira bedelinden indirilir. 2. Kiralananın sözleşmenin bitiminden önce geri verilmesi MADDE 325- Kiracı, sözleşme süresine veya fesih dönemine uymaksızın kiralananı geri verdiği takdirde, kira sözleşmesinden doğan borçları, kiralananın benzer koşullarla kiraya verilebileceği makul bir süre için devam eder. Kiracının bu sürenin geçmesinden önce kiraya verenden kabul etmesi beklenebilecek, ödeme gücüne sahip ve kira ilişkisini devralmaya hazır yeni bir kiracı bulması hâlinde, kiracının kira sözleşmesinden doğan borçları sona erer. Kiraya veren, yapmaktan kurtulduğu giderler ile kiralananı başka biçimde kullanmakla elde ettiği veya elde etmekten kasten kaçındığı yararları kira bedelinden indirmekle yükümlüdür. Dr. Mustafa ÇİÇEK

16. F. Sözleşmenin sona ermesi I. Sürenin geçmesi II. Belirsiz süreli kira sözleşmelerinde fesih bildirimi 1. Genel olarak MADDE 328- Belirsiz süreli kira sözleşmelerinde taraflardan her biri, daha uzun bir fesih bildirim süresi veya başka bir fesih dönemi kararlaştırılmış olmadıkça, yasal fesih dönemlerine ve fesih bildirim sürelerine uyarak sözleşmeyi feshedebilir. Fesih dönemlerinin hesabında, kira sözleşmesinin başlangıç tarihi esas alınır. Sözleşmede veya kanunda belirtilen fesih dönemine veya bildirim süresine uyulmamışsa, bildirim bir sonraki fesih dönemi için geçerli olur. 2. Taşınmaz ve taşınır yapı kiralarında 3. Taşınır kiralarında III. Olağanüstü fesih 1. Önemli sebepler 2. Kiracının iflası 3. Kiracının ölümü MADDE 333- Dr. Mustafa ÇİÇEK

17. G. Kiralananın geri verilmesi I. Genel olarak MADDE 334- Kiracı kiralananı ne durumda teslim almışsa, kira sözleşmesinin bitiminde o durumda geri vermekle yükümlüdür. Ancak, kiracı sözleşmeye uygun kullanma dolayısıyla kiralananda meydana gelen eskimelerden ve bozulmalardan sorumlu değildir. Kiracının, sözleşmenin sona ermesi hâlinde, sözleşmeye aykırı kullanmadan doğacak zararları giderme dışında, başkaca bir tazminat ödeyeceğini önceden taahhüt etmesine ilişkin anlaşmalar geçersizdir. II. Kiralananın gözden geçirilmesi ve kiracıya bildirme MADDE 335- Kiraya veren, geri verme sırasında kiralananın durumunu gözden geçirmek ve kiracının sorumlu olduğu eksiklikleri ve ayıpları ona hemen yazılı olarak bildirmek zorundadır. Bu bildirim yapılmazsa, kiracı her türlü sorumluluktan kurtulur. Ancak, teslim alma sırasında olağan incelemeyle belirlenemeyecek olan eksikliklerin ve ayıpların varlığı hâlinde, kiracının sorumluluğu devam eder. Kiraya veren, bu tür eksiklikleri ve ayıpları belirlediğinde, kiracıya hemen yazılı olarak bildirmek zorundadır. Dr. Mustafa ÇİÇEK

18. H. Kiraya verenin hapis hakkı I. Konusu MADDE 336- Taşınmaz kiralarında kiraya veren, işlemiş bir yıllık ve işlemekte olan altı aylık kira bedelinin güvencesi olmak üzere, kiralananda bulunan ve kiralananın döşenmesine veya kullanılmasına yarayan taşınırlar üzerinde hapis hakkına sahiptir. Kiraya verenin hapis hakkı, alt kiracının asıl kiracıya olan kira borcunu aşmamak üzere, alt kiracının kiralanana getirdiği aynı nitelikteki taşınırları da kapsar. Hapis hakkı, kiracının haczedilemeyen malları üzerinde kullanılamaz. II. Üçüncü kişilere ait olan eşya … III. Hakkın kullanılması MADDE 338- Kiracı, taşınmak veya kiralananda bulunan taşınırları başka bir yere taşımak istediği takdirde, kiraya veren, alacağını güvence altına almasını sağlayacak miktardaki taşınırı, sulh hâkiminin veya icra müdürünün kararıyla alıkoyabilir. Alıkoyma kararının konusu olan eşya, gizlice veya zorla götürülürse, götürülmelerinden başlayarak on gün içinde kolluk gücünün yardımıyla kiralanana geri getirilir. Dr. Mustafa ÇİÇEK

19. 4734 sayılı KİK Kiralama Bir Kamu kurumunun ihiyaç duyduğu bir gayri menkulu mülkiyet sahibinden kiralaması Tanımlar Madde 4- Bu Kanunun uygulanmasında; Hizmet: … taşınır ve taşınmaz mal ve hakların kiralanmasını ve benzeri diğer hizmetleri, 4734 Gayri menkul kiralamasını hizmet ihalesi olarak görmektedir. Dr. Mustafa ÇİÇEK

20. Doğrudan temin Madde 22- (Değişik: 30/7/2003-4964/15 md.) Aşağıda belirtilen hallerde ihtiyaçların ilân yapılmaksızın ve teminat alınmaksızın doğrudan temini usulüne başvurulabilir: … e) İdarelerin ihtiyacına uygun taşınmaz mal alımı veya kiralanması. …. son fıkra-Bu maddeye göre yapılacak alımlarda, ihale komisyonu kurma ve 10 uncu maddede sayılan yeterlik kurallarını arama zorunluluğu bulunmaksızın, ihale yetkilisince görevlendirilecek kişi veya kişiler tarafından piyasada fiyat araştırması yapılarak ihtiyaçlar temin edilir. Madde 4- tanımlar: Doğrudan temin: Bu Kanunda belirtilen hallerde ihtiyaçların, idare tarafından davet edilen isteklilerle teknik şartların ve fiyatın görüşülerek doğrudan temin edilebildiği usulü, Dr. Mustafa ÇİÇEK

21. 2886 sayılı DİK ve Kiralama Kamunun mülkiyetindeki taşınmazın kiralanması Kapsam: Madde 1 – Genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin, özel idare ve belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işleri bu Kanunda yazılı hükümlere göre yürütülür. Birinci fıkrada sayılan daire ve idarelere bağlı döner sermayeli kuruluşlar ile özel kanunlarla veya özel kanunların vermiş olduğu yetkiyle kurulmuş bulunan fonların yukarıda belirtilen işlerinin nasıl yapılacağı Maliye Bakanlığınca hazırlanarak Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmelikte belirtilir. Tanımlar Madde 4: Kira: Taşınır ve taşınmaz malların ve hakların kiralanmasını veya kiraya verilmesini, Trampa ve Mülkiyetin Gayri Ayni Hak Tesisi: Borçlar Kanunu ile Türk Medeni Kanununun trampa ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ile ilgili maddelerinde gösterilmiş işlemleri, Dr. Mustafa ÇİÇEK

22. Pazarlık usulüyle yapılacak işler: Madde 51 – Aşağıda yazılı işlerin ihalesi, pazarlık usulüyle yapılabilir; ….. f) İdarelerin, müştereken veya iştirak halinde sahibi bulundukları taşınmaz mallardaki paylarının paydaşlara kiraya verilmesi, g) Kullanışlarının özelliği, idarelere yararlı olması veya ivediliği nedeniyle kapalı veya açık teklif yöntemleriyle ihalesi uygun görülmeyen, Devletin özel mülkiyetindeki taşınır ve taşınmaz malların kiralanması, trampası ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin kiralanması ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi, Dr. Mustafa ÇİÇEK

23. İhale Mevzuatının ortak hükümleri İhtiyaç belirlenmesi, İhale onay belgesi, İhale Komisyonu, İhale şartnamesi, İlan, İhalenin gerçeklerştirilmesi, İhale onayı, Sözleşme yapılması İhaleyi sakatlayan hukuki yanlışlar Dr. Mustafa ÇİÇEK

24. Kiralama Genel Değerlendirme Dr. Mustafa ÇİÇEK