360 likes | 1.33k Views
Pangngalan Parte 2. Filipino 5 Elinore Lubiano. Kaukulang : ANG, NG, SA, PARA SA. CASE. Kaukulang : Ang (Nominative case). Sa gramatika , “designating of, or in the case of the subject of a finite verb; a word in this case.”
E N D
PangngalanParte 2 Filipino 5 Elinore Lubiano
Kaukulang: Ang(Nominative case) • Sa gramatika, “designating of, or in the case of the subject of a finite verb; a word in this case.” • Hindi lamangpangngalanangnasa nominative case kundimaaari ring • pandiwa (verbal noun) • pang-uri (adjective) • pang-abay (adverb) • Prepositional phrase
MgaHalimbawa • Angnasatabiay akin. (pariralao phrase) • Angkumakainsaloobngkusina ay kapatidko.(pandiwa o verbal noun) • Angnakahigaay inaantok. (Pang-abayo adverb) • Angmagandaay siyangkinoronahan. (pang- urio adjective) • Angsakanila ay hindimaganda. (panghalipna SA, pronoun) • Siyaay hindikasalisalaro. (panghalipna ANG) • Hindi itonangangailanganngANG sapagkatnasa nominative case ito.
ANG KAUKULANG NGGenitive Case • Anoang accusative case? • “Designating, of, or in the case of the direct object of a finite verb; sometimes the objective case in English.” (Webster); i.e. marker of direct object • Sa Filipino, ginagamitang marker o panandang NG parasatuwiranglayon (direct object) • Pero genitive o possessive case din ang NG sa Filipino
ANG KAUKULANG: NGGenitive Case • Anoang genitive case? • Nangangahuluganitongpag-aari (possession). • Sa Ingles, pwedeitongthe king’s crown o the crown of the king • Sa Filipino, parang dative angthe king’s crown– sa haring korona. • Genitive namanangkatumbasngthe crown of the king– koronanghari
MgaHalimbawa • Malinisangkotsenglalaki. • The car of the man is clean. • Angpag-aaringlalaki ay angkotse. • Magandaangkuwintasngbabae. • The girl’s necklace is pretty. • Anoangpag-aaringbabae?
Angkaukulang SA o Dative case • “Grammar. Designating, of, or in the case of the indirect object of a finite verb. In English, this case may be expressed analytically with the preposition to” • Halimbawa: • I gave the cheese to Minerva. • Ibinigaykoangkesokay Minerva.
Iba pang Halimbawa • I gave him the phone. • Ibinigaykosakanyaangtelepono. • She gave the money to the poor man. • Ibinigayniyasamamangmahirapangpera.
Anoangcase? • “Case denotes the “syntactic relationship shown in highly inflected languages such as German and Latin by changes in the form for nouns, pronouns, and adjectives” • the form that a noun, pronoun, or adjective takes to show such relationship • any of the sets of such forms
Halimbawa • The children’s mother (possessive noun) • Walang possessive noun sa Filipino • Angpag-aari ay ipinapahayagsapamamagitanngni, nina, kay, at kina– kasunodangpantangingngalan; o kaya sapamamagitanngNG at SA naPanghalip. • Kaya angsalinsa Ingles ng the children’s mother ay “angnanayngmgabata” o “samgabatangnanay”
Anoangfinite verb? • “having limits of person, number, and tense; said of a verb that can be used in a predicate” • Anonamanangablative case? • “designating, of, or in a case expressing removal, deprivation, direction from source, cause, or agency. May nahahawignakahuluganangkaukulang SA sa Filipino”
Halimbawangablative case • Kinuhakoangdamitsakanya. • Removal • Akingkinuhaangdamit. • Agent, doer of action • Kinuhakoangtubigsakanya. • Kinainkoangpagkainsakanila.
MgaTuntuninsaPaggamitngPanghalipna SA • GamitngmgaPanghalip at Marker na SA • Ginagamitnapaari • Ginagamitnadi-tuwiranglayon (indirect object) • PantukoyngDireksyon • Sa pagsagotsatanongnakanino at parakanino
2. GamitnaPaari • Sa Ingles, may tinatawagna Possessive Nouns at Possessive Pronouns. Sa Filipino, dalawaangparaanngpagpapahayagngpag-aari: sapamamagitanngmga marker na NG at SA (genitive at dative). Gayundin, may mgapanghalipna NG at SA nanangangahuluganngpag-aari.
Halimbawa • Saanbaangparti? Pagodnapagodnaakosapaglalakad. • Ay! Diyanpalasa Jollibee. • Bakitpinaglalaruan mo angkaldero? Para doonsakusinaiyan. Ibalik mo nga!
Halimbawa • Nasaanbaangmgaprutas? • Ay! Nandoon pa! Katabingmgagulay. • Etonapalaangmgaprutas. • Nasaanangmgaotong at saluyot? • Ayun!
MgaPanghalipnaPanaklaw at Pananong • AngmgaPanghalipnaPanaklaw ay sumasaklawsakalahatan, dami, o kaisahanngmgatao, bagay at ibapa (Indefinite Pronoun) • Angpanghalipnapananong ay inihahalilisamgangalanngtao, bagay, atbp. (Interrogative Pronoun)
MgaPanghalipnaPanaklaw (Indefinite Pronoun)
PanghalipnaPamanggit • Sa Filipino, angpanghalipnapamanggitorelative pronounsa Ingles ay tinutumbasanngkatagang NA. Sa Ingles, angmaaringmagingsalin ay who, which o that • Halimbawa • Anglalakinanakapula ay kapatidko. • The man who is in red is my brother. • Angpaldananakapatongsakamaanglabahan mo. • Wash the skirt that is lying on the bed. • Pangitang polo naisinuotniyasaklase. • The shirt which he wore to class is ugly.