MESLEK YÜKSEKOKULLARINDAKİ ÖĞRETİM ELEMANI YAPISININ BÖLGELER BAZINDA DEĞERLENDİRİLMESİ

1. MESLEK YÜKSEKOKULLARINDAKİ ÖĞRETİM ELEMANI YAPISININ BÖLGELER BAZINDA DEĞERLENDİRİLMESİ Öğr.Gör. Olcay PALTA* Bitlis Eren Üniversitesi Öğr.Gör.Abdullah BEDİR** Mardin Artuklu Üniversitesi Öğr.Gör. Erkan DİKİCİ*** Bitlis Eren Üniversitesi

2. Çalışmamızın Ana Başlıkları • Türkiye’ deki Üniversiteler ve Coğrafi Bölgelere Dağılımı • Meslek Yüksekokullarında • Öğretim Elemanlarının Bölgelere Dağılımları • Öğretim Elemanlarının, Toplam Akademisyen sayılarına oranı • Öğretim Elemanı Başına Düşen Öğrenci Sayısı • Öğretim Üyelerinin Öğretim Elemanları İçerisindeki Oranı

3. -Cumhuriyet’ in kuruluşundan bu yana üniversitelerin kurulmasına ilişkin önemli hedeflerden birisi, ülkedeki bölgesel eşitsizlikleri gidermeye yönelik olarak üniversitelerin yurt sathına eşit yayılmasının sağlanması çabası olmuştur.

4. -Buradaki temel yaklaşım bir yandan hemen her bölgeye eğitimin götürülebilmesi, diğer yandan ekonomik, sosyal ve kültürel açıdan bölgenin hareketlenmesini sağlamak ve böylece ülkedeki bölgesel eşitsizlikleri gidermeye katkı yapmaktır

5. FAKAT! Bu düşünce tam manasıyla gerçekleştirilememiştir.

6. -2006-2008 Aralığında arka arkaya kurulan devlet üniversiteleri ile Türkiye’nin her ilinde bir üniversite var edilmesine rağmen bölgeler arasında üniversite sayılarındaki fark çok fazladır.

7. Sayılarla verilerimiz

8. Öğretim Elemanlarının Bölgelere Dağılımları 2012-2013 yılları arasında meslek yüksekokullarındaki akademik kadronun, gelişmiş ülkelere kıyasla yetersiz olduğu görünmektedir. Öğretim elemanlarının yetersiz oluşu, mevcut öğretim elemanlarına , fazladan iş yükü yükleyecektir.

9. 2012 ve 2013 yıllarında mevcut akademisyen ve öğrenci sayılarının kıyaslanması Son bir yılın bir önceki yıl ile kıyasında oluşan öğrenci farkı, oluşan akademisyen farkına oranında (T.Ö/T.A 92795/1501=61,82) Öğretim elemanı başına düşen öğrenci sayısı 61,82’ dir. Fakat toplam öğrenci sayısı ve toplam akademisyen sayısını oranladığımız takdirde ise bu oran 2013 yılı itibariyle 57,95 çıkmıştır.

10. Öğretim Elemanlarının, Toplam Akademisyen Sayılarına Oranı MYO’ larında, profesör ve doçent seviyesindeki akademisyen oranının % 2,75 olması, MYO’ larda ki akademik başarıyı düşündürmektedir.

11. Öğretim Elemanı Başına Düşen Öğrenci Sayısı

12. Öğretim Üyelerinin Öğretim Elemanları İçerisindeki Oranı

13. Sonuçlar • Gün geçtikçe ülkemizde yükseköğretim öğrencisi artmaktadır, bunun aksine öğretim elemanı sayısındaki oran azalmaktadır. • Meslek yüksekokullarında öğretim üyesi oranları çok düşüktür, öğrenciler öğretim üyelerinin tecrübelerinden ve akademik başarılarından faydalanamadan mezun olmaktadır. • Gelişmiş ülkelerin meslek yüksekokullarında, öğretim elemanı başına 10-15 öğrenci düşerken, ülkemizde bu sayı 57’dir.

14. Meslek yüksekokullarında, öğrenci sayısı oranının fazlalığından dolayı, öğrencilere yeterli yönlendirme ve mesleğin gereklerini anlatma faaliyetleri yapılamamaktadır. • Bölgeler arasında, hem üniversite sayısı hem de öğretim elemanı oranlarında farklılık vardır. • Meslek yüksekokullarımızda öğretim elemanı oranı gelişmiş ülkelerden azdır, bunun yanında bölgelere yayılan öğrenci sayısındaki fark, öğretim elemanlarına düşen öğrenci sayısında farka neden olmuştur. Özellikle batı bölgelerde öğretim elemanı başına düşen öğrenci sayısı daha fazladır. • Öğretim üyesi oranının en az olduğu bölgenin Akdeniz bölgesi olması dikkat çekmiştir.

15. Öneriler • Üniversitelerin yurt sathına eşit yayılması, öğrencilerin yurt geneline eşit şekilde dağılmasına bağlıdır. Bunu sağlamak için ise özellikle Doğu ve Güneydoğu bölgelerini hem sanayi hem de sosyal etkinliklerle cazibe merkezi haline getirilmelidir. • Öğretim elemanlarının kendilerini geliştirecekleri uygulama merkezleri, dil merkezleri gibi çalışmalar yapılmalıdır. • Üniversiteler arasında öğretim elemanı, özellikle öğretim üyesi değişimleri yapılarak gerek öğrencilere gerekse akademisyenlere fayda sağlanmalıdır. • Meslek yüksekokullarında bulunan öğretim elemanlarının çalışma şartları iyileştirilmelidir.

16. Meslek yüksekokullarında öğretim üyesi oranın az olmasından dolayı, idari görevlere diğer akademisyenler görevlendirilmektedir fakat bölüm başkanlığı gibi idari görevlere vekâleten bakıldığından maaş karşılığı ders yükü ağırlığında hiçbir değişim yoktur. Bu gibi sebeplerden dolayı öğretim elemanlarının akademik çalışmalarında aksamalar olmaktadır. Böylesi idari görevlerin desteklenmesi lazımdır. • Üniversite yöneticileri, meslek yüksekokulları ve sanayi arasında protokoller yaparak, öğrencilere uygulama alanları oluşturmalıdır. • Bölgelerde bulunan meslek yüksekokullarındaki öğrencilerin ortak projeler yapmaları sağlanmalı ve desteklenmelidir.

17. Kaynaklar • Arap, S. K., Üniversitesi, A. M., & Yüksekokulu, A. M. (2010). Türkiye yeni üniversitelerine kavuşurken: Türkiye’de yeni üniversiteler ve kuruluş gerekçeleri. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Dergisi, 65(1), 1-29. • Akyurt, N. (2009). Meslek Yüksekokulları ve Marmara Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Genel Profili. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 4(11), 175-189. • Binici, H., & Arı, N. (2004). Mesleki ve teknik eğitimde arayışlar. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(3), 383-396. • Günay, D. (2011). Türk Yükseköğretiminin Yeniden Yapılandırılması Bağlamında Sorunlar, Eğilimler, İlkeler ve Öneriler-I. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1(3), 113-121. • Günay, D. & Günay, A. (2011). 1933’den Günümüze Türk Yükseköğretiminde Niceliksel Gelişmeler. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1(1), 1-22. • Şenses, F. (2007). Uluslararası Gelişmeler Işığında Türkiye Yükseköğretim Sistemi: Temel Eğilimler, Sorunlar Çelişkiler ve Öneriler. EconomicResearch Center WorkingPapers in Economics 07, 5. • YÖK (2013). “Üniversitelerimiz”, URL: http://www.yok.gov.tr/web/guest/universitelerimiz 10.09.2013 • ÖSYM (2013). “Süreli yayınlar”, URL: http://www.osym.gov.tr/belge/1-128/sureli-yayinlar.html 10.09.2013

18. Sorular?

19. ARDAHANÜNİVERSİTESİNE TEŞEKKÜRLERİMİZİSUNARIZ Umyos katılımcılarına