390 likes | 559 Views
Gras en klaver : soort en rassenkeuze met respect voor natuur en milieu. Joost Baert. 24 september 2013 Vlaams ruraal netwetwerk : Grasduinen in het gras. Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant www.ilvo.vlaanderen.be Beleidsdomein Landbouw en Visserij.
E N D
Gras en klaver: soort en rassenkeuze met respect voornatuur en milieu Joost Baert 24 september 2013 Vlaamsruraalnetwetwerk: Grasduinen in het gras Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant www.ilvo.vlaanderen.be Beleidsdomein Landbouw en Visserij
Inhoud • Voedergrassoorten • Opbrengst in functie van N-bemesting • Kwaliteit • Mengsels • Besluit
Inhoud • Voedergrassoorten • Opbrengst in functie van N-bemesting • Kwaliteit • Mengsels • Besluit
Landbouwkundige waarde, voorkeur t.o.v. waterhuishouding en gebruikswijze van onze voornaamste grassen (naar Andries en Van Slycken, 1967 en De Vries, ‘t Hart en Kruyne, 1942)
Areaal en productie van zaden van voedergrassen in EU27 gemiddelde 2007-2011 (ec.europa.eu/agriculture/markets/seeds)
Engels raaigras – Loliumperenne + productief, zeer smakelijk, zeer goede verteerbaarheid, snelle vestiging - matig winterhard, groei valt stil bij droogte Italiaans raaigras – Loliummultiflorum + zeer productief, smakelijk, zeer snelle vestiging - matige langleefbaarheid, sterke herbloei
Rietzwenkgras – Festucaarundinacea • + zeer productief, goede droogtetolerantie • trage vestiging, matige verteerbaarheid en smakelijkheid als vers gras Beemdlangbloem– Festucapratensis + goede winterhardheid, goede smakelijkheid en verteerbaarheid - matige opbrengst Lp Fa
Timothee– Phleumpratense + zeer winterhard, smakelijk, vroege voorjaarsproductie - droogtegevoelig, trage hergroei Kropaar– Dactylisglomerata + goede zomergroei, schaduwtolerant, agressief - matig winterhard, matige verteerbaarheid kropaar timothee
Witte klaver – Trifoliumrepeens + N-fixatie, goede zodevormer (stolonen), goede droogtetolerantie - matige opbrengst, gras/klaver verhouding Rode klaver – Trifoliumpratense + N-fixatie, zeer productief (spilwortel) - matige persistentie
Inhoud • Voedergrassoorten • Opbrengst in functie van N-bemesting • Kwaliteit • Mengsels • Besluit
Drogestofopbrengst van voedergrassoorten bij toenemende N-bemesting (gemiddelde van 1964-1972), Behaeghe 1982
Drogestofopbrengst van rassen van Engels raaigras, timothee en beemdlangbloem bij hoge en lage N-bemesting (1996-1998)
DS-opbrengst van grassoorten bij 2 N-bemestingsniveaus (5 sneden / jaar) 2007-2008 2012-2013
DS-opbrengst van grassoorten bij 2 N-bemestingsniveaus (3 sneden / jaar) 2008-2012
Drogestofopbrengst van 24 grascultivars (2007-2008, gem. 290 kg N/ha/jaar) timothee Beemdlangbloem kropaar Engels raaigras Italiaans raaigras rietzwenkgras
Inhoud • Voedergrassoorten • Opbrengst in functie van N-bemesting • Kwaliteit • Mengsels • Besluit
Ruw eiwit- en darmverteerbaar eiwitgehalte van 24 grascultivars (gemiddelde van 2 jaar, 5 sneden/jaar) timothee Beemdlangbloem kropaar Engels raaigras Italiaans raaigras rietzwenkgras
Eiwitbestendigheid van 24 grascultivars (gemiddelde van 2 jaar, 5 sneden/jaar, 2 N-niveaus) timothee Beemdlangbloem kropaar Engels raaigras Italiaans raaigras rietzwenkgras
Verteerbaarheid van de droge stof van 24 grascultivars (gemiddelde van 2 jaar, 5 sneden/jaar, 2 N-niveaus) timothee Beemdlangbloem kropaar Engels raaigras Italiaans raaigras rietzwenkgras
Gehalte aan wateroplosbare koolhydraten van 24 grascultivars (gemiddelde van 2 jaar, 5 sneden/jaar, 2 N-niveaus) timothee Beemdlangbloem kropaar Engels raaigras Italiaans raaigras rietzwenkgras
Celwandverteerbaarheid van 24 grascultivars (gemiddelde van 2 jaar, 5 sneden/jaar, 2 N-niveaus) timothee Beemdlangbloem kropaar Engels raaigras Italiaans raaigras rietzwenkgras
% van opgenomen N uitgescheiden in de urine in functie van WOK/RE verhouding van het gras (Parsons et al., 2011) Tas et al. 2000, Tas et al. 2001 , Miller et al. 2000, Miller et al. 2001, Moorby et al. 2006
% van opgenomen N uitgescheiden in de urine in functie van WOK/RE verhouding van het gras (Parsons et al., 2011) Engels raaigras Italiaans raaigras Rietzwenkgras Beemdlangbloem Timothee kropaar Tas et al. 2000, Tas et al. 2001 , Miller et al. 2000, Miller et al. 2001, Moorby et al. 2006
Verteerbaarheid van grassoorten bij verschillende maaifrequentie en N-bemesting
Gehalte aan linoleenzuur van 24 grascultivars (gemiddelde van 2 jaar, 5 sneden/jaar, 2 N-niveaus)
Inhoud • Voedergrassoorten • Opbrengst in functie van N-bemesting • Kwaliteit • Mengsels • Besluit
mei 2011 augustus 2009 juli 2010 Lp Fa Lp Lp Fa Ph Fa
Drogestofopbrengst (kg/ha) van rietzwenkgras en Engels raaigras in 2010 en 2011 2010 2011
Hoe eigenschappen combineren? • Verbeteren van soorten: • Droogtetoleranter Engels raaigras • beter verteerbaar en zachtbladigerrietzwenkgras • Kruisen van soorten : Festulolium • Mengsels • “De DS-opbrengst van mengsels van grassoorten en –cultivars is zelden beter dan de DS-opbrengst van de beste component” • rietzwenkgras + raaigras: • ¼ Lp + ¾ Fa: Fa domineert • 1/8Lm+ 7/8 Fa: Lm domineert
Ruw eiwit- en darmverteerbaar eiwitgehalte van 7 klavercultivars in vergelijking met Engels raaigras (2007-2008) witte klaver rode klaver
Gehalte aan wateroplosbare koolhydraten van 7 klavercultivars in vergelijking met Engels raaigras (2007-2008) witte klaver rode klaver
Gehalte aan linoleenzuur van 7 klavercultivars in vergelijking met Engels raaigras (2007-2008) witte klaver rode klaver
Hanekam (esparcette, sainfoin) Onobrychisviciifolia Rolklaver Lotus corniculatus • rijk aan tannines: • voorkomen trommelzucht • wormafdrijvend • minder eiwitafbraak in de pens • minder methaanuitstoot • droogtetolerant, lage N- en P-behoefte • smakelijk en gemakkelijk in te kuilen (hoog suikergehalte)
Kruiden? + mineralen en sporenelementen
Inhoud • Voedergrassoorten • Opbrengst in functie van N-bemesting • Kwaliteit • Mengsels • Besluit
Besluit • Engels raaigras haalt in vergelijking met andere blijvende voedergrassoorten vaak een lagere drogestofopbrengst onder beperkende omstandigheden. Toch blijft onder deze omstandigheden de verteerbaarheid van Engels raaigras superieur. • Mengsels van Engels raaigras met andere grassoorten zijn een compromis opbrengst/kwaliteit. Klaver is complementair wat betreft groeiverloop en kwaliteitsaspecten.