Prof.dr.J.Vandenbulcke K.U.LEUVEN jacques.vandenbulcke@econ.kuleuven.ac.be

1. PICS SPRING SYMPOSIUM7 maart 2002BEDRIJFSSOFTWARE IN HET TIJDPERK VAN WEBSERVICES:van ERP naar ERP II Prof.dr.J.Vandenbulcke K.U.LEUVEN jacques.vandenbulcke@econ.kuleuven.ac.be

2. Bedrijfssoftware in het tijdperk van webservices: van ERP naar ERP II 1. Steunpeilers voor bedrijfsmodellen in de nieuwe economie 2. Positionering van ERP en wat is ERP II 3. Voorstelling van een ‘roadmap’ naar ERP II 4. Webservices en ERP II 5. Besluiten

3. 1. Steunpeilers voor bedrijfsmodellen in de nieuwe economie - Waarover gaat het in de nieuwe economie ? ‘De wezenlijke verandering ligt in de verschuiving van de economische waardecreatie van het materiële naar het immateriële: de economische waardedragers van de toekomst zijn: informatie, communicatie en kennis - Omdat informatie, communicatie en kennis met ICT worden aangedreven, wordt ICT van strategisch belang in de nieuwe economie - Om te bepalen hoe ICT zijn strategische rol kan ‘uitspelen’ moeten de steunpeilers voor bedrijfsmodellen in de nieuwe economie onder ogen worden gezien

4. 1. Steunpeilers voor bedrijfsmodellen in de nieuwe economie Steunpeilers voor bedrijfsmodellen in de nieuwe economie Networking Innovating Learning

5. 1. Steunpeilers voor bedrijfsmodellen in de nieuwe economie Networking - Dit is de trend naar netwerkorganisaties die steunen op strategische partnerships en op geïntegreerde waardeketens - Een netwerkorganisatie profileert zich naar de buitenwereld als één geheel, terwijl de organisatie binnenin bestaat uit een netwerk van autonome bedrijven die samenwerken - Deze organisaties moeten daarom niet enkel een aantal processen integreren maar ook extra waarde creëren voor de ‘gezamenlijke’ klant

6. 1. Steunpeilers voor bedrijfsmodellen in de nieuwe economie Innovating - Dit is het vermogen om zich snel aan te passen aan een veranderende zakelijke omgeving door het toepassen van ‘networked innovation’ - Omdat de levenscyclus van producten/diensten steeds korter wordt, gaan innovaties elkaar steeds sneller en in hoger tempo opvolgen - Netwerkorganisaties moeten een ‘web of innovation’ bouwen dat flexibel kan werken en naadloos geïntegreerd is met de ‘core business’ die voor implementatie zorgt

7. 1. Steunpeilers voor bedrijfsmodellen in de nieuwe economie Learning - Kennis is macht. Vandaag meer dan ooit ... - Netwerkorganisaties drijven op nieuwe vormen van samenwerking die niet langer worden gevormd door strakke procedures, maar die optimaal ruimte geven aan informatie-uitwisseling en kennisontsluiting ten behoeve van zij die samenwerken aan een gemeenschappelijk doel - Netwerkorganisaties moeten kennisinfrastructuren uitbouwen opdat mensen (werknemers, partners, klanten) in samenwerking een gemeenschappelijk doel realiseren

8. 2. Postionering van ERP en wat is ERP II - ERP biedt vandaag de dag de basis voor een solide geïntegreerde back-office functionaliteit - Het succesverhaal van ERP: * De ‘roots’ van ERP: MRP I (Material Requirements Planning) * Van MRP I naar MRP II MRP II (Manufacturing Resource Planning) * Van MRP II naar ERP ERP (Enterprise Resource Planning) - Het vervolg: ERP II

9. 2. Positionering van ERP en wat is ERP II - ERP II volgens Gartner: ‘ERP II is the evolution that adapts ERP to the internet-based world of today and tomorrow through changes in functionality, technology and architecture’ ‘Functionality changes to become deeper and more specific to industry domain requirements’ ‘Technology evolves to leverage the internet for both interenterprise connectivity and a unification of the end-user experience’ ‘Architecture changes to allow for easier integration and interoperability’

10. 2. Positionering van ERP en wat is ERP II Eigen definitie ERP II: ‘ERP II ondersteunt de evolutie van een bedrijf naar een schakel in een value collaboration network door middel van het creëren van een business web waarin webservices een belangrijke rol spelen ten behoeve van integratie en samenwerking zowel op het niveau van personen als op het niveau van bedrijfsprocessen’

11. 2. Positionering van ERP en wat is ERP II integration ERP SCM SCO Networking integration back-office PDM PDC PLCC Innovating integration CI PCI PRM Learning front-office Enterprise Extended enterprise

12. 3. Voorstelling van een ‘roadmap’ naar ERP II Networking ERP SCM SCO ERP: Enterprise Resource Management Het stroomlijnen en integreren van interne operationele processen SCM: Supply Chain Management Het stroomlijnen en integreren van processen van partners die samenwerken om klanten op een efficiënte manier te ondersteunen SCO: Supply Chain Optimization Het optimaliseren van de samenwerking tussen verschillende partners teneinde klanten een zo hoog mogelijke toegevoegde waarde te bezorgen

13. 3. Voorstelling van een ‘roadmap’ naar ERP II Innovating PDM PDC PLCC PDM: Product Data Management Het beheren van interne technische produktinformatie PDC: Product Development Collaboration Het samen met partners ontwikkelen van nieuwe producten/diensten PLCC: Product Life Cycle Collaboration Het samen met partners innoveren, ontwikkelen en superviseren van de gehele levenscyclus van een product/ dienst

14. 3. Voorstelling van een ‘roadmap’ naar ERP II Learning CI PCI PRM CI: Computer Interface Gebruiksvriendelijke interface waarbij gebruiker zijn weg zoekt naar de vereiste gegevens/informatie (gebruiker = werknemer) PCI: Personalized Computer Interface Gebruiksvriendelijke interface die gebruiker informatie levert in functie van zijn bevoegdheden (gebruiker = werknemer, supplier, customer, consumer) PRM: Partner Relationship Management Complete enterprise portal die belanghebbenden in de netwerk- organisatie toelaat om kennis uit te wisselen (SRM, CRM, ERM)

15. 3. Voorstelling van een ‘roadmap’ naar ERP II - De weg naar ERP II is een zaak van integratie teneinde te kunnen komen tot samenwerking en creatie van extrawaarde - Er moet hierbij onderscheid worden gemaakt tussen * een horizontale integratie (die zich voltrekt overheen de drie lagen) * een dubbele verticale integratie (een integratie tussen twee lagen binnen de back-office en een integratie tussen de back-office en de laag die de front-office uitmaakt)

16. 3. Voorstelling van een ‘roadmap’ naar ERP II Horizontale integratie: 3 stappen * Enterprise application integration (intern integreren) ERP core-functionaliteit, Enterprise PDM, Basis communicatie-infrastructuur voor gebruikers * Trading partner integration (extern integreren) SCM, Product development collaboration, Gepersonaliseerde web interfaces voor werknemers, suppliers, customers * Value collaborative networks (extern samenwerken) SCO, Supply Chain Event Management, Collaborative product life cycle management, Enterprise portal voor Partner Relationship Management

17. 3. Voorstelling van een ‘roadmap’ naar ERP II Kenmerken van een Value Collaborative Network * Ieder bedrijf in de VC draagt bij in datgene waar hij gespecialiseerd in is, en gaat andere zaken uitbesteden * Risico en winst worden gedeeld door de deelnemers * De samenwerking is dynamisch en de informatie- uitwisseling tussen de partners is transparent * De klant en de verwachtingen van de consument zijn de belangrijkste ‘driver’ voor de samenwerking * ‘Commodity activities’ worden uitgevoerd door e-services

18. 3. Voorstelling van een ‘roadmap’ naar ERP II Verticale integratie Integratie binnen de back-office * Iedere organisatie die ERP gebruikt voor de integratie van interne operationele processen en PDM voor product- ontwikkeling zal de hechte koppeling en integratie van beide reeds hebben ervaren * Deze integratie is uitermate belangrijk vanuit een oogpunt van kosten/efficiëntie als vanuit het oogpunt van tijd (‘time-to-market’) * Uiteindelijk moet deze integratie evolueren naar ‘Collaborative Product Life Cycle Management’ binnen ‘Value Collaborative Networks’

19. 3. Voorstelling van een ‘roadmap’ naar ERP II Verticale integratie Integratie van back-office en front-office * De front-office is het venster op het bedrijf (de netwerk- organisatie) door middel waarvan de gegevens (informatie, kennis) kunnen worden gegenereerd die werknemers (alle partners in de waardenketen) nodig hebben om samen te werken aan een gemeenschappelijk doel * Teneinde dit mogelijk te maken moeten front-office en back-office naadloos zijn geïntegreerd

20. 3. Voorstelling van een ‘roadmap’ naar ERP II Het doel van integratie in de nieuwe economie * Tengevolge van de sterk toegenomen complexiteit om informatica-oplossingen te bouwen, en tengevolge van de tijdsdruk waaronder dit moet gebeuren, gaan bedrijven meer en meer beroep doen op het gebruik van ‘packaged applications’ * Het gebruik van standaardoplossingen vermindert echter het vermogen van een bedrijf om zich te differentiëren * Integratie mag daarom niet louter gezien worden als een zaak van ‘koppelen’ maar als een opportuniteit om ‘quasi- commodity’ functionele componenten uit te breiden naar nieuwe business processen met hoge toegevoegde waarde

21. 3. Voorstelling van een ‘roadmap’ naar ERP II Positionering van webservices in de problematiek van koppeling en integratie Extended enterprise complexe applicatie Webservices Single-site complexe applicatie Services Componenten Homogene applicatie Objecten Programma Tightly coupled Loosely coupled

22. 4. Webservices en ERP II Definitie van webservices * Hetgeen het web betekent voor program-to-user interfaces zullen webservices in de toekomst betekenen voor application-to-application interfaces over het web * Webservices zijn ‘loosely coupled’ softwarecomponenten die over een internet of intranet worden geleverd gebruik- makend van standaard communicatiefaciliteiten * Webservices introduceren een nieuw communicatiemodel gebaseerd op open standaarden zoals HTTP, XML, SOAP, WSDL en UDDI * Webservices zijn de ‘driver’ achter het ontstaan van ‘dynamic business webs’

23. 4. Webservices en ERP II Webservices en collaborative value networks Bank Bedrijf webservice Internet Supplier Klant Retailer Supplier

24. 4. Webservices en ERP II Functionaliteit van webservices WS Directory UDDI UDDI, WSDL WS Client WS Provider HTTP, XML, SOAP

25. 4. Webservices en ERP II Dewebservices ‘technology stack’ HTTP: HyperText Transfer Protocol XML: eXtensible Markup Language SOAP: Simple Object Access Protocol WSDL: Web Services Description Language UDDI: Universal Description, Discovery and Integration

26. 4. Webservices en ERP II Het bouwen van webservices (Webservice development environments) * Importeer (bv.) een bepaalde ‘Bean’ die een gevraagde functionaliteit verricht * Genereer een SOAP-wrapper voor de Bean zozeer dat de Bean’s methods via SOAP kunnen worden aangeroepen * Genereer een WSDL-beschrijving voor de service, zodat de service kan worden gevonden en ‘binding’ mogelijk is * Deploy de webservice * Genereer een Java-client om met de service te interacteren * Deploy de webservice client

27. 4. Webservices en ERP II Voorlopige knelpunten omtrent webservices * Webservices introduceren een nieuwe stijl van applicaties die gebaseerd zijn op samenwerking van ‘loosely coupled’ softwarecomponenten ten behoeve van ‘members’ van een (extended) value chain. Ze zijn bijgevolg zeer geschikt om de weg naar ERP II te helpen realiseren * Voorlopige knelpunten - Webservice transaction management - Webservice workflow management - Webservice security

28. 4. Webservices en ERP II Transacties op het webservice-niveau * Webservices, business transacties en B2B-transacties * Van OLTP (‘On Line Transaction Processing’) naar BWTP (‘Business Web Transaction Processing’) * Voorbeeld van een B2B-transactie voor SCM * Oplossingen: XAML: Transaction Authority Markup Language (??) BTP: Business Transaction Protocol (OASIS)

29. 4. Webservices en ERP II Webservice workflow mamagement * Het probleem van het creëren van webservices waarin bestaande webservices worden geïntegreerd * Oplossingen: WFDL: de Webservices Flow Description Language (IBM) XLANG (Microsoft)

30. 4. Webservices en ERP II Webservices en beveiliging * Webservices moeten worden geïmplementeerd zozeer dat enkel geautoriseerde clients er toegang toe hebben * Clients moeten bijgevolg worden ‘geauthentificeerd’. Op basis van de ‘credentials’ die zij kunnen voorleggen kan dan beslist worden indien de toegang is veroorloofd * Oplossingen variëren van het gebruik van IPSec, over het gebruik van SSL (‘Secure Socket Layer-encryption’), tot het gebruik van beveiligingsuitbreidingen in SOAP zoals SOAP-DSIG

31. 4. Webservices en ERP II Architectuur ter ondersteuning van ERP II database legacy Web browser Web browser Application server Infrastructure for providing webservices Integration broker Soap client Soap client Business process collaboration Collaboration among people Portal infrastructure Exchange infrastructure Infrastructure for consuming portal & exchange webservices

32. Webservices en ERP II Het bouwen van een ERP II- oplossing Outside-visie: Packaged applicaties zullen steeds meer in componenten worden afgeleverd die webservices-enabled zijn zozeer dat ‘samenstellingen’ van ‘best-of-breed’ oplossingen in de toekomst helemaal niet zijn uitgesloten Vraag: Voldoende mogelijkheden tot differentiatie ? Voldoende flexibiliteit ?

33. Webservices en ERP II Het bouwen van een ERP II-oplossing Inside visie: Investering in een ‘webservices development and assembly platform’ door middel van een ‘business web factory’ met - designer - customizer - automation engine - repository zozeer dat software op drie wijzen kan worden aangemaakt: make-to-stock, make-to-assembly, make-to-order

34. 4. Webservices voor ERP II Besluiten: de kern van ERP II Deevolutie: * Integratie en samenwerking Deuitdaging: * Nieuwe bedrijfsprocessen waarin verschillende partners participeren De technologie: * Met webservices componenten van verschillende instanties integreren De methode: * Outside visie of inside visie of combinatie Het doel: * Informatie, communicatie en kennis in een business web