,,Prawa dziecka w szkole”

1. ,,Prawa dziecka w szkole”

2. ,,Czegoż można bardziej życzyć całemu narodowi i całej ludzkości, wszystkim dzieciom świata, jeśli nie owej lepszej przyszłości, w której poszanowanie praw dziecka stanie się pełną rzeczywistością..” Jan Paweł II

3. „Dzieci jeżeli są złe, to nie dlatego, że znają swoje prawa, lecz dlatego, że kiedyś prawa te zostały wobec nich zaniedbane.”

4. „Dziecko oznacza każdą istotę ludzką w wieku poniżej osiemnastu lat, chyba że zgodnie z prawem odnoszącym się do dziecka uzyska ono wcześniej pełnoletność.” Art.1 Konwencji o prawach dziecka

5. Prawa dziecka są pojęciem z kategorii praw człowieka. Prawa dziecka wynikają z godności i niepowtarzalności dziecka jako jednostki ludzkiej.

6. Prawa człowieka/dziecka: • prawa przyrodzone (przysługujące każdemu z racji urodzenia) • prawa podstawowe (minimum uprawnień jakie przysługują jednostce) • prawa powszechne (przysługują bez wyjątku każdemu)

7. Prawa dziecka, tak jak prawa człowieka podlegają ograniczeniom, ale tylko takim, które są przewidziane ustawą (bezpieczeństwo państwa, publiczne, ochrona porządku oraz zapobieganie przestępstwom, ochrona zdrowia i moralności, ochrona praw i wolności innych ludzi).

8. Prawa dziecka nie są tożsame z jego podstawowymi potrzebami. Nie ma prawa do miłości czy wychowania w szczęśliwej rodzinie.Są to niezwykle ważne potrzeby każdego dziecka, których jednak państwo nie może zagwarantować.

9. Prawa dziecka, tak jak prawa człowieka, przysługują w relacji władza - jednostka. W szkole: dyrektor nauczyciel nauczyciel uczeń Naruszyć prawa dziecka/człowieka może tylko władza.

10. Dzieci podlegają władzy rodzicielskieji to przede wszystkim rodzice decydują o ich wychowaniu i światopoglądzie. Dzieci mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych. W egzekucji należnych im praw, są reprezentowane przez rodziców lub wspierane przez odpowiednie instytucje (np. Rzecznik Praw Dziecka).

11. Prawa dziecka, podobnie jak prawa człowieka, nie zależą od wykonywanych obowiązków. Praw nie można pozbawić czy je zawiesić. Jeżeli dzieci nie wykonują obowiązków, można je ukarać na przykład nie dając nagrody czy pozbawiając przywilejów, ale nie praw.

12. Prawa człowieka to szczególny rodzaj praw podmiotowych, ponieważ przysługują one poszczególnym jednostkom. • Podział praw człowieka: • prawa (prawa pozytywne) - obowiązek, podjęcie przez władzę działań na rzecz jednostki np: zapewnienie prawa do nauki • wolności (prawa negatywne) - obowiązek powstrzymania się przez władzę od działań, nieingerencja.

13. Prawa człowieka/dziecka: • prawa materialne - konkretne prawa i wolności przysługujące każdemu człowiekowi • prawa proceduralne - dostępne człowiekowi sposoby działania i związane z nimi instytucje(np. sądy), pozwalające wyegzekwować przestrzeganie praw i wolności.

14. Samo uznanie praw i wolności człowieka nie ma większego znaczenia, jeżeli nie istnieją procedury pozwalające każdemu skutecznie obronić się przed ich naruszeniem. Procedura - sposób, tryb załatwienia sprawy, przebieg czegoś unormowany przepisami, zwyczajami sposób prowadzenia,załatwienia jakiejś sprawy, tok, tryb, przebieg.

15. Procedura rozpatrzenia skargi: • kto i jak przyjmuje skargi • kto i jak rozpatruje skargi • kiedy, jak i przez kogo udzielana jest odpowiedź • co robić w przypadku niezadowalającego rozpatrzenia skargi (II instancja)

16. Konwencja o prawach dziecka • podstawowy akt prawny dotyczący dzieci • światowa konstytucja praw dziecka • uchwalona 20 listopada 1989r. przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych • weszła w życie 2 września 1990 roku, z chwilą ratyfikowania jej przez dwudzieste państwo • do 2002 roku ratyfikowały ją 192 państwa • Konwencja o prawach dziecka obowiązuje w Polsce od 7 lipca 1991 roku

17. Prawa dziecka • ( Konwencja o prawach dziecka) • Prawa osobiste • Prawa socjalne • Prawa kulturalne • Prawa polityczne

18. Prawa osobiste • prawo do życia i rozwoju • prawo do nauki • prawo do informacji • prawo do tożsamości • prawo do ochrony przed poniżającym i okrutnym traktowaniem i karaniem

19. Prawo do wyrażania własnych poglądów i występowania w sprawach dziecka dotyczących • prawo do wychowania w rodziniei kontaktów z rodzicami w przypadku rozłączenia z nimi • swoboda myśli, sumienia i wyznania • ochrona prywatności, w tym korespondencji i życia rodzinnego

20. Prawa socjalne • prawo do odpowiedniego standardu życia • prawo do ochrony zdrowia • prawo do zabezpieczenia socjalnego • prawo do wypoczynku i czasu wolnego

21. Prawa kulturalne • prawo do korzystania z dóbr kultury

22. Prawa polityczne • prawo stowarzyszania się i zgromadzeńw celach pokojowych • (ograniczone ustawą o stowarzyszeniach) • 16-18 lat - czynne i bierne prawo wyborcze, w składzie zarządu większość muszą stanowić osoby dorosłe • poniżej 16 lat, mogą należeć za zgodą rodziców bez prawa udziału w głosowaniu na walnych zebraniachorazbez prawa wyborczego

23. Prawo do nauki Art.70 Konstytucji RP Każdy ma prawo do nauki. Nauka do 18 roku życia jest obowiązkowa. Art. 28 i 29 Konwencji o prawach dziecka 1. Państwa-Strony uznają prawo dziecka do nauki i w celu realizowania tego prawa na zasadzie równych szans, w szczególności: a) uczynią nauczanie podstawowe obowiązkowe i bezpłatne dla wszystkich; Art.15 Ustawy o systemie oświaty Obowiązek szkolny dziecka ...trwa do ukończenia gimnazjum, nie dłużej jednak niż do ukończenia 18 roku życia.

24. Prawo do informacji • prawo do znajomości swoich praw i warunkujących korzystanie z nich praw proceduralnych • prawo do otrzymywania informacji z różnych źródeł • prawo do otrzymywania informacji dotyczących ucznia o podejmowanych w jego sprawie decyzjach • prawo dostępu do informacji na temat życia szkolnego

25. Prawo do ochrony przed poniżającym i okrutnym traktowaniem i karaniem • zakaz stosowania jakichkolwiek form przemocy fizycznej • poszanowanie godności ucznia (zakaz obrażania, poniżania, wyśmiewania, stosowania presji psychicznej)

26. Swoboda myśli, sumienia i wyznania • możliwość uzewnętrzniania ( lub nieujawniania) przekonań religijnych i światopoglądowych • równe traktowanie niezależnie od wyznawanej religii i światopoglądu • tolerancja wobec mniejszości kulturowej,etnicznej,religijnej

27. Prawo do wyrażania własnych poglądów - wolność/swoboda wypowiedzi • możliwość wypowiadania się zgodnie z własnym światopoglądem • możliwość wypowiadania opinii na temat programów i metod nauczania oraz spraw ważnych w życiu szkoły, klasy, samorządu • możliwość wyrażania opinii, przedstawiania opinii we własnej sprawie

28. Ochrona prywatności, w tym korespondencji i życia rodzinnego • nie można rozpowszechniać informacji o życiu prywatnym dziecka • nie można rozpowszechniania informacji o rodzicach ucznia • nie można zdradzać tajemnicy korespondencji

29. Prawo do wypoczynku i czasu wolnego • uczeń ma prawo wypoczynku w czasie przerw

30. Statut • Statut szkoły określa szczegółowe zasady rekrutacji uczniów do szkoły oraz ich prawa i obowiązki, w tym: • rodzaje nagród i kar stosowanych wobec uczniów oraz tryb odwoływania się od kary; nie mogą być stosowane kary naruszające nietykalność i godność osobistą ucznia,

31. przypadki, w których dyrektor szkoły może wystąpić do kuratora oświaty z wnioskiem o przeniesienie ucznia do innej szkoły, • przypadki, w których rada pedagogiczna może podjąć uchwałę upoważniającą dyrektora do skreślenia ucznia z listy uczniów (szkoły ponadgimnazjalne) • statut szkoły określa obowiązki ucznia

32. warunki pobytu w szkole zapewniające uczniom bezpieczeństwo, ochronę przed przemocą, uzależnieniami, demoralizacją oraz innymi przejawami patologii społecznej. • statut szkoły określa prawa ucznia z uwzględnieniem w szczególności praw zawartych w Konwencji o prawach dziecka oraz tryb składania skarg w przypadku naruszania praw ucznia.

33. Nagrody • pochwała na forum klasy • pochwała dyrektora na apelu • list pochwalny do rodziców • dyplomy, nagrody rzeczowe • wpisanie do księgi pamiątkowej szkoły

34. Kary • upomnienie udzielone przez wychowawcę, • dyrektora • ustne/pisemne powiadomienie rodziców • zawieszenie możliwości uczestniczenia ucznia w imprezach szkolnych (np.dyskoteki) • pozbawienie uprawnień (np. do szczęśliwego numerka itp.) • przeniesienie do innej klasy • wniosek do kuratora oświaty o przeniesienie do innej szkoły

35. Zachowania za które uczeń może zostać przeniesiony do innej szkoły: • dopuścił się kradzieży • używał lub rozprowadzał środki odurzające albo przebywał pod ich wpływem w szkole • stosował przemoc fizyczną lub psychiczną zagrażającą zdrowiu lub życiu innych • dopuścił się dewastacji mienia szkolnego lub prywatnego innego ucznia lub pracownika

36. W przypadku szczególnie drastycznych chuligańskich zachowań, poza przeniesienia ucznia do innej klasy,czy szkoły należy zawiadomić sąd dla nieletnich, który może przedsięwziąć odpowiednie środki.

37. Obowiązki • obowiązki - krótkie i zrozumiałe wymagania szkoły wobec ucznia • katalog obowiązków, podobnie jak praw powinien być krótki, zrozumiały dla ucznia i łatwy do egzekwowania dla nauczyciela np.: • uczeń ma obowiązek przestrzegania zarządzeń dyrektora i rady pedagogicznej • uczeń ma obowiązek uczestniczenia we wszystkich zajęciach lekcyjnych • uczeń ma obowiązek odrabiania prac domowych

38. Statut • zasady rekrutacji uczniów • prawa dziecka wynikające z Konwencji o prawach dziecka • prawa ucznia wynikające z prawa oświatowego • - ustawa o systemie oświaty • - rozporządzenia MENiS • uprawnienia nadane przez szkołę • tryb składania skargi w przypadku naruszenia praw ucznia • obowiązki ucznia

39. kary • nagrody • tryb odwołania się od kary • przypadki, w których dyrektor może wystąpić do kuratora oświaty z wnioskiem o przeniesienia ucznia do innej szkoły • przypadki, w których rada pedagogiczna może podjąć uchwałę upoważniającą dyrektora do skreślenia ucznia z listy uczniów (szkoły ponadgimnazjalne)

40. warunki pobytu w szkole zapewniające uczniom: • bezpieczeństwo • ochronę przed przemocą • uzależnieniem • demoralizacją • innymi przejawami patologii społecznej

41. Dziękujemy za uwagę! Opracowanie: Anna Topór