Prof. Dr. Kamil Adalet Rektör Yardımcısı

1. Prof. Dr. Kamil AdaletRektör Yardımcısı İstanbul Üniversitesi Hastaneleri Yönetim Kurulu Başkanı Üniversite Hastaneleri Birliği Toplantısı 31 Ocak 2014, Ankara

2. Sunum Planı • Hukuk ve Adalet • Hekimliğin Seyir Defteri • Üniversite Hastanelerinin Gerçek Sorunları • Tam Gün Yasası Çözüm mü? • Yeni Çözüm Önerileri • Soyadı: Adalet • Burcu: Terazi

3. Bir Yasa Hangi Açılardan Değerlendirilmelidir? KİŞİ Bireysel haklar KURUM ÇIKARLARI TOPLUM ÇIKARLARI TOPLUM DA BİREYE BORÇLU OLABİLİR Mİ?

4. Tam Gün Yasasıİlk söz, Son söz! • Mesai tam gün olmalı… • Öğretim üyesi tek kurumda çalışmalı… • Mesainin ötesinde uyanık olunduğu sürece kurum düşünülmeli… • Hatta rüyada bile…

5. Tam Gün YasasıSağlık Çalışanları ve Şiddet «Özel sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personel, bu görevleriyle bağlantılı olarak kendilerine karşı işlenen suçlar bakımından 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun uygulanmasında kamu görevlisi sayılır.» Teşekkür ve şükranlarımızı sunuyoruz. Şehidimiz sevgili Ersin’i bir kez daha rahmetle anıyoruz.

6. İnsanlar Nasıl Doğar?Unutulan Birey Kız bebek Erkek bebek ve Prof. Dr. Bebek

7. Prototip Prof. Kimdir?

8. Üniversite Prof. Prototipi • Hizmet: Binlerce hasta ve ameliyat • Eğitim: Binlerce ders ve onlarca sınav, tez danışmalığı • Yayın sayısı: 566 adet yayın, 88 kitap bölümü • Diğer bilimsel aktivasyonlar: • 2 dergide editörlük, 20 dergide yayın kurulu üyeliği • 7 uluslararası, 22 ulusal büyük toplantı düzenleme-başkanlık • 15 uluslararası ve 16 ulusal toplantıda bilimsel kurul üyeliği • 19 uluslararası ve 36 ulusal toplantıda oturum başkanlığı • 26 uluslararası ve 135 ulusal toplantıda konuşmacı • 8 uluslar arası ve 18 ulusal toplantıda bilimsel hakemlik • Uluslararası dernek temsilciliği • Ulusal dernek başkanlığı

9. Üniversite Prof. Prototipi • Bazıları da ölmeden önce 10-15 yıl «part-time» çalışır.. Yani özel sektörde faaliyet gösterirdi. • 08.00-14.00 (6 saat) çalışır. Ameliyat uzarsa daha uzun süre. • Cumartesi vizite gelir. • Her zor vakaya çağrıldığında koşulsuz gider • Kamuda rutin angaryaya devam eder. • Rutin poliklinik yapmaz.. Bu konuda kaytarabilir.. Ancak her an danışılabilir. • Özelde yaptığı parasal çevre ile kliniğine «bağış» sağlar.. • Eğitim: Katkısı aynen devam eder. • Araştırma: Yönlendirir ve destek verir. • Bıçak parası almaz. Zaten özel hastayı özel hastanede ameliyat etmektedir…

10. Yeni Meslekte Herşey Aynı Kalsın Ancak 46 yaş sonrası «memur-doktor» yaşantısı devam etsin….

11. Yeni Meslekte Herşey Aynı Kalsın Herşey sıradan olacaksa NÖBET ve MECBURİ HİZMET KALKSIN…. VARDİYE USULÜ ÇALIŞILSIN… KISA ZAMANDA BİRİNCİLİKLERE DE GEREK KALMAZ ZATEN… Ancak 46 yaş sonrası «memur-doktor» yaşantısı devam etsin….

12. HEKİMLİK «KUTSAL» MESLEKTİ, sonra «YARI KUTSAL» OLDU.. PERFORMANS SONRASI DA «DUYGU-SAL» OLDU… VE NİHAYET «HEDEFSEL» OLDU…

13. Tam Gün Yasasına Öğretim Üyelerinin Tepkisi • İstanbul Tıp Fakültesi • Erken Emekli : 12/375 (% 3) • Ücretsiz izinli : 97/375 (% 26) • Toplam : 109/375 (% 29) • Cerrahi : 61/149 (% 40.9) • Dahili : 48/226 (% 21.2) • Cerrahpaşa Tıp Fakültesi • Erken Emekli : 17/428 (% 3.9) • Ücretsiz izinli : 76/428 (% 17.7) • Toplam : 93/428 (% 21.7)

14. Üniversite HastaneleriSağlık Çalışanları Memnuniyeti Gaziantep Ü. Tıp Fakültesi: 4 hekimden 3’ünün en az bir kere şiddete maruz kalıyor...

15. Tam Gün YasasıAmaç • Hekim tek kurumda çalışsın, tüm enerjisini bu kuruma versin… Verimlilik artsın… • Hizmet • Eğitim • Araştırma • Kişiler, kurumları ile birlikte «marka» olsun • «Bıçak parası» için uygun vasat kalksın.

16. Tam Gün Yasası • Hekim tek kurumda çalışsın, tüm enerjisini bu kuruma versin… Verimlilik artsın… • Hizmet • Eğitim • Araştırma • Kişiler, kurumları ile birlikte «marka» olsun • «Bıçak parası» için uygun vasat kalksın. • Asıl sorun mesai içi verimlilik değil mi? Geçen 24 yılı yok mu sayıyoruz, ayrıca? • Zaten bu kurumları kişiler (bizim hocalarımız) marka yapmadı mı? • «Bıçak parası» rüşvet değil mi? Bunun cezalandırılması için ZATEN yeterli yasalar zaten yok mu?

17. Bıçak Parası TCK 252 Rüşvet • (1) Görevininifasıylailgilibirişiyapmasıveyayapmamasıiçin, doğrudanveyaaracılarvasıtasıyla, birkamugörevlisineveyagöstereceğibirbaşkakişiyemenfaatsağlayankişi, dörtyıldanonikiyılakadarhapiscezasıilecezalandırılır.(2) Görevininifasıylailgilibirişiyapmasıveyayapmamasıiçin, doğrudanveyaaracılarvasıtasıyla, kendisineveyagöstereceğibirbaşkakişiyemenfaatsağlayankamugörevlisi de birincifıkradabelirtilencezailecezalandırılır.

18. Tam Gün Yasası «İyi insanlar yasalara ihtiyaç duymaz. Kötü insanlar ise yasalara uymaz.» Bonis legibus non indigent. Pauperes non conformis est Platon

19. Suç ve Ceza • Suç ferdidir. Bir meslek grubunu ihtiva edemez. Doktorlar değil, «Dr. A. B.»; gazeteciler değil «gazeteci C. D» ve politikacılar değil, «politikacı E. F.» suç işler. • Gelişmekte olan ülkede suçlunun • Yakalanma ihtimali düşüktür. • Yakalansa ceza alma ihtimali düşüktür.. • Ceza alsa da «af yasası» ihtimali yüksektir. • Yasalar (Tepki yasası) kötülere göre hazırlanmamalı

20. Tam Gün Yasası Neyi Düzeltecek? • Hizmet: • Devamsızlık • Kısa mesai saati • Hasta bakmama • Ameliyat yapmama • Kaba muamele • Özel kurumlara yönlendirme Tam Gün Yasası Bunları Düzeltecek mi?

22. Tam Gün Yasası Neyi Düzeltecekti? • Eğitim: • Daha uzun zaman ayıracağı için eğitim kalitesi artacaktı. • Metod: Yapısal düzelme yok. • Materyel: Düzelme yok. • Okul (bina, araç-gereç vb) • Öğrenci (Sayı ve kalite) • Performans sistemi olumsuz etkiledi. • İnsan kaynağı (öğretim üyesi) • Sayı azaldı. • Nitelik düştü: Motivasyon azaldı, ‘’tükenmişlik sendromu’’ • Araştırma ve Yayın: • Daha uzun zaman ayıracağı için sayı ve kalite artacaktı. • Moralsiz ve mutsuz İK bunu yapamadı. • Kaynaklar daha da sınırlandı. • Performans sistemi olumsuz etkiledi. Doçent olur olmaz dışarda çalışma imkanı yaratıldı. Çok erken dikkat dağılıyor…

23. Öğretim Üyelerinin Eğitime Katkı

24. Öğretim Üyeleri

26. Eğitime Ayrılan Süre % Arttı diyen sadece % 2

27. Eğitimin Niteliği Olumlu değişim diyen sadece % 2 %

28. Eğitimden Memnun musunuz? Memnun olan % 21 %

29. Asistan hekim olmak… Sekretarya Nöbetler Angarya Performans Rekabet Çömezlik Düşük ücretler

30. Aşırı Çalışma Süreleri • Mesai saatlerindeki düzensizlik, uyku düzensizliği • Yemek alışkanlıklarında değişme • Aile ve sosyal yaşam üzerinde rahatsız edici etkiler • Sağlık hizmetlerinin sunum ve kalitesini kötü etkilemekte Uzun süre 10 saatten fazla çalışan ve strese maruz kalan hekimlerde tükenmişlik sendromugörülmektedir. duygusal tükenme psikosomatik hastalıklar aile içi sorunlar alkol-madde-sigara kullanımı kişisel başarı eksikliği duyarsızlaşma Malpraktis

31. Ön YargıFull-time Hoca çalışır, Part-time Hoca Çalışmaz…

32. Tam Gün Tasası • Üç yıl denendi. • Ne Düzeldi? • «3-5-2» yerine «4-4-2» denense daha mantıklı değil mi?

33. Tam Gün Tasası MADDE 9 – • “Memurlar, mesleki faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açamaz; gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait herhangi bir iş yerinde veya vakıf yükseköğretim kurumlarında çalışamaz.” • Eleştiriler: • Bu sınırlamanın Anayasanın 130. maddesine açıkça aykırı olduğu Anayasa Mahkemesinin gerekçeli kararında belirtilmişti. Bu aykırılık hala devam etmiş olmuyor mu?

34. Tam Gün Tasası MADDE 9 – • “Memurlar, mesleki faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açamaz; gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait herhangi bir iş yerinde veya vakıf yükseköğretim kurumlarında çalışamaz.” • Eleştiriler: • Hukuk, mühendislik, işletme vb fakülteler niye bu yasakların dışında mı? Bu konuda ciddi reaksiyon var.

35. Tam Gün Tasası • ..Profesör ve doçent kadrosunda olanlar, her bir anabilim dalındaki kadrolu profesör ve doçent sayısının yüzde 50’sini geçmemek, …. geliri üniversite döner sermayesi hesabına kaydedilmek şartıyla… özel hastaneler veya vakıf üniversitesi hastanelerinde çalıştırılabilir. • Yüzde 50’si uygulama, yüzde 50’si de akademik faaliyetlerinden oluşacak önceki yılın performans kriterlerine göre belirlenir. Bu fıkra kapsamında çalıştırılan öğretim üyeleri; a) Aynı anda birden fazla sözleşme ile çalıştırılamaz. b) Aylık sözleşme ücretleri, mesai dışı toplam tavan ek ödeme brüt tutarından az olamaz. Eleştiriler: • % 50’yi seçmede ne kadar objektif olunacak? Anayasa mahkemesi ne diyecek? • Vergi kaçırmaya ek tedbir yine sadece hekimler için…Ya o ay 15.000 TL’lik iş yapamaz ise… • 25 yıl günde 14 saat çalıştık. Şimdi de diğer memurlar gibi 8 saat mesai yaptık. Saat 5’den sonra çalıştık. 400 TL aldık, 200 TL’yi özel hastane aldı, kalan 100 TL’yi üniversite, kaldı 100 TL, 50 TL’si vergi… Ayrıca hastaneye yatan 200 TL’nin vergisini kim ödeyecek?

36. Tam Gün Tasası • ..Profesör ve doçent kadrosunda olanlar, her bir anabilim dalındaki kadrolu profesör ve doçent sayısının yüzde 50’sini geçmemek, …. geliri üniversite döner sermayesi hesabına kaydedilmek şartıyla… özel hastaneler veya vakıf üniversitesi hastanelerinde çalıştırılabilir. c) Altıncı fıkrada sayılan idari görevlerde bulunamaz. • Eleştiriler: • İdarecilerin günahı ne? • Hafta sonu özelde bir gün ameliyat yapsa ne kaybeder? • Kim idareci olacak?

37. Tam Gün Tasası MADDE 11 • “…. profesör ve doçentler, tıp ve diş hekimliği fakültelerinin ihtiyaç duyulan alanlarında …. sözleşmeli öğretim üyesi olarak istihdam edilebilir. • Sözleşmeli olarak istihdam edilecek profesör ve doçent sayısı, ilgili tıp ve diş hekimliği fakültelerinde devamlı statüde çalışan öğretim üyesi sayısının yüzde 5’inden fazla olamaz. • Sözleşmeli öğretim üyelerine, bu fıkra uyarınca yapılacak ödeme dışında 58 inci maddede öngörülen ek ödeme dâhil olmak üzere herhangi bir ad altında ödeme yapılamaz. • Eleştiriler: • Bu % 5 nasıl seçilecek? Yine birilerine özel muamele (!) yolu açılmıyor mu? • Mesai içi yaptığı işin karşılığını niye alamasın? Bu konuda mahkeme kararları var.

38. Tam Gün Tasası • Özel hastaneler ve vakıf üniversitesi hastaneleri, tabip… kadro sayıları… yüzde 20’sini geçmemek üzere… üniversite ile sözleşme yapabilir. • Eleştiri: • Sınırlama… sınırlama… • Hocalar istese de çalışacak yer bulamayacak… • O hastanede 100 doktor var, 20 doktor alabilecek, 50 aday var.. Hocanın boynu bükük, pazarlık şansı çok az. Güçlü olan özel hastane. Bir kez daha «pozitif ayrımcılık» özel hastane için….

39. Tam Gün Tasası • Öğretim üyelerinin mesai saatleri dışında üniversitede sundukları sağlık hizmetlerinden dolayı …. alınan ilave ücretler döner sermaye işletmesinin ayrı bir hesabında toplanır. Bu tutardan… kesinti yapılmaz… gelirin yüzde 50’sinden az ve yüzde 60’ından fazla olmamak üzere… mesai saatleri dışında sağlık hizmeti sunan öğretim üyesine, mesai içinde gerçekleştirilen iş miktarı ve çeşidi dikkate alınarak belirlenen toplam performansı aşmamak kaydıyla, ek ödeme matrahının yüzde 800’ünü geçmemek üzere her ay ayrıca ödenir. • Eleştiri: Niye sınırlama sadece hekimlere?

40. Tam Gün Tasası • Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla mesai saatleri dışında serbest meslek faaliyetinde bulunmakta veya özel kuruluşlarda çalışmakta olan öğretim üyeleri, bu maddenin yayımı tarihinden itibaren üç ay içinde bu faaliyetlerini sona erdirir; bu süre içinde sona erdirmeyen öğretim üyelerinin üniversiteyle ilişikleri kesilir.” Eleştiri: • Bu sınırlamanın Anayasanın 130. maddesine açıkça aykırı olduğu Anayasa Mahkemesinin gerekçeli kararında belirtilmişti. Bu aykırılık hala devam etmiş olmuyor mu? • Dershane öğretmenlerine olduğu gibi muayehanede çalışan sekreter ve hemşireler kamuda İSTİHDAM EDİLEMEZ Mİ?

41. Tam Gün Tasası • 36 ncı maddenin yedinci fıkrasına göre hizmet verilmesi, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay sonra başlatılır. Bu kapsamda ilk defa çalıştırılacakların tespitinde uygulama faaliyetleri için bu maddenin yayımından itibaren üç ay içindeki çalışmaları, akademik faaliyetleri açısından ise son bir yıllık faaliyetleri esas alınır. Eleştiri: • Çalışma barışını bozacak yeni bir madde. Performans gibi.. Ek ödeme takibi gibi. • Bazı AB dallarında sevimsiz bir yarış.. • Dışarda çalışma talebi pek olmayan bazı AB dallarında mesai içi hizmete gerek kalmadan dışarda çalışma imkanı

42. Tam Gün Tasası • Eğitim ve araştırma hastaneleri ve ……üniversitelerle birlikte kullanımdaki hastanelerde çalışan ….profesör ve doçent unvanını haiz bulunanlar ile eğitim görevlilerinin, …….sayılarının yüzde 50’sini geçmemek, …. şartıyla…. özel hastaneler veya vakıf üniversitesi hastanelerinde çalıştırılabilmelerine karar vermeye Bakanlar Kurulu yetkilidir. b) Mesai dışı ek ödeme alamaz. • Eleştiriler: • Üniversitede eğitim görevlileri niye hariç? • Üniversitede niye mesai içi ek ödeme alamıyor? • Bakanlar Kurulu niye meşgul edilsin? Karar siyasileşmez mi?

43. Tam Gün Tasası …..ruhsatsız olarak sağlık hizmeti sunan veya yetkisiz kişilerce sağlık hizmeti verdirenler, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.

44. Tam Gün Yasası • Olağanüstü durumlarda mesleğini icraya yetkili kişilerce acil sağlık hizmeti ulaşana ve sağlık hizmeti devamlılık arz edene kadar verilecek olan sağlık hizmeti hariç, ruhsatsız olarak sağlık hizmeti sunan veya yetkisiz kişilerce sağlık hizmeti verdirenler, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. • Bu hafta yurt dışı dönüşü…. Kobe ve Messi

45. Tam Gün Tasası • Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce ek 9 uncu maddeye göre birlikte kullanımdaki sağlık tesislerinin döner sermayesinden, üniversite rektörü, rektör yardımcısı, genel sekreteri, ilgili birimin dekanı, dekan yardımcısı ve öğretim elemanlarına yapılmış ek ödemeler için borç çıkarılmaz.” • Eleştiri: Niye diğer üniversiteler dahil edilmedi?

46. Tam Gün Tasası • Özel izne tabi hizmet birimlerini Sağlık Bakanlığından izin almaksızın açan veya buralarda verilecek hizmetleri sunan sağlık kurum ve kuruluşları, bir önceki aya ait brüt hizmet gelirinin yarısına kadar idari para cezası ile cezalandırılır. Soru: • Muayehane bu tanımlamaya mı dahil, yoksa kapı 10 cm dar diye 3 yıl hapis mi yatılacak?

47. Tam Gün Tasası • 1/1/2013 tarihinden önce yurt dışında mesleki faaliyette bulunan tabipler ve tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olanlar ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yurt dışında eğitimlerini tamamlayanlar, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde Türkiye’ye dönmek ve en az üç yıl süreyle Türkiye’de fiilen meslek icrasında bulunmak şartıyla Devlet hizmeti yükümlülüğünden muaf tutulur.” Eleştiri: • Birilerinin yakınlarına ayrıcalık mı tanınıyor?

48. Tam Gün Yasası • “Tıpta ve diş tabipliğinde yabancı uyruklu kontenjanında uzmanlık eğitimi yapmakta olanlara, ilgili kurumun döner sermayesinden, döner sermayesi bulunmayan kurumlarda kurum bütçesinden, vakıf üniversitelerinde ise kendi bütçelerinden (13.000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda ödeme yapılır. Bu ödemeden damga vergisi dışında herhangi bir kesinti yapılmaz.” Eleştiri: • Eğitim yaptırırken döner sermayeye ek yük daha… • Temel Bilimlerde görev yapan öğretim elemanlarına aslında «denge tazminatı»na tekabül eden miktar ek ödeme özel bütçeden yapılmalı. Tıp dışı fakültelerde olduğu gibi… Adı üstünde eğitim… Bu yanlış dururken yeni bir yanlış ekleniyor..Bu yük de devlet hastanelerinde yok..

49. Çözüm Modelleri • İnsan söz konusu olduğunda gerisi teferruattır? • ‘’İnsan’’ı kazanmadan başarı şansı yoktur. • Siyasi erk-basın-yönetim mesleğin saygınlığının onarımı için elinden geleni yapmalıdır…

50. Tam Gün Yasası 24+14+4 modeli • 24 yıl : Kunta Kinte Dönemi • 14 yıl : Çocukların geleceğini kurtarma dönemi • 4 yıl : Filozof dönem Uygulanan 0+14+4 modeli