Projekt „Plata“ – Streetwork dla bezdomnych z Europy środkowo-wschodniej

1. Projekt „Plata“ – Streetwork dla bezdomnych z Europy środkowo-wschodniej Kooperacja: Fundacja Barka UK / Hamburska Misja Miejska Finansowanie: Wolne Hanzeatyckie Miasto Hamburg Współpraca: Konsulat Generalny Republiki Polskiej w Hamburgu

2. Sytuacja wyjściowa • Od 2004 do 2007 roku około 1.900.000 polskich obywateli wyemigrowało do innych krajów Unii Europejskiej • Kraje docelowe (wybór) • Wielka Brytania - 760.000 • Niemcy - 456.000 • Irlandia - 190.000 • Francja - 95.000 • Holandia - 76.000 • Szwecja - 75.000 • Norwegia - 57.000 • Włochy - 57.000 • Hiszpania - 56.000 • Belgia - 38.000

3. Sytuacja wyjściowa w Hamburgu • Znaczny wzrost liczby bezdomnych obcokrajowców. Wedle ostatnich badań socjologicznych z 2009 roku 27 % ogółu bezdomnych w Hamburgu to obcokrajowcy • Większość bezdomnych obcokrajowców pochodzi z nowych krajów Unii Europejskiej, głównie z Polski • Brak uprawnień do korzystania z niemieckich zasiłków socjalnych, niewystarczająca opieka zdrowotna, wysoki stopień uzależnień, • niska znajomość języka niemieckiego • Brak środków i możliwości na reintagrację w krajach pochodzenia

4. Cele projektu • Otwarta (bez wstępnych wymogów formalnych) forma pomocy socjalnej dla bezdomnych z krajów środkowo-wschodniej Europy. Integracja społeczna ludzi bezdomnych, poprawa ich sytuacji życiowej, organizacja i pośrednictwo • w korzystaniu z pomocy medycznej i szeroko pojętej pomocy socjalnej • w Niemczech i w krajach pochodzenia. • Ograniczenie postępującego wykluczenia społecznego • Dla zainteresowanych organizacja powrotów do kraju rodzinnego – • w kooperacji z Fundacją Barka

5. Analiza wstępnej fazy projektu - liczba kontaktów • (01.11.2010 – 25.05.2011) • Pierwsze kontakty – nawiązano kontakt z 418 osobami bezdomnymi • Ilość wszystkich kontaktów - 1.962kontaktów (w tym rozmowy grupowe) • Powroty - 49 osób wróciło do Polski, po 2 osoby wróciły doRumunii, na Litwę i na Słowację • Integracja na miejscu - 3 osobom przyznano zasiłki socjalne, 5 bezdomnych osób znalazło stałą pracę z zakwaterowaniem – do 01.05.2011 80 % skontaktowanych osób posiada polskie obywatelstwo, drugą co do wielkości grupę stanowią obywatele Rumunii

6. Grupy wiekowe (n = 418osób bezdomnych),porównanie z badaniami nad bezdomnością w Hamburgu - 2009 15-29 30-39 40-49 ponad 50

7. Porównanie struktury wiekowej bezdomnych migrantóww Hamburgui Berlinie ze strukturą wiekową polskich bezrobotnych w kraju 15-29 30-39 40-49 über 50

8. Czas trwania bezdomności (tzw. bezdachowości)n = 362 wypowiedzi;porównanie z badaniami nad bezdomnością w Hamburgu - 2009 1-5 miesięcy 0,5-1 rok1-5 lat 5-10 lat

9. źródła utrzymania (n = 362) praca nielegalna żebractwo praca legalna zasiłki socjalne, rentyzbieranie butelek

10. Bezdomni z Europy środkowo-wschodniej – rodzaje potrzebnajbardziej poszukiwane formy pomocy (n = 863 odpowiedzi, odpowiedzi wlelokrotne) 4,85 % odzież 9,80 % powrót 48,4% praca, pieniądze 11,30 % pomoc lekarska 27,00 % nocleg

11. Rodzaje potrzeb wedle grup wiekowych(n = 863 odpowiedzi, odpowiedzi wielokrotne)(Wielkość niebieskich kul odpowiada udziałowi procentowemu dla wszystkich grup wiekowych – folia nr. 10) Y – grupa wiekowa – powyżej 40 lat powrót pomoc lekarska nocleg praca, pieniądze X – grupa wiekowa 15 -39 lat

12. Podsumowanie • Większość bezdomnych to migranci zarobkowi, którym nie powiodło się na obczyźnie; nie stwierdzono świadomego ruchu migracyjnego bezdomnych z Polski do Hamburga. • Czarny rynek pracy „produkuje” bezdomność i przyczynia się w znacznym stopniu do dodatkowego obciążenia systemu pomocy społecznej. Wielu migrantów pracujących na czarno staje się ofiarami wyzysku i oszustw. • Również legalne (stałe lub sezonowe) zatrudnienie w branżach o niskich zarobkach nie wystarcza często na opłacenie godziwego zakwaterowania. • Udało się pomóc wszystkim bezdomnym, którzy zdecydowali się na powrót do kraju – dobra współpraca z Fundacją Barka i z Kosulatem Generalnym. • 5. 70 % powracających zostało przyjętych przez rodziny i krewnych. • Rodziny bezdomnych w kraju wykazały się wysoką gotowością niesienia pomocy. • 6. Większość skontaktowanych osób bezdomnych jest uzależniona od alkoholu. • Bezdomni z Europy środkowo-wschodniej stanowią poważne obciążenie dla hamburskiego systemu pomocy społecznej. • Niska gotowość do współpracy wśród bezdomnych pochodzących z Rumunii.

13. Dwóch bezdomnych, którzy chcą pozostać anonimowiZostali oszukani pracując na czarno na budowie

14. po roku czasu pierwszy telefon do domu

15. polski bezdomny w Hamburgu (ponad 5 lat)

16. Dane źródłowe • Obdachlosenstudie 2002 – Behörde für Soziales und Familie, Hamburg 2002 • Obdachlosenstudie 2009 – Behörde für Gesundheit, Soziales, Familie und Verbraucherschutz – Hamburg 2009 • Polscy emigranci w Europie – Polskie Badania Inernetu (p.b.i), Warszawa 2008 • Badania własne – Hamburg, 01.11.2010 – 25.05.2011 • Ankieta – „Berliner Kältehilfe“ – GEWEBO – Soziale Dienste, Berlin 2011 • zdjęcie na stronie tytułowej – Mauricio Bustamante, Hamburg 2010 • zdjęcia – Folie 13 -15 - Barbara Collen, Deutsche Welle, Kolonia 2011 • Wszystkie zdjęcia są chronione prawem autorskim

17. Nazwa projektu – „Plata” Słowo „Plata” jest kreacją językową bezdomnych Polaków w Hamburgu. Pochodzi z tutejszego żargonu niemieckich bezdomnych i oznacza: „Platte machen” – być na placie, mieszkać na ulicy. „Gute Platte“ - dobra plata, dobre schronienie, bezpieczne, chroniące przed deszczem, itd.