1 / 146

TÜBERKÜLOZ Prof. Dr. Zeki KILIÇASLAN İ.Ü.İstanbul Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD .

TÜBERKÜLOZ Prof. Dr. Zeki KILIÇASLAN İ.Ü.İstanbul Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD. TÜBERKÜLOZ ; Global olarak ihmal edilmiş en önemli sağlık sorunu. Dünya ve Türkiye TB Epidemiyolojisi Aşağıdakilerden hangisi doğrudur

briana
Download Presentation

TÜBERKÜLOZ Prof. Dr. Zeki KILIÇASLAN İ.Ü.İstanbul Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD .

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. TÜBERKÜLOZ Prof. Dr. Zeki KILIÇASLAN İ.Ü.İstanbul Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD.

  2. TÜBERKÜLOZ ; Global olarak ihmal edilmiş en önemli sağlık sorunu.

  3. Dünya ve Türkiye TB Epidemiyolojisi Aşağıdakilerden hangisi doğrudur a) Dünya’ da ortalama TB enfeksiyon prevelansı % 2-3 cıvarındadır. b) Dünya TB hastalık insidansı 100.000 de 30-40 civarındadır. c) Türkiye’ de TB hastalık insidansı 100.000 de 25-30 cıvarındadır. d) Dünya’ da her yıl yaklaşık 15 milyon kişi TB nedeni ile ölmektedir. e) Bir toplumda yılda 100.000 kişide görülen yayma + hasta sayısı o toplumdaki Yıllık İnfeksiyon Riski (YIR)’ nin 100 katı cıvarındadır.

  4. Dünya ve Türkiye TB Epidemiyolojisi Aşağıdakilerden hangisi doğrudur a) Dünya’ da ortalama TB enfeksiyon prevelansı % 2-3 cıvarındadır. b) Dünya TB hastalık insidansı 100.000 de 30-40 civarındadır. c) Türkiye’ de TB hastalık insidansı 100.000 de 25-30 cıvarındadır. d) Dünya’ da her yıl yaklaşık 20 milyon kişi TB nedeni ile ölmektedir. e) Bir toplumda yılda 100.000 kişide görülen yayma + hasta sayısı o toplumdaki Yıllık İnfeksiyon Riski (YIR)’ nin 100 katı cıvarındadır.

  5. S.K. • 10 yaş, çocuk hasta • Mersin doğumlu

  6. Öyküsü • 21.10.2002 akciğer TB düşünülerek Mersin VSD tarafından tedavi başlanmış. • 8 ay tedavi edilmiş (1.8.2003). • 4 ay sonra ARB(+) nüks saptanmış. • 45 gün sonra ilaçlara direnç bulunmuş.

  7. Öykü-2 • Daha Sonra 21.4.2004 tarihinde Heybeliada Hastanesine yatırılmış. Ailede TB öyküsü yok. Temas öyküsü yok.

  8. Yeni Tedavi • Hastaya 28.4.2004 tarihinde yeni rejim olarak Amikacin 500 mg, PAS 4.5 gr, Sikloserin 500 mg, Ofloksasin 400 mg, Protionamid 500 mg başlandı. • Tedavinin 5. ayında sağ pnömonektomi kararı alındı.

  9. Operasyon sonrası kontrol grafisi

  10. Tüberküloz kontrolünde güncel sorunlar • Enfeksiyon prevelansı: % 30. • Yılda 1.6 milyon ölüm. • Azalmayan hastalık insidansı. • Düşük olgu bulma oranları. • Yetersiz kür oranları. • MDR-TB, x-DR

  11. Tüberküloz sorunun temel nedenleri • Sağlık politikalarında tüberküloza yeterli önemin verilmemesi. • Demografik değişimler. • HIV/AIDS salgını. • Sosyoekonomik değişimler.

  12. M.Tuberculosis -Özellikleri • Aşağıdaklerden hangisi M.Tuberculosisin içindoğru değildir. • Hareketsiz. • Aerob. • Toksin üretir. • Spor oluşturmaz. • İkilenme süresi 15-24 saat. • Zayıf gram pozitif boyanır.

  13. M.Tuberculosis -Özellikleri • Aşağıdaklerden hangisi M.Tuberculosisin içindoğru değildir. • Hareketsiz. • Aerob. • Toksin üretir. • Spor oluşturmaz. • İkilenme süresi 15-24 saat. • Zayıf gram pozitif boyanır.

  14. Mycobacterium Tuberculosis • 1-4 mm uzunluğunda ve 0,3-0,6 mm çapında. • Yavaş çoğalır. ( 12-24 saat) • Paralel sicimler, “cord” oluşturur • Havada uzun süre asılı ve canlı kalabilir. • Spore oluşturmaz. • Üremesi ve büyümesi için aerob ortam gereklidir (zorunlu aerob). • Üreme ısısı sadece 35-37º C.

  15. Mycobacterium Tuberculosis Fizyolojik özellikleri • Fakültatif intraselüler bir basildir. • Fagozomlarda çoğalabilir. • Fagolizozomlarda, düşük PH değerlerinde uzun süre yaşayabilir. • Niacin oluşturan tek mikobakteridir. • Endo ve ekzotoksini yoktur. • Tüm mikobakteriler dokuda nekrozlaşabilen • granülamatöz inflamasyon oluştururlar.

  16. Gram (+) bakteriGram (-) bakteri Mycobacteri

  17. Tüberküloz hastası her öksürük ile; 1-5 mikron çapında, 1-3 adet basil içeren, 3500 kadar enfeksiyöz parçacığı etrafa saçar. ( 1-4 micron çapında “damlacık çekirdekleri”) .

  18. TÜBERKÜLOZ- BULAŞMA • Aşağıdaki özetlenen durumlardan hangisinde en fazla • bulaşma riski söz konusudur. • Yayma (-) Kültür (+) akciğer tüberkülozlu hasta ile ev içi teması olan 2 yaşında çocuk • b) Yayma (+) Kültür (+) akciğer tüberkülozlu olgu ile sınıf arkadaşı olan 18 yaşındaki erkek. • Yayma (-) Kültür (+) akciğer tüberkülozu ile ev içi teması olan diyabetli 16 yaşındaki kız çocuk • d) Yayma (+) Kültür (+) akciğer tüberkülozlu ile ev içi teması olan • 3 yaşındaki çocuk • Yayma (+) Kültür (+) akciğer tüberkülozu ile ev içi teması olan • BCG aşısı olmayan 30 yaşındaki erkek.

  19. Aşağıdaki özetlenen durumlardan hangisinde en fazla • bulaşma riski söz konusudur. • Yayma (-) Kültür (+) akciğer tüberkülozlu hasta ile ev içi teması olan • 2 yaşında çocuk • b) Yayma (+) Kültür (+) akciğer tüberkülozlu olgu ile sınıf arkadaşı olan 18 yaşındaki erkek. • Yayma (-) Kültür (+) akciğer tüberkülozu ile ev içi teması olan diyabetli • 16 yaşındaki kız çocuk • d) Yayma (+) Kültür (+) akciğer tüberkülozlu ile ev içi teması olan • 3 yaşındaki çocuk • Yayma (+) Kültür (+) akciğer tüberkülozu ile ev içi teması olan • BCG aşısı olmayan 30 yaşındaki diyabetik erkek.

  20. %10’unda ilk 2 yıl içinde 1 Enfeksiyöz hasta 20 Enfekte birey 2 Hasta Yayma(+) Akciğer tbc. PPD +

  21. TÜBERKÜLOZ- Doğal gidiş Aşağıdakilerden hangileri DOĞRUDUR. 1)Yayma pozitif olgu ile karşılaşanların yaklaşık % 80-90 ‘ ı enfekte olur. 2)Primer enfeksiyon geçirenlerin ömür boyu hastalanma riski % 10 cıvarındadır. 3)Hematojen yayılım daha çok primer enfeksiyonun komplikasyonu olarak ortaya çıkar. 4) Reaktivasyon tüberkülozu en çok hümoral bağışıklık sistemi bozulmuş olanlarda gelişir. 5) HIV/AIDS tüberkülozdan enfeksiyondan hastalığa geçiş riskini 100 kattan fazla artırabilir. 6) Reenfeksiyona bağlı hastalanma riski çok nadir bir durumdur. a)1+2 b) 1+3 c)2+4 d)2+3+5 e)1+3+6 f)4+5+6

  22. TÜBERKÜLOZ- Doğal gidiş Aşağıdakilerden hangileri DOĞRUDUR. 1)Yayma pozitif olgu ile karşılaşanların yaklaşık % 80-90 ‘ ı enfekte olur. 2)Primer enfeksiyon geçirenlerin ömür boyu hastalanma riski % 10 cıvarındadır. 3)Hematojen yayılım daha çok primer enfeksiyonun komplikasyonu olarak ortaya çıkar. 4) Reaktivasyon tüberkülozu en çok hümoral bağışıklık sistemi bozulmuş olanlarda gelişir. 5) HIV/AIDS tüberkülozdan enfeksiyondan hastalığa geçiş riskini 100 kattan fazla artırabilir. 6) Reenfeksiyona bağlı hastalanma riski çok nadir bir durumdur. a)1+2 b) 1+3 c)2+4 d)2+3+5 e)1+3+6 f)4+5+6

  23. Tüberküloz Patogenezi Patogenez Evreleri I.Evre: İlk Karşılaşma II.Evre: Erken Proliferasyon ve Yayım III.Evre: Hücresel İmmünite ve Geç Tip Aşırı Duyarlılığın Gelişmesi IV.Evre: Likefaksiyon, Kavitasyon, Basil Proliferasyonu ve Endobronşiyal Yayım

  24. Tüberküloz Patogenezi Non-immün alveol makrofajı Evre I: Makrofaj içinde basiller çoğalır. (~10 3-10 4 ) (4-8 hf) Alveol 1.yol 2.yol Konak savunmasında dönüm noktası Makrofaj basili öldürür ve infeksiyon oluşmaz Makrofaj ölür ve basiller serbest kalır Primer odak Evre II: Monosit • Primer hemotojen yayım: • Akciğer apeksleri • Böbrekler • Epifizler • Vertebra • Meninks Olay yerine yeni makrofajlar ve kan monositleri göç eder ve basilleri yok eder Lenfo-hemotojen yayım 1.yol 2.yol

  25. Tüberküloz Patogenezi Evre III:Hücresel İmmünite ve Geç Tip Aşırı Duyarlılığın Gelişmesi 1.yol 2.yol • İmmün yanıt yetersiz kalmıştır. • Bebekler, immün yetersizlik durumları,AIDS hastaları, ileri beslenme bozuklukları…. • Progresif akciğer ya da akciğer dışı hastalık oluşur.(Primer tüberküloz) • İmmün yanıt yeterli olmuştur • Bakteri proliferasyonu durdurulur. • Primer ve yayım odakları minimal sekel doku bırakarak küçülür. • Primer infeksiyon sorunsuz tamamlanmıştır. • PPD + olmuştur.

  26. Kollagen fibriller,hyalüronikasid ve diğer matrix yapıları Lenfosit Dev hücre Santral nekroz Fibroblast Epiteloid histiositler Makrofaj Tüberküloz granülom

  27. Tüberküloz Patogenezi Evre IV:Likefaksiyon, Kavitasyon, Basil Proliferasyonu ve Endobronşiyal Yayılım • Granülom: • makrofaj • lenfosit • dev h. • hücre içi az • sayıda basil Likefaksiyon, Kazeöz nekroz, Hücre dışı prolif. Endobronşiyal yayılım,Hİ ve GTA nedeniyle yeni lokalizasyonda yoğun inflamatuar pnömoni

  28. Tüberküloz Patogenezi İlk karşılaşma Non immun savunma mekanizmaları % 70 yeterlidir. % 30 yetersizdir. • Basil uzaklaştırılır • İnfeksiyon başlamaz • İnfeksiyon başlar İmmun savunma mekanizmaları % 95 yeterlidir % 5 yetersizdir Erken progresyon (1-5 yıl) =Primer tb. =Çocuk tipi tb. %10 Geç progresyon =Reaktivasyon tb. =Erişkin tipi tb. % 90 ömür boyu sessizliğini korur. (dormant basiller)

  29. Tüberküloz -Doğal Gidiş Temaslılar Akciğer TB ARB(+) Hava-İleti ortamı %30-50 İnfeksiyon %65 % 5 % 5 Primer TB Reaktivaston TB Akciğer TB Akciğer dışı TB Reenfeksiyo

  30. Tb basili ile hiç karşılaşmamış birey Hasta Enfekte birey

  31. Yayma (+) Akciğer Tüberkülozu %50 Yayma (-) Akciğer Tüberkülozu %15 Akciğer Dışı Organ Tüberkülozu %35

  32. Tüberküloz Yerleşimi

  33. Progresif Primer Hastalık • Parankimal Konsolidasyon • Atelektazi • Lenfadenopati • Plevral Effüzyon • Miliyer Hastalık

  34. TÜBERKÜLOZ HASTALARININBULUNMASI • PASİF • Semptomla başvuranların tanısı. • 2. AKTİF • Kitle Taramaları • Risk Grubu Taramaları • Temaslıların taranması

  35. Tanı • Anamnez • Fizik Muayene • Hemogram ve Biyokimyasal Tetkiler • Balgam (Yayma/ Kültür) • Tüberkülin testi • Akciğer Grafisi • İleri Yöntemler

  36. Endürasyon 48-72 saat sonra okunur.

More Related