1 / 17

NET NIET of NET WEL?

NET NIET of NET WEL?. Wat is neuroendocrien? Waar zitten neuroendocriene tumoren? Is er een universele classificatie en gradering? Wat kan je van een patholoog verwachten? Wat zijn de therapeutische consequenties?. Wat is neuroendocrien / entero-endocrien?.

buffy-blackburn
Download Presentation

NET NIET of NET WEL?

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. NET NIET of NET WEL? • Wat is neuroendocrien? • Waar zitten neuroendocriene tumoren? • Is er een universele classificatie en gradering? • Wat kan je van een patholoog verwachten? • Wat zijn de therapeutische consequenties?

  2. Wat is neuroendocrien / entero-endocrien? • Entero-endocriene cellen zijn epitheliale cellen die aangestuurd worden door zenuwcellen (neurotransmitters) en die hormonen produceren. • Vroeger gedacht te stammen van de neurale lijst; dat blijkt onjuist want intestinale stamcellen kunnen tot neuroendocriene cellen differentiëren • Te karakteriseren met algemene neuroendocrine markers • Te karakteriseren met obv hormoon productie (gastrine etc) • serum • immuunhistochemisch

  3. Wat is een NET? • Wanneer is een tumor neuroendocrien? • Wanneer is een tumor een neuroendocriene tumor = NET? • Wanneer is een tumor een neuroendocrien carcinoom = NEC? • Wanneer is het een adenocarcinoom met neuroendocriene kenmerken?

  4. Wanneer is een tumor neuroendocrien? • Als die een specifiek hormoon maakt? • Lang niet altijd immuunhistochemisch aantoonbaar • Slechte correlatie tussen serum en IHC • Als er CD56, chromogranine of synaptofysine aantoonbaar is? • Nogal wat reguliere carcinomen bezitten een component met neuroendocriene differentiatie (met cut off van 10%: 39% van alle CRC CGA positief – Indinnimeo M et al, Anticancer res 2002) • Nogal wat carcinomen zijn CD56+ zonder neuroendocrien te zijn • CD56 / NCAM (niet specifiek) • Chromogranine A (onderdeel secretoire granules; worden gekliefd tot kleine peptides) • Synaptofysine (calcium bindend transmembraaneiwit in synaptic vesicles)

  5. In de praktijk • Als de tumor morfologisch neuroendocriene kenmerken heeft • Solide, trabeculaire of insulaire rangschikking • Relatief ronde kernen met “peper en zout” chromatine, eosinofiel /granulair cytoplasma etc • Morfologische gelijkenis op klein- of grootcellig (neuroendocrien) long carcinoom • En als de tumor tenminste twee neuroendocriene merkers op homogene wijze tot expressie brengt

  6. Topografie, functie, syndromen histamine type 1: atrofie type 2: ZES gastrine • Foregut • Midgut • Hindgut MEN1 somatostatine NF1 ECC = enterochromaffin cells ECL = enterochromaffin like cells serotonine NB long, pancreas etc niet besproken glucagon / GLP1

  7. WHO 2010: uniforme classificatie die gebaseerd is op graad NB. Een NET kan ook metastaseren

  8. Dunne darm • Meest in terminale ileum • 25-30% multifocaal • Bijna altijd NET • Als <1 cm zelden metastase • Als >2 cm 85% metastase, lymfklieren en lever • Carcinoid syndroom als lever metastasen (serotonine) • Hartklep problemen (tricuspidalis) • Angina abdominalis door sclerosis vaten

  9. Colon en rectum • Coecum // ileum (serotonine) • Rest colon meestal NEC • Rectum meestal NET • Vaak klein, vroeg gediagnostiseerd • >2 cm en invasie musc. propria zijn risicofactoren • Anus meest kleincellige NEC

  10. Waar zitten nu de problemen? Niet in de NET graad 1 & 2 • Graad 1 // carcinoïd • Graad 2 // carcinoïd of tumor die er sterk op lijkt, maar meer delingsfiguren / Ki67 activiteit toont

  11. Mitosen en Ki67 • Mitosen tellen niet zo gemakkelijk en betrouwbaar • Kleine biopten • Sommige mitosen lastig van apoptose te onderscheiden • Bij lang transport minder mitosen (snel in formaline!) • Ki67 lijkt mooi maar.. • Sommige delen van celcyclus tonen zwakke intensiteit • Verschillende labs hebben verschillende sterktes • Pathologen interpreteren verschillend

  12. Voorbeeld betekenis Ki67. 399 patienten, alle localisaties incl. long (Pape et al Endocrine-Related Cancer (2008) 15 1083–1097)

  13. Waar zitten nu de problemen? Wel in de NET graad 3 / NEC • Waar ligt de grens tussen een slecht gedifferentieerd adenocarcinoom en een NEC? • Fors deel gewone adenocarcinomen heeft kleine neuroendocriene component • Heel veel NEC’s hebben kleine adenocarcinoom component

  14. Wel NEC, niet NEC? • Wat te doen met deze vaak gemengde tumoren? WHO (arbitrair!): • NEC: <30% adenocomponent • MANEC: 30-70% adenocomponent • ADENOCARCINOOM: > 70% adenocomponent • In appendix nog specifieke tumor: goblet cel carcinoid • gedrag van hooggedifferentieerd adenocarcinoom? • wordt geadviseerd om dit te beschouwen als MANEC

  15. Maar de vraag is of dit een klinisch probleem is • Wanneer gaat de kliniek mee in onze diagnose, en op welke argumenten? • Kliniek? • Specifieke beeldvorming? • Serum chromogranine A? • Wat zijn de therapeutische consequenties? • Wanneer wordt een specifieke / targeted therapie (octreotide, lanreotide, mTOR inhibitor) overwogen? • Moeten we daar op anticiperen (IHC voor Somatostatine receptoren)?

  16. Literatuur • WHO atlas 2010 • AJCC (American joint committee on cancer) / UICC (union for international cancer control) boek versie 7 • Diverse review artikelen Klöppel ea • Wat betreft Ki67/MIB1 (en daarmee WHO classificatie / gradering systeem): veel reviews en opinies, weinig harde data (en dan nog verschillende afkap waardes)

More Related