Ekolojik Kozmetikleri ve Temizlik Ürünlerini “ekolojik” ve “ekonomik” yapan nedir ?

1. Ekolojik Kozmetikleri ve Temizlik Ürünlerini “ekolojik” ve “ekonomik” yapan nedir ? Prof. Dr. Hulusi Barlas 07 Mayıs 2010 Ekoloji Fuarı İZMİR

2. 2004 yılında Saç Boyalarındaki22 Aromatik Amin(kanserojen oldukları için ) yasaklandı Bu maddeler 2004’ten önceki 10-15 yılda hep tartışıldı...1) Ekolojik Sertifikalı Saç Boyaları başından beri bu maddeleri içermediler...zararları tartışılan bu maddelere yer vermediler.2) Yasaklama tarihi olan 2004 yılına kadar o boyaları kullanmaya devam edenlerse risk üstlendiler.

3. FORMALDEHİDRaf ömrünü uzatmak için kozmetiklere katılan bir “sentetik koruyucu” idi. Kanserojen olduğu için kullanımı bugün yasalarla pratik olarak yok seviyesine indirilmiş durumda.(Ama adı Formaldehid olmayan , fakat ürüne katıldığında zaman içinde Formaldehid vererek ürünün raf ömrünü uzatan bazı maddeler ise hala izinli olarak kullanımda).Ekolojik Sertifikalı Kozmetikler isetartışmaların başladığı ilk günden beri Formaldehid ve Formaldehid Veren Maddelerkullanılmadan üretilmektedirler.

4. Görüldüğü gibi... zararlı maddelerin resmen yasaklanması çok uzun yıllar alabilmektedir. Ekolojik Sertifikalar, henüz yasaklanmamış ama zararlı oldukları tartışılan maddelerin ürün içeriğinde olmadığının bir göstergesidir. Yani Ekolojik Sertifikalar, yasaklanmaya kadar geçecek tartışmalı zaman içinde sizin kendinizi korumanıza (riskleri en aza indirmenize) yardım ederler.

5. Kozmetik veTemizlik ürünleri gibi gıda dışı alandaki ürünler için dünyada ve ülkemizde henüz “ekolojik açıdan” yasal çerçeveler bulunmamaktadır. • Burada tüketicinin tartışılan zararlı maddelerden korunmasını “ekolojik sertifikasyon firmaları” üstlenmek zorunda kalmaktadırlar.

6. Kozmetikler ve Temizlik ürünleri için “Ekolojik Ürün Sertifikası” bugünkü bilgilere göre (bbg) oluşturulmuş bir mutabakattır : Bu sertifikalar, hammaddeleri mümkün olduğunca sertifikalı ekolojik tarımdan elde edilmiş ve içinde bugünkü bilgilere göre zararlı kimyasal madde bulunmayan EKOLOJİK ÜRÜNLER için verilmektedir.

7. Aşağıdaki zararlı maddeler Ekolojik Kozmetiklerde hiç bir şekilde yer alamazlar: • Parabenler, Klormetilizotiyazolinon, formaldehid, formaldehid veren maddeler gibi raf ömrünü uzatan sentetik koruyucular (bazıları allerji yapıcı, bazıları kanserojen) • Sentetik koku maddeleri (allerjilere neden olurlar ve vücutta birikirler) • Sodyumlaurilsülfat, sodyumlauriletersülfat, amonyumlauriletersülfat gibi yıkama maddeleri (tensidler) • PEG (polietilen glikol) ve türevleri (emülgatörler): Cildin geçirgenliğini artırırlar, zararlı maddelerin cilt yoluyla daha çok geçmesine neden olurlar) • Sentetik Boyarmaddeler, mineral yağlar, parafinler

8. (Mineral yağlar cilt tarafından emilemezler ve cilt üzerinde su geçirimsiz bir tabaka oluştururlar). • Ekolojik kozmetikler doğal ve cilde dost maddelerden üretilmelidirler • Ambalajları çevre ile uyumlu malzemelerden seçilmelidir. • Ekolojik kozmetik üretimi sırasında çevre kirlenmesine neden olunmamalıdır. • Ekolojik kozmetiklerin tam içerikleri INCI kurallarına uygun olarak ambalaj üzerinde yer almalıdır. • Ekolojik kozmetik kavramı, hayvanlar üzerinde test yapılmasını kesinlikle dışlamaktadır.

9. Ekolojik Kozmetik Sertifikalarına Örnekler:

10. Önemli Ekolojik Temizlik ürünleri Sertifikaları :

11. Temizlik ürünleri için verilen bu sertifika işaretleri arasında önemli farklar olmakla birlikte EKOLOJİK TEMİZLİK ÜRÜNLERİ Kriterleri kısaca şu şekilde özetlenebilir: • Ekolojik Temizlik Ürünleri çevreye zarar veren, sağlığı tehdit eden ya da allerjilere neden olan hiç bir maddeyi içermemelidir. • Yani sentetik koku maddeleri, sentetik boyarmaddeler, sentetik koruyucular, enzimler, fosfatlar, optik beyazlatıcılar gibi klasik deterjanların esasını oluşturan hammaddeler ekolojik sertifikalı temizlik ürünlerinin üretiminde kullanılamazlar.

12. Yüzey Aktif Maddeler (Tensidler) : Ekolojik Temizlik Ürünleri’nde esas olarak saf bitkisel sabunlar kullanılır. Sabuna destek olsun diye ayrıca mısır veya patates nişastasından elde edilmiş şekerden ve hindistancevizi yağından üretilen Hindistancevizi Yağ Alkol Sülfatları ve Şeker Tensidleri de Ekolojik Temizlik Ürünlerine eklenirler. Bu maddeler % 100 oranında biyolojik olarak parçanmaktadırlar. Yağ Alkol Eter Sülfatları ve Yağ Alkol Etoksilatları gibi etoksile maddeler Ekolojik Temizlik Ürünleri üretiminde kullanılmazlar.

13. Enzimler : Yağları, proteinleri ve nişastayı düşük sıcaklıkta kolayca parçalamak için klasik deterjanlara katılan enzimler çamaşırlarda kalıntılar bırakmakta, bunlar da rahatsız edici allerjilere yol açmaktadırlar. Diğer taraftan klasik deterjanlarda kullanılan enzimlerin neredeyse tamamının genetiği değiştirilmiş mikroorganizmalardan elde edildiği de unutulmamalıdır. Ekolojik Temizlik Ürünleri içeriğinde enzimler yer almamaktadır.

14. Kokular Sentetik Koku Maddeleri allerjilere neden olmakta, sinir sistemi ve duyular üzerinde tahrişlere yol açabilmektedirler. Ekolojik Sertifikalı Temizlik Ürünleri’nde sentetik kokular hiç bir şekilde kullanılamazlar. Ekolojik Sertifikalı Temizlik Ürünleri ya sadece ekolojik sertifikalı eterik yağlar ile kokulandırılmakta ya da –özellikle aşırı allerjik kişiler için- tamamen kokusuz olarak üretilmektedirler.

15. Ekolojik Ürünlerin Ekonomikliği !!! • Ekolojik ürünlerin kitlesel reklamları yok. Modellere, mankenlere de paralar harcamıyorlar...Ekolojik ürüne ödenen para tamamen değerli ekolojik hammaddelerin, çevreyi kirletmeyen bir üretim biçiminin karşılığı. • Ekolojik kozmetikler, mesela eczanelerde satılan lüks kozmetik markalarındaki eşdeğerlerine göre, oldukça ucuzlar. • Ekolojik kozmetiklerin ve temizlik ürünlerinin büyük çoğunluğu konsantre oldukları için klasik ürünlere göre son derece tasarruflu bir kullanımları var (bir şampuan ya da diş macunu haftalarca yetebiliyor). • Ekolojik ürünler mesela allerjilere neden olmadıkları için beklenmedik rahatsızlıklara yol açarak sizi masrafa sokmuyorlar (görünmeyen giderler !).

16. Ekolojik olmayan ürünlerdeki zararlı maddelerin oluşturabilecekleri akut ve kronik olumsuzlukların maliyetleri... • Bir örnek: Güneş koruma ürünlerindeki kimyasal faktör maddelerinin hormon etkisi (endokrin sisteme etki) son yıllarda yoğun bir şekilde tartışılmaya başlandı. Bu tip maddelerin etkisiyle çocukların erken yaşta ergenliğe ulaşmalarının ya da bunu önlemeye çalışmanın maliyeti nedir acaba ???? • İkinci Örnek : Sıradan bir sıvı el sabununun veya bir elle bulaşık yıkama sıvısının ellerinizde oluşturacağı egzemavari rahatsızlıkların toplam maliyeti ??? • Sonuç: Ekolojik ürünlerin pahalı olduğu a) bir ön yargı ya da b) bir şehir efsanesidir !

17. İlginize Teşekkürler ! Prof. Dr. Hulusi Barlas 0532 3218235 hbarlas@okotek.com.tr