MANTELZORG BIJ OUDEREN

1. MANTELZORG BIJOUDEREN Afbeelding 1 Afbeelding 2

2. Mantelzorg • Wat? Geen beroepsmatige activiteit • Door wie?Eén of meer leden uit de directe omgeving van de hulpbehoevende • Reden van hulp?Sociale relatie Afbeelding 3

3. Een blik in de toekomst • De vraag naar zorg zal stijgen: Meer gezondheidsproblemen  Vergrijzing  Grotere en complexere behoeftes aan zorg • Het aanbod aan zorg: Aanbod professionele zorg vergroot niet  Lager aanbod mantelzorg  Mantelzorgers zullen meer onderhandelen door: - Toenemende mondigheid van mensen - Toenemende noodzaak tot communicatie met zorgcircuit

4. Het mantelzorgproces • De start: om hulp vragen Acuut (vb: hartinfarct)  Sluipend (door trots, geen pottenkijkers, niemand willen lastig vallen,…  onvrede) inspringen  mantelzorger: - eigen autonoom levensplan - sociale relatie met ander - eigen problemen - in zorgproces gezogen - levensplan veranderen of overheersen - niet uitgesproken behoefte aan ondersteuning

5. Relatiepatronen: partner – (schoon)dochter Verschillen: - Achtergronden zijn anders - Start (uitgesproken of niet uitgesproken) - Proces  Motieven: - Wederkerigheid - Emotionele band met de zorgontvanger - Plicht, vanzelfsprekendheid - ‘Noodgedwongen’ zorg Afbeelding 4

6. Gevolgen van het zorgen • Kosten: Tijd - Concurrerende levensgebieden - Sociaal isolement Energie - Zorgstress - Relatiestress - Netwerkstress - Gezondheidsproblemen Geld - Additionele kosten bij voorzieningen - Financiële bij-effecten (vb.: hogere huur door woningaanpassing) Afbeelding 5

7. Gevolgen van het zorgen • Baten:  Materieel -wederkerigheid en evenwicht Immaterieel - vb.: nieuwe zingeving, voldoening, nieuw levensdoel,…

8. Een afweging van kosten en baten • De ene mens is de andere niet:Hoe zwaar is de last  draagkracht strategieën bij problemen: - confronteren - vermijden - ondergaan - accepteren Elkaar in negatieve spiraal versterken Vb.: factoren in de subjectieve draagkracht van mantelzorgers van dementerenden: actieve aanpassing aan situatie, ongunstige situatie nemen zoals ze is, persoonsgebonden redenen die draagkracht vergroten

9. Een afweging van kosten en baten • De ene zorgsituatie is de ander niet  Ziekte en symptomen - Lichamelijke of geestelijke achteruitgang  In personal space, rolomkering,… - Intermitterend karakter van ziekte - Pijn - gedrags- of karakterverandering  Fysieke problemen als gevolg van het zorgen  Woonomstandigheden en omgeving

10. Ondersteuning mantelzorgers • Probleem: Mantelzorger wil: - Doelmatig en efficiënt zorg verlenen - Gehoord en verstaan worden - Gesteund worden - Praktische hulp in de zorg • Oplossing: - Thuiszorg - Huisarts of geriater - Opvangvoorziening (dag- of nachtopvang) - Tussenvoorziening: transmuraal / substitutie - Ziekenhuis - Verblijfszorg (verpleeg- en verzorgingshuis)

11. Bronnen • Afbeelding 1 http://www.google.be/imgres?imgurl=http://www.ango.nl/images/mantelzorg3.jpg&imgrefurl=http://www.ango.nl/nieuws/algemeen/archief/archief_2009.php%3Fwe_objectID%3D2029&usg=__wJYQWNE383lUc1h9XQTiDApe3P0=&h=268&w=467&sz=20&hl=nl&start=0&zoom=1&tbnid=DZ7Rg_az7uXFSM:&tbnh=131&tbnw=229&prev=/images%3Fq%3Dmantelzorg%2Bbij%2Bouderen%26hl%3Dnl%26sa%3DG%26biw%3D1596%26bih%3D630%26gbv%3D2%26tbs%3Disch:1&itbs=1&iact=rc&dur=358&ei=2_7oTK2hO46ZOufU3YcK&oei=Bv7oTN_UJc6cOvPl9I4K&esq=4&page=1&ndsp=22&ved=1t:429,r:12,s:0&tx=102&ty=52 • Afbeelding 2 http://www.google.be/imgres?imgurl=http://www.swohelmond.nl/upload/artikelen/Artikel_877.jpg&imgrefurl=http://www.swohelmond.nl/&usg=__iyD7Ddpk19Z_Xt7gOzZRuL8UvO8=&h=564&w=851&sz=657&hl=nl&start=22&zoom=1&tbnid=nhMA7kojdGmhtM:&tbnh=150&tbnw=200&prev=/images%3Fq%3Dmantelzorg%2Bbij%2Bouderen%26hl%3Dnl%26sa%3DG%26biw%3D1596%26bih%3D630%26gbv%3D2%26tbs%3Disch:1&itbs=1&iact=rc&dur=655&ei=YQHpTJrBHcecOuXB7ZUK&oei=Bv7oTN_UJc6cOvPl9I4K&esq=2&page=2&ndsp=24&ved=1t:429,r:11,s:22&tx=85&ty=84 • Afbeelding 3 http://www.google.be/imgres?imgurl=http://www5.vilans.nl/site_eiznieuw/ezine/2008/vrouwmetoudeman320.jpg&imgrefurl=http://www5.vilans.nl/smartsite.dws%3Fch%3D%26id%3D122851&usg=__xLqRTLNrUbxNyox-8mSqCxXPdCY=&h=295&w=320&sz=82&hl=nl&start=22&zoom=1&tbnid=NQlKrBS_k6z5tM:&tbnh=141&tbnw=150&prev=/images%3Fq%3Dmantelzorg%2Bbij%2Bouderen%26hl%3Dnl%26sa%3DG%26biw%3D1596%26bih%3D630%26gbv%3D2%26tbs%3Disch:1&itbs=1&iact=rc&dur=328&ei=XRTpTIvTCoifOuKDsZQK&oei=MBTpTPyPJdCRjAf09pCGAw&esq=8&page=2&ndsp=24&ved=1t:429,r:6,s:22&tx=121&ty=99

12. Bronnen • Afbeelding 4 http://www.google.be/imgres?imgurl=http://www.swowf.nl/senior_zwei.jpg&imgrefurl=http://www.swowf.nl/&usg=__GG4QnIduCdxQ8DplMspFitHm4l0=&h=328&w=440&sz=28&hl=nl&start=70&zoom=1&tbnid=X9B3YN-MqeZf2M:&tbnh=140&tbnw=173&prev=/images%3Fq%3Dmantelzorg%2Bbij%2Bouderen%26hl%3Dnl%26sa%3DG%26biw%3D1596%26bih%3D630%26gbv%3D2%26tbs%3Disch:1&itbs=1&iact=rc&dur=171&ei=Q0LpTOzJEIWdOtDM9eIK&oei=OELpTKGWFsqdOrytiYwK&esq=4&page=4&ndsp=24&ved=1t:429,r:0,s:70&tx=67&ty=54 • Afbeelding 5 http://www.google.be/imgres?imgurl=http://www.sarafijn.be/images/stress.gif&imgrefurl=http://www.sarafijn.be/praktijk/0000009b1b111ed01/index.html&usg=__YBFk4B-aR9Y8kjPw-y-P3YkIAf4=&h=300&w=400&sz=69&hl=nl&start=25&zoom=1&tbnid=HCUvUq_5hhAbnM:&tbnh=149&tbnw=199&prev=/images%3Fq%3Dstress%26hl%3Dnl%26sa%3DG%26biw%3D1596%26bih%3D630%26gbv%3D2%26tbs%3Disch:1&itbs=1&iact=rc&dur=312&ei=5SzqTOyKKpGUjAfjoq2GAw&oei=3izqTICoCoGGhQeGttUP&esq=2&page=2&ndsp=24&ved=1t:429,r:4,s:25&tx=105&ty=101 • Artikel: Duijnstee, M.S.H., Tjadens, F.L.J. (1999). Mantelzorg bij ouderen, Nieuw Geriatrie Informatorium, oktober: http://www2.bsl.nl/corp/common/framecreator.asp?ak=welkom&ap=vakb&altp=http://vb23.bsl.nl/totalecollectie,