260 likes | 488 Views
OPKOMST VAN DE REPUBLIEK. DE REPUBLIEK IN EEN TIJD VAN VORSTEN. OPVOLGING KAREL V:. 1555 FILIPS II VOLGT, ZIJN VADER, KAREL V OP. MARGARETHA VAN PARMA WORDT AANGESTELD ALS LANDVOOGDES. OPSTAND OM HET OUDE TE BEHOUDEN. STRENGE VERVOLGING KETTERS. FILIPS II IS STRENG GELOVIG
E N D
OPKOMST VAN DE REPUBLIEK DE REPUBLIEK IN EEN TIJD VAN VORSTEN
OPVOLGING KAREL V: 1555 FILIPS II VOLGT, ZIJN VADER, KAREL V OP MARGARETHA VAN PARMA WORDT AANGESTELD ALS LANDVOOGDES
STRENGE VERVOLGING KETTERS • FILIPS II IS STRENG GELOVIG • KETTERS MOETEN STRENG WORDEN AANGEPAKT • “BRIEVEN UIT HET BOS VAN SEGOVIA” • VERBOND DER EDELEN PLEIT VOOR “VERZACHTING VAN DE KETTERPLAKKATEN” (SMEEKSCHRIFT)
“N’AYEZ PAS PEUR, MADAME, CE NE SONT PAS DES GUEUX”
GEUZEN • U HOEFT NIET BANG TE ZIJN, MEVROUW, HET ZIJN SLECHTS BEDELAARS • “GEUS” WORDT ERENAAM • EDELEN DRAGEN GEUZENPENNIG AAN DE HALS OF HOUTEN BEDELNAP AAN RIEM
BEELDENSTORM • MARGARETHA PROBEERT BEIDE KANTEN TE VRIEND TE HOUDEN • TERVERGEEFS • AUGUSTUS 1566: BOM BARST IN STEENVOORDEN • BEELDENSTORM
ALVA NAAR DE 17 GEWESTEN • FILIPS II WOEST OVER SMEEKSCHRIFT • HIJ STUURT HERTOG VAN ALVA NAAR OPSTANDIGE GEWESTEN
ALVA • RAAD VAN BEROERTEN (BLOEDBANK) KRIJFT OPDRACHT OM SCHULDIGEN VAN BEELDENSTORM TE BESTRAFFEN • EERSTE SLACHTOFFERS: STADHOUDERS EGMONT EN HOORNE • WIL 10E PENNING INVOEREN (CENTRALE BELASTING) • NEEMT GENOEGEN MET AFKOOPSOM
VERLOOP VAN DE STRIJD • 1568 BEGIN GEWAPEND VERZET (HUURLEGER) OLV WILLEM VAN ORANJE • 1568 HEILIGERLEE • 1572 DEN BRIEL • 1573 / 1574 BEZETTING LEIDEN, HAARLEM EN ALKMAAR • INNUDATIES (DIJKEN DOORSTEKEN, LAND LOOPT ONDER WATER, BELEGERAARS KOMEN IN DE KNEL) • 1574 MOOKERHEI
VERLOOP VAN DE STRIJD • FILIPS II HEEFT NAAST DE OPSTANDIGE 17 GEWESTEN, NOG MEER OP ZIJN BORD LIGGEN • FILIPS II IS BANKROET (2X FAILLIET) • SOLDATEN IN GEWESTEN WORDEN NIET BETAALD • SOLDATEN GAAN “LOON” ZELF HALEN • “SPAANSE FURIE”
EENHEID TEGEN SPANJE? • 1576 PACIFICATIE VAN GENT • STATEN-GENERAAL WILLEN GEZAMENLIJK DE SPAANSE TROEPEN VERDRIJVEN • FILIPS II BLIJFT WETTIG HEER DER NEDERLANDEN • 1579 UNIE VAN ATRECHT (ARRAS) • ZUIDELIJKE GEWESTEN SLUITEN VERDRAG MET FILIPS II
UNIE VAN UTRECHT • 1579 UNIE VAN UTRECHT • NOORDELIJKE GEWESTEN BESLUITEN STRIJD VOORT TE ZETTEN • VRIJHEID VAN GEWETEN ≠ GELOOFSVRIJHEID GEWESTEN BESLISSEN IEDER VOOR ZICH OVER HET GELOOF • NIEMAND MAG VERVOLGD WORDEN VANWEGE GODSDIENST
REPUBLIEK TEGEN WIL EN DANK • 1581 ACTE VAN VERLATINGHE • STATEN-GENERAAL (VAN DE NOORDELIJKE, OPSTANDIGE GEWESTEN) ZETTEN FILIPS II ALS “HEER DER NEDERLANDEN” AAN DE KANT • WIE WORDT NU SOEVEREIN DER NEDERLANDEN? • HERTOG VAN ANJOU (BEVALT NIET) • WILLEM VAN ORANJE († 1584) • GRAAF VAN LEICESTER (BEVALT NIET)
REPUBLIEK DER 7 VERENIGDE NEDERLANDEN • DEDUCTIE VAN VRANCKEN • SOUVEREINITEIT LAG ALTIJD AL BIJ DE STATEN-GENERAAL • STATENBOND: LOS VERBOND VAN ZELFSTANDIGE STATEN • ALEEN SAMENWERKING OP NOODZAKELIJKE TERREINEN • DEFENSIE • BUITENLANDSE ZAKEN
KWESTIE VAN GELOOF • VRIJHEID VAN GEWETEN • GEEN GELOOFSVRIJHEID IN DE REPUBLIEK • ANDERE GELOVEN WORDEN GEDOOGD : • ER VEEL KATHOLIEKEN IN DE REPUBLIEK WOONDEN • REPUBLIEK IN OPSTAND GEKOMEN VANWEGE DE GELOOFSVERVOLGING (WILLEN NIET HYPOCRIET OVERKOMEN) • GELOOFSVERVOLGING SLECHT VOOR HANDEL
VLUCHTELINGENARK • VEEL MIGRANTEN NAAR DE REPUBLIEK • JODEN (VANWEGE ANTI-SEMITISME IN LAND VAN HERKOMST) • PROTESTANTEN • WETENSCHAPPERS • VRIJHEID VAN GEWETEN • RELATIEF WEINIG CENSUUR
ECONOMISCHE DYNAMIEK • MOEDERNEGOTIE IS DE BASIS • ONTSTAAN COMMERCIELE LANDBOUW • ONTBREKEN VAN FEODALE TRADITIE • PRODUCEREN VOOR DE MARKT IS DUS MOGELIJK • POLITIEKE MACHT VAN DE GILDEN GERING • 1585 VAL VAN ANTWERPEN (AFSLUITING VAN DE SCHELDE) • STAPELMARKT IN AMSTERDAM • CONSTANTE TOEVOER VAN MIGRANTEN
PARTICULARISME • ZELFSTANDIGHEID VAN DE VERSCHILLENDE GEWESTEN WORDT SCHERP BEWAAKT. • EIGEN BELANG VOOR HET ALGMEEN BELANG (PROTECTIONISME)
SAMENHANG • WATERBEHEERSING GAAT ECHTER BOVEN ALLES. DIT WORDT WEL GOED GEREGELD • PERSOONLIJKE CONTACTEN ZIJN DE SAMENHANGNDE FACTOR IN DE REPUBLIEK. • HANDEL • HUWELIJK
SAMENHANG: VOC • SAMENWERKINGSVERBAND VAN KOOPLIEDEN OM DE GEVAREN/KOSTEN VAN DE LANGE VAART OP TE SPECERIJGEBIEDEN TE DELEN • KOSTEN UITRUSTEN SCHIP EN BEMANNING • VIJANDELIJKE OORLOGSSCHEPEN • KAPERS • STORM • WINDSTILTE