1 / 70

BİRİNCİ BASAMAKTA OBEZİTE

BİRİNCİ BASAMAKTA OBEZİTE. Doç.Dr . Züleyha ALPER UÜTF Aile Hekimliği AD. Obese Obere (Yunanca) Obur (Türkçe). Vücutta sağlığı riske sokacak ölçüde anormal veya aşırı yağ birikmesi Erkek: % 15-20; >% 25= Obezite Kadın: % 25-30; >% 30= Obezite.

chesmu
Download Presentation

BİRİNCİ BASAMAKTA OBEZİTE

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. BİRİNCİ BASAMAKTA OBEZİTE Doç.Dr.Züleyha ALPER UÜTF Aile Hekimliği AD

  2. Obese • Obere (Yunanca) • Obur (Türkçe)

  3. Vücutta sağlığı riske sokacak ölçüde anormal veya aşırı yağ birikmesi • Erkek: % 15-20; >% 25= Obezite • Kadın: % 25-30; >% 30= Obezite

  4. Batılı toplumlarda “Beslenme ile ilişkili Hastalıklar” içinde en sık gözleneni • ABD de malnütrisyonun en sık karşılaşılanı • Güçlü bir genetik yatkınlık söz konusu • Yalnızca aşırı yeme ve aktivite azlığı ile açıklamak yanlış bir bakış açısı

  5. Dünya genelinde Obezite prevalansı takibi: WHO BKİ İle ilgili Global Database ile • Dünya genelinde yaklaşık erişkinlerin % 86.0 sı temsil edilmekte • Obezite Prevalansı: Hindistan’da % 1.0 Pasifik adalarında % 80.0 lerde

  6. Global olarak; • Aşırı beslenme > yetersiz beslenme • % 8.5 kilo fazlalığı > % 5.8 kilo azlığı • WHO 2008 yılı: 1 500 000 000 fazla kilolu 500 000 obez • WHO 2015 yılı: 2 300 000 000 fazla kilolu 700 000 obez

  7. Az gelişmiş ülkelerde prevalans % 2 • Çok gelişmiş ülkelerde prevalans % 30 • Gelişmiş ülkelerde düşük SED artmış risk demek • Yoğun enerji içeren besinler, besin değeri yüksek olanlara göre daha ucuz

  8. Asya ırkında prevalans düşük • WHO cutoff değerini 23.0kg/m2 önermekte • Göç ile ABD ye gelenlerde 10 yıl sonrasında obezite prevalansında artma!

  9. Epideminin Olası Sebepleri • Genetik Yatkınlık (%30-40) • Obezojenik Çevre • Sosyal Çevre ve Yaşam Tarzı arası etkileşimler

  10. BKİ ve Mortalite Riski

  11. OBEZİTE? MORTALİTE? • Komorbid hastalıkların tedavilerindeki gelişmeler= Değerlendirmede güçlük • Kilo fazlası olan grupta mortalite artışı % 20-40 • Obez grupta 2-3 kat (Adams et al, 2006)

  12. 1945-84 yılları arasında doğan 4 857 çocuk (yaş ort: 11.3), 12 659 muayene BKİ, Glukoz Toleransı, KB, Kolesterol Düzeyleri 55 yaş öncesi ölümlerle ilişkili mi? Obezite, Glukoz intoleransı ve HT erken ölümlerle KUVVETLE İLİŞKİLİ Ağırlıklı olarak BKİ yüksekliği mevcut

  13. MALİYET • ABD de yıllık medikal harcamanın % 9.1 i obezitenin yol açtığı medikal durumlar • Kısa süreli işe gelememe: obezlerde 1.76, kilo fazlası olan grupta 1.26 kat fazla • BKİ > 35 kg/m2 olan grupta sağlık problemi nedeni ile iş gücü kaybı % 4.2

  14. Ülkemizde durum ne?

  15. Ülkemizde • TOHTA • TOAD • TEKHARF • TURDEP

  16. TOHTA • Türkiye Obezite ve Hipertansiyon Araştırması • 1999-2000 • 23 888 erişkin • Obezite prevalansı: % 19.40 • Kilo fazlalığı: % 24.09 • Kadınlarda obezite: % 35.40

  17. TOAD 2000-2005 yılları arasında 6 ayrı bölgeden 6 ayrı il 13 878 kişi BKİ ve bölgesel beslenme alışkanlıkları incelenmiş % 32.45 Kilolu % 28.63 Obez Orta ve Güney Anadolu’da prevalans yüksek Tip 2 DM li hastaların 2/3 ü kilolu veya obez

  18. TEKHARF • Türk Kardiyoloji Derneği • 30 yaş üstü erkeklerde obezite % 25.2 • 30 yaş üstü kadınlarda obezite % 44.2 • 1990 -2000 arası obezite prevalansı kadınlarda %36, erkeklerde %75 oranında artmış

  19. TURDEP-2 • İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi-T.C. Sağlık Bakanlığı • “Türkiye Diyabet, Hipertansiyon, Obezite ve Endokrinolojik Hastalıklar Prevalans Çalışması-II • Saha araştırması • Ocak 2010-Haziran 2010 tarihleri arasında • 15 il 540 merkez • Çalışmaya bölgenin nüfus yapısına uygun olarak rastgele seçilip davet edilen 20 yaş ve üzeri 26 499 kişi

  20. TURDEP-2 • Türkiye’de obezite sıklığı %32.00 • TURDEP-1: %22.30 • Erkeklerde kilo fazlalığı, kadınlarda ise obezite daha yaygın • Genel olarak erişkin yaşlardaki Türk toplumunun 2/3’ü kilolu veya obezdir. • Kentsel ve kırsal obezite oranları birbirine yakındır.

  21. TÜRKİYE SAĞLIKLI BESLENME VE HAREKETLİ HAYAT PROGRAMI (2010-2014)

  22. etyolojİ • Genetik • Metabolik • Biyokimyasal • Kültürel • Psikososyal

  23. Temel neden • Değişen yaşam tarzı • Enerjiden yoğun yiyecekler • FA azlığı-Sedanter Yaşam • Enerji alımı ve enerji tüketimi arası dengesizlik

  24. Klinik Yaklaşım • Anamnez: • Yiyecek-İçecek alışkanlıkları dikkatle sorgulanmalı • Aldıkları kaloriye dikkat çekilmeli • Bir kısmı aşırı yediğini inkar eder • Bir kısmı yediğini az görür

  25. Anamnez • Kilo kaybına hazır mı • Kilo kaybı neden gerekli? Sebepler/beklentiler • Destek var mı • Önceki yöntemler ve sonuçlar? Başarısızlık neden? • Potansiyel engeller (zaman, para, alışkanlıklar) • Erişkin dönemde Min ve Max kilo • Kilo aldığı özellikli dönemler

  26. Anamnez • En son diyet • Yemeyi tetikleyen durumlar • Egzersiz alışkanlığı (genel/diyet dönemlerinde) • Kilodan sorumlu tuttuğu faktörler • Tıkanırca yeme, kusma, laksatif-diüretik kullanma öyküsü • Aile obezite öyküsü • İlaç kullanımı

  27. Sorular • İştahınızın fazla olduğunu düşünüyor musunuz? • Dün bütün gün yediklerinizi bana atlamadan detaylı olarak sayabilir misiniz? • Tipik günlük menünüzü alabilir miyim? • Ayaküstü yedikleriniz, içtikleriniz ve alkol kullanımınız nasıl? • Hangi egzersizleri yapıyor sunuz? • Herhangi bir probleminiz var mı? Kendinizi sıkkın, gergin, üzgün veya depresif hissediyor musunuz? • Hangi ilaçları kullanıyor sunuz?

  28. Predispozan Faktörler • Genetik Ailesel yatkınlık • Cinsiyet Kadın olmak • Aktivite Durumu FA Yokluğu • Psikojenik Emosyonel tükenme Depresyon • Sosyal Sınıf Düşük SED • Alkol Alkolik • Sigara Bırakma (4-5 kg artış) • İlaç Antidepresanlar (TSA) Nöroleptikler, Antikonvulsanlar

  29. Genetik Faktörler • 1 ebeveyn obez risk 3 kat artar • 2 ebeveyn obez risk 10 kat artar • Leptin • Adipoz dokuda üretilir • İştah kontrolü sağlar • Melanocortin • Adrenaller • Melanocortin-4 rsp yokluğu, % 5 sorumlu

  30. TANISAL YAKLAŞIM • Muhtemel Tanı:EksojenObezite • Ciddi Durumlar: Kardiyovasküler Nedenler - Kardiyak Yetmezlik KC Yetmezliği Nefrotik Sendrom Hipotalamik Nedenler

  31. Dikkat: Gebelik Uyku apnesi Endokrin Bozukluklar - Hipotiroidi - Cushing - İnsülinoma - Akromegali - PCOS

  32. Dikkat: Turner Sendromu (XO) Klinefelter Sendromu (XXY) Konjenital Bozukluklar -PraderWilli Sendromu -Laurence-Moon-BiedlSnd

  33. FM • Tam bir FM • TA Ölçümü! • Vücut Yağ Derece ve Dağılımının değerlendirilmesi

  34. Antropometrik Ölçümler • BKİ • Bel Çevresi • Bel/Kalça oranı • Abdominalobezite K>0.85, E>0.95 • Üst kol çevresi • Tek bir deri kıvrım kalınlığı • Suprailiyak • Subskapular • Triseps • Biseps • 4 bölge deri kıvrım kalınlığı

  35. 2 yaşa kadar Boya göre Ağırlık persantilleri • ≥95th persantil • 2-19 yaş CDC büyüme grafiklerine göre • Yaş ve cinse göre • 85th-95th persantil =Fazla kilo • ≥95th persantil =Obez • SB: • 0-5 yaş ve 5-19 yaş WHO persantillerini önermekte

  36. Bel -Kalça Ölçümleri • Viseral=Santral= Erkek tipi=Abdominalobezite değerlendirilmesinde kullanılır • Bel: Viseral organlar & Karın yağ dokusu • Kalça: Kas kitlesi & İskelet dokusu • Bel/Kalça : Kadın> 0.85 Erkek> 0.95 Bel çevresi: Kadın> 80*-88** cm Erkek> 94*-102** cm * uyarı sınırı ** eylem sınırı

  37. WHO MONICA: “Karın-içi yağ kitlesi, ırklar arasında farklılıklar göstermektedir ve santral obeziteyi belirleyen duyarlık ve özgüllük popülasyona özgü değişebilmektedir.” • TEKHARF 2009 “Bel/Kalça oranı Türk toplumu için uygun değil”

  38. Abdomen MRI • Abdomen CT • Viseral yağ birikiminin değerlendirilmesinde • BB için pratik ve maliyet-etkin değil!

  39. Laboratuvar İnceleme • Önemli: • Lipid Profili • Glukoz • KC Fonksiyon Testleri • Elektrolitler • Üre • İdrarda Glukoz • Dikkate Alınmalı: • TFT • Cortisol (TA yüksekliği varsa) • EKG ve AC X-Ray (≥40y)

  40. Tedavi • Obezite derecesi • Eşlik eden sağlık problemleri • Maruz kalınan sağlık problemleri

More Related