CUMHURBAŞKANLIĞI ADAY ANKETİ

1. CUMHURBAŞKANLIĞI ADAY ANKETİ Dr. Salih Akyürek Fatma Serap Koydemir Haziran 2014

2. Çalışmanın Amacı • İlk turu 10 Ağustos ve ikinci turu 24 Ağustos olarak planlanan Cumhurbaşkanlığı seçimi öncesi, siyasi partilerin henüz adaylarını ilan etmediği bir ortamda, toplumda hangi adayın ön plana çıktığını ortaya koymak bu araştırmanın temel amacıdır. • Cumhurbaşkanlığı seçimleri aday belirleme sürecinde en fazla tartışılan konulardan biri olan çatı aday meselesi araştırmanın analiz konuları içinde yer almakta ve halkın çatı aday olarak kabul ettiği isimler ile bu isimler üzerinde farklı parti seçmenlerinin mutabakat durumu da incelenmektedir. • Katılımcılara Cumhurbaşkanı adayları açık uçlu yerine, aday listesi verilerek sorulsaydı, adayların oy oranları ve sıralamaları büyük oranda farklılık gösterebilirdi. Bu sebeple, bu araştırma daha ziyade aday belirlemeye yönelik kamuoyu beklentilerini ortaya koymak amacıyla yapılmıştır.

3. Yöntem ve Örneklem • Araştırmada demografik sorular yanında, iki temel soru sorularak katılımcıların Cumhurbaşkanlığı seçimleri hakkındaki görüşleri ortaya konulmuştur. Bu kısa soru formu, internet tabanlı olarak, tüm illerden katılım sağlanarak Mayıs 2014 ayı sonunda uygulanmaya başlanmış ve Haziran 2014 başında 5039 kişiye ulaşılmasıyla sonlandırılmıştır. • Veri temizliği ve rassal eliminasyon yöntemi ile uygulanan kotalama (etnisite ve oy verilen siyasi parti temelinde) neticesinde Türkiye profiline daha yakın 3615 kişilik bir örneklem oluşturulmuş ve analizler bu örneklem üzerinden gerçekleştirilmiştir. Analize esas 3615 kişilik örneklem içinden 3037 kişi kendi cumhurbaşkanı adayını yazarken, 483 kişi herhangi bir aday veya geçerli aday belirtmemiştir.

12. Anket Genel Sonuçlar • Açık uçlu olarak uygulanan ankette, Cumhurbaşkanlığı için en çok oyu alan ilk beş aday; R. Tayyip Erdoğan (%24,3), Abdullah Gül (%13,9), İlker Başbuğ (%7,1), Meral Akşener (%6,8) ve Haşim Kılıç (%3,8) şeklinde sıralanmaktadır. Anketin bir aday listesi üzerinden uygulanması durumunda, hiç şüphesiz oranlar ve sıralamalar değişebilecektir. • Ankette en yüksek oyu alan iki aday R. Tayyip Erdoğan ve Abdullah Gül olmasına rağmen, bu iki adaydan R. Tayyip Erdoğan’ın oyunun %95’i, Abdullah Gül’ün oyunun ise %82’si tek parti (AKP) seçmeninden gelmektedir. • Yukarıdaki bulgular, AKP seçmeninde aday yelpazesinin daha dar olduğunu ve oyların belirli adaylarda toplandığını göstermektedir. Bunun da sebebi, diğer partilerden farklı olarak, resmi olmamakla birlikte AKP'de bir ya da iki ismin aday olarak lanse edilmesidir.

13. Anket Genel Sonuçlar • Çalışma sonuçlarına göre, katılımcıların %60,5’i parlamento içinden çıkacak bir Cumhurbaşkanı yerine, parlamento dışından uzlaştırıcı bir ismi daha çok tercih etmektedir. Bunun birinci nedeni, siyasi kutuplaşmanın giderek arttığı ülkede, insanların uzlaşmacı bir adaya yönelmesidir. İkinci nedeni ise, AKP'nin Cumhurbaşkanı adayının karşısına bu göreve seçilme şansı olan bir başka aday (çatı aday) çıkarabilme isteğidir. • Kişilerin üçte ikisinin parlamento dışı adaylar üzerinde mutabakat ortaya koyması, ortak adaya halkın sıcak baktığını göstermektedir. Bu noktada, çalışmada en az iki parti seçmeninden önemli bir destek alan 10’un üzerinde adayın olması, Türkiye’de partiler üstü bir çatı aday modelinin işleyebileceği şeklinde de yorumlanabilir.

14. CUMHURBAŞKANLIĞI ADAY ANKETİ Dr. Salih Akyürek Fatma Serap Koydemir Haziran 2014