1 / 78

Katleen De Wilde, Daan Van der Meersch Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle

GLOBALE AANPAK VAN DE WEESBRONPROBLEMATIEK. Hoeveel heeft dit stuk opgebracht?. Katleen De Wilde, Daan Van der Meersch Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle IVBO - 24 april 2012. - 6 000 000 € (Algericas (Sp) – 1998). Weesbronproblematiek. PROGRAMMA. Problematiek

cid
Download Presentation

Katleen De Wilde, Daan Van der Meersch Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. GLOBALE AANPAKVAN DE WEESBRONPROBLEMATIEK Hoeveel heeft dit stuk opgebracht? Katleen De Wilde, Daan Van der Meersch Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle IVBO - 24 april 2012

  2. - 6 000 000 € (Algericas (Sp) – 1998) Weesbronproblematiek

  3. PROGRAMMA • Problematiek • Wat is radioactiviteit ? • Globale aanpak van het FANC • Regelgeving: KB en richtlijnen - opvolging • Financiering • Opleiding • Risico’s voor personeel en site • Verantwoordelijkheid van het management • Voorbeeld uit de praktijk: Duferco

  4. Vele toepassingen van radioactiviteit Strikt gereglementeerd KB van 20/07/01 houdende algemeen reglement op de bescherming van de bevolking, van de werknemers en het leefmilieu tegen het gevaar van de ioniserende stralingen Problematiek

  5. Gebruik radionucliden in 20ste eeuw niet altijd zo strikt gecontroleerd als vandaag Bepaalde toepassingen – die nu verboden zijn – deden zich voor binnen publieke domein: bv. radiumhoudende verf op uurwerken Opsporen van ongewenste radioactieve bronnen (=weesbronnen) in de klassieke afval- en recyclagesectoren  Richtlijn 2003/122/Euratom van 22/12/03 – art. 9.3 Problematiek

  6. Voorbeeld 1: Algericas (Sp) – 1998  Cs-137 bron in schroot  6 miljoen euro schade Voorbeeld 2: Cs-137 (51 TBq) in puin van afgebroken ziekenhuis  4 doden Weesbronproblematiek

  7. Wat werd er reeds gevonden? Voorwerpen bedekt met luminescente verf Besmette metalen Bliksemafleiders Rookdetectoren Medisch afval (pampers …) « NORM «   materiaal (Naturally Occuring Radioactive Material) – natuurlijke radioactiviteit (vuurvaste stenen, meststoffen,…) Ingekapselde bronnen … Problematiek

  8. Problematiek Bliksemafleiders Am/Ra/Kr 5 tot 400 µSv/h Radium houdende verf 8 µSv/h Ingekapselde bronnen Luminescente verf

  9. Problematiek Glasvezel (NORM) Mineraal (natuurlijk uranium) 1µSv/h  300µSv/h Medisch Afval 131I, 99mTc Gloeikous (thorium) 3 µSv/h

  10. PROGRAMMA • Problematiek • Wat is radioactiviteit? • Globale aanpak van het FANC • Regelgeving: KB en richtlijnen - opvolging • Financiering • Opleiding • Risico’s voor personeel en site • Verantwoordelijkheid van het management • Voorbeeld uit de praktijk: Duferco

  11. Wat is radioactiviteit? • natuurlijkverschijnsel (kosmischestraling, uit de grond, rondomons, wijzelf) • op het niveau van de atoomkernen(“kern”) • ATOOM : • Kern (protonen + neutronen) • Elektronen

  12. Stabiele kern Wat is radioactiviteit? Onstabiele (radioactieve) kern a b • De kern van een zogenaamd radioactief atoom, is instabiel; de kern zal uit elkaar vallen en hierbij energie produceren… g

  13. Voornaamste soorten straling straling  energie  dosis  schade

  14. Doordringingsvermogen

  15. α Enkele centimeters β Enkele meters γ Honderden meters n Honderden meters Afstandin de lucht

  16. Groot probleem : Radioactiviteit 1) ruikt men niet 2) ziet men niet 3) voelt men niet 4) gevolgen zijn soms later merkbaar Eén belangrijk voordeel: Radioactiviteit kan gemeten worden!!!

  17. Eenheden om de radioactiviteit te meten • Het aantal deeltjes grind en zand dat geworpen werd • = BECQUERELS • 2. Gevolgen, sporen nagelaten op de vriend: • = SIEVERT

  18. Sv - Bq Sv Bq Sv is een zeer grote eenheidmeestal µSv (microSievert) Bq is een zeer kleine eenheidmeestal MBq (megaBequerel)

  19. + = Bestraling versus besmetting 1. Bestraling 2. Besmetting A) Uitwendig B) Inwendig

  20. Bestraling versus besmetting

  21. Bescherming tegen bestraling Duur van de blootstellingHoe korter de blootstellingsduur, hoe kleiner de stralingsdosis. Afstand tot de bronHoe verder de radioactieve bron verwijderd is, hoe kleiner de dosis. Afscherming en insluitingDe afscherming stopt of vermindert de straling. Het insluiten van radioactieve stoffen gaat de verspreiding ervan tegen.

  22. Bescherming tegen uitwendige besmetting • Wegwerp overall • Overschoenen • Handschoenen

  23. Bescherming tegen inwendige besmetting

  24. PROGRAMMA • Problematiek • Wat is radioactiviteit? • Globale aanpak van het FANC • Regelgeving: KB en richtlijnen - opvolging • Financiering • Opleiding • Risico’s voor personeel en site • Verantwoordelijkheid van het management • Voorbeeld uit de praktijk: Duferco

  25. Na veel werk en wachten… 14/10/2011: Koning ondertekent KB 03/11/2011: Richtlijnen van het FANC 25/11/2011: Publicatie 02/12/2011: Publicatie - erratum 01/01/2012: nieuwe regeling van kracht

  26. Koninklijk besluit betreffende het opsporen van radioactieve stoffen in bepaalde materiaal- en afvalstromen, en betreffende het beheer van weesbrongevoelige inrichtingen

  27. Koninklijk besluit HOOFDSTUK 1: Algemene bepalingen • Definities • Niet van toepassing op ingedeelde inrichtingen (volgens koninklijk besluit van 20 juli 2001)

  28. Koninklijk besluit HOOFDSTUK 2: Maatregelen na te leven door uitbaters van alle weesbrongevoelige inrichtingen Identificatie van de weesbrongevoelige inrichtingen Bijlage 1

  29. Afdeling 1: Meldings- en informatieplicht Afdeling 2: Vormingsplicht Afdeling 3: Maatregelen betreffende interventies Koninklijk besluit • Container park • Schoothandelaar < 25,000 ton/jaar • Sorteercentra • … MINIMALE VERPLICHTINGEN • Schroothandelaar > 25,000 ton/jaar • Afvalverbrandingsoven • Smeltoven > 25,000 ton/jaar • Stortplaatsen HOOFDSTUK 2

  30. Koninklijk besluit HOOFDSTUK 3: Aanvullende maatregelen na te leven door uitbaters van de specifieke weesbrongevoelige inrichtingen vermeld in bijlage 2 Bijlage 2 Lijst van inrichtingen uit te rusten met een meetinstrument

  31. Afdeling 1: Plaatsing en gebruik van meetinstrument (Opm: artikel 15: mogelijkheid tot afwijking) Afdeling 2: Aanvullende informatieplicht Koninklijk besluit • Schroothandelaar > 25,000 ton/jaar • Afvalverbrandingsoven • Smeltoven > 25,000 ton/jaar • Stortplaatsen AANVULLENDE MAATREGELEN HOOFDSTUK 3

  32. Koninklijk besluit HOOFDSTUK 4: Maatregelen na te leven door erkende deskundige Beschrijving taken erkende deskundige

  33. Koninklijk besluit HOOFDSTUK 5: Minimale kwaliteits- en performantievereisten Afdeling 1: Algemene kwaliteits- en performantievereisten Afdeling 2: Vereisten inzake de installatie, de werking, de kalibratie en de testen Afdeling 3: Vereisten inzake voertuigdetectoren Afdeling 4: Criteria inzake minimale prestatietesten

  34. Koninklijk besluit HOOFDSTUK 6: Informatie gewestelijke administraties Jaarlijks opvragen van lijst van weesbrongevoelige inrichtingen die meetinstrument moeten installeren door het FANC.

  35. Koninklijk besluit HOOFDSTUK 7: Richtlijnen van het Agentschap Verwijzing naar richtlijnen van het FANC

  36. Koninklijk besluit HOOFDSTUK 8: Slotbepalingen Art. 38: mogelijkheid om te inspecteren en sanctioneren Art. 39: inwerkingtreding op 1 januari 2012 UITZONDERING bepalingen installatie meetinstrument en minimale vereisten (hoofdstuk 3 en 5) die 24 maanden na publicatie van kracht worden

  37. 2. Besluit houdende richtlijnen op te volgen bij de detectie of het aantreffen van een weesbron in weesbrongevoelige inrichtingen in de niet-nucleaire sector

  38. Richtlijnen VROEGER (sinds 4/09/06): Richtlijnen voor het gebruik van een meetpoort voor de detectie van radioactieve stoffen in de niet-nucleaire sector + Technische aanvulling bij de richtlijnen voor het gebruik van een meetpoort voor de detectie van radioactieve stoffen in de niet-nuclearie sector NU (KB + FANC-besluit) • ALLE VERPLICHTINGEN KB • ALLE PROCEDURES/STANDAARDDOCUMENTEN  BESLUIT VAN HET FANC

  39. Richtlijnen HOOFDSTUK 1: Maatregelen na te leven door uitbaters van weesbrongevoelige inrichtingen Formulieren Bijlage 1: aangifteformulier interventie (zonder meetinstrument) Bijlage 2: aangifteformulier interventie (met meetinstrument) Bijlage 3: inventaris radioactieve stoffen Bijlage 4: registratieformulier meetinstrument Procedures Bijlage 5: procedure i.g.v detectie van radioactieve stoffen m.b.v. meetinstrument Bijlage 6: opzoeking van een gelokaliseerde bron Bijlage 7: opzoeking van een homogene bron

  40. Richtlijnen HOOFDSTUK 2: Maatregelen na te leven door erkende deskundigen Bijlage 8: karakterisatie en bepalen van eindbestemming door erkende deskundigen Bijlage 9: verslag van karakterisering van radioactieve stoffen

  41. Richtlijnen HOOFDSTUK 3: Slotbepalingen Alle maatregelen na te leven en nieuwe documenten te gebruiken vanaf: 01/01/2012

  42. 3. KB en Richtlijnen van kracht – wat nu?

  43. 3.Aanpak van het FANC • 1e FASE • In kaart brengen • van • Uitbaters van een meetinstrument: lijst via gewestelijke administraties (februari 2012) • Alle weesbrongevoelige inrichtingen: lijst via federaties, gemeenten, provincies, … (eerste helft 2012)

  44. 3.Aanpak van het FANC • 2e FASE • Informeren • Mailing naar alle uitbaters van geregistreerde meetinstrumenten (eerste helft 2012) • Brief naar alle uitbaters die verplicht zullen worden een meetinstrument te plaatsen (eerste helft 2012) • Brief naar alle uitbaters van weesbrongevoelige inrichtingen (via federaties, gemeenten…) (tweede helft 2012) • Verdeling poster via de federaties en gemeenten (eerste helft 2012)

  45. 3e FASE • Opleidingen • Geplande en reactieve • inspecties Optimalisatie

  46. PROGRAMMA • Problematiek • Wat is radioactiviteit? • Globale aanpak van het FANC • Regelgeving: KB en richtlijnen - opvolging • Financiering • Opleiding • Risico’s voor personeel en site • Verantwoordelijkheid van het management • Voorbeeld uit de praktijk: Duferco

  47. Reglement voor de tenlastenneming van de weesbronnen. Verbintenissen van de exploitanten, het FANC en het NIRAS

  48. De vinder van de weesbron wordt niet meer bestraft “De vervuiler betaalt principe” : Identificatie van de vervuiler Bron werkelijk weesbron ? Financiering door fonds van NIRAS ? Verzamelen informatie over de gevonden bronnen en geven van feedback Financieringsmechansime voor het beheer van weesbronnen Verbintenissen van de exploitanten, het FANC, en het NIRAS NIRAS FANC

  49. Kosten ten laste van het FONDS : • Prestaties van het NIRAS, • Prestaties van de erkend deskundige, • (karakterisatie en verpakking) • Transport, • Tijdelijke stockage, • behandeling, conditionering, stockage, finale berging. Kosten NIET ten laste van het FONDS: Prestaties FANC Prestaties van de uitbater (uitbating van de meetpoort, interventie, detectie en recuperatie van de bron) Gebeurtenissen als gevolg van niet of laattijdige detectie (decontaminatie van installaties en terreinen en het beheer van het radioactief afval) Verzamelen informatie over de gevonden bronnen en geven van feedback Financieringsmechansime voor het beheer van weesbronnen NIRAS FANC

  50. BELANGRIJK!! Om van deze financiering te kunnen genieten: VOORAF: REGISTRATIE VAN UW INRICHTING ALS WEESBRONGEVOELIGE INRICHTING BIJ HET FANC (via formulier A van de beleidsovereenkomst) BIJ ALARM: Alarmmeldingsformulier (met vraag voor tussenkomst fonds) binnen de 24 uur naar het FANC Het FANC beslist binnen de maand na de alarmmelding of de bron als weesbron kan aanvaard worden en als de tenlastenneming door NIRAS kan gebeuren.

More Related