Klinische audits in de Nucleaire Geneeskunde Inleiding Dr. Patrick Van Der Donckt

1. Klinische audits in de Nucleaire Geneeskunde Inleiding Dr. Patrick Van Der Donckt Bescherming van de Gezondheid Federaal Agentschap Nucleaire Controle 13/01/2012

2. Reglementaire basis Koninklijk Besluit 2001 (Euratom richtlijn 97/43 (1997)): • Definitie (art 50.1): “Een stelselmatige analyse of het stelselmatig doorlopen van medisch-radiologische procedures ter verbetering van de kwaliteit en de resultaten van de patiëntenzorg via een gestructureerde doorlichting waarbij radiologische handelingen, procedures en resultaten worden getoetst aan de overeengekomen normen voor goede radiologische praktijk, waarna de handelingen, waar zulks wenselijk is, worden gewijzigd en waarna zo nodig nieuwe normen worden toegepast.” • Reglementaire verplichting (art 51.4): “Klinische audits worden uitgevoerd in de radiologische installaties die door het Agentschap worden aangeduid en volgens de door het Agentschap bepaalde of goedgekeurde modaliteiten.”

3. Reglementaire basis Conclusie internationale workshop 2008: Klinische audits niet uitgevoerd in 2/3 van Europa! Duidelijke nood aan aanbevelingen voor de invoering van klinische audits en harmonisatie tussen de verschillende lidstaten! Koninklijk Besluit 2001 (Euratom richtlijn 97/43 (1997)): • Definitie (art 50.1): “Een stelselmatige analyse of het stelselmatig doorlopen van medisch-radiologische procedures ter verbetering van de kwaliteit en de resultaten van de patiëntenzorg via een gestructureerde doorlichting waarbij radiologische handelingen, procedures en resultaten worden getoetst aan de overeengekomen normen voor goede radiologische praktijk, waarna de handelingen, waar zulks wenselijk is, worden gewijzigd en waarna zo nodig nieuwe normen worden toegepast.” • Reglementaire verplichting (art 51.4): “Klinische audits worden uitgevoerd in de radiologische installaties die door het Agentschap worden aangeduid en volgens de door het Agentschap bepaalde of goedgekeurde modaliteiten.” ?

4. Internationale initiatieven 2009 2010 2008 2010: Voldoende richtlijnen om de modaliteiten vast te leggen voor klinische audits in België zoals vermeld in Koninklijk Besluit 2001

5. Belgisch initiatief • Vergaderingen met sector: • QUANUM als basis voor KA op voorwaarde dat het wordt aangepast aan Belgische situatie • Akkoord over stappenplan voor invoering KA • Steun andere competente overheden + BelNuc

6. Stappenplan invoering KA B • Pilootstudie: aanpassing QUANUM naar B-QUANUM • Zelfevaluatie: met B-QUANUM (07/2011 - …) • Eigen dienst evalueren en opstarten correctieve acties • Continu proces • Door collega’s van dezelfde dienst • Interne KA: met B-QUANUM (07/2012 - …) • Punctueel: 1x/jaar • Door collega’s van hetzelfde ziekenhuis • Externe KA: met B-QUANUM (07/2013 - …) • Punctueel: 1x/5 jaar • Door Belgische collega’s van andere ziekenhuizen 09/2010 07/2011 07/2012 07/2013 Piloot Zelfevaluatie + Interne KA + Externe KA 18 NG 165 NG 165 NG 165 NG

7. B-QUANUM inhoud Algemeen: Wie? Wat? Wanneer? Waarom? Hoe? Bijlagen: Belgische vragenlijsten + reglementaire basis 11 onderwerpen 114 vragen (67.5 A, 38.5 B, 4 C) Voorbeeld van een jaarverslag 20101 Lijst van Standard Operating Procedures (SOP’s) Klinische procedures Medische stralingsfysica Radiofarmacie Ondersteuning Extract uit SOP botscintigrafie en whole body [18F]-FDG2 Extract uit ISO handleiding2 Extract uit kwaliteitshandboek2 1 Met dank aan dr. J. Rutten, AZ Turnhout 2 Met dank aan dr K. Van Laere, UZ Leuven

8. Zelfevaluatie • 1 coördinator/dienst • Zoek input bij • Ziekenhuisdirectie • Personeelsdienst ziekenhuis • Kwaliteitscoördinator/dienst ziekenhuis • Medisch stralingsfysicus (intern of extern) • Dienst fysische controle (intern of extern) • IAEA, FANC,… • Wetenschappelijke verenigingen (Belnuc1, EANM2, SNM3, NVNG4, BSNM5, …) • … • Eerste keer zelfevaluatie: antwoord waarschijnlijk niet veel 100%NIET BELANGRIJK ALS START CORRECTIEVE ACTIES!!! 1 Belgisch Genootschap voor Nucleaire Geneeskunde, 2 European Association for Nuclear Medicine, 3 Society for Nuclear Medicine (USA), 4 Nederlandse Vereniging voor Nucleaire Geneeskunde, 5 British Society for Nuclear Medicine

9. Interne en externe KA • Geen ISO-auditeurs! • Geen inspecteurs van Federale Overheidsdienst Volksgezondheid/ RIZIV/FANC/…! • Wel peer review door multidisciplinaire teams van collega’s Interne audit: Externe audit: - Nuclearist - Nuclearist - (Medisch stralingsfysicus) - (Medisch stralingsfysicus) - (Technoloog medische beeldvorming) - (Technoloog medische beeldvorming) - (Radio/ziekenhuisapotheker) - (Radio/ziekenhuisapotheker) - (Voorschrijvende arts) - (Ziekenhuisdirectie) • Auditeurs auditeren hun eigen expertisedomein • Auditeurs moeten voldoende kennis en ervaring hebben • Auditeurs moeten onafhankelijk zijn • Vragenlijsten zijn enkel vertrekpunt voor discussie

10. Waarom KA? • Wettelijk verplicht (KB 2001 art 51.4) • Gelegenheid om de actuele toestand van de dienst te kennen en mogelijkheden tot verbetering te identificeren op basis van ervaring van anderen • Stoppen en nadenken over “DOEN WE DE JUISTE DINGEN?” “DOEN WE DE DINGEN JUIST?” op ieder niveau (nuclearist, medisch stralingsfysicus, technoloog, verpleging,…)

11. Optimaliseren van Stralingsbescherming personeel (Stralings)bescherming patiënt en zijn naasten Patiëntenzorg Optimaliseren van gebruik van Middelen Infrastructuur Personeel Verlagen risico (bijna)incidenten Bescherming tegen potentiële schadeclaims patiënt/personeel Bewijs van kwaliteit: Tov NG gemeenschap Tov verwijzende artsen Tov patiënten Tov ziekenhuisdirectie Om potentiële (commerciële) partners aan te trekken Waarom KA?

12. http://fanc.fgov.be > Nucleaire Geneeskunde > Klinische audits

13. Met dank aan Aalst OLV Ziekenhuis Arlon St-Joseph Bruxelles Jules Bordet Bruxelles CHU St-Pierre Charleroi CHU de Charleroi Hornu CH Hornu-Frameries Jette UZ Brussel Kortrijk AZ Groeninge La Louvière CHU Tivoli Leuven UZ Gasthuisberg Mons CHR Oostende AV Serruys Roeselare Stedelijk Ziekenhuis St-Truiden St-Trudo Tienen Stedelijk Ziekenhuis Tournai A.I.T. Site Union Turnhout AZ St-Elisabeth Yvoir UCL Mont-Godinne • 18 pilootcentra • Dr P. De Bondt (OLV Aalst) • Dr B. Krug (UCL Mont-Godinne) • Dr J. Rutten (AZ Turnhout) • Dr K. Van Laere (UZ Leuven) • Pascal Froment (AVC) • Philippe Van Boxem (EBNM/CANMD + QUANUM auditeur voor IAEA)