TÜRKİYE KIYMETLİ MADEN VE MÜCEVHERAT SEKTÖRÜ Dr. Metin DUYAR

1. TÜRKİYE KIYMETLİ MADEN VEMÜCEVHERAT SEKTÖRÜDr. Metin DUYAR

2. Türkiye Kuyumculuk Sektörü kuyumculuk sektörü yıllık; 400 ton altın, 300 ton gümüş işleme kapasitesine sahiptir. yaklaşık 500.000 kişi istihdam etmektedir.

3. Türkiye Kuyumculuk Sektörü Sektöründe işletme tipi atölye düzeyinde ve 10.000 civarındadır, atölyelerde yaklaşık; 100.000 çalışan bulunmaktadır, Satış mağazaları başta İstanbul olmak üzere büyük şehirlerde yoğun, Ege ve Akdeniz Bölgesinde ise turistik satışlar ağırlıktadır. 50.000 perakende satış yapan mağaza 15 civarında modern teknoloji kullanan büyük büyük firma bulunmaktadır.

4. Türkiye Kuyumculuk Sektörü Her yıl ortalama 200 ton mücevher üretimi yapılmakta ve bunun ortalama 50 tonu ihraç edilmektedir. Türkiye külçe altın ithalatındailk beş ülke arasında yer almaktadır

5. Türkiye Kuyumculuk Sektörü Firmaların tek başlarına fiyatları belirleme şansları bulunmamaktadır, Sektördeki ithalat fiyatı başta olmak üzere, hammadde, mamul satış ve işçilik fiyatı veri olarak kullanılmaktadır,

6. Türkiye Kuyumculuk Sektörü Sektörde kullanılan altının tamamına yakının ithal edilmesi sebebiyle dış piyasalara fiyat bağımlılığı bulunmaktadır, Firmaların tek başlarına fiyat değiştirme olanakları mevcut olmaması sebebiyle, üretim miktarlarını ya da kapasitesini kendi kar maksimizasyonlarına uygun olarak seçme olanakları da bulunmamaktadır. Dolayısıyla uzun dönemde aşırı karla çalışma ortamı mevcut değildir,

7. Türkiye Kuyumculuk Sektörü Sektörde, faaliyet alanı düşük sabit sermaye gerektiren bir alana sahip olduğundan aşırı karın olduğu sanılan sektöre yeni firmalar kolaylıkla girebilmektedir, Firmaların faaliyetleri kısıtlı ve çoğunluk küçük işletmeler oluşu sebebiyle genel olarak profesyonel yönetici ve uzman çalıştırma imkanları kısıtlı kalmaktadır, Bu nedenle, ideal makine parkı ve üretim metodu, finansman ve pazarlama teknikleri ve mali mevzuattan yararlanma imkanları sınırlıdır,

8. Türkiye Kuyumculuk Sektörü Bu işletmelerde profesyonel anlamda ortaklık kurulması, kredinin temini ve ihracat imkanlarının geliştirilmesi gibi konularda olumsuz önyargı ve bilgi eksikliği hemen göze çarpmakla birlikte bu durum 2000 yılından itibaren sektörde yaşanan gelişmelerle önemli mesafeler alınmış bulunmaktadır.

9. Türkiye Kuyumculuk Sektörü Türkiye kuyumculuk sektörünün finansal sermaye yapısına baktığımızda işletme sermayelerinin tümünün firma sahibinin aile mal varlıklarından oluştuğu görülmektedir. Bu yapı sektörün uğradığı zararlarda işletme sahibini direk olarak etkilemekte ve mal varlığı riske sokmaktadır.

10. Türkiye Kuyumculuk Sektörü Tüm bu görüntünün yanında; Türkiye kuyumculuk sektörünün daha çok aile şirketi hüviyetinde olmaları, değişimlere daha hızlı adapte olabilme imkanı sağlamakta ve girişimcilik ruhunun canlı olması nedeniyle sıkıntılı dönemlerde ekonomik ve sosyal tahribatı azaltma gücüne sahiptirler,

11. Türkiye Kuyumculuk Sektörü Sektördeki işletmelerin sahip olduğu kişisel girişimcilik ruhu, sürekli büyüme isteğini de beraberinde getirdiği gibi, işletmelerin küçük ve orta ölçekli olmalarının bir üretim dalında uzmanlaşmaya yol açması nedeniyle kaynak verimliliğinde de önemli artışlar sağlamakta, bu da sektörün büyümesinde önemli etki yaratmaktadır.

12. TÜRKİYE MÜCEVHER SEKTÖRÜNÜN GÜÇLÜ YANLARI

13. Benzersiz Miras 5000 yılın Eseri Türk mücevher işçiliği sanatı; kökleri M.Ö. 3000’e uzanan ve Hititlerden Truva, Urartu, Yunan, Roma, Selçuk ve Osmanlı medeniyetlerine aktarılan benzersiz bir miras... Böylesi bir birikim; yeni teknolojiler, uzman işçilik ve rekabetçi fiyat avantajıyla birleştiğinde, Türkiye’yi uluslarası müşterilerin taleplerini mükemmel şekilde karşılama konusunda gıpta edilen bir konuma getiriyor. Konu mücevherse, siz de Türkiye’yi ilk tercihiniz yapın, benzersiz deneyimimizden yararlanın.Türkiye'de yapılır, dünyada giyilir

14. Sınırsız Çeşitlilik Sonsuz Çeşit Her gün kendi içinde 10 farklı çeşit sunan 10 yeni model tasarlayıp, üreten Türk mücevher üreticilerinin performansını geçmek biraz güç! Türk mücevher sektörü, uluslarası müşterilerinin her tür talebini karşılayarak, onlara göz kamaştırıcı seçenekler sunuyor.Konu mücevherse, siz de Türkiye’yi ilk tercihiniz yapın, sayısız seçeneğin ayrıcalığını yaşayın.Türkiye'de yapılır, dünyada giyilir.

15. Üretimde Esneklik İsteğinizi söyleyin, yeter! Türk mücevher sektörü, geçtiğimiz yıllarda çok büyük bir büyüme gösterdi ve bugün dünyanın en büyük tasarım ekipleriyle çalışıyor. İnanılmaz üretim kapasitemiz sayesinde; tasarım, model ya da miktar ne olursa olsun, yaratma ve üretim aşamaları üstün kalite anlayışı ve mükemmel işçilikle gerçekleştiriliyor.Konu mücevherse, siz de Türkiye’yi ilk tercihiniz yapın, müşterinizin isteklerini gerçeğe dönüştürün.Türkiye'de yapılır, dünyada giyilir.

16. Mükemmel Kalite İsteğinizi söyleyin, yeter! Türkiye; dünya mücevher sektöründe sadece yenilikçi tasarımları ve mükemmel işçiliğiyle değil, aynı zamanda üstün kalite anlayışıyla da tanınıyor. Bilgisayarlı atölyelerin yanı sıra; Trabzon, savat ve hasır gibi eşsiz el işçiliği teknikleri Türk mücevherini benzersiz bir kalite anlayışıyla taçlandırıyor.Konu mücevherse, siz de Türkiye’yi ilk tercihiniz yapın, mükemmel kalitenin farkını yaşayın.Türkiye'de yapılır, dünyada giyilir.

17. Rekabetçi Fiyatlar Avantajın tadını çıkarın! Geçtiğimiz 10 yıl içerisinde Türkiye, dünyanın 2. en büyük mücevher ihracatçısı konumuna gelmeyi başardı. Bugün mükemmel kaliteyi inanılmaz fiyatlara sunarak, dünyanın her köşesinde 300 milyon’a yakın müşterimizin taleplerini karşılıyoruz.Konu mücevherse, siz de Türkiye’yi ilk tercihiniz yapın, bu benzersiz iş fırsatından yararlanın, müşterilerinizi mutlu edin.Türkiye'de yapılır, dünyada giyilir.

18. En Hızlı Teslimat Gecikmesiz, En Hızlı Teslimat! Geçtiğimiz yıllarda Türkiye, mücevher sektörü alanında büyük adımlar atarak, dünyanın en iyi makinalarına yatırım yaptı. Bugün, kapasitemiz; her tür talebi en kısa zamanda, en yüksek kaliteyle karşılayabilecek nitelikte.Konu mücevherse, siz de Türkiye’yi ilk tercihiniz yapın, avantajlarımızdan yararlanın.Türkiye'de yapılır, dünyada giyilir.

19. KUYUMCULUK SEKTÖRÜNDE ARZ VE TALEP

20. 278 TON * 5.6 Milyar ABD DOLARI * (2001-2006 işlem hacmi ortalaması) İŞLEM HACMİ

21. TÜRKİYE’DE ALTIN ARZ TALEP DURUMU (2001-2006) Kaynak: Dünya Altın Konseyi Türkiye Ofisi

22. TÜRKİYE ALTIN ARZI (2005-2006) ton 6 Külçe İhracatı 20 2 2 55 Cumhuriyet Altını 52 102 138 53 Turistlere Satış 62 13 15 45 Mücevher İhracatı 68 0 20 40 60 80 100 120 140 2006 2005

23. TÜRKİYE ALTIN TALEBİ (2005-2006) ton 80 Hurda Dönüşü 62 12 Mücevher 12 İthalatı 8 Geçici İthalat 12 192 Külçe İthalatı 269 0 50 100 150 200 250 300 2005 2006

24. 2001 - 2006 YILLARI İTHALAT VE İHRACAT VERİLERİ (Ton) 300 269 251 250 214 200 192 150 145 133 129 103 123 116 111 100 105 50 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 İTHALAT İHRACAT

25. 2006 YILI İTHALAT - İHRACAT DEĞERLERİ İTHALAT 192 ton (3.8 Milyar ABD Doları) İHRACAT 111 ton (2,2 Milyar ABD Doları)

26. 2006 YILINDA İHRACATIN İTHALATI KARŞILAMA ORANI % 58

27. KUYUMCULUK SEKTÖRÜNDE ÜRETİM ve İTHALAT

29. 1995-2006 YILLARI ARASI ALTIN İTHALAT VERİLERİ (KG) 300.000 269.489 250.000 250.930 213.642 205.300 200.000 192.720 185.882 156.890 150.000 135.960 128.905 107.340 103.485 100.000 65.250 50.000 0 2004 2005 2006 1998 1999 2000 2001 2002 1995 1996 1997 2003 İTHALAT

31. 1999-2006 GÜMÜŞ İTHALAT VERİLERİ (KG) 250.000 209.500 207.900 200.000 150.000 139.109 113.420 107.401 100.000 59.400 55.000 50.000 42.500 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 İTHALAT

32. 2001-2006 DEĞERLİ MADEN MÜCEVHER İHRACATI* (ABD $) 1.172.433.902 2006 % 8.6 1.078.943.911 2005 % 15.5 2004 933.500.909 % 17.9 787.055.000 2003 % 32.18 595.410.000 2002 0 * Resmi ihracat İMMİB

33. 2006 YILI ÜLKELERE GÖRE MÜCEVHER İHRACAT RAKAMLARI (ABD $) 300.000.000 250.000.000 200.000.000 150.000.000 100.000.000 50.000.000 - BAE ABD LİBYA İTALYA RUSYA İSRAİL KANADA İSPANYA ALMANYA İSVİÇRE CEZAYİR LETONYA ROMANYA POLONYA AVUSTRALYA İNGİLTERE MACARİSTAN KAZAKİSTAN KIRGIZISTAN HONG KONG

34. 2005-2006 ÜLKE GRUBU İSTATİSTİK VERİLERİ (ABD $) DİĞER ÜLKELER SERBEST BÖLGELER 2006 AVS.OKY.VE DİĞER ÜLK 2005 DİĞER ASYA YAKIN,ORTA DOĞU ASYA ORTA VE GÜN.AMERİKA KUZEY AMERİKA BATI AFRİKA KUZEY AFRİKA DİĞER AVRUPA AVRUPA BİRLİĞİ 0 50.000.000 100.000.000 150.000.000 200.000.000 250.000.000 300.000.000 350.000.000

35. Çizelge 1: Bazı Ülke Ekonomilerinde KOBİ’lerin Durumu ABD BAE 2006 YILI ÜLKELERE GÖRE MÜCEVHER İHRACATI (%) İSVİÇRE İTALYA ALMANYA İSPANYA RUSYA 2% İSRAİL 27% 3% POLONYA 3% 3% LETONYA 4% LİBYA İNGİLTERE 4% KIRGIZISTAN 4% ROMANYA 16% 5% 6% KAZAKİSTAN 12% CEZAYİR KANADA AVUSTRALYA HONG KONG MACARİSTAN

36. 2002-2006 Değerli Maden ve Mücevherat İhracatının Toplam Türkiye İhracatındaki Payı 1,37 % 1,65 % 2006 2002 2005 2003 2004 1,25 % 1,68 % 1,48 %

37. KUYUMCULUK SEKTÖRÜN SORUNLARI

38. ULUSLAR ARASI FİYAT BAĞIMLILIĞI, KAYITSIZ TİCARETİN YOĞUNLUĞU, KURUMSALLAŞMANIN GECİKMESİ,

39. FİNANS PİYASALARI İLE İLİŞKİLERİN GELİŞTİRİLEMEMESİ, ULUSLAR ARASI PİYASALARDA REKABETİN ZORLAŞMASI, ÇİN VE HİNDİSTAN’IN GÜÇLENEN PİYASALAR OLARAK VARLIĞI. DUBAİ MÜCEVHER SEKTÖRÜ VE BORSASI BÖLGEDE HAKİMİYETİNİ ARTTIRIYOR

40. İÇ PAZARDA TALEP DARALMASININ ARTMASI, SEKTÖRÜN HIZLI BÜYÜMEYE İLİŞKİN KURUMSALAŞMADA GECİKMESİ UYUMSUZLUĞU, KURUMSALLAŞMANIN GECİKMESİ İLE BERABER SEKTÖRÜN TEMSİL EDECEK PLANLAYICI VE SÖZCÜ KURUMSAL VARLIĞIN OLUŞTURULAMAMASI VE BU KONUDAKİ KARMAŞIK YAPILANMA,

41. SEKTÖREL PLANLAMANIN YAPILAMAMASI, STRATEJİK HEDEFLERİN BELİRLENEMEMESİ SEKTÖREL PLANLAMADA KULLANILACAK VERİLERİN SIĞ VE HİÇ BİR BİLİMSEL VE AKADEMİK ÇALIŞMAYA DAYANMAMASI.

42. İHRACATIN ARTMASI İLE NİTELİKLİ İŞ GÜCÜNÜN YETERSİZLİĞİ SEKTÖRE ARA ELEMAN YETİŞTİREN LİSE VE MESLEK YÜKSEK OKULLARININ EĞİTİM KALİTESİNİN YETERSİZ KALMASI, 4 YILLIK ÜNİVERSİTE EĞİTİMİNE GEÇİŞİN GECİKMESİ İÇ PAZAR VE RAKİP PAZARLAR KONUSUNDA BİLGİ YOKLUĞU VEYA EKSİKLİĞİ

43. SEKTÖRLE İLGİLİ ÖNERİLER

44. SEKTÖR ULUSAL PAZARDA ORTA VE UZUN VADE DE BEKLENEN TALEP DARALMASINA KENDİNİ HAZIRLAMALIDIR, SEKTÖRÜN BÜYÜME STRATEJİSİ “ULUSAL PAZAR”DAN “ULUSLAR ARASI PAZAR”A DÖNÜŞTÜRÜLMELİDİR, KURUMSALLAŞMA HIZLANDIRILMALI VE SEKTÖRÜN KAYITSIZ YAPISI BİR AN ÖNCE ÇÖZÜLMELİDİR, SÜRDÜRÜLEBİLİR BİR BÜYÜMÜ TEMEL HEDEF OLARAK ALINMALI VE BU YÖNDE STRATEJİK PLANLAMA YAPILMALIDIR,

45. FİNANS SEKTÖRÜ İLE İŞBİRLİĞİ GELİŞTİRİLMELİ VE KIYMETLİ MADENLERE DAYALI TÜREV ÜRÜNLERİN SEKTÖRÜN RİSKTEN KORUNMASI İÇİN ÖNEMLİ OLDUĞU ANLATILMALIDIR, SEKTÖRDE YARATILAN KATMA DEĞERİ ARTTIRACAK “MARKALAŞMA” SÜRECİ DESTEKLENMELİDİR,( firmalar markalı ve markasız üretim yapan firmalar olarak sınıflandırılmalı, bu ayrımdan sonra her iki grup için farklı farklı iletişim stratejileri yürütülmeli ) YETİŞMİŞ İŞ GÜCÜNÜN SÜREKLİLİĞİ VE VERİMİN ARTTIRLMASI İÇİN SEKTÖRE YÖNELİK EĞİTİMİN 4 YILLIK YÜKSEK OKUL SEVİYESİNİ ÇEKİLMESİ SAĞLANMALIDIR.

46. NE YAPILMALI

47. İMMİB İKO TOBB Konsensüs oluşturmalı

48. NE YAPILMALI KISA VADE SEKTÖRDE ETKİN KURUM YA DA KURULUŞLAR ARASINDA MEVCUT YAPI ANLATILARAK BU ŞEKİLDE GİTTİĞİ TAKDİRDE OLABİLECEKLER ANLATILMALI VE ÇÖZÜME YÖNELİK KONSENSÜZ OLUŞTURULMALI, OLUŞTURULAN KONSENSÜZ DOĞRULTUSUNDA PLANLANAN ÇALIŞMALARI KOORDİNE EDECEK VE PROJELENDİREREK UYGULAMA SAFHALARINI KONTTROL EDECEK BİR OFİS OLUŞTURULMALI SEKTÖRE YÖNELİK SWOP ANALİZİ YAPILMALI VE ÇIKAN SONUÇLARA GÖRE STRATEJİK PLAN ÇIKARTILMALI STRATEJİK PLAN DOĞRULTUSUNDA ORTAYA ÇIKAN KISA VE ORTA VADELİ HEDEFLER TEK TEK TANIMLANMALI VE SÖKTÖRE ANLATILMALI, STRATEJİK PLANA KAMU DESTEĞİ ALINMALI VE KAMUSAL DÜZENLEMELER HIZLA ÇÖZÜLMELİ.

49. NE YAPILMALI UZUN VADE PLANA BAĞLI TÜM ÇALIŞMALARIN EKSİKSİZ YÜRÜTÜLMESİ SAĞLANMALI, UYGULANAN PLAN SÜREKLİ GÖZDEN GEÇİRİLMELİ VE DEĞİŞEN KOŞULLARA GÖRE YENİDEN DÜZENLENMELİ,

50. İHRACATIN ARTMASI İÇİN ACİL ÇÖZÜLMESİ GEREKEN SORUNLAR • Gelir ve Kurumlar Vergisi Sorunu • Kıymetli Taşlarda ÖTV Sorunu • Dahilde işleme izni kapsamında yapılan ihracatta fire sorunu • İhracat Bedellerinin Altınla Ödenmesi • Ata Karnesi • Geçici İthalat ve İhracat İşlemlerinde Darphane Onayının Kaldırılması