I ZBOR METODA MELIORACIJE

1. Melioracija degradiranih šumase može vršiti na različite načine, odnosno primenom različitih metoda u zavisnosti - od sastojinskog stanja - od stepena očuvanosti zemljišta

3. IZBORMETODA MELIORACIJE Zaštitne šume Podela degradiranih sastojina Sastojine za melioraciju

4. Usastojine za melioraciju svrstane su sve degradirane ili devastirane šume, bez obzira na poreklo, sastav i starost, u kojima se, uz primenu odgovarajućih uzgojnih mera, sadašnje nepovoljno stanje može popraviti i sa njima ubuduće može gazdovati na ekonomskoj osnovi.

5. U zaštitne šumesvrstane su sve degradirane i ostale šume, bez obzira na poreklo, starost i sastav, koje su veoma lošeg kvaliteta (najčešće šikare i šibljaci), koje se nalaze u nepovoljnim stanišnim uslovima - na vrlo plitkom, skeletnom, ekstremno suvom ili ekstremno vlažnom zemljištu, na velikim nagibima. Na njima se i posle izvršene melioracije opšte sadašnje loše stanje ne može bitnije popraviti, pa nema mogućnosti i ekonomskim interesa za gazdovanjem. Ove šume veći značaj imaju za sprečavanje erozije i destrukcije zemljišta i za ostale, tzv. opštekorisne funkcije šume i izuzimaju se iz redovnog gazdovanja.

6. Sastojine za melioraciju I. Mlade sastojine II.Starije sastojine podmladak, mladik, srednje doba dozrevajuće, zrele

7. Sastojine za melioraciju raščlanjene su na uzgojne jedinice : • I. Mlade sastojine • -primenjuju odgovarajuće mere nege (osvetljavanje, čišćenje, prorede) • II. Starije sastojine • - može se već započeti ili se izvodi obnavljanje šuma • Primenom navedenih kriterijuma kvaliteta i strukture, sastojine su dalje raščlanjene

9. I.1. Mlade sastojine za konverziju • Kvalitetne izdanačke sastojine na dobrom - očuvanom staništu • Opredeljujući kriterijum je dovoljan broj kvalitetnih stabala • Obavezno pripadaju I i II biološkom razredu stabala • Spadaju u I, eventualno II kategoriju po kvalitetu debla • Treba da su ravnomerno raspoređena po površini

10. I.1. Mlade sastojine za konverziju U zavisnosti od razvojne faze, primenjuju se odgovarajuće seče kao mere nege - seče osvetljavanja podmlatka, seče čišćenja ili prorede • reguliše se sastav sastojine, broj i prostorni raspored najkvalitetnijih stabala • izvode se do početka obnovnih seča • seče se vrše u korist tih odabranih stabala uklanjanjem njihovih konkurenata • prvenstveno se uklanjaju stabla nepoželjnih vrsta i stabla loših fenotipskih karakteristika (kriva, deformisana, rašljasta, obolela, oštećena, prevršena)

11. I.2. Mlade sastojine za potpunu rekonstrukciju • Izdanačke i degradirane sastojine u kojima su stabla sa dobrim deblom i krunom zastupljena sa manje od 10 % od ukupnog broja stabala • Nema dovoljno kvalitetnih stabala • Vrši se uklanjanje svih stabala čistom sečom • U zavisnosti od stanišnih uslova određuje se konkretan postupak rekonstrukcije • veštačkim putem podizanje nove, mlade šume iste vrste • osnivanje šume druge vrste odgovarajuće za konkretno stanište

12. I.2. Mlade sastojine za potpunu rekonstrukciju I.2.a. Restitucija - primenjuje se ako su stanišni uslovi povoljni i odgovaraju autohtonim vrstama I.2.b. Supstitucija - ako je stanište degradirano vrši se zamena postojećih vrsta drveća, odnosno unosi se vrsta kojoj takvo stanište odgovara

13. I.3. Mlade sastojine za delimičnu rekonstrukciju • Nije ujednačeno degradirano stanište i sastojina na čitavoj površini • Isti postupak rekonstrukcije se vrši samo na jednom delu • Kombinuje se konverzija, restitucija i supstitucija u zavisnosti od konkretnih uslova

15. II.1. Starije sastojine za konverziju • Dozrevajuće i zrele ( stabla već plodonose) • Proces transformacije u viši uzgojni oblik prirodnim podmlađivanjem • Primenjuje se odgovarajući način obnavljanja (vrsta obnovnih seča) • Eventualno seobavljaju pomoćne mere, podsejavanje ili podsađivanje,

16. II. 1. Starije sastojine za konverziju • Postupak melioracije se odvija prirodnim podmlađivanjem na dva osnovna načina: II.1.a. Klasična prirodna obnova - primenom odgovarajućeg načina prirodnog obnavljanja (vrste seče) u zavisnosti od vrste drveća. II.1.b. Prirodna obnova sa primenom pomoćnih mera i eventualnim podsejavanjem ili podsađivanjem ako je otežano prirodno obnavljanje

17. II.2. Starije sastojine za potpunu rekonstrukciju - veštačko podmlađivanje • U zavisnosti od stanišnih uslova primenjuje se: II.2.a. Veštačko podizanje sastojine istom vrstom – restitucijom II.2.b. Veštačko podizanje sastojine zamenom vrste – supstitucijom

18. II.3. Starije sastojine za delimičnu rekonstrukciju • To su sastojine koje nisu ujednačeno degradirane na čitavoj površini • Vrši se kombinacija prirodne obnove konverzijom i veštačke obnove restitucijom i supstitucijom • Na delu šume gde je ona očuvana i kvalitetnija (kao i zemljište) primenjuje se konverzija (prirodna obnova) a na ostalom delu, u zavisnosti od stanja zemljišta, restitucija ili supstitucija

19. Kategorizacija šuma po stepenu degradiranosti • Neophodno je izvršiti jedinstvenu kategorizaciju degradiranih šuma • da u praksi ne bi dolazilo do subjektivne, ponekad i pogrešne procene i kategorizacije šume po stepenu degradiranosti • pa samim tim i izvođenje neodgovarajućih uzgojnih mera pri melioraciji • Već postojeće i usvojene šifre za uzgojne grupe izdanačkih šuma kod grupimičnog gazdovanja su detaljnije raščlanjene

20. A, L, M, N ... Oznaka pripadnosti gazdinskoj klasi kod grupimičnog gazdovanja Oznaka uzgojne grupe kod grupimičnog gazdovanja 1, 2, 3, 4, 5, 6..... I, II .............. Uzgojne jedinice za kategorizaciju u pogledu starosti (I - mlađe, II - starije) meliorativni postupak u okviru uzgojne jedinice (1 - konverzija, 2 - potpuna rekonstrukcija, 3 - delimična rekonstrukcija) 1, 2, 3 ........... detaljnije definisanje meliorativnih radova (a - restitucija, b - supstitucija) a, b ............

21. PRIMERI L1/I.1 - Kvalitetne mlade izdanačke sastojine bukve za konverziju M2/I.2a - Loše, niskoproduktivne mlade izdanačke sastojine hrasta za potpunu rekonstrukciju vršenjem restitucije L2/I.2b - Loše mlade izdanačke sastojine bukve za potpunu rekonstrukciju vršenjem supstitucije L2/I.3 - Loše mlade izdanačke sastojine bukve za delimičnu rekonstrukciju (kombinuje se konverzija, restitucija i supstitucija) L2/II.1a - Starije izdanačke sastojine bukve za konverziju prirodnom obnovom N/I.2b - Mlađe šikare predviđene za rekonstrukciju sa zamenom vrste

22. KOMBINOVANI (GRUPIMIČNI) METOD MELIORACIJE DEGRADIRANIH ŠUMA • Kombinacija indirektne i direktne konverzije (melioracije) • Nalazi široku primenu - u sastojinama mozaične izgrađenosti - različitog stepena degradacije staništa i sastojine • Koriste se i izrazi • grupimičan način (metod) melioracije • rekonstrukcija šuma

23. Grupimični metod melioracije • Sastojina se tretira preko biogrupa stabala različitog kvaliteta, porekla ili starosti • U zavisnosti od stanja određuje se odgovarajući postupak rekonstrukcije • Kombinuje se konverzija, restitucija i supstitucija

24. Grupimični metod melioracije

25. Rekonstrukcija površine -Grupimični metod melioracije

26. Konkretne meliorativne mere za svaku biogrupu 1. Mere nege se vrše u mlađim sastojinama 2. Na površinama gde je razređen sklop sastojine - niži od 0,6 a ima kvalitetnih stabala, vrši se popunjavanje unošenjem (podsađivanjem) odgovarajuće vrste drveća 3. Grupe stabala koje nemaju nikakav ekonomski značaj -restitucija ili supstitucija 4. U starijim kvalitetnijim sastojinama, gde stabla plodonose, izvode se odgovarajuće seče prirodnog obnavljanja, uz eventualno odgovarajuće pomoćne mere 5. Na površinama gde je proces prirodnog podmlađivanja u toku, podmladak se oslobađa zasene, primenom odgovarajućeg seka (naknadnog ili završnog)