450 likes | 690 Views
Ekologia przemysłowa w Szwecji. Miasto, które żyje w sy mb i ozie z samym sob ą. Gunnar Haglund Ambasada Szwecji 606 28 89 57 gunnar.haglund@foreign.ministry.se. Ponad 50% europejskich (UE 2 7 + ACC4 + EFTA 3) zasobów energetycznych jest traconych!. Straty w zamianie energii.
E N D
Ekologiaprzemysłowaw Szwecji Miasto, które żyje w symbioziez samym sobą Gunnar Haglund Ambasada Szwecji 606 28 89 57 gunnar.haglund@foreign.ministry.se
Ponad 50% europejskich (UE 27+ ACC4 + EFTA 3) zasobów energetycznych jest traconych! Straty w zamianie energii Straty w zużyciu Frakcja palna (energia odnawialna i odpady) Solarna/wiatrowa/inna Geotermalna Wodna Atomowa Gaz ziemny Wyroby olejopochodne Węgiel i produkty z węgla Transport Elektryczność Ciepło Sumaryczna dostawa energii pierwotnej Sumaryczne końcowe zużycie Sumaryczne ostateczne zużycie (przybliżone)
700 m między rurami Elektrownie iciepło odpadowe 87% 150 TWh> 300 TWh 100 TWh >50 TWh 100 TWh >200 TWh
50 procent ciepła w Szwecji Paliwa kopalne Odpady komunalne itp. Pozostałe: Biopaliwa, przemysłowe ciepło odpadowe, energia elektryczna, energia geotermalna, torf 50 procent ciepła w Polsce Paliwa zużywane do produkcji ciepła dla sieci ciepłowniczej i energii elektrycznej w kogeneracji w roku 2005 Powierzchnie kół odpowiadają ilości całkowitego zużycia paliwa Source: Swedish Waste Managment and Euroheat and Power (2007)
Geotermalnaenergia, pompyciepła Miasto = Rynekciepła Przemysłoweodpadyciepla Sieć Energiaz odpadów Paliwakopalne, Maksymalneobciazenie Kluczem we Szwecji jest sieć ciepłownicza, która umożliwiapewną, przewidywalną i efektywną dystrybucję ciepła oraz zagospodarowanieróżnych rodzajów ciepła odpadowego! Elektrociepłownia na biopaliwo
180 PKB 100 Końcowe zużycie energii 60 Energia/PKB= większa efektywność 10% więcej mieszkańców Index 1980 = 100 1980r. 2006r.(8,3 mil. Szwedów)(9,4 mil. Szwedów) Energooszczędność i energoefektywność w Szwecji 1980-2006 Najtańsza energia to ta energia, która nigdy nie została wyprodukowana!
1981r. Σ27 TWh Olej opałowy 84% Węgiel 3% Odpady komunalne 5% Pozostałe 5% Ciepło odpadowe przemysłowe 3% Struktura zużycia paliwa dla sieci ciepłowniczej w Szwecji Odpady leśne 48% Odpady komunalnei przemysłowe 15% Ciepło odpadoweprzemysłowe 9% Pompy ciepła 9% Paliwa kopalne 9% Pozostałe 10% 2008r. Σ 50 TWh 2008r. Σ 50 TWh
48% Odpady leśne i rolnicze, rośliny energetycznych 48% Drewno Wierzchołki, gałęzie, pnie = „paliwo”
325 GWh ciepła 70 GWh energii elektrycznej Skraplanie spalin: Roczny odzysk energii odpadowej z pary = 1 reaktor atomowy (biomasa, śmieci, osady ściekowe) Nie ma dachu!Wilgotne „paliwo”! Miasto Kristianstad 33 000 Gmina Kristianstad 78 000
Popioły jako bionawóz w leśnictwiei rolnictwie Sztuczne nawozy są drogie...
9% Ciepło odpadowe z hut stali, fabryk papieru, rafinerii, przemysłu chemicznego, cukrowni…
Pompy ciepła 9% Pompa ciepła 9% Ciepło zawarte w oczyszczonych ściekach lub z morza, jeziora i rzek. 2008r. Σ 50 TWh
Spalarnia odpadów komunalnych w Linköping (2005) Odpady bytowe - po segregacji u źródła 15% 15%
Sortowanie w domu Sortowanie u źródła w domu
W sklepach zbierane są opakowania z kaucją duża80 grmała 40 gr 33 cl - 25 gr50 cl - 35 gr 45gr 11 zł 9 zł
5800 Stacji Recyklingowych dla opakowań i papieru - bez personelu Szkło kolorowe Gazety, czasopisma, reklama Twardy plastik Baterie Opakowania papierowe Szkło Opakowania metalowe - Stacje są ulokowane na osiedlach lub blisko sklepów - Ok. 1600 osób na każdą stację
CentrumRecyklingu w mieście Linköping Meble Lodówki itd Ziemia, kamień, beton TV, komputer Odpady niebezpieczne Złom Akumulatory samochodowe Drewno Szkło Opony Drewno Gazety Świetlówki, żarówki z rtęcią Karton Asbest Do spalenia Plastik, metal, karton„stacja recyklingowa” Nie do spalenia Nie do spalenia Złom Do spalenia Drewno Wyjazd Wjazd 650 CentrówRecyklingowych dla odpadów ponadgabarytowych, niebezpiecznych i elektrycznych/elektronicznych (ZSEE) – z personelem
Drobne odpady niebezpieczne w domu Samlaren = Kolektor • Żarówki • Świetlówki kompaktowe • Baterie • Drobna elektronika– komórka, fotoaparat, golarka itd. • Drobne odpady niebezpieczne – lakier do paznokci, klej, farby itd. • Puszki z farbą, dezodorantem itd. w sprayu Samlaren w supermarkecie Samlaren w domu czynszowym www.renova.se w Göteborg
Reszta odpadów jest spalana lubpoddawana obróbce biologicznej
KociołChwyt Bunkier z odpadami/”paliwem” Śmieciarka SYSAV w Malmö
Biogaz z odpadów komunalnych,odpadów rolniczych, odpadów przemysłowych oraz osadów ściekowych 3. Source: NSR NSR w Helsingborg
Prawie 85% ciepła w szwedzkiej sieci ciepłowniczej, czyli przeszło 40% całego ciepła, pochodzi ze własnych źródeł energii, które w wielu innych krajach świata nie są w ogóle wykorzystywane, lecz dosłownie marnowane! Szwecja odpadami stoi!
Geotermalnaenergia, pompyciepła Miasto = Rynekciepła Przemysłoweodpadyciepla Sieć Energiaz odpadów Paliwakopalne, Maksymalneobciazenie Kluczem we Szwecji jest sieć ciepłownicza, która umożliwiapewną, przewidywalną i efektywną dystrybucję ciepła oraz zagospodarowanieróżnych rodzajów ciepła odpadowego! Elektrociepłownia na biopaliwo
Udział bioenergii oraz PKB i emisje CO2 w Szwecji 1990- Index Bioenergia +79 % 180 170 160 PKB +48% 150 140 130 120 110 100 Emisje CO2 -9% 90 80 Rok 1990 1995 2000 2005 Czy te rozwiązania były niekorzystne dla Szwecji? Bioenergia jest opłacalna!
Ciepłownictwo systemowew Szwecji Występuje w ponad 570 miejscach (jest 290 gmin) • Imwięcej ciepła systemowego w ko-generacji, tym więcej prądu • Lokalna samowystarczalność: do 100% ciepła, a do 60% prądu • Mniejsze zapotrzebowanie na magistrale energetyczne • Mniejsze straty przesyłowe • W ciągu ostatnich 10 lat rozbudowano produkcję energii elektrycznej w ko-generacji na biomasie w miejskich ciepłowniach o ok. 10 TWh, czyli o 2 reaktory atomowe • > 5000 mieszkańców • Lokalne zatrudnienie • Ciepła woda użytkowa
Outcome assessment: Comparison between costs for fuel oil and district heating Podatek od CO2 Podatek energetyczny od oleju opałowego Cena za ciepło systemowe Już taniej! Koszt za importowany olej opałowy 700-800 mln PLN/rok
Spalarnia odpadów komunalnych w Linköping (2005) • Zwrot kosztów: • Plan: 5 lat • Wynik: 4 lata
Jak wygląda spalarnia w środku? Odbiór odpadów Spalarnia odpadówHögdalen 200 000 domostw Zamek Królewski 15% Ciepła Sieć ciepłownicza! ok. 12 km X
1. Dlaczego szwedzka spalarnia odpadów jest opłacalna? Różnica = 104 euro Energetycznie 2 tony odpadów= 1 tona węgla „Gatefee” = „Opłatana bramę” 1 tona węgla = - 60 euro 2 tony śmieci = +44 euro Najtańsza energia - ciepło i prąd - w Szwecji
2. Dlaczego szwedzka spalarnia odpadów jest opłacalna? Elektrociepłownia na odpady Elektrownia na odpady Ciepła wodaw kranie 20-30% Produkcja energii elektrycznej i ciepła, które wykorzystuje się w sieci ciepłowniczej E = 1 reaktor atomowy rocznie! Ciepło z skraplania 8% „Opłata na bramie” jest ok. 2,5 razy niższa Metal Para do celów przemysłowych, np. do pompy ciepła absorpcyjnej => chłod do sieci zdalnego chłodu ! Materiał budowlany
1 tona odpadów = ok. 3 MWh energii z czego = ok. 0,5 MWh to energia elektryczna = ok. 2,5 MWh to ciepło. 1 tona odpadów = energia elektryczna: 0,5 MWh x 230 złotych = 115 zł Ile warte sąpolskieodpady? 1 tona odpadów = energia cieplna 2,5 MWh x 90 złotych = 225 zł W sumie to 340 zł netto z 1 tony odpadów 12 000 000 ton rocznie x 340 zł = 4,1 miliarda zł! Dzisiaj ok. 85% tej sumy zakopywane jest w ziemi. Wartość odpadow odpowiada co najmniej wartości wytworzonej z nich energii. W Szwecji ok. 50% odpadów komunalnych jest spalanych
A popioły? Langøya w Norwegii
Z 512 kgodpadów komunalnychprzeciętny Szwed odajenaskładowiskotylko 20 kg na rok 31 spalarni Sztokholm 20% ciepła Göteborg30% ciepła Malmö60% ciepła 20 kg 1,5 mln
Wyniki recyklingu w r. 2009 Gazety/makulatura 91% (cel 75%) – 50% energii Paper biurowe (dobrowolnie) 72%(cel 50%) Gazety/makulatura 91% (cel 75%) Opakowania papierowe (papier, karton, tektura falista) 74%(cel 65%) Opakowania metalowe73% (cel 70%) Opakowania metalowe73% (cel 70%) – Żelazo 75%, Aluminium 95% Opakowaniaplastykowe27%(cel 70%) Opakowaniaplastykowe27%(cel 70%) – Różnie… Opakowaniazeszkła90%(cel 70%) Opakowaniazeszkła90%(cel 70%) – 25% energii Opakowania z kaucją: butelki 98%, puszki 86%, PET:y 83%(cel 70%) Butelki bez kaucji 90% (cel 70%) ZSEE ok. 80%, lodowki/zamrażalki 95% 30% tego co wyląduje w ”workach na spalanie” to opakowania i papier
Ekologia przemysłowa w Linköping140.000 mieszkańcówwww.swedishbiogas.com
Ekologia przemysłowa w Linköping140.000 mieszkańców 95% ciepła (85%) 30% prądu chłód Dworzec Centrum Składowisko odpadów 3 centra recyklingu Fabrykaczekolady Elektrociepłownia Spalarnia 26 stacji recyklingu Stacja uzdatniania Biogazownia + Biologiczna frakcjaodpadów komunalnych Bionawóz www.biototal.se Zajezdnia autobusów Rzeźnia „Filling station” Restauracje Szkoły SzpitaleSklepyitd… Rolnictwo Restauracje Szkoły Szpitale Sklepyitd Rolnictwo Mleczarnia Oczyszczalnia ściekówBiogazownia 7% wszystkich pojazdów jeździ na biogazie Pociąg na biogaz
Rozlewanie bionawozu Source: NSR w Helsingborg Sztuuuczne nawooozy są drooogie! Fooosfor się kooończy... Rurociąg na bionawóz NSR/Helsingborg
Plan: Plantagon w Linköping Ciepło odpadowe CO2 40 m
Koszty gospodarki odpadami w Szwecji Suma kosztów: 1170 SEK (509 PLN) /osobę i rok z VAT czyli 42 PLN/ osobę i miesiąc25% VAT jestwliczony, a średniaszwedzka pensja jest 2,5 razy wyższa… Nie licząc dochodów ze sprzedaży ciepła, energii, chłodu, biogazu!
Zaopatrzenie w wodę Funkcje miejskie, przemysł, budownictwo Architektura Gospodarka odpadami Informatyka i komunikacja Ruch i transport Planowanie krajobrazu Energia
Planowanie krajobrazu Funkcje miejskie Budownictwo Publiczni i prywatni podmioty Ruch i Transport Energia Odpady Woda i ścieki
w Sztokholmie Jezioro Mälaren Woda „za darmo” Dochódza sprzedaż bio-nawożu! Dochód za sprzedaż wody! Wodna użytkowa w kranie Oczyszczalnia ścieków Bio-nawóż Oczyszczone ścieki mają temperaturę +7-22oC Instalacja pompa ciepła Biogaz Po tym procesie temperatura oczyszczonych ścieków wynosi +1oC Osady ściekowe Ciepło Uszlachetnianie Generator Chłód Sieć ciepłownicza Gaz pojazdowy Sieć chłodnicza Prąd Dochódza sprzedaż ciepła Dochódza sprzedaż chłodu Dochódza sprzedaż energii elektrycznej Dochódza sprzedaż gazu do MZK!
Gross Inland Energy Consumption (Energy mix in % of total Mtoe) ( www.energy.eu/country_overview) 100% Ok. 70% w 1970r. Inne E. Elektr. Odpady/nie-OZE OZE 50% Atom Gaz Paliwa stałe Prod. naftowe L GR IE P E I A B NL DK GB D F SF S PL
Dziękuję za uwagę! gunnar.haglund@foreign.ministry.se 606 289 957