Vraagsturing en marktwerking

1. Vraagsturing en marktwerking Hans Blaauwbroek Bureau voor Vraaggestuurde Zorg

2. Vraagsturing • Gezondheidszorg • Sociale zekerheid • Onderwijs • Openbaar vervoer • Energiemarkt • Bedrijfsleven Wie stuurt wie? Wie is de klant? www.blaauwbroek.com

3. Inhoud: • De begrippen vraagsturing en marktwerking • Argumenten voor vraagsturing • Voorwaarden • Vraagsturing in praktijk • De rol van de klant, de aanbieder en de gemeente

4. Begrip Vraagsturing • De klant beschikt over middelen om te krijgen wat hij nodig heeft om zijn doel te realiseren. De klant voert de regie. • Aanbodsturing: de aanbieder stelt de voorwaarden waaronder een dienst of product wordt verleend. • Voorbeeld: thuiszorg

5. Hoe zorg ik dat ik mijn leven leid zoals ik het wil? Hulpverlener, dienstverlener past zich aan. Geïntegreerde dienstverlening Succes: leveren de diensten de nodige bijdrage aan mijn leven? Waar hoort deze gebruiker thuis in het systeem? Gebruiker past zich aan. Gefragmenteerde dienstverlening. Succes: is de dienstverlener tevreden? Verschil vraag- en aanbodsturing

6. Vraagsturing vereist: • Wederkerigheid • Gelijkwaardigheid • Wederzijds respect Samen werken aan goede dienstverlening www.Blaauwbroek.com

7. Begrip Marktwerking • Onbelemmerde confrontatie van vraag en aanbod (Van Dale) • Optimaal evenwicht in prijs en kwaliteit • Voorwaarden (Heertje): • Meerdere vragers, meerdere aanbieders • Transparantie • Koopkracht

8. Kan vraagsturing zonder marktwerking? • Nee: zonder marktwerking ontstaat geen pluriform aanbod en valt er niets te kiezen voor de vrager. • Ja: aanbieders willen goede diensten en kwaliteit leveren en stemmen daarom hun aanbod af op de vraag. Volledige marktwerking leidt tot uitsluiting van groepen vragers.

9. Argumentaties voor vraagsturing • Economische argumentatie • Concurrentie tussen aanbieders geeft dynamiek en innovatie. Klant beloont goede dienstverlening • Ideologische argumentatie • Recht op autonomie en zelfbeschikking. Met eigen verantwoordelijkheid en eigen keuze is slaagkans groter • Institutionele argumentatie • Terugdringen bureaucratie en de rol van professionals

10. Voorwaarden voor vraagsturing • Divers aanbod • Transparantie • Sterke klanten • Marktregulering www.blaauwbroek.com

11. Divers aanbod • Meerdere aanbieders • Meerdere producten, diensten Gevolg: keuzevrijheid www.blaauwbroek.com

12. Transparantie van vraag en aanbod • Inzicht in de vraag • Marktonderzoek. Ken uw klant! • Inzicht in het aanbod • Inhoud • Wie, wat, waar • Prijs • Kwaliteit • Beschikbaarheid

13. Sterke klanten • Klanten (Wie is de klant?) • Onafhankelijkheid • Vraag (vraagverheldering) • Rechtspositie www.blaauwbroek.com

14. Marktregulering • Bevorderen transparantie • Steunstructuren • Wetgeving • Klantgerichte prestatiecriteria • Instrumenten tegen cherry-picking

15. Vraagsturing in praktijk • Gezondheidszorg • Persoonsgebonden budget: tevreden klanten, maar te weinig aanbod, gebrek aan transparantie, veel bureaucratie en weinig steun. • Sociale zekerheid • Persoonsgebonden reïntegratiebudget: succesvol experiment, maar angst om los te laten. Confrontatie tussen ideologie, economie en instituties

16. Vraagsturing in praktijk • Onderwijs • Markt werkt, maar leidt tot ongewenste effecten: • Zwarte scholen • Trek uit de stad www.blaauwbroek.com

17. Vraagsturing vraagt: • Van de klant een pro-actieve houding: weten wat je wilt. • Van de aanbieder flexibiliteit, innovativiteit, vraaggerichtheid. • Van de overheid marktregulering en klantenondersteuning.

18. Meer informatie • Blaauwbroek bureau voor Vraaggestuurde Zorg • www.blaauwbroek.com • info@blaauwbroek.com • 0294 491400 • Innovatie Centrum Vraagsturing (ICV) • www.icv.nl • info@icv.nl Abonneer u op de gratis ICV Vraag(k)rant!