Marktwerking en privatisering Martin van Lijf MYOP Consultancy

1. Marktwerking en privatisering Martin van Lijf MYOP Consultancy RGF Groot-IJsselland

2. Wat je ziet is afhankelijk van hoe je kijkt RGF Groot-IJsselland

3. Een ander gezichtspunt… RGF Groot-IJsselland

4. Fysiotherapie 2004-2010 • 2004: Uit de basisverzekering • 2005: Experiment vrije tarieven (eerste lijn) • 2006 Nieuw zorgstelsel (meer marktwerking) • 2009 Vrije tarieven eerstelijns deel van de polikliniek in instellingen • Gevolg voor eisen aan ondernemerskwaliteiten zoals management, strategisch beleid en marketing. RGF Groot-IJsselland

5. Het veranderde paradigma • Van een stelsel dat uitging van het aanbod van zorg (aanbodgestuurd) naar een stelsel waar de vraag van de burger veel meer telt. (vraaggestuurd). RGF Groot-IJsselland

6. Voorwaarden voor marktwerking (algemeen) VRAAG AANBOD • De markt is transparant (beide partijen beschikken over alle informatie) • Bestaan van een directe betaalrelatie • Vrije toetreding en uittreding is mogelijk • Verhandeling van een homogeen product • Voldoende aanbod voor het maken van keuzen (concurrentie!) RGF Groot-IJsselland

7. Belemmeringen voor marktwerking in de zorg • Bestaan van machts- en kennisasymmetrie. • Informatie vergelijken is ondoenlijk voor een leek. • Betreden van de zorgverleningmarkt is veelal onvrijwillig. • Betaalrelatie is indirect en complex. • Heterogeniteit van zorgdiensten. • Beperkte keuzevrijheid - Schaarste zorgaanbod. RGF Groot-IJsselland

8. Wie hebben invloed op uw markt? • Met welke belanghebbenden/partijen heeft u te maken (stakeholders)? • Welke invloed hebben deze partijen op uw markt/bedrijfsvoering? RGF Groot-IJsselland

9. BELANG GROOT KLEIN MACHT GROOT RGF Groot-IJsselland

10. BELANG GROOT KLEIN Leveranciers van middelen Collega’s extern Interne diensten als TD, ICT Verpleging Overheid MACHT Patiënten Zorgverzekeraars Afdelingshoofden Verwijzers/ Medisch specialisten Raadvan Bestuur Medewerkers afdeling fysiotherapie GROOT RGF Groot-IJsselland

11. Reflectie op nieuwe situatie op alle niveaus in de organisatie. • Wat is de visie die we hebben op de toekomst van onze organisatie en/of onze afdeling? • Wat zijn de kernactiviteiten en wat zijn de kernkwaliteiten? • Waar ligt de kracht en waar ligt de kwetsbaarheid, onze kansen en wat zijn bedreigingen (SWOT analyse)? • Welke conclusies trekken we en welke (strategische) keuzes maken we? RGF Groot-IJsselland

12. Enkele voorbeelden van ontwikkelingen in de markt • Denken in markt en marktaandeel. • Samenwerken en schaalvergroting. • Differentiatie en specialisatie. • Slotervaart ziekenhuis/IJsselmeerziekenhuizen in private handen. • Privéklinieken. (Dermatologie,Oogziekten etc.) • Fysiotherapie Medisch Centrum Zaanstad geprivatiseerd. RGF Groot-IJsselland

13. Overheidsinvloed: patiëntvolgende financiering • DBC financiering: A en B segment. • Zorgzwaarte bekostiging (ZZP) AWBZ • Functionele (integrale) bekostiging (chronisch zieken) • Weghalen van schotten in financiering. • Programmatische aanpak: Diabetes, COPD, Cardiovasculair risicomanagement, zorg bij hartfalen en patiënten met multiple pathologie. RGF Groot-IJsselland

14. Invloed van zorgverzekeraars • Prijsdifferentiatie. • Belonen van kwaliteit. • Selectieve zorginkoop. RGF Groot-IJsselland

15. Raden van Bestuur denken na over: • Hoe te functioneren op een concurrerende markt? • Vanaf 2012 (?) : winst maken toegestaan. • Rechtsvorm? • Aantrekken van extern kapitaal? • Welke strategische keuzes? RGF Groot-IJsselland

16. Mogelijke gevolgen? • Focus op de corebusiness. • Flexibiliteit in de organisatie moet toenemen. • Vergroten van kans op winstgevendheid! • Mean and lean organisatie!! • Outsourcen of privatiseren van diensten. RGF Groot-IJsselland

17. Huidige situatie: werken bij instelling • In loondienst • Arbeidsovereenkomst • CAO • Salaris + periodieken. • Pensioenfonds Z&W (voorheen PGGM) • IZZ zorgverzekering • Deel kosten pensioen en sociale premies (AO,WIA) en bijdrage IZZ voor rekening werkgever • Geen risicodragend kapitaal werknemers. RGF Groot-IJsselland

18. Privatiseren? • Bij dringende of dwingende noodzaak! • Rol OR/Bonden? • Reorganisatieplan/Sociaalplan ? • Proactief of reactief? • Mentaal en fysiek voorbereiden. RGF Groot-IJsselland

19. Vormen! RGF Groot-IJsselland

20. Maatschap Toekomst: Personen Vennootschap (PV) RGF Groot-IJsselland

21. Maatschap • Maatschapsleden zijn eigenaren en werken voor eigen rekening en risico. • Stichting pensioenfonds fysiotherapie (SPF). • Zelf zorgen voor verzekeringen. • Geen werkgeversbijdragen voor sociale premies, maar alles uit tarief. • Ondernemers voordelen: startersaftrek, zelfstandigen aftrek, investeringsaftrek. • In- en uittreden veelal op basis van goodwill. RGF Groot-IJsselland

22. Maatschap • Mogelijkheid: Fysio’s in loondienst bij de maatschap • De maatschap is nieuwe werkgever: • Arbeidsovereenkomst! • Oude rechten? • Wet overname van onderneming! • Samenwerking met ziekenhuis op basis van SLA’s en contracten. RGF Groot-IJsselland

23. Voorbeelden/eigen ervaring • Historisch bestaande situaties van maatschappen die (delen van)zorg in het ziekenhuis aanbieden: • Woerden, Amstelveen, Dirksland, Beverwijk (alleen polikliniek). • Nieuwe maatschap: Zaandam. • Aandachtspunten: Pensioen, huur van ruimten, investeringen,contacten, SLA’s, omzeilen wet overname onderneming door volledige maatschap. Vangnet. Geen goodwill. RGF Groot-IJsselland

24. Besloten vennootschap (BV) RGF Groot-IJsselland

25. BV • Eigenaren/aandeelhouder(s): Meerdere mogelijkheden: alle fysio’s, enkele fysio’s, combinaties met derden of alleen derden • Werkt wel/niet met uitvoerend manager (= keuze van aandeelhouders). • Gaat overeenkomsten aan met o.a. het verpleeghuis, zorgverzekeraars en derden. RGF Groot-IJsselland

26. BV • Fysiotherapeuten (wel en niet eigenaren) in loondienst bij de BV • De BV is nieuwe werkgever: • Arbeidsovereenkomst! • Oude rechten?! • CAO-Z volgend? • IZZ? • Pensioen? (kan bij PFZW blijven eventueel) • (Deel) Kosten pensioen en sociale premies (AO,WIA) en bijdrage IZZ (?)voor BV • Wet overname van onderneming! RGF Groot-IJsselland

27. Voorbeelden/eigen ervaring • Derde partij uit fitnessbrache. BV waar ziekenhuis aandeelhouder is. Geen goodwill. • Vraag is nog hoe gaan werknemers over? Nieuwe werkgever > WOO, maar hoe met pensioen ed? • Ziekenhuis/verpleeghuis vanuit BV ? RGF Groot-IJsselland

28. Stichting Rechtspersoon zonder winstoogmerk. RGF Groot-IJsselland

29. Stichting • Fysiotherapeuten in loondienst bij de stichting • De stichting is nieuwe werkgever: • Arbeidsovereenkomst! • Oude rechten? • CAO-Z volgend? • IZZ? • Pensioen? • (Deel) Kosten pensioen en sociale premies (AO,WIA) en bijdrage IZZ (?)voor: Stichting RGF Groot-IJsselland

30. Enkele conclusies • Er is altijd wel een structuur te vinden die een (passende) oplossing kan bieden. • Geen enkele oplossing kent alleen maar voordelen. • De uiteindelijke keuze zal het resultaat zijn van een afweging van voor- en nadelen. • Er spelen veel factoren en veel partijen een rol. RGF Groot-IJsselland

31. Samenvatting en conclusies • Hoe beter een groep weet wat ze wil, hoe groter de kans van slagen • Zonder eenheid in de groep zullen anderen meer gaan bepalen wat er uiteindelijk gebeurt. • Het gaat over een individuele afweging en een gezamenlijke afweging. RGF Groot-IJsselland

32. Externe begeleiding kan nodig zijn bij: • Het proces van idee naar besluitvorming • Het maken van berekeningen en opstellen van een businessplan. • Het afsluiten van verzekeringen. • Het verkrijgen van financiering. • De fiscale beoordeling. • Onderhandelingen met verzekeraars. • Het opstellen van contracten. RGF Groot-IJsselland

33. Leven met onzekerheden • In de Rijksbegroting voor 2011 ontbreken opmerkingen over de toekomst van de AWBZ. Eind maart deden topambtenaren vier voorstellen: 1. Alle AWBZ-zorg als persoonsgebonden budget aanbieden 2. Gemeenten gaan AWBZ uitvoeren 3. Zorgverzekeraars gaan AWBZ uitvoeren 4. De AWBZ wordt versoberd. Kennelijk heeft de regering nog niet gekozen. RGF Groot-IJsselland

34. Hoe werkt het vaak. • Stephan Covey: “Wil je dingen veranderen dan moet je eerst zelf veranderen, te beginnen met jouw kijk op de wereld”. • Johan Cruijff: “Er moet eerst iets gebeuren, voordat er iets gebeurt”. RGF Groot-IJsselland

35. De kern blijft het vak deskundigheid veilig tijdig vertrouwd toegankelijk kwaliteit patiëntgericht doeltreffend doelmatig richtlijnen best evidence/practice indicatoren transparant RGF Groot-IJsselland

36. Denk naast het vak nu ook aan: • Positioneren en profileren. • Gezamenlijke visie en beleid. • (Intern) Contracteren (SLA/DVO). • Registreren (met zijn allen). • Benutten van de mogelijkheden van ICT/EPD. • Projectmatig werken. RGF Groot-IJsselland

37. Tot slot Gandhi: • “Zorg goed voor het proces, dan zorgen de problemen wel voor zichzelf”. RGF Groot-IJsselland