Overleg thuiszorg

1. Overleg thuiszorg 23 – 26 – 30 januari 2012

2. Inhoud • Voorstelling project voedingsteam in het JY-ziekenhuis • Risicopatiënten – risicocriteria • Criteriumblad: voorstel • Registreren: meetinstrumenten • Praktisch: tips, hulpmiddelen,… • Besluit

3. Project ondervoeding in het Jan Ypermanziekenhuis • Aanleiding • 2007 - 2008 • 2008 – 2009 • 2009 – 2010 • 2011 • Opmerkingen

4. Aanleiding • Pilootproject FOD • Doel: oprichten van een multidisciplinair voedingsteam in ziekenhuizen • Kadert in NVGP-B: Nationaal Voedings- en gezondheidsplan voor België

5. 2007 - 2008 • Screening op de 4 C-afdelingen • MNA • 597 patiënten: • Niet ondervoed: 65 % • Risico op ondervoeding: 23 % • Ondervoed: 10 % • Onbekend: 2 %

6. Acties: • Aanpassen consistentie maaltijden • Aandacht voor bijvoeding tijdens maaltijdregistratie • Feedback voedingstoestand van HVK naar arts • Optimalisatie voedingsgegevens naar RVT / mantelzorg • Transferblad • Brochure ‘voeding bij 75-plussers’ • Wijziging samenstelling gemixte voeding • Hulpmiddelen om zelfredzaamheid te verhogen • Resultaten: signaal voor overheid → Project werd verlengd

7. 2008 - 2009 • Screening op beide G-afdelingen • MNA • 432 patiënten gescreend: • Niet ondervoed 26 % • Risico op ondervoeding 43 % • Ondervoeding 23 % • Obesitas 7 % • Onbekend 7 % • Gemiddelde leeftijd: 83 jaar

8. Diëtiste: enkele uren per week vrijgesteld om aan project te werken • Verband tussen ondervoeding en: • Geslacht • Thuissituatie • Hulp bij maaltijd • Leeftijdscategorie • Dementie

9. 2009 - 2010 • Eerste 2 jaren: focus op screening • Conclusie: heel wat 75-plussers hebben (risico op) ondervoeding • Acties • G1 – G2 – Stroke • Stroke: screenen van alle patiënten • > 75: MNA • < 75: NRS • G-afdelingen: alle patiënten beschouwd als risicopatiënten • Enkel afname MNA indien nodig

10. Acties • Wegen en meten patiënt (BMI) • Wegen wekelijks te herhalen • Wekelijks overleg diëtiste – hoofdvpk • Bespreken alle patiënten • Aan de hand van criteriablad • Risicofactoren • BMI < 20.5 – ernstig ongewild gewichtsverlies – dementie – hulp bij maaltijd – slikproblemen – rusthuis • Bijhouden: eet patiënt voldoende – sondevoeding – TPN – dieet – bijvoeding – aangepaste textuur • Gewicht • Indien nodig: afname MNA

11. Multidisciplinair overleg • Bevindingen noteren in C2M • Bij ontslag: meegeven transferblad – brochures • SANN-test afgenomen (Staff Attitude to Nutritional Nursing Care)

12. Aandachtspunten verpleegkundigen • Eet patiënt voldoende ? Invullen voedingsblad • Niets ingevuld = niets gegeten ? Of niet ingevuld ? • Verrijking voeding: • Bijvoeding stimuleren • Doorgeven aan diëtiste: bijvoeding – sondevoeding – TPN – hulp nodig bij maaltijd – slikproblemen • Noodzaak te volgen dieet ?? • Decubitus • Wekelijks wegen • Dure medische zorgen en antibiotica hebben weinig zin als patiënt niet goed gevoed wordt!!

13. 2011 • Alle afspraken blijven gelden • Uitbreiding project: oncologie

14. Opmerkingen • MNA-afname: tijdrovend (20 minuten) • Wegen patiënt: eveneens belangrijk voor MKG-registratie • Blijft een aandachtspunt • Invullen voedingsblad • Wekelijks overleg diëtiste – hoofdvpk: verloopt zeer goed • Eten in groep: restaurant op nieuwe G-afdelingen • Transferdocumenten voor thuiszorg

15. Welke patiëntengroepen binnen de thuiszorg hebben risico op ondervoeding?Welke signalen kunnen erop wijzen dat een patiënt : - risico heeft op ondervoeding? - ondervoed is?

16. OORZAKEN • MEALS ON WHEELS • Medication/ Mobility • Emotional (depressie) • Anorexia/alcohol/abuse • Late life paranoia • Swallowing difficulties (dysfagie) • Oral problems • No money

17. OORZAKEN • Wandering (dementia) • Hyperthyroidism (hypermetabolic disorders) • Enteralproblems (malabsorption…) • Eatingproblems • Low salt, Low-CH, Low protein diets • Shopping en foodpreparationproblems, Stones (gallstones)

18. Uiterlijke kenmerken • Uiterlijk van patiënt (ingevallen gelaat) • Reactie (apathisch, moe, passief) • Handdruk (slap) • Conditie huid (droog, schilferig, bleek, blauwe plekken, decubitus) • Conditie haar (dof) • Kracht ademhalingsspieren: testen door tegen papiertje te laten blazen (zwak) • Zieke indruk • Geen belangstelling voor de omgeving • Slechte aanspreekbaarheid

19. Wat is handig om die criteria te onderkennen? Wat heb je hiervoor praktisch nodig ?Wat kan ik zelf doen? Wat is haalbaar? En wat kan ik van andere personen verwachten?

20. Opsporen  SCREENING • Minimum: • Huidig BMI • Recent gewichtsverlies (ongewild) • Recente voedingsinname • Ziektes, aandoeningen of wonden

21. BMI Gewicht (kg) Lengte x lengte (m) • Volwassenen: • BMI = 20 tot 25 • Geriatrie • BMI = 23 tot 27 • Verandering lichaamssamenstelling (meer vetmassa, minder spiermassa)

22. Tips om ondervoeding tegen te gaan • Smaak en geur veranderen  graag heel zoete en zoutige dingen • Presentatie • Verpakkingen openen, aangepast bestek… • Gezelschap doet wonderen • Maaltijden aan huis brengen, kant en klare maaltijden, lang houdbaar eten… • Gebruik microgolf? • Voldoende keuze en variatie • Aangepaste consistentie

23. Voeding verrijken • ALGEMEEN: • 500 tot 600 kcal extra/per dag • Kleine frequente maaltijden • Volle producten ipv halfvolle of magere (VV?) • Bespreking dieet met arts • Energierijk • Eiwitrijk (decubitus!!)

24. Voeding verrijken • Calorierijke dranken (ipv water) • Verspreid over de dag • Dubbel beleg • Dikke laag margarine/boter • Puree, pudding, saus, fruitmoes… verrijken • Soep met kaas, balletjes, pasta… • Calorierijke tussendoortjes • Eetlust opwekken met bouillon of aperitief