فرآورده های تشخيصی و تجهيزات مرتبط با آزمايش های انعقادی

1. فرآورده های تشخيصی و تجهيزات مرتبط با آزمايش های انعقادی دکتر پريسا داهيم آزمايشگاه مرجع سلامت

2. سنجش زمان پروترومبين (PT) • معرف : ترومبوپلاستين، مشتق از فاکتور بافتی TF (Tissue Factor) و ترکيب يک آپوپروتئين و فسفوليپيد است. • منبع فاکتور بافتی مغز انسان ، گاو، مغز ميمون ، ريه خرگوش و جفت انسانی است . فاکتور بافتی بصورت نوترکيب Recombinant هم تهيه می شود . • حساسيت ترومبوپلاستين به کاهش فاکتورهای انعقادی دو ، پنج و ده، بسته به منشا و نوع فاکتور بافتی می باشد.

3. ISI(international Sensitivity index) • حساسيت ترومبوپلاستين به کمبود فاکتورهای انعقادی به صورت کمی با ISI مشخص می شود. • ISI هر ترومبوپلاستين از طريق کاليبراسيون در مقابل IRP(International Reference Preparation ) که محصول سازمان جهانی بهداشت با ISI يک می باشد، تعيين می گردد. • ISI شيب خط کاليبراسيون است که از آزمايش نمونه های پلاسما با ترومبوپلاستين رفرانس و ترومبوپلاستين مورد آزمايش حاصل می شود.

4. ISI روش تعيين • نمونه های 20 فرد سالم و 60 بيمار که تحت درمان طولانی مدت با آنتی کواگولان خوراکی هستند با ترومبوپلاستين رفرانس و ترومبوپلاستين مورد بررسی، آزمايش می شوند. سپس نتايج ترومبوپلاستين مورد بررسی روی محور افقی ونتايج ترومبوپلاستين رفرانس روی محور عمودی روی کاغذ لگاريتمی لگاريتمی ثبت می شود.

5. هر چه حساسيت معرف به کمبود فاکتورهای انعقادی بيشتر باشد، ISI پايين تر و هر چه حساسيت آن کم تر باشد ، ميزان ISI بيشتر می شود. • بهترين ترومبوپلاستين ها جهت دستيابی به نتيجه PTمطمئن و قابل قبول ISIکمتر از 1/5 و تر جيحا کمتر از1/2 دارند. • در حال حاضر کيت هايی با ISI های مختلف حتی بالاتر از 2 توسط کارخانه های سازنده توليد می شود که منجر به پراکندگی زياد در نتايج آزمايش و سردرگمی بيماران و پزشکان می شود.

6. تاثير ISI بر نتيجه آزمايش PT • با توجه به پراکندگی نتايج آزمايش PT بر حسب ثانيه، از سال 1983سازمان جهانی بهداشت، گزارش نتايج اين آزمايش را بر اساس INR(International Normalized Ratio) مطرح نمود. patient PT ISI ISI INR= ( ) mean of normal PT پزشکان با استفاده از ميزان INR وضعيت ميزان داروی بيماران مصرف کننده داروهای ضد انعقاد خوراکی را پيگيری می نمايند.

7. استفاده از کيت های با ISI نزديک به 1 دقت نتايج INR را بالاتر برده و دامنه درمانی ايمن تری را برای بيماران تحت درمان فراهم می آورد. • هر چه ISI ترومبوپلاستين پايين تر باشد، زمان لخته شدن طولانی تر می شود. • 1/4-1 42-26ثانيه • 2-1/8 25-19ثانيه

8. PT=23 secs Mean normal range =10.5 secs

9. (PT increasing from 23 secs to 25 secs will increase the INR ISI 1 2.1 to 2.4 ISI 2 4.8 to 5.7

10. وظايف توليد کننده • استفاده از IRP برای کاليبراسيون ISI معرف ساخته شده • بررسی اثر هپارين بر روی ترومبوپلاستين ساخته شده و اضافه کردن موادی که برای ساخت ترومبوپلاستين هايی مقاوم به هپارين • ISI ترومبوپلاستين تهيه شده را برای روش های مختلف اعم از دستی و دستگاهی و حتی مدل های مختلف يک دستگاه کواگولومتر تعيين نموده و در دستورالعمل های همراه درج نمايد. • دامنه مرجع کيت را مشخص کند.

11. وظايف وارد کننده • در صورت عدم وجود ISI برای روش دستی در دستورالعمل همراه، هماهنگی با شرکت سازنده جهت تعيين ISI و اطلاع به خريداران.

12. PTT آزمايش • معرف: فسفوليپيدی با منشا بافت های حيوانی يا منابع گياهی • غلظت فسفوليپيدها و اسيدهای چرب در فرآورده های مختلف متفاوت بوده که اين امر موجب متفاوت بودن حساسيت کيت به کمبود فاکتورهای راه داخلی مثل فاکتور 8 می شود. • برای سريعتر شدن واکنش از فعال کننده هايی مثل کائولين ، سفاليت استفاده می شود.

13. ويژگی های کلی معرف • بايد قادر باشد کمبود فاکتورها تا 30% و کمتر را مشخص نمايد. • کمبود 40% يا کمتر فاکتور 8 را مشخص نمايد. • به غلظت های کم هپارين و دامنه های درمانی (0/5-0/05واحد در هر ميلی ليتر) حساس باشد.

14. وظايف توليد کننده • تعيين دامنه مرجع • تعيين حساسيت به حداقل ميزان هپارين • مشخص نمودن دامنه قابل تشخيص برای هپارين با استفاده از پلاسماهای هپارينه

15. پلاسما کنترل • پلاسمای ليوفليزه انسانی که از Pooled Plasma سيتراته افراد طبيعی يا تحت درمان با ضد انعقادها تهيه می شود. • هموژنيسيتی • پايداری • کشت ميکربی

16. محلول کلريد کلسيم • با غلظت مشخص 0/020يا 0/025 • هيچگونه آلودگی نداشته باشد. • کشت ميکربی

17. کواگولومتر • الکترومکانيکال • فوتومکانيکال: پراکندگی نور عبور نور نفلومتری • الکتروکميکال

18. ارزيابی کيفی

19. 20روز- هر روز2 سري كاري- در هر سري 2 نمونه بصورت دوبل • بررسی دقت دستگاهها • بررسی دقت کیتهای تولید اولیه (تولیدکنندگان) پروتکلهای بررسی دقت CLSI EP5-A2Evaluation of Precision Performance of Quantitative Measurement Methods; Approved Guideline—Second Edition CLSI EP15-P User demonstration of Performance for precision and Accuracy Approved Guideline Westgard • 5روز هر روز 2 نمونه بصورت چهارتايي آزمايش ميشود. • بررسی دقت کیتها توسط واردکنندگان • بررسی دقت کیتهایی که قبلا تولید و توزیع شده اند

20. بررسی صحت METHOD COMPARISON 1- 40 نمونه در گستره اندازه گيری روشها انتخاب شود 2- به مدت 5 روز ، روزانه 8 نمونه در حداکثر فاصله زمانی دو ساعت با هردوروش مورد اندازه گيری قرار گيرد . 3- هرروز نتايج را بلافاصله برروی نموداربرده وارتباط نتايج بطور چشمی بررسی ميشود هرگونه خوانده دور از انتظار ميبايد تکرار گردد. 4- اگر تفاوتی در نتايج مشهود باشد کليه مراحل 5 روز ديگر تکرار ميگردد. 5-correlation / coefficient انجامشده و اگر 990. < r بود رگرسيون خطی ساده انجام شده و خطای سيستماتيک در محدوده تصميم گيری تخمين زده ميشود. 6- اگر 99r<0. باشد خطای ميانگين خوانده هارا از طريق t-test محاسبه کرده وسپس خطای کلی در محدوده تصميم گيری تخمين زده ميشود.

21. با تشکر