OPLEIDINGSONDERDEEL: WERKVELDEN PSYCHOLOGIE Lector: Ivo Bernaerts

1. WERKVELD SCHOOLPSYCHOLOGIEDe ORGANISATIE VAN HET WERKVELD ONDERWIJSIN VLAANDEREN2006-2007LES 1 OPLEIDINGSONDERDEEL: WERKVELDEN PSYCHOLOGIE Lector: Ivo Bernaerts

2. CURSUSMATERIAAL • Cursus met opdrachten • Slides Powerpointpresentatie • Informatie van internet website ministerie van onderwijs raadplegen link Onderwijs en Vorming • Handleiding met oefeningen Computerinformatieprogramma EUROBID (zie Toledo) werkveld schoolpsychologie

3. LESSENREEKSCASUSGESTUURD • LES 1: HET ONDERWIJS IN VLAANDEREN • Het onderwijsbeleid • Algemene structuur • Voorstelling onderwijswebsite en Eurobid • LES 2: HET CENTRUM VOOR LEERLINGENBEGELEIDING HET GEWOON EN BUITENGEWOON KLEUTERONDERWIJS • LES 3: HET GEWOON & BUITENGEWOON LAGER ONDERWIJS • LES 4: HET GEWOON & BUITENGEWOON SECUNDAIR ONDERWIJS • LES 5: HET HOGER ONDERWIJS & VOLWASSENONDERWIJS werkveld schoolpsychologie

4. Inzicht krijgen in de organisatie van het onderwijs in Vlaanderen en de werkingsprincipes. Zicht krijgen op de specifieke taken van een bachelor in de toegepaste psychologie in een centrum voor leerlingenbegeleiding (PPW) en in een school als zorgcoördinator. Informatie vinden via internet voor het oplossen van hulpvragen in het werkveld Realiseren van een zelfstudiehouding EXAMEN (deel 1 gesloten boek + deel 2 Openboek op PC ) Oplossen van vragen over het onderwijs in MPC-vorm + casussen oplossen oplossen van informatiehulpvragen via EUROBID AlGEMENE DOELSTELLINGEN SPECIFIEKE DOELSTELLINGEN EXAMEN Zie cursus werkveld schoolpsychologie

5. GEBRUIK VAN INFORMATIESYSTEEM EUROBID • Zelfstudiepakket • Casusgerichte Opdrachten en antwoordensleutel • Toepassingen bij casussen tijdens de lessen • Voorbereiding voor het examen essentieel werkveld schoolpsychologie

6. TOETS VAN DE BEGINSITUATIE werkveld schoolpsychologie

7. LES 1 DE ORGANISATIE VAN HET ONDERWIJS IN BELGIË Globaal kader

8. OPZOEKVRAGEN werkveld schoolpsychologie

9. OPZOEKVRAGEN werkveld schoolpsychologie

10. Situering in Vlaanderen • Bevoegdheden inzake onderwijs bij gemeenschappen Vlaamse, Franse en Duitstalige Gemeenschap eigen educatief systeem • Vlaamse regering verantwoordelijk voor onderwijs • Federale overheid: bepaling van de leerplicht, minimum voorwaarden voor behalen van diploma en pensioenen onderwijspersoneel werkveld schoolpsychologie

11. WIE? • Vlaams minister van Onderwijs en Vorming, hoofd van het departement Onderwijs van het ministerie van Vlaamse Gemeenschap met advies van - VlaamseOnderwijsraad (VLOR) - Vlaamse interuniversitaire raad (VLIR) en Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) • Sleutelbegrip in organisatie van onderwijs : schoolbestuur of inrichtende macht werkveld schoolpsychologie

12. ADVIESORGANEN BIJ HET BELEID • VlaamseOnderwijsraad (VLOR)- Sinds 1991 - Advies en overleg over alle onderwijsmateries (alle voorontwerpen van decreet en beleidsbrieven) - Participatierorgaan: vertegenwoordigers scholen, CLB, personeel, ouders, studenten, economische en sociale organisaties, … • Vlaamse interuniversitaire raad (VLIR) en Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) werkveld schoolpsychologie

13. INRICHTENDE MACHT/SCHOOLBESTUUR • Sleutelbegrip in de onderwijsorganisatie • Overheid, natuurlijke persoon of rechtspersoon • Geïntroduceerd in Decreet Basisonderwijs van 25 februari 1997 als synoniem voor inrichtende macht • Grote autonomie, maar erkenning noodzakelijk Naleven van overheidsbepalingen Link decreet basisonderwijs edulex werkveld schoolpsychologie

14. ONDERWIJSSTRUCTUUR werkveld schoolpsychologie

15. ALGEMENE PRINCIPES • Leerplicht • Vrijheid van onderwijs • Onderwijsnetten • Financiering • Autonomie • Rechtpositie van het personeel • Organisatie van het school- en academiejaar werkveld schoolpsychologie

16. LEERPLICHT • Garantie voor grondwettelijk leerrecht voor alle kinderen • Evolutie in de wetgeving: Wet van 1914, Wet van 1953, Wet van 1983 (verlenging) • Leerplicht geen schoolplicht! • Verplicht voor alle kinderen van 6 tot 18 jaar (uitzonderingen) Link website edulex leerplicht werkveld schoolpsychologie

17. LEERPLICHT • Start • Einde • Voltijdse leerplicht • Deeltijdse leerplicht • Vreemde nationaliteit • Controle werkveld schoolpsychologie

18. VRIJHEID VAN ONDERWIJS • Grondwettelijk recht (art. 24) • Vrijheid van organisatie van onderwijs • Vrijheid van schoolkeuze • Inschrijvingsrecht • Toegang = kosteloos tot einde leerplicht werkveld schoolpsychologie

19. ONDERWIJSNETTEN • Indeling scholen volgens onderwijsnet • Traditioneel drie belangrijke onderwijsnetten • Representatieve verenigingen van schoolbesturen • Zelfde eindtermen en ontwikkelingsdoelen (door DVO; zie link Over de DVO) • Opstellen van eigen leerplannen en lessenroosters door de respectievelijke koepels Link Onderwijsnetten en overkoepelende organisaties werkveld schoolpsychologie

20. ONDERWIJSNETTEN werkveld schoolpsychologie

21. ONDERWIJSNETTEN Opmerkingen • Protestantse, joodse, orthodoxe, islamitische,... vrije scholen mogelijk. • Methodescholen.(Link Verschillende soorten methodescholensteinerpedagogieYeshiva); adressen te vinden op bijzondere methode • Privé-scholen werkveld schoolpsychologie

22. ONDERWIJSNETTEN werkveld schoolpsychologie

23. AUTONOMIE • Proces van lokale responsabilisering • Per onderwijsniveau - decreet basisonderwijs 1997 - decentralisatie van het SO in bijzonder decreet van 1988 - Universiteitsdecreet van 1991 - Hogescholendecreet van 1994 Link Beleidsbrief 2005-2006: Goed voor de sterken, sterk voor de zwakken. Een beleid gesteund op een ambitieus realisme. werkveld schoolpsychologie

24. RECHTPOSITIE PERSONEEL • Rechtspositie = rechtszekerheid en stabiliteit • Basisregels voor aanwerving, benoeming, selectie, bevordering en tucht • Invulling onderwijsloopbaan volgens regels van o.a. de decreten rechtspositie van 27 maart 1991 • Scholen meer autonomie om eigen personeelsbeleid uit te voeren werkveld schoolpsychologie

25. ORGANISATIE SCHOOL-EN ACADEMIEJAAR • Basis- en secundair onderwijs: 1-09 tot 31-08 (30-06) • Basisonderwijs: 28 lestijden van 50 minuten • Secundair onderwijs: min 28 en max 36 lesuren van 50 minuten (verschil per leerjaar en onderwijsvorm) • Hoger onderwijs: - start tussen 1-9 en 1-10 - autonoom in organisatie - sinds 2005-2006 afstappen van klassiek studiejaarsysteem werkveld schoolpsychologie

26. GELIJKE KANSENBELEID Link Gelijke Onderwijskansen – Startpagina Linkgelijkekansendecreet edulex DVD. http://www.ond.vlaanderen.be/gok/dvd/trailer/GOK_Trailer.wmv • Het decreet Gelijke Onderwijskansen (GOK)(2002)- tegelijk uitsluiting, sociale scheiding en discriminatie tegengaan- speciale aandacht voor kinderen uit kansarme milieus. • Drie onderdelen: • Inschrijvingsrecht (GOK I): recht op inschrijving in school naar keuze en de wijze waarop dit recht wordt verzekerd. • Zorg (GOK II): geïntegreerd ondersteuningsaanbod om zorgbrede werking te ontwikkelen gericht op kansarme kinderen. • Maatwerk in samenspraak (GOK III) werkveld schoolpsychologie

27. PARTICIPATIE Link decreet betreffende participatie op school SCHOOLRAAD • verplicht • Participatie in het schoolbeleid van ouders, personeel, lokale gemeenschap en leerlingen (SO) met elk evenveel vertegenwoordigers. • informeert en communiceert aan ouders, leraren en leerlingen.  • Nieuwe samenstelling om vier jaren. • adviseert overlegt met de inrichtende macht. • Start op 1 april 2005 • Bemiddelingscommissie mogelijk • Bij ernstige klachten Commissie Zorgvuldig Bestuur. werkveld schoolpsychologie

28. PARTICIPATIE Link decreet betreffende participatie op school PEDAGOGISCHE RAAD EN OUDERRAAD - voor vertegenwoordigers in schoolraad. - verplicht als 10 % van het personeel of de ouders eromvraagt (tenminste 3 leraren of ouderszijn). LEERLINGENRAAD - verplicht als 10 % van de leerlingen er om vraagt - uitzondering - leden verkozen bij geheime stemming. werkveld schoolpsychologie

29. BEVOEGDHEDEN SCHOOLRAAD werkveld schoolpsychologie

30. KWALITEITSZORG IN HET ONDERWIJS Kwaliteitszorg in het onderwijs / Ignace Van Dingenen (red.) e.a. - Mechelen: Wolters-Plantyn, 2002-2003. - 3 afleveringen. - ISBN 90 301 1788 5 Onderwijskwaliteit = "het geheel van eigenschappen en kenmerken van het onderwijs dat van belang is voor het voldoen aan de wensen of verwachtingen van de leerlingen, de cursisten, de studenten, de ouders, de overheid, het bedrijfsleven en de samenleving" werkveld schoolpsychologie

31. KWALITEITSZORG IN HET ONDERWIJS Kwaliteitszorg in het onderwijs / Ignace Van Dingenen (red.) e.a. - Mechelen: Wolters-Plantyn, 2002-2003. - 3 afleveringen. - ISBN 90 301 1788 5 Kwaliteitszorg = "continue proces van systematische zorg voor en beoordeling van kwaliteit (van onderwijs) met middelen als kwaliteitsbepaling, -beheersing, -borging (verankeren van goede praktijk) en -verbetering binnen een kwaliteitszorgsysteem” werkveld schoolpsychologie

32. KWALITEITSZORG IN HET ONDERWIJS Kwaliteitszorg drie belangrijke functies: • systeem ontwikkelen om goede praktijken te verankeren, continuïteit te verzekeren en kwaliteit te waarborgen; • naast stabiliteit dynamiek en verandering van groot belang • verantwoording van de overheidsmiddelen. werkveld schoolpsychologie

33. KWALITEITSZORG IN HET ONDERWIJS Situering van kwaliteitszorg op twee niveaus van schoolfunctioneren. • Zorg voor het primaire proces realiseren van leer- en opvoedingsdoelen • Zorg voor het secundaire proces voorwaarden om primaire onderwijsproces te realiseren Onderwijsinspectie en pedagogisch begeleiders. werkveld schoolpsychologie