ŞİDDETİ TANIMA VE ÖNLEMEDE ÖĞRETMENİNİN ROLÜ

1. ŞİDDETİ TANIMA VE ÖNLEMEDE ÖĞRETMENİNİN ROLÜ BAHÇELİEVLER REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

2. ŞİDDET NEDİR? • Şiddet, kişinin kızgınlık, öfke, kin, nefret, düşmanlık gibi olumsuz duygularla güç ve baskı uygulayarak insanların bedensel veya ruhsal açıdan zarar görmesine neden olan bireysel veya toplu hareketlerin tümüdür.

3. ŞİDDET ÇEŞİTLERİ 1. Fiziksel şiddet; bireyin bedenine zarar veren; vurma, tokat atma, tekme atma, boğazını sıkma, sertçe sarsma, yumruklama, ısırma, yakma, çimdikleme gibi davranışlardır.

4. 2.Duygusal (sözel) şiddet; en sık karşımıza çıkan, sonuçlarını daha çok uzun dönemde gösteren şiddet şeklidir.Karşımızdaki kişiden sevgi ve şefkati esirgeme, sürekli onu aşağılama, hakaret etme, alay etme, yok sayma, umursamama, bağırma, azarlama, izole etme, tehdit etme, isim takma başkalarının çocuğu aşağılamasına göz yumma gibi davranışlardır.

5. Okulda Şiddet Denildiğinde • Tehdit, • Hırsızlık, • Zorbalık, • Cinsel saldırı, • Silah taşıma, • Kavga saldırı, • Silah kullanma, • Grup veya çete saldırıları, • Haraca kesme, para sızdırma amacıyla tehditler kullanma

6. ŞİDDETİN NEDENLERİ • Aile • Çevre • Genler • Çocuğun kişilik özellikleri ve psikolojik durumu

7. AİLE • Aile içi iletişimin kopuk olması, • Tutarsız disiplin, • Aile içinde şiddete tanık olması, • Ailenin sosyo-ekonomik durumunun düşük olması, • Ailelerin çocukların fiziksel ve psikolojik yapısı ile ilgili bilgi sahibi olmaması, • Çocuğun fiziksel ve duygusal açıdan istismar edilmesi ve şiddet görmesi .

8. ÇEVRE • Çocuğun şiddet gösteren ve suç işleyen akran ya da akraba grubu içinde olması, • Televizyondaki, şiddet içerikli yayınların çocuğun davranışlarına model olması

9. BİREYSEL FARKLILIKLAR • Hiperaktivite bozukluğu, • Dikkat problemleri , • Akademik başarısızlık, • Sosyal uyumsuzluk , • Psikolojik rahatsızlıklar

10. ERGENLİK DÖNEMİNDE RİSK BELİRTİLERİ • Kurallara uymak istememesi, • Arkadaşlarının ya da büyüklerinin düşüncelerine ve duygularına kayıtsız kalması, • İnsanlara kötü davranması ve problemlerinin çözümü için fiziksel şiddete ya da şiddet tehditlerine başvurması • Hayatta sürekli haksızlığa uğradığını düşünmesi ve söylemesi, • Okulda başarısız olması ve sık sık dersten kaçması, • Okuldan kaçması, • Okuldan uzaklaştırılması ya da atılması • Çetelere, kavgalara katılması, hırsızlık gibi davranışlarda bulunması • Alkol, ilaç ya da uçucu madde kullanması

11. ERGENE ETKİSİZ YAKLAŞIMLAR • Eleştirmek • Nasihat etmek • Tartışmak • Suçlamak • Acımak • Taraf tutmak • Bilgiçlik taslamak • Yargılamak • Etiketlemek • Cezalandırmak • Kurtarıcı rolü üstlenmek

12. ŞİDDETE MARUZ KALAN ÇOCUK (MAĞDUR) OKULDA; • Teneffüslerde genellikle yalnızdır, sınıfta hiç yakın arkadaşı yoktur • Takım oyunlarına seçilmez veya en son seçilir • Teneffüslerde öğretmene veya diğer yetişkinlere yakın olmak ister • Sınıfta konuşma zorluğu çeker, endişeli ve güvensiz bir yüz ifadesine sahiptir • Okul başarısı aniden veya yavaş yavaş düşer • Canını acıtmaktan korkar • Yaşıt grupları içinde kendini göstermekten (fiziksel veya sosyal olarak) kaçınır.

13. ŞİDDETE MARUZ KALAN ÇOCUK (MAĞDUR) Evde; - Eve üstü başı, kitapları ve çantası yırtılmış veya kirlenmiş gelmesi - Belli bir açıklama olmaksızın vücudunda yara, çürük, kesik, tırnakiziolması - Eve arkadaş getirmemesi, arkadaşlarına hiç gitmemesi - Partilere davet edilmemesi, kendi partisine okuldan kimseyi davet etmekistememesi • Okula gitmek istememesi, - Okula giderken yolu gereksiz uzatması - Korkulu rüyalar görmesi, uykusunda ağlaması, yatağını ıslatması - Ödev yapma isteğinin azalması - Duygusal değişiklikler, sık ve nedensiz ağlama - Sık sık nedensiz ekstra para istemesi

14. KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ (ŞİDDETE MARUZ KALAN) MAĞDUR • Ev yaşamından hoşlanır, ailesi ile yakın ilişki içindedir. - Çekingen, içedönük, endişeli, pasif, eli sıkıdır. Başkalarına azilgi gösterirve iletişim becerileri zayıftır. • Sosyal olarak duyarsızdır, sosyal becerileri etkili değildir, kolay boyun eğer. • Uyum zorlukları çeker, etkili olamama gibi kaygı sorunları vardır. • Aşağılık duygusu vardır. Kendisini zihinsel yetenek ve çekicilikte yetersizgörür. • Bazı sorunlarla tek başına baş edemeyeceğine inanır ve yaşıtlarındanyardım isteyemez. • Kendini çaresiz ve etkisiz hisseder. - Zorbalığı hak ettiğini sanır.

15. FİZİKSEL ÖZELLİKLER MAĞDUR • Fiziksel güçleri zayıftır, intikam alamazlar. • Spor yetenekleri yoktur. Bahçe oyunlarına ilgileri ve becerileri yoktur. • Enerji düzeyleri düşüktür. • Acıya dayanma eşikleri düşüktür, güvensiz oldukları için korkaktırlar. • Zorbalardan yaşça ve bedence küçüktürler. • Fiziksel bozuklukları -gözlük,şişmanlık, aşırı zayıflık vs.- olabilir. • Fiziksel çekicilikleri ortalamanın altındadır.

16. KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ (ŞİDDETİ UYGULAYAN) ZORBA • Evde az zaman geçirir, aile içinde olumlu etkileşimi azdır. • Güvenli, hazır cevap, dalgacı ve alaycıdır. İletişimde başarılıdır. Başı otoriteile derdedüştüğünde kurtulmayı bilir. • Kendi sosyal idealine uygun olan baskın ve güçlü erkeklere uyma gösterir,yaşıtlarınca kabul gören "maço" imajı taşır (erkekler). • Kaygı düzeyi düşüktür. • Güce dayalı benlik algısına sahiptir; kendisini sert, başarılı ve becerikligörür;tatminsizlik duymaz. Kendisini okulda aldığı notlara göre daha akıllıbulur; güvenli,dışa dönük ve rahattır. • Baş etme becerileri yüksektir, bağımsızdır ve kendini güvenle ortayakoyabilir. • Mağdurun cezayı hak ettiğine inanır. • Sosyal yönden cüretkâr olarak tanımlanır

17. FİZİKSEL ÖZELLİKLER ZORBA • Fiziksel olarak güçlü ve saldırı güvenleri yüksektir. • Koordinasyonları yüksektir,sporda başarılıdırlar. • Enerjik ve aktiftirler. • Acıya dayanma eşikleri yüksektir,gözü pektirler. • Mağdurlardan yaşça ve bedence büyüktürler. • Görünümleri normaldir. • Fiziksel olarak çekicidirler.

18. Okul da Şiddet Nerelerde Olabilir? • Sınıfta, • koridorda, • okul çevresinde • oyun alanında, • Okul servislerinde, • İletişim araçlarıyla( telefon, internet, yazılı not),

19. OKULDA ŞİDDETİ ÖNLEME

20. Okulda Şiddeti Önleme İletişimle Başlar…

21. Okulda Şiddeti Önlemede Herkes Sorumludur • İdareciler,öğretmenler ve diğer okul personeli • Öğrenciler, • Aile

22. Okul Yönetimi Ne Yapabilir? • İletişim kanallarını açık tutun. • Öğrencilerin duygularını paylaşması için uygun fırsatlar yaratın ve cesaretlendirin. • “Güvenli okul” anlayışını geliştirin. • “Tehditleri ve uyarı işaretlerini” takip edin. • Öğrenciyle görüşün. • Öğrencinin velisine haber edin. • İlgili birimlere yönlendirin. • Temel önleme çalışmaları yapın. • Okul Kriz Ekibi kurun.

23. ÖĞRETMENLER NE YAPABİLİR? Çocuk ve ergenlere şiddetten korunma yolları öğretin. Bunun için çocuk ve ergenlere şiddet ile başa çıkabilmelerini sağlayacak becerileri kazandırın.

24. Öğretmen okul içinde ve dışında öğrencilere örnek davranışlar sergilemelidir…

25. Çocuklarda görülen anti sosyal davranışın nedenleri araştırılmalıdır.

26. Aileyi bilgilendirin. Okula gelip gitmelerini ve çocuklarının davranışları ile ilgili bilgi sahibi olmalarını sağlayın.

27. Kimlerle arkadaşlık ettiğini, arkadaş grubunun özelliklerinin neler olduğunu sorun.

28. Hayal kırıklıklarını, öfkelerini, eleştirileri kendini kaybetmeden, dövüşmeden açıklamasının yollarını anlatın.

29. Kendisini diğer arkadaşlarının yerine koyarak şiddet uyguladığında diğerlerinin neler yaşadığı hakkında konuşun.

30. Enerjisini doğru yerlere aktarabilmesi için sınıf içindeki aktivitelere ya da spor faaliyetlerine katılmasını sağlayın...

31. Hatalarını kabul etmesinin ve uygun olduğunda özür dilemesinin ona bir şey kaybettirmeyeceğini gösterin.

32. UNUTMAYIN, ŞİDDET ÖĞRENİLMİŞ BİR DAVRANIŞTIR.EĞER OLUMSUZ BİR DAVRANIŞ ÖĞRENİLMİŞSE OLUMLU BİR DAVRANIŞI DA ÖĞRETEBİLİRİZ…

33. Sorularınız TEŞEKKÜRLER