Sigara İçen Bireylere Pratik Yaklaşım

1. Sigara İçen Bireylere Pratik Yaklaşım Zeynep Ayfer Aytemur İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı

2. 4 3 1 2 Hastayı tanıma ve hekimlerin bakış açısı Hastaya göre yaklaşım Farmakoterapi Sık karşılaşılan sorunlar Sunum Planı

3. Deneme dönemi dışında her gün tekrarlanan madde kullanımı İçme isteğinin engellenemediği düzenli kullanma (kompulsif kullanım) Bilinç dışı öğrenilen ve yaşanan bir davranış şekli Tütün bağımlılığı

4. Hastayı Tanıma Bırakmayı düşünmeyenolgu Hazırlanma Deneme Sigara bırakma sürecindeki davranış değişikliği evreleri Düşünme Kalıcı değişiklik Sürdürme Nüks

5. Hekimin bakış açısı ne olmalı? Sigara içmek Tedavi edilebilir bir davranış kusuru Kronik ve alevlenmelerle seyreden bir hastalık

6. Sigara içme özelliğini ve sürecin hangi evresinde olduğunu belirle Hedefe yönelik tutum belirle Sor Öner Değerlendir Destekle ve İzle -Hastaya göre yaklaşım-Sigarayı bırakmayı düşünen hasta 5A Polikliniğe gelen hasta

7. Tedavi planı oluştur Sigarayı bırakmayı düşünen hasta Yön verecek bilgileri kullan Sigara sayısı Geçmiş deneyimler Kararlılık durumu Tetikleyiciler Bağımlılık ölçümü Tercihler

8. Tedavi süresince destek Farmakoterapi Sorun çözme becerileri Bırakma programı Sigarayı bırakmayı düşünen hasta Tedavi Planı Klinik destek Sosyal destek Poliklinik takibi Eğitici materyal sağlanması Nikotin yerine koyma tedavisi Bupropion Vareniklin Erken ve geç dönem sorunlar Tetikleyicileri tahmin Koşullu uyaranlara önlem Gün belirlenmesi Çevre ile paylaşım Yoksunluk öngörü

9. Sigarayı bırakmayı düşünmeyen hasta 5R İlişkilendir: Kişiye özel durumu ele al Riskleri vurgula: Akut, kronik ve çevresel riskler Poliklinik şartları için zor olgu Kazançları anlat Bırakmayı engelleyen sorunları belirle Her görüşmede tekrarla

10. 1 2 3 Nikotin Yerine Koyma Tedavisi Farmakoterapi Bupropion Vareniklin

11. Nikotin Yerine Koyma Tedavisi • Nikotin bandı • Nikotin nazal sprey • Nikotin oral formları • Nikotin sakızı • Nikotin sublingual tablet • Nikotin pastil • Nikotin inhaler

12. Nikotin yerine koyma tedavisi Göreceli kontrendikasyon: Endikasyon: Ticari formu ve tedavi süresi: • Transdermal nikotin bantı • 30 TTS (21 mg) • 20 TTS (14 mg) • 10 TTS (7 mg) • Tedavi süresi 8-12 hafta • Nikotin sakızı • 2, 4 mg • Maksimum 24 adet/gün • Tedavi süresi 8-12 hafta • Nikotin dilaltı tablet • 2 mg • Maksimum 40 tablet/gün • Tedavi süresi 3 ay • Malign aritmi • Yeni geçirilmiş MI • Transdermal form için • Psöriyazis • Kronik ürtiker • Egzema • Sakız için • Temporomandibuler • eklem hastalığı • Sigara sayısı/gün • İçilmediğinde fiziksel • yoksunluk yaşama • Sabah sigarayı ilk 30 dk • içinde içme • - Tercih

13. Bupropion -Nontrisiklik antidepresan - Norepinefrin ve dopaminin sinaptik geri emiliminin zayıf inhibitörü Ticari formu ve tedavi süresi: Kontrendikasyon: Endikasyon: • Sigara sayısı/gün • İçilmediğinde fiziksel • yoksunluk yaşama • Sabah sigarayı ilk 30 dk • içinde içme • - Tercih • - Epilepsi • Epilepsi riski bulunan • durumlar • (Santral kitle, kanama, • kafa travması öyküsü, • alkolizm, MAO • inhibitörü kullanımı) • Anoreksi anamnezi • 150 mg tb • 3 gün 1x1 tb, • 4. günden itibaren • 2x1tb • Tedavinin 2. haftası • içinde sigara bırakılır • Süre: 8-12 hafta

14. Bupropion • NYKT ile kombine edilebilir • Kadınlarda ve erkeklerde benzer etkili • Bırakma ile ilgili kilo alımını tedavi süresince baskılar • Kardiyovasküler hastalardaemniyetlidir

15. Vareniklin

16. Vareniklin 2003 000 202 2001

17. Vareniklin 2003 000 202 2001 Nikotinik reseptör parsiyel agonisti

18. Vareniklin 2003 000 202 2001 Nikotinik reseptör antagonisti

19. Vareniklin 2003 000 202 2001

20. Genellikle iyi tolere edilir Nikotin yoksunluk semptomlarını ve aşırı içme isteğini azaltır Nüksü geciktirir Vareniklin • Bilinen kontrendikasyon yok • Duygu durum bozukluğu, depresyon eğilimi veya tanısı olanlar ! • Uzun araç kullanıcıları ve Kontrolörler ! • Yan etkileri: Bulantı (%30) Baş ağrısı Uykusuzluk Anormal rüya görme 2003 000 202 2001

21. Sigara bırakma başarısını artıracak ilacın özelliği ne olmalı? • Sigara içme dürtüsünü azaltmalı • Yoksunluk semptomlarını azaltmalı • En etkili (“most effective”) • Maliyet etkin (“cost effective”) • Davranışsal-bilişsel yöntemlerle kombine edilmeli

22. Sigara bırakma tedavisinde ilaç seçimini belirleyen faktörler • İlacın tanınması • İlacın etkinliği • Yan etkileri • Hastanın deneyimi ve tercihi • Hastanın özellikleri • İlacın ücreti ve geri ödeniyor olması

24. İzlem Yaklaşım – TedaviÖZET Başarı Kombinasyon Davranışsal ve bilişsel yöntemler + + + Evreye uygun yaklaşım Farmakoterapi

25. Hekimle ilgili sorunlar Hastaya bakış açısı Hastaya zaman ayıramama Ciddi efor gereksinimi Sabır ve kararlılık gerektirme Ciddi bir halk sağlığı sorunu olarak görmeme Rol model olduğunun farkında olma, inanma ve uygulama yetersizliği Sigara mücadelesini sadece tedavi ile sınırlama Performans kaygısı Hasta ile ilgili sorunlar İlaçların sosyal güvenlik kurumlarınca ödenmemesi Sigarayı bırakma başarısızlığını kişiselleştirme Sigara bırakıldığında karşılaşılan erken ve geç dönem sorunlara karşı korku Önceden başarısız olmuş bırakma deneyimleri Sigara içme eyleminin bilinç dışı öğrenilen bir davranış olduğu hakkında farkındalık yetersizliği Kronik riskler ve çevresel riskler konusunda duyarsızlık Endüstri taktikleri Sık karşılaşılan sorunlar