KRAKÓW 12 maja 2006 r.

1. KRAKÓW • 12 maja 2006 r. Praca i życie w W. Brytanii Martin Oxley Chief Executive Officer Brytyjsko Polskiej Izby Handlowa

2. BPCC – kim jesteśmy • Nasza misja: Promocja brytyjsko-polskiej wymiany handlowej i inwestycji. • Izba działa w Polsce od 1992 r. Od 1997 r. jest izbą dwustronną. Promujemy polskie regiony. • Obecnie izba zrzesza ponad 400 podmiotów gospodarczych, bezpośrednio zatrudniających w Polsce ponad 100.000 osób. • Jest organizacją typu non-profit, finansowaną wyłącznie ze składek członkowskich oraz wpływów z naszych działalności.

4. Wysoki stopień swobody gospodarczej w Wielkiej Brytanii Badanie Heritage Foundation/Wall Street Journal nt. swobody gospodarczej na świecie z 2006 r.

5. Gospodarka Wielkiej Brytanii (I) • Rozwija się szybciej niż gospodarka strefy euro, wolniej niż polska gospodarka • 345 000 obywateli nowych krajów członkowskich UE zarejestrowało się do pracy w W. Brytanii od 1 maja 2004 r. do końca 2005 r. • Nadal jest niskie bezrobocie – 5,1% – oznacza, że problemem dalej jest brak siły roboczej • W południowej Anglii i Midlandach, bezrobocie jest na poziomie 2,3% do 2,7%

6. Gospodarka Wielkiej Brytanii (II) • Obywatele polscy mogą podejmować pracę bez żadnych ograniczeń • Stawki płac: ok: 4 krotnie wyższe niż w Polsce • Koszt życia: 2,3 krotnie wyższe niż w Polsce... • ...firmy zaczynają zastanawiać się, czy nie przenieść produkcję do Polski

7. Zjednoczone Królestwo a Polska Gospodarka 8 x większa Ludność 1.5 x większa *Nominalnie Source: IMF, 2004

8. Zjednoczone Królestwo a Polska Bezrobocie prawie czterokrotnie niższe... Odsetek ludzi pracujących prawie 1,5 razy wyższa. Źródło: Komisja Europejska/GUS/CSO

9. Rynek pracy w W. Brytanii • Bezrobocie najniższe od 30 lat • 593 200 wolnych miejsć pracy (I kw 2006 r.) • Codziennie w państwowych urzędach pracy (JobCentre) pojawia się ponad 6 000 świeżych ofert! (to równa się średnio 13 000 miejsc pracy)

11. Źródło: Commercial Union Grupa Polska /Office of National Statistics, dane z 2003 r.

12. Zjednoczone Królestwo – różnice regionalne EU 25 = 100 <30 30-50 50-70 75-100 100-125 > 125 SZKOCJA PN. IRLANDIA IRLANDIA WALIA PKB na region Źródło : Eurostat – 2003 r. 12

13. Złotówka się umacnia... Złotówki do funta GBP

14. Jedziemy do Wielkiej Brytanii Przed wyjazdem – sprawdź/nawiąż kontakt... • Przygotuj strategię • Załatw pracę PRZED wyjazdem • Ucz się angielskiego! (80% wniosków o pracę odrzucone ze względu słabej znajomości języka) • Dowiedz się o regionie, do którego • wyjeżdzasz

15. Jedziemy do Wielkiej Brytanii Kluczowe porady: • Wybierz etycznego pracodawcę lub • agencję pośredniczącą (członek BPCC/REC) • WRS = WORKER REGISTRATION SCHEME • Pytaj się, sprawdzaj, badaj; korzystaj z Internetu

16. Jaki masz Plan „B”... i „C”...? • Co zrobisz, jeśli nie znajdziesz pracy po tygodniu? • Spóbujesz inne miasto? • Co zrobisz, jeśli nie znajdziesz pracy po miesiącu? • Kiedy jest odpowiednia chwila aby przyznać się, że nie wypaliło, i powracasz do Polski?

17. Koszty życia w W. Brytanii Wynajem mieszkania trzypokojowego (‘2 bedroom’), peryferie Londynu – 5700 zł/miesiąc (₤1,000 pcm) Jednodniowy bilet sieciowy, 4 strefy, „Peak” (kupiony przed 09:30) – 46 zł (₤8) Jednodniowy bilet sieciowy, 6 stref, „Peak” (kupiony przed 09:30) – 69 zł (₤12) Miesięczna karta sieciowa, 4 strefy 245 zł (₤43.10) Piwo w Londyńskim pubie: 15 zł (₤2.60)

18. Ile zaoszczędziś? (płaca minimalna - ₤5.05/godz.)

19. Płaca minimalna – National Minimum Wage

20. Podatki w W. Brytanii (rocznie) NI (ZUS brytyjski) tygodniowo

21. Zwrot nadplaty podatków (tax refund) • Jeśli jedziesz pracować do W. Brytanii na mniej niż rok, możesz się starać o zwrot nadpłaty podatków • Trzeba przechowywać oryginał formularza P45 lub P60 • Możesz znaleźć pomoc w firmach pośredniczących (prowizja do 10%) • Dużo informacji w sieci WWW • Rok podatkowy 1.04 – 31.03

22. Komórka – jak działa w UK? Czy moja komórka będzie działać? Zapomnij o polskiej karcie SIM – ‘roaming’ jest zabójczo drogi (łatwo wydzwonisz 200-300 zł dziennie) Kup sobie ‘pay-as-you-go’ SIM card w W. Brytanii Sklepy Carphone Warehouse oraz The Link sprzedawają wszystkie sieci komórkowe Cena ₤10 za kartę SIM; ₤10 kupuje 20-60 min. rozmowy Sieci: 3, O2, T-Mobile,Virgin, Vodaphone, Fresh, Orange Międzynarodowy SMS – 15p (ok. 1 zł)

23. Różnice kulturowe między Polską a Wielką Brytanią... Zjednoczone Królestwo (UK) = Brytania + Irlandia Północna Brytania = Anglia + Szkocja + Walia Ostatnia udana inwazja na Anglię miała miejsce w 1066 r. !

24. Różnice kulturowe między Polską a Wielką Brytanią... • Wielka Brytania: • Państwo jest dla obywatela, a nie odwrotnie; zasady swobody sięgają wydania Magna Carta z 1215 r. (brak dowodów osobistych, obowiązku meldunkowego, policja jest zazwyczaj nieuzbrojona) • Wyższy poziom zaufania w społeczeństwie (Polska w końcówce UE pod tym względem)

25. Różnice kulturowe między Polską a Wielką Brytanią... Wielka BrytaniaCommon law („prawo precedensowe”, „prawo powszechne”), oparte na precedensach i „zdrowym rozsądku”; duch prawa ważniejszy od litery prawa; efekt: mniejsza biurokracja; rozdział polityki od biznesu; otwarte relacje ekonomiczne oparte na wzajemnym zaufaniu i zasadach „fair play” (uścisk dłoni ważniejszy niż formalności); odziedziczony majątek oznacza dłuższą perspektywę; pojęcie „win-win” („obopólna korzyść”)

26. Różnice kulturowe między Polską a Wielką Brytanią... ‘Empowerment’ Brytyjski pracodawca będzie spodziewał się, że będziesz podejmował decyzje samodzielnie, nie czekając na szefa; bierzesz odpowiedzialność za decyzje; inicjatywa jest ceniona.

27. Różnice kulturowe między Polską a Wielką Brytanią... Polska UK ‘Teamwork’ Pracujesz jako część zespołu, nie jako indywidualista

28. WRS: Co to jest, i jak to załatwić...

33. Wnioski... • Gospodarka Wielkiej Brytanii jest wielka i chłonna, pracy tam jest mnóstwo i płaca kilkakrotnie wyższa niż w Polsce. • Ale koszty utrzymania są wyższe... • Jeśli nie masz podstawowej znajomości j. angielskiego – ‘Don’t even think about it!’ • Wybierz agencję pośrednictwa pracy, która nie pobiera opłat od kandydatów • Praca legalna: bezpieczniejsza, lepiej płatna • Spróbuj znaleźć pracę, zanim wyjedziesz • Przygotuj strategię.

34. Dziękuję za uwagę