KONSTRUOWANIE PROGRAMU AUTORSKIEGO

1. KONSTRUOWANIE PROGRAMU AUTORSKIEGO Autor: Roman Rożek

2. Dobry program powinien udzielić nam odpowiedzi na pytania: Po co uczyć? Czego uczyć? Jak uczyć? Jak oceniać?

3. Konstruowanie programu autorskiego przebiega w trzech etapach: 1. Etap diagnozy 2. Etap projektowania 3. Etap ewaluacji

4. DIAGNOZA

5. Diagnoza polega na zgromadzeniu danych wyjściowych: • Jaka jest przydatność dotychczasowego programu • Jakie są jego wady i zalety • Czy wiedza zawarta w programie jest zgodna z potrzebami i zainteresowaniami uczniów • Diagnoza określa stopień osiągania celów kształcenia, dobór materiału nauczania; ocenia dotychczasowe metody, środki dydaktyczne, metody i formy pracy

6. PROJEKTOWANIE

7. Etapy projektowania: • Kompetencje autora programu • Określenie koncepcji programu • Sformułowanie celów • Dobór i układ materiału nauczania • Ustalenie wymagań programowych • Obudowa programu • Warunki wdrożenia programu

8. 1. Kompetencje nauczyciela • Dobrze zna swój przedmiot • Zna dydaktykę ogólną i przedmiotową • Ma wiedzę z psychologii rozwojowej, która pomoże mu dostosować wymagania do możliwości uczniów • Przemyślał zakres i dobór materiału nauczania w opracowanym przez siebie programie

9. 2. Określenie koncepcji programu • Ustalenie nazwy • Ustalenie adresatów programu (typ szkoły, klasa) • Ustalenie skali zastosowania programu (szkoła, w której uczymy, inne szkoły) • Określenie liczby godzin na realizację programu

10. 3. Sformułowanie celów • Poprawnie sformułowane cele powinny spełniać wymagania: • zgadzać się z ideałami i zadaniami, z których zostały wyprowadzone • muszą być zrozumiałe dla innych • należy je dostosować do wymagań i potrzeb uczniów

11. CELE OGÓLNE Wskazują kierunki dążeń pedagogicznych, np. kształtowanie pewnych cech uczniów, podnoszenie ich umiejętności, rozwijanie uzdolnień i zainteresowań CELE OPERACYJNE Są formułowane jako zamierzone osiągnięcia ucznia, np. umiejętność zrozumienia i interpretacji pewnych zależności, poprawnego zastosowania określonej zasady działania

12. Cele nauczania formułowane w sposób ogólny określają jedynie najważniejsze zakresy osiągnięć uczniów. Musimy więc dokonywać OPERACJONALIZACJI celów naszego programu. OPERACJONALIZACJA to zamiana celów ogólnych na operacyjne Cele operacyjne wyprowadzamy z celów ogólnych, ujmujemy czynnościowo, uszczegóławiamy, ukonkretniamy, formułujemy bardziej precyzyjnie.

13. Cele operacyjne określają to, co uczniowie powinni odtworzyć z pamięci, wymienić, wyjaśnić, opisać, rozpoznać, zbadać, wykryć, uzasadnić, uporządkować, zaplanować, itp. Program musi zawierać cele ogólne i operacyjne

14. TAKSONOMIA CELÓW NAUCZANIA I WYCHOWANIA

16. 4. Dobór i układ materiału nauczania. Punktem wyjścia do określenia materiału nauczania są przyjęte cele i podstawa programowa. W zależności od sposobu ułożenia materiału przewidzianego do opanowania rozróżniamy program :

17. Program liniowy Program rozgałęziony Program spiralny Program mieszany

18. PROGRAM LINOWYDawki materiału ułożone są kolejno jedna po drugiej następując szeregowo od momentu rozpoczęcia kursu do jego zakończenia. Założeniem tak skonstruowanego programu jest w pełni opanowanie poprzedniej dawki materiału przed przystąpieniem do realizacji kolejnej części.

19. Składa się z szeregu w pewnym stopniu alternatywnych ścieżek. Mogą być one jednorazowo wybierane przez nauczyciela na podstawie oceny poziomu i możliwości uczniów lub być alternatywami dotyczącymi realizacji poszczególnych bloków tematycznych. PROGRAM ROZGAŁĘZIONY

20. PROGRAM TYPU SPIRALNEGO Materiał jest ułożony w kolejne cykle. Cykl pierwszy zawiera materiał nauczania w zupełnie podstawowym zarysie, cykl drugi pogłębia informacje i tak kolejne cykle zwiększają zakres informacji oraz wymaganych umiejętności, poruszając się w obrębie tych samych haseł programowych.

21. PROGRAM MIESZANY zawiera szereg składników poprzednich typów. Jest efektem stosowania zasady złotego środka...

22. 5. Ustalenie wymagań programowych. Ważną czynnością jest ustalenie wymagań, czyli oczekiwanych umiejętności uczniów. Wymagania muszą być jasno sprecyzowane, ponieważ tylko takie umożliwiają zobiektywizowaną ocenę.

23. WYMAGANIA K - konieczne na ocenę dopuszczającą P – podstawowe na ocenę dostateczną R – rozszerzające na ocenę dobrą D – dopełniające na ocenę bardzo dobrą W – wykraczające na oceną celującą

24. 6. Obudowa programu. • Opracowanie uzupełniających składników programu: • System kontroli i oceny • Metody nauczania • Formy pracy uczniów • Środki dydaktyczne • Testy osiągnięć • Podręczniki dla uczniów i nauczycieli

25. 7. Warunki wdrożenia programu. • Uczniowie, ich możliwości intelektualne, zainteresowania, ambicje. • Wielkość klas • Wyposażenie w sprzęt • Możliwości finansowego wsparcia realizacji programu

26. EWALUACJA

27. Ewaluacja, czyli ocena, oszacowanie, próba odpowiedzi na pytania: Czy program jest możliwy do zrealizowania? Jakie czynniki sprzyjają, a jakie utrudniają jego realizację? Czy i w jakim stopniu osiągnięte zostały cele? Co zrobić dla udoskonalenia programu?

28. PODSUMOWANIE

29. ELEMENTY PROGRAMU • Wstęp • Cele programowe • Materiał nauczania • Wymagania programowe • Obudowa dydaktyczna • Warunki wdrożenia programu • Informacje o ewaluacji programu

30. Program autorski może być realizowany na terenie szkoły po spełnieniu następujących warunków: • Pozytywna opinia doradcy metodycznego • Pozytywna opinia nauczyciela mianowanego • Zatwierdzenie programu autorskiego przez Radę Pedagogiczną

31. K O N I E C