WET MEDISCHE ONGEVALLEN

1. WET MEDISCHE ONGEVALLEN Thierry VANSWEEVELT Hoogleraar Universiteit Antwerpen Advocaat Dewallens & partners Thierry.vansweevelt@ua.ac.be University of Antwerp/ Law firm Dewallens & partners

2. KLASSIEK FOUTSYSTEEM • Complexiciteit aansprakelijkheidsrecht • Bewijs van fout • Bewijs van schade • Bewijs van causaal verband • Onzeker en onvoorspelbaar resultaat • Dure en tijdrovende procedure • Defensieve geneeskunde • Stijging verzekeringspremies en daling aantal verzekeraars University of Antwerp / Law firm Dewallens & Partners

3. VOORDELEN NO FAULT SYSTEEM • Geen bewijs van fout • Meer patienten worden vergoed • Vermijden lange en dure procedures • Geen conflict tussen arts en patiënt • Geen reputatieverlies • Geen defensieve geneeskunde • Geen stijging van verzekeringspremies noch daling aantal verzekeraars University of Antwerp / Law firm Dewallens & partners

4. NADELEN • Preventie van ongevallen? • Definitie vergoedbaar evenement? • Bewijs causaal verband? • Kostprijs? University of Antwerp / Law firm Dewallens & partners

5. MOGELIJKE SYSTEMEN • No faultsysteem met beperktevergoeding en afschaffingaansprakelijkheid: Wet Demotte15/5/2007 • b) Exclusieftweesporensysteem: wetsvoorstelBaquelaine en Avontrood • c) Tweetrapssysteem: ongevallenverzekering en aansprakelijkheidsverzekering: verzekeraars en ziekenfondsen • d) Coexistentie no faultsysteem en aanprakelijkheid: WetMedischeOngevallen 31/3/2010 University of Antwerp / Law firm Dewallens & partners

6. UITGANGSPUNTEN EN DOELSTELLINGEN WET 31/3/2010 • Oprichting van een Fonds Medische Ongevallen • Een tweesporensysteem: of de rechtbank of het fonds • Behoud gemene aansprakelijkheidsrecht en subrogatie ziekenfonds • Een subjectief recht op vergoeding bij een medisch ongeval zonder aansprakelijkheid: MOZA • Een minnelijke, kosteloze, snelle en eenvoudige procedure • Evenwichtige begroting via schadedrempels en stabilisering van verzekeringspremies • Preventie van medische ongevallen Universiteit Antwerpen / Dewallens & partners

7. Personeel toepassingsgebied Wet Medische Ongevallen: zorgverleners • a) Beroepsbeoefenaars KB nr.78: • artsen, tandartsen, apothekers, kinesisten, vroedvrouwen, verpleegkundigen, paramedicizoalsaudiologen, bandagisten, diëtisten, ergotherapeuten, logopedisten, podologen, enz. • b) Beroepsbeoefenaars niet conventionelepraktijken: homeopaten, chiropractors, osteopaten, acupuncturisten. • c) Uitgesloten: bv, psychoterapeuten, seksuologen, klinischpsychologen, orthopedagogen. Universiteit Antwerpen / Dewallens & Partners

8. Personeel toepassingsgebied Wet Medische Ongevallen: verzorgingsinstellingen • Algemene, psychiatrische en universitaire ziekenhuizen • Initiatieven voor beschut wonen, samenwerkingsverbanden van psych. Diensten, en inzae pall, zorg • RVT, psych. Verzorgingstehuizen, centra voor dagverzorging en voor niet aangeboren hersenletsels • Bloedinstellingen en labo’s voor klinische biologie • Uitgesloten: ROB Universiteit Antwerpen / Dewallens & Partners

9. Materieel toepassingsgebied Wet Medische Ongevallen • Principe: alle verstrekkingen van gezondheidszorg in causaal verband met de schade • Definitie: diensten van een zorgverlener met het oog op het bevorderen, vaststellen, behouden, herstellen of verbeteren van de gezondheidstoestand van de patient of om hem bij het sterven te begeleiden. Universiteit Antwerpen / Dewallens & partners

10. UITZONDERINGEN • 1) Medische experimenten: foutloze aansprakelijkheid opdrachtgever (Wet 7/5/2004) • 2) Gezondheidszorg met esthetisch doel die niet wordt terugbetaald door ziekteverzekering • 3) Schade door producten? Wettekst bedoeling minister Universiteit Antwerpen / Dewallens & partners

11. VIER VERGOEDINGSGEVALLEN DOOR FONDS • 1) Aansprakelijkheid zorgverlener, geen of onvoldoende verzekeringsdekking: fonds treedt op als gemeenschappelijk waarborgfonds • 2) Zorgverlener of verzekeraar betwist aansprakelijkheid zorgverlener én ernstige schade: fonds vergoedt patiënt en verhaal op zorgverlener • 3) Aansprakelijkheid zorgverlener, vergoedingsvoorstel verzekeraar kennelijk ontoereikend: fonds vergoedt patiënt en verhaal op verzekeraar + 15% forfairaire vergoeding • 4) Medisch ongeval zonder aansprakelijkheid én ernstige schade Universiteit Antwerpen / Dewallens & partners

12. MEDISCH ONGEVAL ZONDER AANSPRAKELIJKHEID (MOZA) -Ongeval -Verstrekking van gezondheidzorg -Geen aansprakelijkheid -Vloeit niet voort uit toestand patient -Abnormale schade Universiteit Antwerpen / Dewallens & Partners

13. ABNORMALE SCHADE -Schade had zich niet moeten voordoen: 1°huidige stand wetenschap 2°toestand patient 3°objectief voorspelbare evolutie -Niet: therapeutisch falen en vergissing in diagnose zonder fout Universiteit Antwerpen / Dewallens & Partners

14. ABNORMALE SCHADE - Onvoorzienbare, onverwachte, of weinig waarschijnlijke schade in het licht van de normaal voorzienbare evolutie van de gezondheidstoestand van de patiënt - Al dan niet normaal karakter wordt beoordeeld i.f.v. de algemene gezondheidstoestand en de prognose. Universiteit Antwerpen / Dewallens & Partners

15. ERNSTIGE SCHADE • 1-Blijvende invaliditeit  25% • 2-TAO 6 maanden • 3- Bijzonder zware verstoring, ook economisch, van levensomstandigheden patiënt • 4-Overlijden patiënt. Universiteit Antwerpen / Dewallens & Partners

16. SAMENSTELLING RvB FONDS MEDISCHE ONGEVALLEN 1°vier vertegenwoordigers van de overheid; 2°vier vertegenwoordigers van repr. org. van werkgevers en zelfstandigen; 3° vier vertegenwoordigers van repr. org. van werknemers; 4° vier vertegenwoordigers van verzekeringsinstellingen; 5°vijf vertegenwoordigers van beroepsbeoefenaars, waaronder minstens drie artsen; 6°drie vertegenwoordigers van verzorgingsinstellingen, waaronder minstens een geneesheer-hygiënist; 7°vier vertegenwoordigers van patiënten 8° twee professoren of docenten in de rechten, gespecialiseerd in medisch recht Universiteit Antwerpen / Dewallens & Partners

17. TAKEN FONDS MEDISCHE ONGEVALLEN • Advies-, bemiddelings- en vergoedingsfunctie • 1° Bepalen van aansprakelijkheid en van ernst van de schade; • 2° Nagaan of de aansprakelijkheid voldoende gedekt is; • 3° Vervulling vergoedingsvoorwaarden: vergoeden van patiënt; • 4° Zo aansprakelijkheid: zorgverlener of verzekeraar verzoeken een vergoedingsvoorstel aan patiënt over te maken; • 5° Op verzoek een bemiddeling organiseren; • 6° Advies verstrekken over toereikendheid van voorgestelde schadevergoeding. Universiteit Antwerpen / Dewallens & Partners

18. TAKEN FONDS MEDISCHE ONGEVALLEN B) Preventieve functie: centraliseren van alle medische ongevallen en aanbevelingen formuleren. C) Registratiefunctie: opstellen van statistieken. D) Rapporteringsfunctie: Jaarlijks opstellen activiteitenverslag: analyse van statistische en financiële gegevens, aanbevelingen ter preventie van schade en ter verbetering van schadevergoeding, toelichting bij adviezen. Universiteit Antwerpen / Dewallens & partners

19. FINANCIERING en KOSTPRIJS FONDS • Staat financiert het Fonds, artsen betalen hun verz.premie • Kostprijs Fonds: rond de 20 miljoen euro (studie KCE) • Extrapolatie KCE: jaarlijks 470 dossiers ontvankelijk • 30% of 150 dossiers gunstig vergoedingsadvies • 50% vergoeding door Fonds, 50% door verzekeraar • Fonds vergoedt jaarlijks gemiddeld 80 benadeelden, naast 37 slachtoffers van ziekenhuisinfectie, Universiteit Antwerpen / Dewallens & partners

20. PROCEDURE • Aangetekendebrief van patient naar Fonds: • 1°Identiteit van aanvrager: naam en adres • 2°Datum en omschrijvinggebeurtenis • 3°Beschrijving schade • 4°Identiteit en adresbetrokkenzorgverleners • 5°Opgave procedures • 6°Oorsprong en ernst van schade • 7°Reeds ontvangenvergoedingen • 8°Identiteit van verzekeringsinstelling • Niet op straffe van onontvankelijkheid of nietigheidvoorgeschrevenvermeldingen Universiteit Antwerpen / Dewallens & Partners

21. PROCEDURE:BEHANDELING AANVRAAG • Fonds vraagt documenten en dossier op bij zorgverleners • Geen antwoord na herinneringsbrief: boete van 500 euro/dag met max. van 30 dagen • Organisatie tegensprekelijke expertise • Expertise is gratis voor aanvrager • Expertisekosten voor zorgverlener/verzekeraar bij aansprakelijkheid zorgverlener • Fonds kan feiten aangeven bij administratieve, tuchtrechtelijke of gerechtelijke overheden Universiteit Antwerpen / Dewallens & Partners

22. PROCEDURE: ONTVANKELIJKHEID VAN AANVRAAG • Aanvraagonontvankelijk: • 1°Fonds niet bevoegd op territoriaalvlak: buitenBelgischgrondgebied; • 2°Fonds niet bevoegd op materieelvlak: geengezondheidzorg, • 3°Fonds niet bevoegd op temporeelvlak: gezondheidszorgvóórinwerkingtredingwet; • 4°Aanspraak isverjaard: cf.art.2262bis BW • 5°Aanvrager heeftgeenbelang of hoedanigheid in zin van art.17 Ger.W. • 6°Aanvrager isreedsvergoedvoorzelfde schade via minnelijkeregeling • 7°Aanvrager isreedsvergoedvoordezelfde schade via eengerechtelijkeprocedure. • 8°Eis werdreedsongegrondverklaard. • Fonds brengtaanvrager op de hoogte; aanvrager kan steedsnaar de rechtbankstappen. Universiteit Antwerpen / Dewallens & partners

23. PROCEDURE • Advies van Fonds: drie mogelijkheden: • A)Medisch ongeval zonder aansprakelijkheid • B) Aansprakelijkheid zorgverlener • C) Geen van beide Universiteit Antwerpen / Dewallens & partners

24. PROCEDURE • A)Medisch ongeval zonder aansprakelijkheid: • Voorstel van Fonds tot vergoeding naar aanvrager • Akkoord: einde procedure • Niet akkoord: ofwel opmerkingen ofwel voorleggen aan rechtbank van 1° aanleg Universiteit Antwerpen / Dewallens & Partners

25. PROCEDURE • B) Aansprakelijkheid zorgverlener: • Fonds nodigt verzekeraar uit aan aanvrager een vergoedingsvoorstel te doen • Verzekeraar akkoord: einde procedure • Verzekeraar niet akkoord: Fonds vergoedt aanvrager en verhaalt zich op verzekeraar voor rechtbank van 1° aanleg Universiteit Antwerpen / Dewallens & Partners

26. PROCEDURE • C) Noch medisch ongeval zonder aansprakelijkheid noch aansprakelijkheid: • Aanvrager akkoord: einde procedure • Aanvrager niet akkoord: kan het advies van het Fonds betwisten voor rechtbank van 1° aanleg Universiteit Antwerpen / Dewallens & partners

27. INWERKINGTREDING • Wet is van toepassing op schade veroorzaakt door een feit dat dateert vanaf 2 april 2010. • Fonds Medische Ongevallen is in werking getreden sinds 1/9/2012. • -Op dit moment nog geen uitspraken. Universiteit Antwerpen / Dewallens & partners

28. KRITIEK • Hele administratie én Fonds voor honderdtal slachtoffers; • Te hoge schadedrempels en fout blijft voorwaarde tot schadevergoeding; • Toegang tot Fonds is laagdrempelig en gratis: vrees voor tsunami aan claims. • Gratis advies: voldoende deskundigen + kostprijs? • Begrip « abnormale schade » • Meer claims dus hogere verzekeringspremies? • NDL: open disclosure: info, opnemen verantwoordelijkheid, medeleven, excuses, maatregelen naar toekomst, afwikkeling door ziekenhuis tot bepaald bedrag, deskundige deel van geschillencollege: bevoegd tot 25.000 euro. Universiteit Antwerpen / Dewallens & partners

29. VOORDELEN • Eén centraal loket voor patiënt • Minder gerechtelijke procedures • Minnelijke regeling, geen reputatieverlies. • Vergoeding voor abnormale schade zonder fout • Doelstelling: snellere, minnelijke vergoeding van meer patiënten • Minder invloed op verzekeringspremies, wegens gescheiden financiering • Preventie en patiëntveiligheid. Universiteit Antwerpen / Dewallens & partners

30. MEER INFO • Meer info: • T. Vansweevelt, « De Wet Medische Ongevallen », Tijdschrift voor Gezondheidsrecht, 2010-2011,84-134. • Vragen of opmerkingen: • thierry.vansweevelt@ua.ac.be • of • thierry.vansweevelt@dewallens-partners.be Universiteit Antwerpen / Dewallens & partners