ZUS w Unii Europejskiej

1. ZUS w Unii Europejskiej Konferencja Międzynarodowa „Medycyna bez Granic”

2. KOORDYNACJA SYSTEMÓW ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO Przepisy Unijne nie wprowadzają jednolitych warunków nabywania prawa do świadczeń, lecz pozostawiają tę kwestię wewnętrznym regulacjom prawnym Państw Członkowskich. Natomiast w celu zagwarantowania takich samych uprawnień jakie posiadają obywatele danego państwa, do którego wyjechali, w ramach Wspólnoty obowiązuje koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego. Dzięki koordynacji obywatele jednego państwa członkowskiego przebywając w innym państwie członkowskim są traktowani tak jak obywatele tego państwa.

3. ROZPORZĄDZENIA UE W ZAKRESIE KOORDYNACJI • Rozporządzenie EWG Rady nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971r., dotyczące stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób pracujących na własny rachunek oraz do członków i ich rodzin, przemieszczających się w granicach Wspólnoty; • Rozporządzenie EWG Rady nr 574/72 z dnia 21 marca 1972r., ustalające sposób stosowania rozporządzenia nr 1408/71.

4. GŁÓWNE ZASADY KOORDYNACJI ŚWIADCZEŃ I . Zasada równego traktowania II. Zasada stosowania ustawodawstwa jednego państwa III. Zasada sumowania okresów ubezpieczenia IV. Zasada zachowania praw nabytych i zasada eksportu świadczeń.

5. ZAKRES PODMIOTOWY KOORDYNACJI: • Koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego • objęci są m.in.: • pracownicy • osoby wykonujących pracę na własny rachunek • członkowie rodzin (członkowie rodziny nie muszą być • obywatelami Polski, żeby zasady koordynacji miały do nich zastosowanie).

6. ŚWIADCZENIA EMERYTALNO-RENTOWE OBJĘTE KOORDYNACJĄ • emerytury • renty z tytułu niezdolności do pracy, w tym renta szkoleniowa • renty rodzinne • świadczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych • zasiłki pogrzebowe

7. INSTYTUCJE ŁĄCZNIKOWE I INSTYTUCJE WŁAŚCIWE Instytucje na szczeblu ministerstw ( tzw. władza właściwa), instytucje powołane do kontaktowania się między sobą w kwestii realizacji uprawnień obywateli do zabezpieczenia społecznego (tzw. instytucje łącznikowe), jak też instytucje bezpośrednio realizujące indywidualne uprawnienia ubezpieczonych (tzw. instytucje właściwe). Zakład Ubezpieczeń Społecznych pełni rolę jednej z polskich instytucji właściwych oraz instytucji łącznikowych dla zapewnienia koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

8. Jednostki organizacyjne ZUS wyznaczone do załatwiania wniosków o emerytury i renty podlegające koordynacji wspólnotowej. • ZUS Departament Wypłat Świadczeń Zagranicznych w Warszawie • ZUS Oddział w Tarnowie • ZUS Oddział w Nowym Sączu • ZUS Oddział w Szczecinie • ZUS Oddział w Łodzi (obsługuje m.in. sprawy związane z pracą Polaków we Włoszech) • ZUS Oddział w Opolu

9. FORMULARZE • Ważnym elementem w kontaktach miedzy instytucjami ubezpieczeniowymi rożnych państw są formularze, które pozwalają na szybsze rozpatrzenie sprawy. • Seria E 100 dla pracowników oddelegowanych i uprawnionych do świadczeń chorobowych i macierzyńskich • Seria E 200 dla obliczania wysokości emerytury • Seria E 300 dla uprawnionych do zasiłku dla bezrobotnych • Seria E 400 dla uprawnionych do świadczeń rodzinnych

10. PRZYKŁADOWY FORMULARZ

11. PRZYKŁADOWY FORMULARZ c.d.

12. PRZYKŁADOWY FORMULARZ c.d.

13. PRZYKŁADOWY FORMULARZ c.d.

14. Przykład nr 1 Osoba zatrudniona przez okres 2 lat na terenie UE, zarabiająca ok. 1.500 euro (brutto) miesięcznie wraca do Polski Dokumenty niezbędne do uzyskania emerytury: • wniosek o świadczenie powinien zostać złożony na krajowym formularzu (druk ZUS RP-1 wniosek o emeryturę - rentę z tytułu niezdolności do pracy) oraz formularzu unijnym E-207 PL (informacje dotyczące przebiegu ubezpieczenia osoby ubezpieczonej), • świadectwa pracy lub inne dokumenty potwierdzające polskie i zagraniczne okresy zatrudnienia , • dokumenty stwierdzające wysokość wynagrodzenia osiąganego w Polsce dla celów ustalenia podstawy wymiaru, • dokumenty stwierdzające datę urodzenia.

15. Przykład nr 1 c.d. Jak będzie naliczony fundusz emerytalny? 1) emerytura teoretyczna tj. wysokość świadczenia jakie przysługiwałoby zainteresowanemu, gdyby wszystkie okresy zatrudnienia zostały przebyte w państwie aktualnie rozpatrującym wniosek, 2)emerytura rzeczywista stanowiąca proporcję okresów ubezpieczenia przebytych w państwie rozpatrującym wniosek do sumy wszystkich okresów zatrudnienia przebytych w poszczególnych państwach (tzw. pro rata temporis). Transfer świadczeń Świadczenia emerytalno-rentowe osobom uprawnionym do emerytur i rent, zamieszkałym na terytorium państwa członkowskiego innego niż państwo wypłacające świadczenie przekazywane (transferowane) są zgodnie z ich wnioskiem do państwa zamieszkania drogą pocztową lub bankową.

16. Przykład Nr 2 Osoba zatrudniona w UE uzyskuje uprawnienia emerytalne we Włoszech Jakie dokumenty powinna przedłożyć? • odpowiedni wniosek, formularz unijny E 207, dokumenty potwierdzające polskie i zagraniczne okresy zatrudnienia, Jaka jest procedura przekazywania środków zgromadzonych na koncie w ZUS? • w chwili obecnej przy ustalaniu wysokości polskich świadczeń emerytalno-rentowych nie bierze się pod uwagę kwoty składek zaewidencjonowanych na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS. Zmiana w tym zakresie nastąpi po 31 grudnia 2008r., kiedy to wpływ na ustalenie wysokości świadczenie będzie miał ustalony kapitał początkowy i kwota zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego składek.

17. KONIEC Dziękuję za uwagę.