140 likes | 318 Views
Van eendagsvlieg tot woordenboekwoord. Bronnen van nieuwe woorden Ton den Boon tdb @ taalbank.nl. Inhoud. Introductie Wie maken onze woorden (en hoe worden ze gemaakt)? Hoe wordt een woord een begrip?. Introductie. Even voorstellen Wat maakt nieuwe taal interessant? ‘Op woordenjacht’.
E N D
Van eendagsvlieg tot woordenboekwoord Bronnen van nieuwe woorden Ton den Boon tdb@taalbank.nl
Inhoud • Introductie • Wie maken onze woorden (en hoe worden ze gemaakt)? • Hoe wordt een woord een begrip?
Introductie • Even voorstellen • Wat maakt nieuwe taal interessant? • ‘Op woordenjacht’
Taalmakers • Journalisten • De ‘spraakmakende’ gemeente (politici, wetenschappers, kunstenaars) • Boeren, burgers en buitenlui
Taalschepping • Woordvorming • Ontlening • Beeldspraak en vergelijking
‘Creatief’ met letters • Afleiding • Samenstelling • Geleerde vorming • Variatie door verkorting e.d.
Beter goed gejat dan … • Overname van ‘vreemde’ woorden • Vertaling • Aanpassing aan ons taalsysteem
Knipogen naar de werkelijkheid • Verwijzen naar de wereld • Zinspelen op gedeelde kennis • Refereren aan gemeenschappelijke ervaring
Voorbeeld 1: Woordvorming • Van dinowind tot antropoceen (klimaatverandering) • Van gevoelsrecessie tot crisiswinst (economie) • Van paktaks tot nivelleringsfeestje (politiek)
Voorbeeld 2: Ontlening • Voedselwoestijn: inconvenienttruth • Badbank, begrotingsravijn en grexit • Crowdsourcing en assepoesterporno
Voorbeeld 3: Metaforiek • Baggerworst, zandmotor en harttomtom • Giacomettifiguur en frankenstorm • Meltdowns en voetafdrukken
Voorbeeld 4: Variatie • Van calamiteitendoorsteek tot cado • Camjo’s, glampings en travo’s • Van mega tot megalomaan: ‘dat is megalomaan attent van u’
Van waan van de dag tot woordenboek • Inburgering van nieuwe woorden • Acceptatie van taalverandering • Registratie en beschrijving in het woordenboek
Vragen en discussie • … • … • …