Nieuwe ontslagregels ten gevolge van eenheidsstatuut arbeiders & bedienden

1. Nieuweontslagregels ten gevolge van eenheidsstatuut arbeiders & bedienden UITVOERING VANAF 01 JANUARI 2014 Studiedienst ACV-CSC BIE Januari 2014

2. Samenvatting van het compromis • Algemene principes • Verworven rechten • Ontslagcompensatievergoeding • Activering van de opzeg • Afwijkende ontslagregelingen

3. Samenvatting van het compromis • Algemene principes • Verworven rechten • Ontslagcompensatievergoeding • Activering van de opzeg • Afwijkende ontslagregelingen

4. Algemene Principes • Nieuwe regeling geldt voor alle werknemers, ongeacht hun statuut, zowel voor de lopende als voor de nieuwe arbeidsovereenkomsten • Bestaande opzeggingsrechten van vóór 1 januari 2014 worden vastgeklikt (rugzakmodel) en verder opgebouwd volgens nieuw stelsel vanaf 1 januari 2014 (geen afwijking meer tijdens proeftijd) • Opzeggingstermijn wordt vanaf 1 januari 2014 uitgedrukt in weken in plaats van kalenderdagen (arbeiders) of maanden (bedienden) • Ingangsdatum van de opzeggingstermijn (zowel wgvr als wknr) is maandag die volgt op de kennisgeving • Geen maximumtermijn

5. Vereenvoudiging • Oude ontslagregeling steunde op 5 criteria: - statuut: arbeider of bediende - anciënniteit - aanwervingsdatum (< 01/01/2012) - loon (bedienden) - leeftijd (Claeys) • Vanaf nu nog slechts 1 criterium: anciënniteit • Geleidelijke opbouw opzegtermijn, gelijk voor A -B: - iedereen start op 2 weken (zelfs na 1 dag anciënniteit) - eerste 6 maanden → opbouw per kwartaal (2 weken/kw) - vanaf 9e maand → opbouw per kwartaal (1 week/kw) - vanaf 4e jaar → opbouw per jaar (3 weken/jaar) - vanaf 20e jaar → kleinere opbouw per jaar (1 week/jaar) • Opbouw opzegrechten op kruissnelheid: 3 weken per dienstjaar (tot 20ste dienstjaar, dan 1 week per jaar)

9. Ontslagregeling

10. Wie wint, wie verliest? • Voorbeelden, contracten vanaf 1/01/2014: • • Gemiddelde arbeider (ontslag na 2,9 jaar): • - van 40 dagen of 5,71weken (cao 75+ 15%) naar 12 weken (d.w.z. + 6,29 weken, meer dan dubbel!) • • Gemiddelde bediende (ontslag na 4 jaar): • - laagste lonen: van 13 weken (3m) naar 15 weken (+ 2 weken) • loon > 32.254€ (= 14,5€/uur) : van 20,71weken (29d/j = 145d) naar 15 weken (- 5,71 weken) • • Werknemer na 8 jaar anciënniteit: • - arbeider: van 6,86w (48d) naar 27 weken (+ 20,14w, t.t.z. x 4!) • - bediende laag loon: van 26w naar 27 weken (+ 1 week) • - bediende > 32,254€ : van 37,29w (261d) naar 27 weken (- 10,29 weken)

11. Anciënniteit • Verworven op moment waarop de opzeggingstermijn ingaat (maandag) • Ononderbroken dienst bij dezelfde werkgever • Periode als uitzendkracht telt mee indien: - zelfde werkgever-gebruiker - aansluitend, max. 7 kalenderdagen onderbreking - zelfde functie - ononderbroken uitzendperiode (max. 7 dagen) - maximale periode van gelijkstelling: één jaar • Sectoren kunnen anciënniteit versoepelen, bijvoorbeeld: ruimere onderbreking toestaan of onderbroken periode samen tellen.

12. Ontslagregeling = maximum • Interprofessioneel vastgelegd maximum • Termijnen zijn vast (grendel): opzeggingstermijnen kunnen niet verbeterd (of verminderd) worden door cao’s afgesloten in P.C. of P. subcomité • Sanctie: niet algemeen bindend verklaring – dus ook niet voor de verlenging van bestaande meer gunstige regelingen (sectorale Claeys, bijvoorbeeld) • Cao’s op bedrijfsvlak of individuele overeenkomsten blijven mogelijk (enkel verbetering) • Werkgevers vrezen opbod bij herstructurering • Cao’s werkzekerheid blijven mogelijk (o.a. beperking van ontslagmotieven, regels/procedures bij meervoudig ontslag, bijkomende vergoedingen)

13. Modaliteiten • Andere opzeggingsrechten van de werknemer (ook bedienden) in geval van tijdelijke werkloosheid • Aanrekenen van gewaarborgd loon bij ziekte of ongeval (na kennisgeving van ontslag) op de opzeggingsvergoeding (verbreking na opzegging) • Sollicitatieverlof blijft behouden, voor alle werknemers:

14. Algemene afwijkingen • Wedertewerkstellingsprogramma’s, gesco’s, startbaan-overeenkomsten: werknemers kunnen zelf opzeggen met een korte opzeggingstermijn van 7 dagen • Bereiken van de wettelijke pensioenleeftijd: maximum opzeggingstermijn werkgever is 26 weken • Ondernemingen in moeilijkheden of herstructurering: verkorting opzeggingstermijn in geval van SWT tot minimum 26 weken (niet meer bij ‘gewoon’ SWT) • Opzegging (termijn 2 of 4 weken) wordt mogelijk voor contracten bepaalde duur of bepaald werk: - tijdens eerste helft van maximum 6 maanden - geen schorsingsgronden - zonder vergoeding : > 7 dagen arbeidsongeschikt

15. Opzegging door werknemer • Zelfde principe: vastklikken verleden per 31 december 2013 + nieuwe uniforme termijnen vanaf 1 januari 2014 • Opzeggingstermijn voor arbeiders in verleden is meestal: 14 dagen (<20j anc.) of 28 dagen (> 20j anc.) • Nieuwe termijnen vanaf 1 januari 2014: helft van de termijn die werkgever moet naleven met max. 13 weken (som van de twee delen) • Opzeggingstermijn door de bediende per 31 december 2013: 1,5 m per 5 jaar dienst met maxima ngl. loongrens van 3; 4,5 of 6 maanden • Tegenopzegging (voortaan ook mogelijk voor arbeiders): idem als voorgaande maar plafond van 4 weken

19. Samenvatting van het compromis • Algemene principes • Verworven rechten • Ontslagcompensatievergoeding • Activering van de opzeg • Afwijkende ontslagregelingen

20. Verworven rechten • •Nieuwe regels gelden ook voor lopende contracten, niet enkel voor contracten vanaf 1/1/2014 • • Op 31/12/2013 bekijkt men welke rechten reeds opgebouwd werden volgens de bestaande regels • (sectoraal + bedrijfsakkoorden) = rugzak (T1) • • Vanaf 1/1/2014 bouw je verder volgens nieuwe regels (T2) (gelijk voor arbeiders en bedienden) per kwartaal/per jaar • (= teller op nul maar behoud van anciënniteit!) • • Beide termijnen worden opgeteld: T1 + T2 • • Optelsom geldt ook voor opzegging door werknemer • • Behoud verworven recht (T1) kan ook een ‘verkorte opzeggingstermijn’ zijn wegens SWT (want bepaald bij KB)

21. Verworven rechten • •Rugzak voor bedienden: • - lagere bedienden (jaarloon <32.254 euro): 3 maanden per begonnen schijf van 5 jaar anciënniteit • - hogere bedienden (jaarloon > 32.254 euro): 1 maand (≠ 29d) per begonnen jaar anciënniteit met een minimum van 3 maanden. • • Vastklikken geldt niet voor arbeiders in sectoren met opzeggingstermijnen lager dan cao 75. Hiervoor geldt tijdelijke afwijking (bepaalde duur tot 31/12/2017) of structurele afwijking (onbepaalde duur = bouwvakkers in sector P.C. 124). Ook wanneer arbeider zelf ontslag geeft. • → ZIE VERDER

22. Verworven rechten • Voorbeeld 1: bediende met 30 jaar dienst, krijgt een vastgeklikte opzegtermijn (T1) van 18 (3x6) maanden (= 78 weken) en bouwt vanaf 1/1/2014 op volgens compromis (= min. 2 weken) • Voorbeeld 2: arbeider met 15 jaar dienst die in het oude regime onder de toepassing valt van cao 75 +15%. Hij heeft een vastgeklikte opzeggingstermijn (T1) van 97 kalenderdagen (= 13,86 weken) en bouwt vanaf 1/1/2014 op in het nieuwe regime • Opgelet: onderscheid maken tussen verplichting van de werkgever (opzeggingstermijn toestaan /opzeggingsvergoeding betalen) en de verplichting van de RVA (= compensatie-vergoeding voor historische achterstand → ZIE VERDER)

23. Samenvatting van het compromis • Algemene principes • Verworven rechten • Ontslagcompensatievergoeding • Activering van de opzeg • Afwijkende ontslagregelingen

24. Ontslagcompensatievergoeding • • Compensatie voor arbeiders aangeworven vóór 1/1/2014 • • Opgebouwde rechten geringer dan voor bedienden (want rugzaksysteem blijft nadeliger!) • • Geleidelijke invoering compensatieregeling: • - 1/1/2014: minstens 20 jaar dienst • - 1/1/2015: minstens 15 jaar dienst • - 1/1/2016: minstens 10 jaar dienst • - 1/1/2017: alle voormalige arbeiders • • Compensatie = verschil tussen wat arbeider zou moeten krijgen (alsof nieuwe regeling voor alle dienstjaren zou gelden) en wat toegekend zal worden op basis van de nieuwe regeling (vastgeklikt op 31/12/ 2013 + opbouw vanaf 01.01.2014)

25. Ontslagcompensatievergoeding • • Vastklikken van rechten op 31 december 2013 + nieuwe termijnen vanaf 1/01/2014 betekent nog altijd een ‘historische’ achterstand voor de arbeiders • • De ‘ontslagcompensatievergoeding’ voor arbeiders is een netto-uitkering met het karakter van een verbrekings- vergoeding (maandelijks of in één keer betaald ) • • Geen cumul met werkloosheidsuitkeringen • (= uitstel uitkering gedurende een aantal weken) • • Financiering op budget RVA, betaald door UI (o.a. ACV) • • Gelijkstelling in sociale zekerheid • • Geldt niet voor de opbouw van vakantiegeld

26. Ontslagcompensatievergoeding • • Bedrag ontslagcompensatievergoeding = • (A-B1-B2) X [(BML X 0,8693) + Bonus – BV]/30 • • A = duur van de opzegtermijn op basis van de totale • anciënniteit berekend alsof deze zou volledig liggen na 01/01/2014 (Tx) – uitgedrukt in kalenderdagen • • B1 = duur van de opzegtermijn op basis van de anciënniteit • vóór 01/01/2014 (T1) – uitgedrukt in kalenderdagen • • B2 = duur van de opzegtermijn op basis van de anciënniteit • na 01/01/2014 (T2) – uitgedrukt in kalenderdagen • • BML = bruto maandloon (uurloon X wekelijkse arbeidsduur • X 4,3333)

27. Ontslagcompensatievergoeding • • Bedrag ontslagcompensatievergoeding = • (A-B1-B2) X [(BML X 0,8693) + Bonus – BV]/30 • • Bonus = bedrag van de werkbonus (vermindering RSZ- bijdragen werknemers) • • BV = bedrag van bedrijfsvoorheffing zonder de vermindering wegens gezinslast • • berekening wordt aangepast aan deeltijds werk, onder meer i.g.v landingsbaan (= Q/S)

28. Ontslagcompensatievergoeding • Voorbeeld: • Arbeider heeft 30 jaar anciënniteit (1990 –2020) • Hypothese: welke opzeg de werknemer zou hebben met • 30 jaar anciënniteit in nieuwe regeling (Tx = 72 weken) • ‘Foto maken’ op 31/12/2013 • Periode 1990 – 31/12/2013  oude regeling (T1 =18,43 weken) • Periode 31/12/2013 – 2020  nieuwe regeling (T2 =24 weken) • Uitkomst (Tx-T1-T2):72 – 18,43 – 24 = 29,57w te betalen => compensatie ongeacht verbreking of prestatie

29. Ontslagcompensatievergoeding • Voorbeeld: • Uurloon = 15 € • Arbeidsregime 40 uren • A = 72 weken of 504 kalenderdagen • B1 = 18,43 weken of 129 kalenderdagen • B2 = 24 weken of 168 kalenderdagen • BML = 15 € X 40 X 4,3333 = 2.599,98 € • Bonus = 0 € • BV = 777,09 € Schaal I BV op 01/01/2014

30. Ontslagcompensatievergoeding • • OCV = (A-B1-B2) X [(BML X 0,8693) + Bonus – BV]/30 • • OCV = (504-129-168) X [(2.599,98 € X 0,8693) + 0 € • – 777,09 €]/30 • • OCV = (207) X [(2.260,16 €) + 0 € – 777,09 €]/30 • • OCV = 207 X (1.483,07 €)/30 • • OCV = 207 X 49,44 € • • OCV = 207 kalenderdagen X dagvergoeding van 49,44 € • • OCV = 207 X 6/7 X 49,44 € = 8.772,07 €

31. Ontslagcompensatievergoeding • • Bestaande ontslaguitkering wordt behouden zolang de ontslagcompensatieregeling voor de betrokken arbeider • niet van toepassing is: • - 1250 euro tot 5 jaar anciënniteit. • - 2500 euro tot 10 jaar anciënniteit • - 3750 euro vanaf 10 jaar anciënniteit • • Ontslaguitkering blijft behouden voor cao’s afgesloten in het kader van een herstructurering, neergelegd voor • 1 januari 2014 • • Ook ontslagcompensatievergoeding i.g.v. SWT • • Geen ontslagcompensatievergoeding voor arbeiders in overgangsregelingen, d.w.z. behoud cao 75

32. Ontslagregeling: schema

33. Ontslagregeling: schema

34. Ontslagregeling • Specifieke afwijkingen: • • Bij ziekte of ongeval: aftrek gewaarborgd loon van de opzeggingsvergoeding • • SWT: uitzondering enkel nog bij herstructurering of bedrijven in moeilijkheden met minimum 26 weken • • Pensioen (65 jaar): gewone termijnen maar maximum 26 weken voor werkgever • • Sociaal plan (cao tot 31/12/2013) • • Individuele verhoging opzeggingstermijnen is mogelijk maar verlagen kan niet (tenzij akkoorden uit verleden o.a. voor kaderleden?)

35. Samenvatting van het compromis • Algemene principes • Verworven rechten • Ontslagcompensatievergoeding • Activering van de opzeg • Afwijkende ontslagregelingen

36. Activering van de opzeg • • Opzegtermijn of -vergoeding moet voor 1/3 actief gebruikt worden ten voordele van de ‘inzetbaarheid’ van de werknemer (= inkorting termijn!) • • Resterend gedeelte (2/3) nooit lager dan 26 weken (6 m) • • Sectorale invulling vereist (tegen 31 december 2018) • • Parafiscale gunstmaatregelen (of bestraffing na 2018) • • nieuw recht op outplacement voor ontslagen werknemers • met minimum 30 weken globale opzeg (> 9 jaar na 2014) • • Outplacement 45 plussers en tewerkstellingscellen blijven • • Outplacementpakket mag afgetrokken worden van opzeggingstermijn of -vergoeding ten belope van 4 weken

37. Activering van de opzeg • • Outplacement vandaag blijft bestaan: • - recht voor 45 plussers met één jaar dienst en bij collectief ontslag (tewerkstellingscellen) • - betaald door werkgever (enkel privésector) • • Nieuw recht op outplacement: • - ongeacht de leeftijd, bij een opzeggingstermijn van minstens 30 weken • - outplacementpakket begroot op 4 weken loon • - deel van de opzeggingstermijn moet verplicht gebruikt worden (sollicitatieverlof) • - deel verbrekingsvergoeding verplicht te besteden aan outplacement (RVA moet dit aanrekenen, d.w.z. uitkering vervroegen? )

38. Activering van de opzeg • • Tot 31 december 2015 is het nieuwe recht op outplacement facultatief: d.w.z. werknemer kan outplacementaanbod weigeren (= 4 weken extra termijn of opzeggings- vergoeding). Oude sectorale rechten blijven gelden • • opgelet: aanvraagtermijn bij verbreking is 6 maanden! • • Outplacement zou 1/12e van het jaarloon kosten • - minimum 1800 euro • - maximum 5500 euro • - pro rata voor deeltijdse werknemers • • Sectorale invulling tegen 31.12.2018 maar stil zitten wordt parafiscaal afgestraft: 3% patronale en 1% persoonlijke bijdrage op ontslagbedrag dat 26 weken overschrijdt.

39. Samenvatting van het compromis • Algemene principes • Verworven rechten • Ontslagcompensatievergoeding • Activering van de opzeg • Afwijkende ontslagregelingen

40. Afwijkende ontslagregelingen Tijdelijke uitzondering • • Voorwaarde: sectoraal KB voorziet opzeggingstermijnen die lager liggen dan cao 75 (= o.a. in P.C. 124; 126; 128.01 en 128.02) • • Rugzakmodel niet van toepassing voor arbeiders in dienst vóór 1/1/2014 (per anciënniteitsschijf ) • • Vanaf 1/1/2014: niet lager dan de grens van cao 75 te rekenen vanaf oorspronkelijke aanwervingsdatum • • Uitzondering geldt voor opzegging (werkgever of werknemer)betekend tussen 1/1/2014 en 31/12/2017maar sectoren mogen ‘sneller’ evolueren; • • Geen recht op nieuw outplacement, geen recht op ontslagcompensatievergoeding

41. Afwijkende ontslagregelingen • CAO 75 wordt ingeschreven in de wet en geldt vanaf • 1/1/2014 als interprofessioneel minimum:

42. Afwijkende ontslagregelingen Definitieve uitzondering • • Structurele uitzondering, geen beperking van de termijn, • • Voorwaarden zoals bij tijdelijke uitzondering maar bijkomend ook: • - geen vaste plaats van tewerkstelling • - gewoonlijk tewerkgesteld op tijdelijke en mobiele werkplaatsen • - oefent bepaalde wel omschreven activiteiten uit die onmiskenbaar te maken hebben met de ‘bouwsector’ • • Geen recht op nieuw outplacement, geen ontslagcompensatievergoeding • = behoud van het onderscheid arbeider/ bediende in de bouwsector + nieuw onderscheid tussen arbeiders onderling

43. Afwijkende ontslagregelingen voor bouwvakkers

44. Discriminatie bij ontslag van werknemers bouw wordt nog groter! • Discriminatie tussen arbeiders en bedienden blijft bestaan • NIEUWE DISCRIMINATIE TUSSEN ARBEIDERS IN ATELIERS EN ARBEIDERS OP WERVEN! • NIEUWE discriminatie tussen arbeiders en technisch bedienden op werven Voorbeeld van nieuwe discriminatie onder arbeiders aangeworven na 1 janauri 2014: