DİĞER BETA-LAKTAM ANTİBİYOTİKLER ve LİNKOZAMİDLER

1. DİĞER BETA-LAKTAM ANTİBİYOTİKLER ve LİNKOZAMİDLER Dr.Barış KARADAŞ

2. DİĞER BETA-LAKTAM ANTİBİYOTİKLER • Karbapenemler İmipenem Meropenem • Monokbaktamlar Aztreonam

3. Penisilin Bağlayan Proteinler PBP-1 İmipenem Penisilin PBP-2 Sefalosporin Aztreonam PBP-3

4. İMİPENEM • Kromozom ve plazmid aracılı beta-laktamazlara ileri derecede dayanıklıdır. • Antibakteriyel spektrumu penisilinlere ve sefalosporinlere göre daha geniştir. • Gr(+) kok, Gr(-) aerobik basiller, Anaeroblar, Mikobakterilere karşı etkilidir.

5. Endikasyonları • Alt solunum yolu infeksiyonları, • Komplikasyonlu-komplikasyonsuz idrar yolu infeksiyonları, • İntraabdominal ve jinekolojik infeksiyonlar, • Kemikler ve cilt infeksiyonları, • Bakteriyel septisemilerde kullanılır.

6. Böbrekte proksimal tubulus hücrelerinde bulunan dihidropeptidaz enzimi ile inaktive edilir.Bu nedenle silastatin sodyum ile kombine kullanılır. • En sık görülen yan tesirleri: tahrişe bağlı lokal reaksiyonlar, flebit. tromboflebit, bulantı, kusma, ciltte döküntü, hipotansiyon, başdönmesi, somnolens ve konfüzyondur. • Serum transaminazlarını seyrek olarak yükseltebilir. Diğer geniş spektrumlu ilaçlar gibi mide-barsak kanalı ve diğer yerlerde süperinfeksiyon yapabilir.

7. Meropenem • Renal dihidropeptidaza dayanıklı olduğu için tek başına parenteral kullanılır. • Antibakteriyel spektrumu imipeneninkine benzer, ona rezistan Pseudomonas aeruginosa etkilidir. • İmipeneme göre daha az yan tesir yapar.

8. Aztreonam • Dar spektrumlu bir kemoterapötiktir. • Belirli aerobik gram-negatif bakterilere etkilidir. • Gram-negatif bakteri infeksiyonlarında aminoglikozidler yerine kullanılabilir, nefrotoksik ve ototoksik değildir. • Duyarlı gram-negatif bakterilere bağlı: • Ağır idrar yolu, Alt solunum yolu, intraabdominal, intrapelvik. kemik ve eklem infeksiyonları • Septisemilerde • Akut komplikasyonsuz gonorede kullanılır.

9. Karma infeksiyonlarda antistafilokokal penisilinler, vankomisin, klindamisin ve metronidazol veya diğer 5-nitroimidazollerle kombine edilerek antibakteriyel spektrumu genişletilebilir. • Olguların yaklaşık % 10'unda D grubu streptokok superinfeksiyonu yapar.

10. Linkozamidler • Linkomisin doğal antibiyotik, klindamisin yarı sentetik bir antibiyotiktir. • Linkozamidler bakterilerin 50S ribozomal alt-birimlerine protein sentezini inhibe ederek bakteriyostatik etkinlik gösterir. • Bağlanma yeri eritromisin ve kloramfenikolun bağlanma yerine bitişiktir, üç farklı antibiyotik birbirlerinin antibakteriyel etkilerini antagonize ederler, bu nedenle birlikte kullanılmaları tavsiye edilmez; ayrıca aralarında çapraz-resistans vardır.

11. Gram-pozitif bakteri ve gram-negatif anaerob bakterilerin çoğuna etkilidir. • Klindamisin mide-barsak kanalından absorpsiyonu tamdır, plazma proteinlerine % 90 oranında bağlanır. • İltihap hücrelerine, dokulara ve vücut sıvılarına (balgam, akciğer, karaciğer, safra, safra kesesi, apendiks, yumşak dokular, kemikler, eklemler ve prostat dahil) iyi nüfuz eder; fakat menenjit halinde bile BOS’a, göze az nüfuz eder.

12. Klindamisin'in en önemli kullanılış yeri Bacteroides fragilis'in genellikle aerobik gram-negatif basillerle birlikte neden olduğu karın içi ve pelvis içi (jinekolojik) infeksiyonlardır. • Anaerob bakterilere bağlı akciğer absesi, mastit ve diğer yumuşak doku infeksiyonları ve dekubitus ülserlerine karşı da kullanılır. • Gr(+) kokların yaptığı septik artrit, akut ve kronik osteomyelit, sinüzit ve mastoiditte kullanılır. • Apendektomi, kolorektal veya ürolojik cerrahi girişimde AG kombine edilerek profılaktik olarak kullanılır.

13. Alternatif olarak kullanıldığı durumlar: • Clostridium perfringens ve Actinomyces israeili infeksiyonlarında penisilin G'nin alternatifi, • Inflamatuvar akne tedavisinde doksisiklin ve eritromisin'in alternatifi, • Diş kaynaklı (odontojenik) orofasiyal infeksiyonlarda penisilin G veya V'nin alternatifi • Gram-pozitif kokusların yaptığı infeksiyonlarda (Staf.lar dahil) penisilinlerin veya eritromisin'in alternatifi

14. Yan tesirleri: • En sık yan tesirleri diyare, bulanti ve kusmadır: barsak koliği yapabilirler. • En ciddi yan tesir, antibiyotiğe bağlı psödomembranöz kolittir. Belirtileri, sulu, mukuslu ve kanlı diyare, kolik biçiminde karın ağrısı, ateş ve lökositozdur. • En sık yapanlar başta linkozamidler ve onlardan sonra ampisilin, amoksisilin ve sefalosporinlerdir. • Etyolojik etken enterotoksijenik Clostridium difficile nin salgıladığı toksinlerdir.

15. Psödomembranöz kolit tedavisi: • Vankomisin veya metronidazol ve ornidazol gibi nitroimidazol türevi ilaçlar verilir. • Barsakta toksini bağlayıp nötralize eden kolestiramin veya kolestipol gibi anyon-değiştirici reçineler ağızdan verilir.

16. Ender olarak alerjik belirtiler, kemik iliğinde reversibl inhibisyon, ciltte Stevens Johnson sendromu yapabilirler. • Linkozamidler, nöromüsküler bloke edici ilaçların etkinliğini artırabilirler. • Aşağıdaki ilaçlarla kimyasal geçimsizlik gösterir: • Ampisilin, • Aminofilin, • Barbitüratlar, • Fenitoin, • Kalsiyum glukonat, • Magnezyum sülfat