1001 MAG ARAŞTIRMA PROJESİ YAZIM TEKNİKLERİ

1. 1001 MAG ARAŞTIRMA PROJESİ YAZIM TEKNİKLERİ Doç. Dr. Mustafa Demetgül

2. Proje başlatma süreci • Literature taraması yapın. • Araştırma gereksinimini belirleyin. • Araştırmanın özgün değerini ortaya koyun.

3. Projenin gerçekleştirilmesi sonucunda ulusal ekonomiye, toplumsal refaha ve bilimsel birikime yapılabilecek katkılar ve sağlanabilecek yararlar tartışılmalı ve elde edileceği umulan sonuçlardan kimlerin ne şekilde yararlanabileceği belirtilmelidir.

4. Konu ve Kapsam • Önerilen projenin konusu ve kapsamı net olarak tanımlanmalı • Amaç ile ilişkisi açıklanmalı

5. Metaryel ve Yöntemler • Seçilecek yöntemler ve kullanılacak materyal araştırmanın tasarımı/yaklaşımları ile uyumlu olmalıdır. • Yapılacak ölçümler (ya da derlenecek veriler), kurulacak ilişkiler ayrıntılı biçimde anlatılmalıdır. • Sonuçların nasıl analiz edileceği, kullanılacak istatistiksel yöntemler ile bağlantılı olarak açık ve net bir şekilde ortaya konmalıdır. • Araştırmanın tasarımı/yaklaşımları ile uyumlu olarak incelenmek üzere seçilen parametreler sıralanmalıdır. Amaç ve kapsamla uyumlu olması da gereken bu parametrelerin incelenmesi için uygulanacak yöntem ile kullanılacak materyal net bir biçimde tanımlanmalıdır. Yapılacak ölçümler (ya da derlenecek veriler), kurulacak ilişkiler ayrıntılı biçimde anlatılmalıdır.

6. Yöntem Bölümü • Amaçveprojekapsamınauygunyöntemlerseçilmelidir. • •Araştırmanıntasarımı/yaklaşımlarıileuyumluolarakincelenmeküzereseçilenparametreler, uygulanacakyöntemilekullanılacakmateryaller, yapılacakölçümler (yadaderlenecekveriler) vekurulacakilişkiler, ayrıntılıbiçimdeanlatılmalıdır. • •Disiplinler-arasıçalışmalardaişpaketleriuygunbirdüzendesıralanmalıveilişkilendirilmelidir. • •Yapılacakistatistikselçalışmalar (önanalizlervebelirlenenyöntemler) mutlakaanlatılmalıdır. • •Varsa ilgili görseller ile zenginleştirilmelidir.

7. Uygulanacak Yöntemler • Proje kapsamında planlanan faaliyetler, incelenecek parametreler, bu parametrelerin incelenmesi için kullanılacak yöntemler ve araçlar, yapılacak ölçümler ve çıktıları, proje sonucunda elde edilecek ürün ya da üretim yöntemi ile ilgili performans kriterleri, kullanılacak ulusal/uluslararası standartlar kısaca açıklanmalıdır.

8. Yöntem Örnekler • Şekil 8. Lamb Dalgası Tekniği İle Yapısal Durum İzleme [29] Şekil 9. Fiber Optik Sensör İleYapısal Durum İzleme

10. Literatür Özeti • Ham bir literatür listesi değil, • Yeterli bir literatür analizi verilmeli • Bu analiz, önerilen araştırma konusunun literatürdeki önemini ve doldurulması gereken boşluğu ortaya koymalı

11. Projenin Yenilikçi Yönü (Özet) • Projenin yenilikçi ve özgün yönleri vurgulanarak, önerilen ürün/süreç yeniliği ile doldurulacak teknolojik boşluklar, karşılanması istenen pazar talepleri ve proje çıktısını benzerlerinden ayıran üstün yönler kısaca açıklanmalıdır.

12. Projenin Amacı • Projeninamacı/amaçlarıveerişilmekistenensonuçlar net olarakbelirtilmelidir. • –Projekonusununönemivurgulanıpamaç-projeçıktılarıilişkilendirilmelidir. • –Çokuzunveyaçokkısaolmamalıdır. • Önerilen projenin amacı ve erişilecek çıktı(lar) • Önerilen projenin amacı ve erişilmek istenen sonuç açık olarak yazılmalıdır. • Projenin Başlatılma Gerekçesi ve Amacı (Özet) • Proje fikrini ortaya çıkaran sebepler, projenin yürütülme gerekçesi ve projenin amacı hakkında kısa açıklamalar yapılmalıdır

13. Özgün Değer Projeninözgünlüğünüoluşturanhususlar net açıklanmalıdır. •Hipotezleraraştırmakonusunuincelemekiçinçokiyidüşünülmüşvealternatiflergözönünealınmışolmalıdır. •Projeninbilimselveteknolojikliyakatiçokiyivurgulanmalıdır.

14. Özgün Değer • Önerilen projenin; teknoloji, metot veya kuram açısından literatüre nasıl bir katkısının olduğu açıkça belirtilmelidir. • Yeni bir fikir, teknoloji, bilimsel yöntem veya kavramsal/kuramsal çerçeve geliştirilmesine yönelik olmalıdır. • Uluslararası indekslere kayıtlı dergilerde veya kitaplarda yayımlanma potansiyeli bulunmalıdır. • Araştırma konusu çok iyi düşünülmüş, alternatifler göz önüne alınmış olmalıdır. • Mevcut bilim ve teknolojideki deneysel yöntemlerdeki eksiklik ve hataları doğru olarak ortaya koyabilmelidir. • Araştırmanın dayandığı hipotez/ler açıkça ortaya konulmalı ve özgün değeri belirgin bir biçimde vurgulanmalıdır. Önerilen yeni teknoloji, metot veya kuramın literatüre nasıl bir katkısı olacağı açıklanmalıdır.

15. Özgün Değer Örnek • Yorulma yüzeylerde hasar olmasına neden olan en önemli nedenlerdendir. Yorulmadan dolayı oluşan çatlaklar bu hasarlardan biridir. Küçük boyuttaki çatlakların başlangıç aşamasında fark edilmesi mümkün değildir. Yüzey dönüşsel yüke maruz kaldığından dolayı bu çatlak büyüyüp kritik boyuta geldiğinde fark edilmektedir. Bunun sonucunda ani hasarlara neden olmaktadır. Bu yüzden akademik çalışmalar ve endüstri çalışmalarında yorulma sonucu oluşan çatlakların yapısal durum izlemesi çok önemlidir [45].

16. Başarı Ölçütleri ve B Planı • Hangi işlemlerin, ne ölçüde gerçekleştirilmesi durumunda projenin tam anlamıyla başarıya ulaşmış sayılabileceği belirtilmeli • Bu ölçütler • açık olarak sıralanmalı, • her birinin önem derecesi açıklanmalı, • tümünün gerçekleştirilememesi durumunda, başarı oranı belirlenmesine yardımcı olabilecek ipuçları verilmelidir. • Projenin önerildiği şekilde yürütülmesini önemli ölçüde aksatan öngörülmemiş gelişmelerle karşılaşılması durumunda başvurulacak "B Planı" ana hatlarıyla açıklanmalıdır

17. B PLANI: • Projenin başarıya ulaşmasını olumsuz yönde etkileyecek ne gibi durumların/risklerin ortaya çıkabileceği ve bu durumlarda projenin başarıyla yürütülmesini sağlamak için nelerin yapılacağı, ne tür tedbirlerin alınacağı, yani devreye sokulacak “B Planı” İş Zaman Çizelgesinde yer alan her bir iş paketi de dikkate alınarak ortaya konulmalıdır.

18. Yaygın Etki/Katma Değer Proje; • Ulusal ekonomiye ve bilimsel birikime katkı sağlamalıdır. • Toplumun sorunlarına çözüm üretebilecek potansiyeli bulunmalıdır. • Sonuçlarından kimlerin ne şekilde yararlanabileceği açıkça ortaya konmalıdır. • Evrensel veya en azında ulusal düzeyde olmalıdır. • Uluslararası alanda Türkiye’nin öncü konuma gelmesine katkı sağlayabilmelidir. • Ülkenin bilimsel ve teknolojik araştırma gücüne, bilim insanı yetiştirilmesi ve yeni yetenekler kazanılmasına katkı sağlama potansiyeli bulunmalıdır.

19. Yaygın Etki/Katma değer örnek • Askeri amaçlı birçok çalışmada kullanılabilir. • Türk Hava yolları ellerinde bulunan mevcut uçaklarını bu teknoloji ile modernize edebilir. • Bu teknoloji gemi teknolojisi alanında kullanılabilir. • Maddi hasarlı uçak kazalarının olmasının önüne geçilebilir. • Uçak parçalarının maksimum düzeyde kullanılmasını sağlar • İş gücünü azaltır. • Online olarak uçak yapısının izlenmesini sağlar • Bakım ve onarım maliyetlerini düşürür.

20. Proje Yönetimi

21. Proje yönetimi Projede görev alacak yürütücü ve araştırmacıların • projeye ayıracakları ortalama zaman belirtilmelidir. • Proje ekibinin görev sorumlulukları tanımlanmalıdır.

22. ProjeYönetimiNedir ? • Birprojeyigerçekleştirirken, o iştençıkarıolanlarınbeklentileriniaşacakşekildekarşılamaküzeretümbilgi, beceri, araç-gereçveteknikleriuygulamak... • ProjeYönetimidemek, “tanımlananişi • Optimum sürede, • Optimum maliyetle, • Hedeflenenkalitede yapmak” demektir.

23. Proje Yönetimi ve Organizasyonu • Proje yönetimi, bir projenin gereksinimlerini karşılamak için bilgi, beceri, araç ve tekniklerin tüm iş paketlerine uygulanmasıdır. Bu bölümde verilen bilgiler, kaynakların yeterliliğini, kaynakların etkin ve verimli bir biçimde kullanılacağını göstermelidir. Özellikle insan kaynağı niteliği, projenin gerçekleştirilebilirliğinde belirleyici olduğundan çok iyi planlanmalı ve açıklanmalıdır.

24. Proje Yönetimi ve Organizasyon Şeması • Projeyi yürütecek proje ekibinin görevleri, çalışma ilişkileri tanımlanmalı ve proje organizasyon şeması eklenmelidir. Ayrıca, projeyi takip ve kontrol etmek için kullanılması planlanan proje yönetim tekniği ve araçları bu alanda belirtilmelidir. • Proje konusunun Etik Kurul Onay Belgesi ve yasal/özel izin belgeleri gerektirdiği durumlarda, bu hususa ilişkin planlama hakkında detaylı bilgi verilmelidir. Varsa başvuru ve izin belgeleriniz proje önerisi ekinde sunulmalıdır.

25. ProjeYürütücüsü • Doktora derecesine sahip akademisyen, • İdari görevi olmayan tam zamanlı bir bilim insanı, • aynı anda en fazla iki projede yürütücü • bir projede yürütücü, iki projede araştırmacı veya • dört projede araştırmacı olarak görev alabilir. • Bir yürütücünün aynı dönemde iki projesi birden başlatılamaz. • Rektör, Rektör Yardımcısı, Dekan, Enstitü veya Yüksekokul Müdürü, Başhekim, Genel Sekreter, Genel Müdür veya Daire Başkanı bir projede yürütücü olarak görev alamaz, ancak araştırmacı olabilirler.

26. Panel Raporlarına Örnekler • “…..projeninilgilibilimteknolojialanındamevcuteksiği • kapatmayönündeciddikatkılarıolacağıöngörülmüştür”. • “….araştırmakonusuuluslararasıaraştırmalardadayoğun • ilgiçekmektedir. Güncelbirsorunaçözümaranmaktadır”. • “……üretimtekniğiolaraközgüntasarımlaroluşturulabilir • niteliktebirprojedir…” • “…var olan sistemin yeni modelleme yöntemleriyleiyileştirilmesihedeflenmektedir…” • “…..Ayrıcaprojeçalışmasısonucuçıkacakürünleruluslararasısaygındergilerdeyayınlanmavekonferanslarda sunulmapotansiyelinesahiptir…”

27. Panel Raporlarına Örnekler • “….Rekabetgücüoluşturabilecekulusalkaynaklıbirözgünmateryaloluşturulmasınayöneliktir…..”. • “……Oldukçaönemlibirsağlıkproblemiolan.... Hastalığınınpatofizyolojisindearaştırılacakolansorununçözülmesialternatiftedaviyaklaşımlarınıngelişimineimkansağlayacaktır…”. • “…..yöntemiyleyapılacakolanaraştırmadaliteratürdeherhangibirçalışmayeralmamaktaolupprojeözgünbulunmuştur….”.

28. Projenin yapılabilirliği ile ilgili kriterler: • EKİP YÖNÜNDEN: • ÇOK İYİ: • Proje yürütücüsü önerilen projeyi yürütebilecek bilimsel birikime sahiptir. • Proje yürütücüsünün proje konusuyla ilgili olarak ulusal ve/veya uluslararası proje yürütme deneyimi vardır. • Proje yürütücüsünün proje ile ilgili konularda son yıllarda uluslararası indekslerdeki dergilerde yapılmış yayınları vardır. • Proje yürütücünün ulusal ve uluslararası işbirliği deneyimi vardır. • Proje yürütücünün danışmanlık/hakemlik/editörlük deneyimi vardır. • Proje yürütücüsü, yüksek lisans ve doktora yaptırmış/yaptırmaktadır. • Ekipteki araştırmacıların uluslararası indekslerdeki dergilerde yayınları vardır.

29. Projenin yapılabilirliği ile ilgili kriterler: • EKİP YÖNÜNDEN: • İYİ DEĞİL/YETERSİZ: • Yürütücünün önerilen projeye yakın büyüklükte proje yürütme deneyimi yoktur. • Yürütücünün proje ile ilgili konulardaki bilgi birikimi yetersizdir. • Yürütücünün proje ile ilgili konularda nitelikli yayını bulunmamaktadır. • Ekipteki araştırmacıların proje ile ilgili konularda bilgi birikimi yetersizdir. • Ekipte, projeye katkısı belirsiz kişiler bulunmaktadır. • Çok gerekli olmasına karşın ekipte konusunda uzman bulunmamaktadır.

30. Projenin yapılabilirliği ile ilgili kriterler: • YÖNTEM YÖNÜNDEN: • ÇOK İYİ: • Yaklaşımın tasarımı ve seçilen yöntemler amaçlara ulaşmaya çok uygundur. • Yöntemler belirgin ve doğru olarak açıklanmış (prosedürün verilmesi gerekli değildir) ve/veya literatüre/standart metotlara atıflar yapılmıştır. • Seçilen yöntemler hipotezleri test etmek için gerekli değişkenleri içermektedir. • Hipotez ile ilgili ön çalışmalar yapılmış ve ön sonuçlar alınmıştır. • Seçilen yöntemlerle ilerleme kaydedilememesi durumunda çare olabilecek alternatifler (B planı) düşünülmüştür.

31. Projenin yapılabilirliği ile ilgili kriterler: • YÖNTEM YÖNÜNDEN • İYİ DEĞİL/YETERSİZ: • Yöntemler hedeflere/hipotezlere ulaşmaya uygun değildir. • Deneylerin hipotezlerle ilişkisi açıkça ortaya koyulmamıştır. • Yöntemler alışılmış bilimsel içerikte anlatılmadığından açıkca anlaşılmamaktadır. • Önerilen tasarım ve yöntemlerden çok daha kapsamlı çalışma gereklidir. • Olası problemler/kısıtlamalar dikkate alınmamıştır. • İstatistiksel analiz ihtiyaçları yeterince hesaba katılmamıştır.

32. Projenin yaygın etkisi ile ilgili kriterler: • Uluslararası, ulusal kaynaklardan veya endüstriden destek almıştır. • Ülkenin sürdürülebilir kalkınmasına katkı sağlama potansiyeli vardır. • Yurtdışı bağımlılığı gideren yeni bir ürün veya model geliştirme potansiyeli vardır. • Ülkenin bilimsel ve teknolojik araştırma gücüne, bilim insanı yetiştirilmesi ve yeni yetenekler kazanılmasına katkı sağlama potansiyeli oldukça yüksektir. • Ülkenin risklerinin ve avantajlarının belirlenmesine yöneliktir. • Sonuçların “ticarileştirilme” potansiyeli yüksektir. • Proje disiplinler arası ve grup çalışmalarını içermektedir. • Proje uygulayıcı kurum/kuruluşlarla işbirliği halinde hazırlanmıştır.

33. Projenin yaygın etkisi ile ilgili kriterler: • ÇOK İYİ: • Evrensel veya yerel düzeyde olma özelliğine sahiptir. • Farklı bilimsel ve teknolojik alanlarda kullanılabilme özelliğine sahiptir. • Yeni projelerin üretilmesine temel oluşturabilme özelliğine sahiptir. • Toplumun sorunlarına çözüm üretebilecek niteliktedir. • Proje konusu, alanındaki BTYK, DPT veya TÜBİTAK tarafından belirlenen ülke öncelikleri arasındadır. • Toplumun kullanılmayan kaynaklarının kullanılmasını sağlamaya yöneliktir. • Uluslararası alanda Türkiye’nin öncü konuma gelmesine katkı sağlayabilecek niteliktedir.

34. İYİ DEĞİL/YETERSİZ: • Bilim ve teknolojiye katkı sağlama potansiyeli zayıftır. Proje konusu, alanındaki ülke öncelikleri arasında değildir. Tescil edilecek çıktılar elde etme potansiyeli oldukça zayıftır. Hakemli dergilerde yayımlanabilme veya konferanslarda sunulabilme potansiyeli oldukça zayıftır.

35. Unutmayınız • Hakemler, kendilerinene sunduysanızonu değerlendireceklerdir.

36. Dikkat Edilmesi Gerekenler • Alınmasıtalepedilenmakine-teçhizatlardanherhangibirinintoplamfiyatının, KDV vediğertümvergilerdahil (yurt dışıalımdurumundadiğermasraflardahil) 100.000 TL’ninüzerindeolmaması, • Alınmasıönerilenmakine-teçhizatvehizmetalımınaaitproformafaturalarınmutlakaolması, sarfmalzemeleriiçinprojedegerekliliğinindeğerlendirilmesineimkanverenayrıntıdaanakalemlerbazındalisteverilmesi (Sarfmalzemeleriçinproformafaturayagerekyoktur), • Aynıprojeönerisiileaynıdönemdebirdenfazlaprogramabaşvuruyapılmaması (Birdenfazla başvuruyapıldığıtakdirde ilk başvurudikkatealınır, diğerprojebaşvurusudeğerlendirmeye alınmayarakiadeedilir.), • Projeekibindeyeralankişilerinbenzeriçerikliprojelerininyürürlükte/sonuçlanmışolmaması, • Projeninaraştırmaprojesikriterlerineuygunolması, • Projeninaltyapıoluşturmayayönelikbirprojeolmaması, • Literatürözetinin ham listeolarakverilmemişolması, literatürreferansıverilerektartışılmışolması,literatürözetindeverilenreferanslarınmetinileilişkilendirilmişolması,

37. Etkin toplantılar için… • Toplantı öncesi gündemi belirleyin ve katılımcılara gönderin. Toplantı süresini belirleyin ve uyun • Toplantı sırasında birkaç toplantı yapmayın. • Toplantıda konuşulanları not alın • Toplantı sonrası notların herkese gönderilmesini sağlayın. Toplantı notlarını daha sonra kullanmak üzere arşivleyin. Toplantı kararlarının takipçisi olun.

38. Projede başarısızlık nedenleri • Yetersiz yada eksik proje yönetimi • Yetersiz ve eksik planlama • Risk yönetimi yapılmaması ve eksikliği • Değişiklik yönetimi yapılmaması yada eksikliği Katılımcı eksikliği • Yönetim desteğinin alınmaması • Kötü tanımlanan hedefler ve amaçlar

39. Başarılı bir proje • Kapsamını, belirlenen niteliklerde, zamanında ve hesaplanan maliyet sınırları içinde tanımlayabilen projedir.

40. Projelerdeki başarısızlık • Projede hedeflenen bütçeyi tutturabildiniz mi? Proje hedefini tutturabildiniz mi? • Süre hedefini tutturabildiniz mi?

41. Kural: 1 Fikriniz için doğru uygulama alanını seçin 1001 1002 1007 1008 3501 Diğerleri

42. Kural: 2 • İçerikvesunumçokönemli! • Yaptığınız işin kalitesini göstermek için son dokunuşları iyice gözden geçirin: • İçerikte: • Seçim kriterlerini yansıtan içerik • Etik değerler • Sunumda • Anlaşılır bir dil • Gerekli çizimler ve özet tabloları • İyi organize edilmiş içerik • Olmaması gerekenler: yazım hataları, tutarsızlık, hesaplama sonuçlarında yanlışlık, eksik sayfalar…

43. Kural: 3 • Tüm kriterlerde (özgün değer, yaygın etki, yapılabilirliği) başarılı olmak zorunda olduğunuzu lütfen unutmayınız! Proje üzerine harcayacağınız emeğinizi tüm kriterlere paylaştırınız. Proje Teklifinizin herhangi bir bölümünü ihmal etmeyiniz. • Derinliğe dikkat edin. Yeterli derinlik sağlandığından emin olun. • Çok uzun da yazmayın. • Değerlendiricilerin teklifin iyi yönlerini bulmak için çaba harcamalarını beklemeyin, konunun neden önemeli olduğunu vurguladığınızdan emin olun.

44. Kural: 4 • Hakemler için hazırlanan değerlendirme rehberini mutlaka kullanın! • Projenizin başlangıç aşamalarında, tecrübeli arkadaşlarınıza hakemler için hazırlanan kılavuzu ve taslak proje teklifinizi vererek değerlendirme alın. • Bu değerlendirme sonucu çıkan tavsiyeler doğrultusunda teklifinizi yeniden kaleme alın.

45. Kural: 5 Projenizin Yöntem Çalışma Takvimi Kısmında yer alan İş Planının, projenin geri kalanında yerine getirmeyi taahhüt ettiklerinizi tam olarak kapsadığından emin olun!

46. Kural 7 • Yöntem kısmında basit hatalardan kaçınınız. Bu alanda gözünüzden kaçan basit ancak önemli bir husus hakemlerin dikkatini çekecektir.

47. Kural 8 • Bütçede dikkatli olunuz. Bütçe her ne kadar en son incelense de bütçe kalemlerindeki dikkat çekici aşırılıklar hakemlerin görüşünü etkileyebilir. Örneğin, piyasa değeri 20 000 TL olan bir cihaz için istenecek 30 000 TL’lik bir miktar panelistler için ilgi odağı olabilir, hizmet alımı ve seyahat için istenen aşırı miktarlar dikkat çekebilir. Bu gibi durumlarda bu kalemlere ilişkin gerekçelerin yeterli olduğunuzdan emin olmalısınız.

48. 1001 MAG Başvuru Süreci

50. Projesahibiolmakiçinartıkvakitkaybetmeyin!