Pergatiti : Dr Ersida TELITI Tirane , Qershor 2014

1. Pergatiti: Dr Ersida TELITI Tirane, Qershor 2014

2. Nenceshtjet: • Disakoncepteligjore ne lidhje me marredheniet e punes • Disaaktenderkombetaredhekombetareqerregullojnemarredheniet e punes • Parimetkumbeshtetenmarredheniet e punes • Te drejtatdhedetyrimet e punemarresvedhepunedhenesve • Subjektettregtare, personifizikdheaijuridik • Akti I themelimitdhestatuti • Kontrata e punesdheelementetperberes • Koha e punesdhepaga • Zgjidhja e kontrates se punes

3. Disakoncepteligjore ne lidhje me marredheniet e punes • Cfare eshte e drejta? • Cfare eshte puna? • Cfare jane marredheniet juridike te punes?

4. Disakoncepteligjore ne lidhje me marredheniet e punes

5. Disakoncepteligjore ne lidhje me marredheniet e punes • E drejtaështënjëtërësinormashqërregullojnëjetënshoqërorenënjë vend tëcaktuardheqëkarakterizohenngaekzistenca e sanksioneveqëgarantojnëzbatimin e tyre. • Punaështënjëveprimtari e ndërgjegjshmemendoredhe/apofizikeqëbëhet me syniminpërtëarriturnjërezultattëcaktuar. • Marrëdhëniajuridike e punësquhetmarrëdhënia e krijuardhe e lindur midis punëdhënësvedhepunëmarrësve, e rregulluarngalegjislacioniipunës, kupunëmarrësimerrpërsipërtëofrojëpushtetin e tijintelektualdhefizik, nënurdhëratdheorganizimin e punëdhënsit, kundrejtpagimittëshpërblimit.

6. Aktetligjorekombëtaredhendërkombëtareqërregullojnëmarrëdhëniet e punës • Kushtetuta • KodiiPunës • Kodi Civil • Ligji “Përtregtarëtdheshoqëritëtregtare” • Ligji “Përsigurinëdheshëndetinnëpunë” • Ligji “Përmbrojtjenngadiskriminimi” • KonventaEuropianepërtëdrejtat e njeriut • Karta e tëDrejtaveThemeloretë BE-së • Konventat e ratifikuarangaShtetiShqiptarnëkuadërtëOrganizatësNdërkombëtaretëPunës (ILO)

7. Parimetkumbështetenmarrëdhëniet e punës

8. Parimetkumbështetenmarrëdhëniet e punës • Ndalimi i punës së detyruar – neni 8 KP “Puna e detyruar ndalohet në çdo formë. Punë e ndaluar quhet puna ose shërbimi që i kërkohet një individi duke e kërcënuar atë me një dënim të çfarëdoshëm dhe që individi në fjalë nuk e ka pranuar me dëshirë”. • Ndalimi i Diskriminimit- neni 9 KP“Me diskriminim, sipasKodit, kuptohetçdodallim, përjashtimoseparapëlqimqëbazohetnëracë, ngjyrë, seks, moshë, fe, bindjepolitike, origjinëkombëtare, origjinëshoqërore, lidhjefamiljare, të meta fizikeosemendoreqëcënontëdrejtën e individitpërtëqenëibarabartënëpunësimdhetrajtim. Dallimet, përjashtimetoseparapëlqimetqëkërkohenpërnjë vend punetëcaktuarnukkonsiderohensidiskriminime.” • Liriasindikale – nnei 10 KP “ Askushnuk ka tëdrejtë: a. tëkushtëzojëpunësimin e punëmarrësitnëseaiështëosejoosepushonsëqenurianëtariinjësindikatetëkrijuarnëbazëtëligjit; b. tëpushojëosecënojëtëdrejtën e punëmarrësitpërshkaktëanëtarësimitosejonënjësindikatëtëkrijuarnëbazëtëligjitosetëpjesëmarrjesnëveprimtarisindikale duke respektuarlegjislacioninnëfuqi”

9. Vazhdon… • Mbrojtjanëpunë “Përfshintërësinë e normavetësëdrejtës, nëkuptimin e gjerë, tëcilatsynojnëmbrojtjen e shëndetin e punëmarrësvengarreziqet e punësdheruajtjen e ripërtëritjen e energjisëdheaftësivetëtyrepërpunë”. • Mbrojtjapërpunonjësitqëdenoncojnëkorrupsionin – neni 10/1 KP “1. Çdomasëosesanksionadministrativipajustifikuar, qëështëmarrëndajpunonjësve, tëcilëtkanëarsyetëdyshojnëpërkorrupsion e qëkëtëdyshimuaparaqesinpersonavepërgjegjësoseautoritetevekompetente, ështëipavlefshëm. 2. Kundërvendimittëdhënënëmënyrëtëpajustifikuarpërshkakun e mësipërm, punonjësi ka tëdrejtën e ankimitnëgjykatë. 3. Raportimiifakteve, qëkanëlidhje me korrupsionin, nukpërbënshkeljetëdetyrimittësekretitprofesional”.

10. Vazhdon….. • Shpërblimiipunës “Secili ka tëdrejtëtëfitojëmjetet e jetesëssëtij me punëtëligjshme, që e ka zgjedhurosepranuarvetë. Ai është i lirë të zgjedhë profesionin, vendin e punës, si dhe sistemin e kualifikimit të vet profesional. Gruaja gëzon të drejta të barabarta me burrin në shpërblim, nëse ato ndodhen në kushte të barabarta dhe në të njëjtat rrethana” • Respektimi i disiplinës në punë • Respektimi i legjislacionit të punës

11. Të drejtat dhe detyrimet e punëmarrësve dhe punëdhënësve • Punëdhënësi -pala e cila ofron një punë të caktuar dhe kundrejt kësaj pune shpërblen nëpërmjet institutit të pagës personin i cili kryen këtë punë. • Punëmarrësi - pala e cila ofron energjitë, intelektin, forcën e tij fizike dhe mendore për kryerjen e një pune të caktuar, kundrejt shpërblimit.

12. Detyrimet e punëmarrësit • Kryerja e punës personalisht (neni 22) • Detyrimi i bindjes (neni 23) • Detyrimi i kujdesit në punë (neni 24) • Detyrimi i dhënies llogari dhe i kthimit (neni 25) • Detyrimi i besnikërisë (neni 26) • Përgjegjësia e punëmarrësit (neni 27) • Ndalimi i konkurrencës pas përfundimit të marrëdhënieve të punës dhe pasojat ligjore ( nenin 28-31)

13. Detyrimet e punëdhënësit • Mbrojtja e personalitetit (neni 32) • Detyrimi për të mos mbledhur informacion (neni 33) • Kontrolli i sendeve vetjake (neni 34) • Detyrimi për të pajisur me certifikatën e punës, Kodin e Punës dhe regjistrin (neni 35, 36, 38) • Detyrimi për dhënien e pagës dhe shpërblimeve

14. Subjektet tregtare • Dy jane format qw legjislacioni tregtar shqiptar njeh për krijimin e subjekteve tregtare: • tregtar (i thjeshtë) Dhe • shoqëritë tregtare

15. Tregtari • Tregtari është personi fizik, sipas kuptimit të Kodit Civil, i cili ushtron veprimtari ekonomike të pavarur, që kërkon një organizim tregtar të zakonshëm. • Kushtet qe duhet te plotesoje: 1.Te jetë mbi 18 vjec; 2.Të ketë personalitet juridi, pra të ketë zotësi juridike dhe zotësi të plotë për të vepruar. Kjo do të thotë që ndaj këtij personi të mos ekzistojë një vendim gjykate që i kufizon ose i heq zotësinë për të vepruar. Pra, personi nuk duhet të vuajë nga një sëmundje e rëndë mendore ose sëmundje psikike. 3.Të ushtrojë një veprimtari ekonomike të pavarur. • Vepron në përputhje të plotë me parimet e ndershmërisë profesionale. • Mban libra kontabël, harton e publikon të dhënat financiare dhe raportet për gjendjen e ecurisë së veprimtarisë. • Mban përgjegjësi për të gjitha të drejta apo kreditë dhe të gjitha detyrimet që rrjedhin nga veprimtaritë e ushtruara, me pasurine e tij te tashme dhe te ardhme.

16. Vazhdim… • Tregtari duhet të aplikojë për tu regjistruar në regjistrin e Qendrës Kombëtare të Regjistrimit. • Personat fizikë regjistrohen duke depozituar aplikimin për regjistrim fillestar, me të dhënat e detyrueshme si dhe një kopje të dokumentit të identifikimit. • Të dhenat jane: a) të dhënat e identifikimit; b) vendi i ushtrimit të veprimtarisë ekonomike tregtare; c) fusha e veprimtarisë, në qoftë se është e përcaktuar; ç) specimeni i nënshkrimit (firmës) të personit fizik. • Tregtari e humbet statusin e tij kur pushon ushtrimin e veprimtarisë ose kur është i detyruar ta pushojë atë. Në një rast të tillë ai çregjistrohet nga regjistri. • Çregjistrimi bëhet: a) në mënyrë vullnetare nga subjekti; b) në bazë të një vendimi gjyqësor të formës së prerë; c) sipas parashikimit të ligjeve të posaçme.

17. Cila është rëndësia e regjistrimit në QKR? • Vetëm, pas regjistrimit në QKR, personat fizikë, me cilësinë e tregtarit mund të ushtrojnë veprimtari ekonomiko-tregtare. • Personat e regjistruar pajisen me numër identifikimi unik, të gjeneruar elektronikisht, i cili shërben si numër i identifikimit tatimor të tyre, për tatimet kombëtare dhe vendore. • Regjistrimi shërben njëkohësisht si regjistrim në skemat e sigurimit shoqëror dhe shëndetësor, në inspektoratet e punës dhe organet doganore. • Personat fizike paguajne detyrimet tatimore kombetare dhe taksat vendore, sipas kufijve te njesise vendore, ne territorin e se ciles ushtrojne veprimtarine ekonomike.

18. Shoqerite tregtare • Jane persona juridike, qethemelohennga 2 ose me sh persona fizikedhe/osejuridike, me synimarritjen e njefitimitecaktuar. • Ndahen ne: • shoq. Kolektive – pergj. e pakufizuar, • Shoq. Komandite- pergj. e pakufizuar, • Sh.P.K. – pergj. tekufizuar • Sh.A.- pergj. tekufizuar • Kontributiiortakëvemundtëjetënëparaosenënatyrë (pasuritëluajtshme/tëpaluajtshme, tëdrejta, krahpunedheshërbime). Kontributet e ortakëvejanëtëbarabarta.

19. Vazhdim… • Shoqëritë tregtare duhet të regjistrohen në Qendrën Kombëtare të Regjistrimit. • Shoqëritë tregtare fitojnë personalitetin juridik në datën kur kryhet regjistrimi i tyre në Qendrën Kombëtare të Regjistrimit. • Shoqëritë përgjigjen me të gjitha aktivet e tyre për detyrimet, që rrjedhin nga veprimtaritë e ushtruara. • Shoqëria tregtare mund të ushtrojë çdo veprimtari, e cila nuk ndalohet me ligj. • Shoqerite tregtare kane struktura vendimmarrese per ceshtjet e biznesit. Gjithashtu mund te punesojne te trete per realizimin e detyrave te caktuara.

20. Vazhdim… • Aplikimi për regjistrimin fillestar të shoqërive tregtare bëhet nga të gjithë ortakët e një shoqërie kolektive, të gjithë ortakët “e pakufizuar” të një shoqërie komandite, të gjithë administratorët e një shoqërie me përgjegjësi të kufizuar, të gjithë anëtarët e drejtorisë së një shoqërie anonime apo nga çdo person i autorizuar nga personat e përmendur më sipër. • Shoqëritë tregtare regjistrohen në regjistrin tregtar, duke depozituar aplikimin për regjistrim fillestar, të plotësuar me të gjitha të dhënat e detyrueshme sipas këtij ligji, statutin dhe aktin e themelimit, në rast se janë hartuar si dy dokumente të veçanta, aktet e emërimit të organeve të shoqërisë, nëse nuk përfshihen në aktet e mësipërme, si dhe aktet e tjera të nevojshme për themelimin, sipas legjislacionit në fuqi.

21. Te dhenat per ne QKR Të dhënat e detyrueshme për shoqëritë tregtare: a) emri; b) forma; c) data e themelimit; ç) të dhënat e identifikimit të themeluesve; d) selia; dh) objekti, në qoftë se është i përcaktuar; e) kohëzgjatja, në qoftë se është e përcaktuar; ë) të dhënat e identifikimit të personave përgjegjës për administrimin dhe përfaqësimin e shoqërisë në marrëdhënie me të tretët, kompetencat e përfaqësimit, si dhe afatet e emërimit të tyre. f) specimenet e nënshkrimit (firmave) të personave, që përfaqësojnë shoqërinë përpara të tretëve.

22. Shoqëritë tregtare përfaqësohen sipas rregullave të përcaktuara nga ky ligj dhe dispozitave të statutit. Përfaqësimi ligjor i shoqërisë është i vlefshëm për çdo veprim gjyqësor apo jashtëgjyqësor. • Përfaqësuesit ligjorë zbatojnë të gjitha kufizimet e tagrave të përfaqësimit, të përcaktuara në statut apo të miratuara nga organet përkatëse të shoqërisë.

23. Shoqeria me pergjegjesi te kufizuar • Shoqëria me përgjegjësi të kufizuar nuk mund të ketë një kapital më të vogël se 100 lekë. • Mund te themelohet nga vetem 1 person fizik/ juridik dhe quhet shoqeri me ortak te vetem. • Perfaqesohet ne marredheniet me te tretet nga administratori/ toret. • Ne momentin e prishjes duhet qe vendimi te regjistrohet ne QKR.

24. Shoqeria aksionare/anonime • Shoqëria aksionare është një shoqëri tregtare, kapitali i së cilës është i ndarë në aksione të nënshkruara nga themeluesit. Themeluesit janë persona fizikë ose juridikë, të cilët nuk përgjigjen personalisht për detyrimet e shoqërisë e që mbulojnë humbjet e saj vetëm me vlerën e kontributit te tyre ne kapitalin themeltar. • Shoqëritë aksionare mund të jenë shoqëri me ofertë, private -nuk mund të ketë një kapital më të vogël se 2 000 000 lekë. ose • me ofertë publike - nuk mund të këtë një kapital më të vogël se 10 000 000 lekë.

25. Vazhdim… • Me regjistrimin ne QKR shoqerite tregtare fitojne personalitetin e tyre juridik. • Me regjistrimin në regjistër, subjekteve u jepet numri i identifikimit, i cili gjenerohet në mënyrë elektronike nga QKR-ja dhe është unik për çdo subjekt të regjistruar. • Shoqerite tregtare jane subjekt i: tatimit mbi te ardhurat, tatimit mbi vleren e shtuar, taksat vendore apo tatimet kombetare. • Dy aktet baze per themelimin e shoqerive tregtare jane: • Akti I themelimit; • Statuti.

26. Akti i themelimit • Hartohet dhe nenshkruhet nga themeluesit e shoqerise. • Akti themelimit hartohet ne formen e nje “kontrate” dhe percakton raportet dhe marredheniet midis ortakeve/ aksionareve. • Pergjithesisht ky akt nuk ndryshon gjate ekzistences se shoqerise. • Mund te jene te dy, por sipas ligjit per QKR mjafton dhe vetem statuti.

27. Statuti • Statuti eshte akti qe rregullon ne menyre me te zgjeruar te dhenat e parashikuara ne aktin e themelimit, por dhe te gjitha te dhenat qe lidhen me menyren e organizimit dhe fuksionimit te shoqerive tregtare. • Ai publikohet ne faqen e QKR, ne momentin e regjistrimit te shoqerise dhe mbetet publik gjate gjithe ekzistnces se saj. • Cdo ndryshim I tij pasqyrohet dhe publikohet ne QKR. • Statuti i shoqërisë tregtare përmban të dhënat e përcaktuara në nenet 32 deri në 36 të ligjit • nr.9723, datë 3.5.2007 “Për Qendrën Kombëtare të Regjistrimit”. • Paragrafi i katërt i nenit 28 të ligjit të sipërpërmendur mbetet i zbatueshëm.

28. Te dhenat e statutit per Sh.P.K. a) emri; b) forma; c) data e themelimit; ç) të dhënat e identifikimit të themeluesve; d) selia; dh) objekti, në qoftë se është i përcaktuar; e) kohëzgjatja, në qoftë se është e përcaktuar; ë) të dhënat e identifikimit të personave përgjegjës për administrimin dhe përfaqësimin e shoqërisë në marrëdhënie me të tretët, kompetencat e përfaqësimit, si dhe afatet e emërimit të tyre, f) specimenet e nënshkrimit (firmave) të personave, që përfaqësojnë shoqërinë përpara të tretëve. • Gjithashtu: g) vlera e kapitalit themeltar të nënshkruar, gj)numri i pjesëve të kapitalit, h) vlera nominale e secilës pjesë, i) pjesëmarrja në kapital, j) vlera dhe lloji i kontributeve të secilit ortak, k) informacioni nëse kapitali fillestar I nënshkruar është paguar ose jo.

29. Te dhenat e statutit per Sh.A. a) emri; b) forma; c) data e themelimit; ç) të dhënat e identifikimit të themeluesve; d) selia; dh) objekti, në qoftë se është i përcaktuar; e) kohëzgjatja, në qoftë se është e përcaktuar; ë) të dhënat e identifikimit të personave përgjegjës për administrimin dhe përfaqësimin e shoqërisë në marrëdhënie me të tretët, kompetencat e përfaqësimit, si dhe afatet e emërimit të tyre, f) specimenet e nënshkrimit (firmave) të personave, që përfaqësojnë shoqërinë përpara të tretëve. • Gjithashtu:a) vlera e kapitalit themeltar të nënshkruar dhe pjesa e paguar; b) numri dhe forma e aksioneve të nënshkruara; c) vlera nominale e secilit aksion; ç) numri i aksioneve të nënshkruara nga secili aksioner; d) vlera dhe lloji i kontributit të secilit aksioner, si dhe pjesa e paguar prej secilit; dh) kushtet e veçanta, që kufizojnë transferimin e aksioneve (nëse ka); e) nëse ka kategori të ndryshme aksionesh, njoftohen të dhënat e shkronjave “c” e “dh” të këtij neni për secilën kategori aksionesh, si dhe të drejtat që lidhen me to; ë) procedurat për konvertimin e formës së aksioneve, nëse parashikohet në statut; f) vlera totale ose një parashikim i kostove të veçanta në ngarkim të shoqërisë për procedurat e themelimit; g) përparësitë që u njihen personave, që kanë marrë pjesë në themelimin e shoqërisë apo në transaksione të veçanta, që lidhen me fillimin e veprimtarisë ekonomike (nëse ka); gj) të dhënat e identifikimit të anëtarëve të këshillit mbikëqyrës dhe ekspertit kontabël të autorizuar, si dhe afati i emërimit të tyre; h) numri i anëtarëve të organeve drejtuese; i) procedurat e emërimit të anëtarëve të organeve drejtuese, nëse ndryshojnë nga parashikimet ligjore.

30. Kontrata e punes • Një marrëveshje ndërmjet punëmarrësit dhe punëdhënësit, që rregullon marrëdhëniet e punës dhe përmban të drejtat dhe detyrimet e palëve. • Kontata e punës është individuale ose kolektive. • Kontrata individuale është gjithmonë e dyanshme dhe shprehet vullneti për detyrime të ndërsjellta midis palëve, lidhet midis punedhenesit dhe punemarresit. • Kontrata kolektive lidhet midis punedhenesit dhe sindikates, per nje kategori te caktuar punemarresish dhe prfaqeson ata.

31. Elementet perberes • identitetin e palëve; • vendin e punës; c. përshkrimin e përgjithshëm të punës; d. datën e fillimit të punës; e. kohëzgjatjen kur palët lidhin kontratë me afat të caktuar; f. kohëzgjatjen e pushimeve të paguara; g. afatin e njoftimit për zgjidhjen e kontratës; h. elementet përbërëse të pagës dhe datën e dhënies së saj; i. kohën normale javore të punës; j. kontrata e punës duhet të përmbajë dhe kontratën kolektive në fuqi. • Kontrata e punës mundet të lidhet me gojë apo me shkrim. • Ajomund të ndryshohet vetëm me marrëveshje midis palëve dhe çdo ndryshim i saj në dëm të punëmarrësit duhet të përfundohet me shkrim.

32. Efektet e kontrates se punes • Kontrata e punës quhet e lidhur kur punëdhënësi pranon kryerjen e punës për një kohë të caktuar ose të pacaktuar, në kuadrin e organizimit dhe nën urdhrat e tij dhe që në bazë të këtyre rrethanave kryhet vetëm kundrejt pagesës. • Kur kontrata e punes eshte e lidhur me goje, punedhenesi eshte idetyruar që, brenda 30 ditëve nga data e lidhjes së kontratës, të hartojë me shkrim dokumentin përkatës, të nënshkruar prej tij dhe punëmarrësit, ku përfshihen elementet e mesiperm.

33. Llojet e kontratave te punes • Kontrata e grupit – neni 13 KP • Kontrata e punës me kohë të pjesshme- neni 14 KP • Kontrata e punës në shtëpi – neni 15 KP • Kontrata e punës së agjentit tregtar- neni 16 KP • Kontrata e mësimit të profesionit- neni 17 KP • Kontrata e punes me afat • Kontrata e punes pa afat • Kontrata e punes me afat te pacaktuar

34. Koha e punes • Me kohëzgjatje javore të punës kuptohet koha e punës e kryer nga e hëna në mëngjes ora 00:00 deri të dielën e ardhshme ora 24:00. • Kohëzgjatja normale e javës së punës është jo më shumë se 40 orë.( e reduktuar per pune te veshtira, me VKM) • Pushimi javor është jo më pak se 36 orë, prej të cilave 24 orë pa ndërprerje. • Pushimi javor përfshin ditën e diel dhe nuk është i pagueshëm.

35. Vazhdim… • Me kohëzgjatje të punës kuptohet koha gjatë së cilës punëmarrësi është në dispozicion të punëdhënësit. • Me kohëzgjatje ditore të punës kuptohet koha e përditshme efektive e punës nga ora 00:00 deri në orën 24:00 të së njëjtës ditë, pa përfshirë pushimet. • Kohëzgjatja ditore normale e punës është jo më shumë se 8 orë. • Për punëmarrësit nën 18 vjeç kohëzgjatja ditore e punës është jo më shumë se 6 orë në ditë. • Me punë nate kuptohet puna e kryer nga ora 22:00 deri në orën 6:00 të mëngjesit.

36. Oret shtese • Me orë shtesë kuptohet çdo orë pune e kryer mbi kohëzgjatjen ditore normale ose javore maksimale të punës. • Quhet orë shtesë çdo orë pune e kryer mbi orarin normal të punëmarrësit që punon me kohë të pjesshme. • Numri maksimal i orëve shtesë përcaktohet në kontratën kolektive ose kontratën individuale të punës. • Nuk mund të kërkohet kryerja e orëve shtesë javore kur punëmarrësi ka kryer 50 orë pune në javë. Pra, max I oreve shtese te percaktuara eshte 10 ore ne jave, ose 2 ore ne dite. • Kohëzgjatja e pushimeve vjetore të paguara përcaktohen me kontratën kolektive ose me kontratën individuale të punës. • Kohëzgjatja e pushimeve vjetore është jo më pak se 4 javë • kalendarike gjatë vitit të punës në vazhdim, duke marre ne kosiderate periudhen e punes.

37. Pushimet vjetore • Punemarresit I takon e drejta e pushimeve vjetore, e cila percaktohet nga punëdhënësi duke mbajtur parasysh dëshirën e punëmarrësit. • Data e fillimit të pushimeve vjetore i njoftohet punëmarrësit të paktën 30 ditë përpara. • Pushimet vjetore duhet të jepen gjatë vitit të punës ose deri në fund të tremujorit të parë të vitit pasardhës, por asnjëherë nuk duhet të jenë më pak se një javë kalendarike pa ndërprerje. • E drejta e pushimeve që nuk (jepen) merren parashkruhet brenda tre vjetëve që nga dita në të cilën punëmarrësit i lind kjo e drejtë.

38. Paga • Me pagë kuptohet paga bazë, si dhe shtesat me karakter të përhershëm. • Punëdhënësi i paguan punëmarrësit pagën sipas dispozitave të kontratës kolektive ose kontratës individuale, dhe në mungesë të tyre, punëdhënësi detyrohet të paguajë pagën e zakonshme për atë lloj pune të caktuar. • Paga mund të përllogaritet në kohë, sipas punës së kryer (pagë në njësi, në detyrë, ose me komision); paga mund të llogaritet gjithashtu në funksion të rezultateve të ndërmarrjes (me pjesëmarrje në fitim ose në xhiron e të ardhurave). • Paga nuk mund të jetë më e ulët se paga minimale e caktuar me vendim të Këshillit të Ministrave. • Punëdhënësi jep të njëjtën pagë si për gratë edhe për burrat që kryejnë punë me vlerë të barabartë, sipas parimit te barazise.

39. Shtesat mbi page • Shtesa per vjetersi ne pune. • Shtesa per shkak te veshtiresise ne pune. • Shtesa per pozicione drejtuese. • Shtesa per shkak te largesise nga vendi I banimit. • Shtesa per rezultate te larta – motivim I drejtperdrejte I punemarresve…

40. Shtesat mbi page • Puna e kryer ditën e pushimit javor ose në ditët e festave zyrtare kompensohet me një shtesë page jo më pak se 25 për qind ose me një pushim të barabartë me kohëzgjatjen e punës së kryer plus një pushimshtesë jo më pak se 25 për qind të kohëzgjatjes së kësaj pune, që merret një javë para ose pas kryerjes së saj. • Çdo orë pune e kryer nga ora 19:00 deri në 22:00 jep të drejtën e një shtese mbi pagë jo më pak se 20 për qind. • Çdo orë pune e kryer midis intervalit 22:00 dhe 6:00 jep të drejtën e një shtese mbi pagë jo më pak se 50 për qind. • Punëdhënësi për orët shtesë të punës që nuk janë kompensuar me pushim duhet t’i paguajë punëmarrësit pagën normale dhe një shtesë jo më pak se 25 për qind të saj, ne ditet e festave jo me pak se 50% te saj.

41. Zgjidhja e kontrates se punes • Kontrata e punes perfundon: • 1. me mbarimin e afatit, • 2. me realizimin e objektit per te cilen eshte lidhur; • 3. me vullnetin e te dy paleve; • 4. per rrethana te tjera te parashikuara ne ligj ose ne kontraten individuale apo kolektive.

42. Procedura.. • Referuar llojit te kontrates, ne cdo rast punedhenesi duhet te zgjidhe kontraten pe shkaqe te arsyeshme dhe duke respektuar proceduren perkatese. • Procedura kerkon respektimin e afatit te njoftimit, te drejten e takimit dhe te drejten e punemarresit per tu degjuar. • Ne cdo rast kontrata nuk duhet te zgjidhet ne menyre te menjehershme dhe pa shkaqe te arsyeshme.

43. Vazhdon… • I takon punëdhënësit barra e proves, pra të vërtetojë që procedura e përcaktuar është respektuar. • Ne rast te kundert punemarresi ka te dejte te kerkoje demshperblim deri ne 2 muaj, si rezultat I mosrespektimit te procedures. • Punemarresi gjithashtu ka te drejte te kerkoje shperblimin per vjetersi. • Kompetente per gjykimin e ceshtjeve eshte gjykata, ku punëmarrësi kryen zakonisht punën e tij. (mund te jete nje gjykate civile ose administrative, ne varesi te faktit nese punedhenesi eshte organ I administrates publike, apo jo). • Afati i parashkrimit për të drejtat e punëmarrësit kundrejt • punëdhënësit, dhe të punëdhënësit kundrejt punëmarrësit është 3 vjet, afat I cili fillon nga data e lindjes të së drejtës.

44. Jufaleminderit per vemendjen! Tirane, 2014.