330 likes | 795 Views
Travma Belleği. NONDECLARATIVE (IMPLICIT). NONASSOCIATIVE LEARNING. SIMPLE CLASSICAL CONDITIONING. PRIMING & PERCEPTUAL LEARNING. PROCEDURAL (SKILLS & HABITS). FEAR. SOMATIC. AMYGDALA. STRIATUM. REFLEX PATHWAYS. CEREBELLUM. NEOCORTEX. LONG-TERM MEMORY. DECLARATIVE
E N D
NONDECLARATIVE (IMPLICIT) NONASSOCIATIVE LEARNING SIMPLE CLASSICAL CONDITIONING PRIMING & PERCEPTUAL LEARNING PROCEDURAL (SKILLS & HABITS) FEAR SOMATIC AMYGDALA STRIATUM REFLEX PATHWAYS CEREBELLUM NEOCORTEX LONG-TERM MEMORY DECLARATIVE (EXPLICIT) SEMANTIC (facts) EPISODIC (events) Hippocampus/ Medial Temporal Lobe Squire 1992
Örtük bellek • Bilinçli hatırlamadan bağımsız • Daha iyi veya daha hızlı yapılan işler • Amigdala ile oluşturulan korku koşullaması • Kişi bilgi edinme sürecinin,böyle bir bilgiye sahip olduğunun farkında değildir • Prosedürel Bellek; algısal ve motor becerilerin öğrenilmesi • Kural ve seri işlemlerin edinilmesi • DLPFK katılımı ile temel olarak cerebellum ve bazal ganglionlarda • Kayak yapma,araba kullanma,enstruman çalma
Açık bellek • Açık Bellek; episodun bilinçli olarak hatırlanmasını gerektirir • Episodik Bellek; zaman ve mekanda gömülü kişisel olaylarla ilgili • Sağ frontotemporal bölge • Edinme ve hatırlama süreçlerinin farkında • Hippokampo-enthorinal kompleks ve thalamus limbik çekirdekleri önemli • ‘’geçen ağustos Antalya’daydım’’ ‘’dün akşam yemeğinde balık yedim’’
Açık bellek • Semantik Bellek; • genel gerçeklerle ilişkili • Bilinir • Sol hemisfer fonksiyonu • ‘’İspanya’nın başkenti Madrid’’ ‘’2x2x2=8’’ • Factual =gerçeklere ilişkin
Bellek yapıları HIPPOCAMPUS Cognitive Map/Categories Working Memory External stimuli AMYGDALA Alarm THALAMUS Novelty & Threat Detection Locus Coeruleus Memory Encoding Activation Prefrontal Cortex (Orbito/Dorsolateral) Integration/Decisions Narrative Memory Limbic Cortex (Anterior Cingulate) Awareness of Body, Self, Others Self-Calming/Reguulation
Bellek yapıları • Amigdala: • Koşullanmış korku tepkileri • Nötral uyarana duygunun eklenmesi • Duyu modaliteleri arasında bağlantı • Aşırı uyarılmada hipokampusun baskılanması • Hipokampus: • Yaşantıların sınıflandırılması • Uzaysal harita oluşturulması • Basit anıların depolanması • Bilgilerin indekslenmesi
SENSORY CORTEX Emotional Memory Two Pathways Emotional Perception Slow Track Thalamus Amygdala Fast Track Trigger Memories Activation of ANS and stress hormones © 2004 Institute of HeartMath
Koşullama • Kortikal sistemler (priming) • Amigdala (korku koşullaması) • Serebellum (Göz kırpma koşullaması) Korteks Striatum
PTSB • Bedende yaşayan travma Lieberman 2005
Travma belleği • Bilinçli bilgi işleme sürecinin sınırlı kapasitede olması nedeniyle otomatik, imgesel bellek sistemi oldukça önemlidir • Normal durumlarda güvenliğin yeniden sağlanması için flaşbekler bilginin bir sistemden diğerine aktarılmasını sağlar. Bilgi aktarımının sağlanmasıyla flaşbeklerin sıklığı hızla azalır • Travmatik olaylar olağan uyum mekanizmalarının bozulmasına yol açar
Amigdala • Anksiyete tehditte dikkat öncesi süreçleri harekete geçirerek örtük belleği güçlendirir • Amigdala uyaranın tehlike, güvenlik, aşinalık açısından değerlendirmesini sağlayarak uyarana yaklaşmaya ya da uzaklaşmaya karar vermede rol oynar • OFK anterior singulat ve amigdala ile yoğun ilişkisi ile ödül-ceza, korku ve bağlanma durumlarını düzenler • Anterior singulat dikkat, ödül temelli öğrenmeyi ve otonomik uyarılmayı sağlar
Medial prefrontal cortex involved in inhibition of fear responses in the amygdala (Quirk) • Early stress associated with decreased dendritic branching in medial prefrontal cortex (Radley) • Neurological damage associated with deficits in emotional responding (includes orbitofrontal cortex and anterior cingulate)
The “high” road From the cortex through the hippocampus: adds context and inhibition The “low” road Directly From the Thalamus : survival decisions: direct projection hypothalamus FEAR
HİPOKAMPUS LATERAL AMİGDALANIN SANTRAL NÜKLEUSU BAZAL OTONOMİK / PİTUİTER / ADRENAL AKTİVASYON Korku döngüsü KORTEKS MEDİYAL PREFRONTAL SİNGULAT İNSULA DUYUSAL, VİSERAL UYARI DUYUSAL TALAMUS Anksiyete yaratan olaylar “örtük bellekte” korku koşullamasına yol açarlar Kent ve Rausch 2004
Amigdalanın işlevleri • Beynin diğer bölgelerinden gelen bilgilere duygusal anlam yüklenmesi (Aggleton & Mishkin, 1986) • Korku ifadesinde amigdalanın uyarımı (Morris et al. 1996)
Amigdala • Amigdala ile PFK arasındaki anatomik ilişki korku uyaranlarına karşı uygun tepkiyi başlatmada önem taşır
Travmatik belleğin nöroanatomisi Posterior Cingulate, Parietal and Motor Cortex Sensory inputs Visuospatial processing and assessment of threat Thalamus Medial PrefrontalCortex Sensory gateway Cerebellum Anterior Cingulate,orbitofrontal, subcallosal gyrus; Planning, execution, inhibition of responses, extinction of fear response Hippocampus Amygdala Memory Emotional valence Motor responses, peripheral sympathetic and cortisol response
Stress Parietal Cortex Cerebral Cortex Long-term storage of traumatic memories Amygdala Prefrontal Cortex Conditioned fear Hippocampus Orbitofrontal Cortex Glutamate CRF Extinction to fear through amygdala inhibition Hypothalamus NE Attention and vigilance-fear behavior Dose response effect on metabolism Pituitary ACTH Locus Coeruleus Output to cardiovascular system Adrenal Cortisol
HPA Axis Solitary tract Rostral ventral medulla Reticularis pontis caudalis Stria terminalis Lateral hypothalamus amygdala Externalexperience
PTSB belirtileri • Aşırı uyarılma • İntruzyon • Kaçınma • Biliş, duygu ve davranış arasındaki bütünlüğün bozulması
Psycho-biological Model(Kolb et al., 1982; van der Kolk, 1984) • OSS düzenleme bozukluğu Dysregulation of • Sürekli uyanıklık-Hipervijilans • Sürekliliği bozulmuş uyarılma- Travma ipuçlarına ya da intrusif anılara tepki • Davranışsal belirtiler • Dikkat ve konsantrasyon sorunu • Uyku bozukluğu • İrkilme, uyaranlara duyarlılık artışı • Uyaran arayışı, travmaya bağımlılık • SSS bozukluğu • Hipokampus ve amigdala arasında denge sorunu
Perceptual processing vs. Cognitive evaluation • Perceptual processing (“match”) of threatening and fearful scenes was associated with a strong bilateral amygdala response • Cognitive evaluation (“label”) of these same stimuli was associated with an attenuation of this response and a correlated increase in the response of the right ventral PFC • From: Hariri, A.R., Mattay, V.S., Tessitore, A., Fera, F., & Weinberger, D.R. (2003). Neocortical modulation of the amygdala reponse to fearful stimuli. Biological Psychiatry, 53, 494—501.
Korku koşullanması-PTSB • Spesifik çevresel özellikler(koşullu uyaran) travmatik yaşantı (koşulsuz uyaran)ileeşleşerek, benzeri çevresel uyaranlarla karşılaşıldığında anksiyete ve korku belirtileri ortaya çıkarır • NE artışı amigdalanın devreye girmesini sağlayarak LTP aracılığı ile deklaratif belleğin duygusal bir değer kazanmasını sağlar Charney 2004
Pavlovian fear conditioning is reducible to discrete mnemonic processes Tone – Shock Pairing Procedure: Conditional Stimulus, CS Unconditional Stimulus, US Unconditional Response, UR (Fear)
Pavlovian fear conditioning is reducible to discrete mnemonic processes Tone – Shock Pairing Procedure: Memory Process: Association Tone Representation Shock Representation
Pavlovian fear conditioning is reducible to discrete mnemonic processes Tone – Shock Pairing Procedure: Memory Process: Association Tone Representation Shock Representation Conditioned Response, CR: Tone Repr. Shock Repr. Tone
Pavlovian fear conditioning is reducible to discrete mnemonic processes Tone – Shock Pairing Procedure: Memory Process: Association Tone Representation Shock Representation Conditioned Response, CR: Fear Responses Freezing Potentiated Startle Blood Pressure Flight ... Fear State Tone Repr. Shock Repr. Tone
Unsuccessful termination of the fear response due to exposure to a traumatic event • Cortisol Serves to “calm down” the stress response and to return homeostasis. • Has been found to be low in chronic and acute PTSD cases, thus not effectively “turning off” the stress response
EMDR • Eye movement invokes the same brain circuitry as REM sleep allowing memories to move from unprocessed amygdala-evoked memories to semantic memory. • The alternating lateralizing stimuli (eye movement, tapping) forces the movement of memories into both cortical hemispheres, away from the lateralized (right amygdala dominance) of PTSD circuits.