1 / 24

DIAGNOSTYKA CHORÓB AUTOIMMUNOLOGICZNYCH

DIAGNOSTYKA CHORÓB AUTOIMMUNOLOGICZNYCH. Lek. med. Husam Samara Katedra i Zakład Immunologii Klinicznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu . Metody stosowane w diagnostyce chorób autoimmunizacyjnych. Wykrywanie autoprzeciwciał w surowicy: Immunofluorescencja pośrednia

emmet
Download Presentation

DIAGNOSTYKA CHORÓB AUTOIMMUNOLOGICZNYCH

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. DIAGNOSTYKA CHORÓB AUTOIMMUNOLOGICZNYCH Lek. med. Husam Samara Katedra i Zakład Immunologii Klinicznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu

  2. Metody stosowane w diagnostyce chorób autoimmunizacyjnych Wykrywanie autoprzeciwciał w surowicy: • Immunofluorescencja pośrednia • Metoda immunoenzymatyczna (ELISA) • Western blot / immunoblot • Metody radioizotopowe • Techniki żelowe Wykrywanie kompleksów immunologicznych w tkankach: • Immunofluorescencja bezpośrednia • Immunohistochemia

  3. Immunofluorescencja pośrednia • Wykrywanie autoprzeciwciał w surowicy lub innych płynach ustrojowych (pł. m-r, pł. stawowy…) • Metoda jakościowa • Stosowane są skrawki pochodzące z różnych tkanek lub osady komórkowe jako substrat • W zależności od stosowanego panelu może służyć jako badanie skryningowe w poszukiwaniu autoprzeciwciał w chorobach narządowo nieswoistych lub jako potwierdzenie obecności p-ciał narządowo swoistych.

  4. Immunofluorescencja pośrednia Metodyka: • Przyrządzanie skrawków mrożeniowych z pożądanych tkanek lub osadów komórkowych • Utrwalanie • Inkubacja z odpowiednio rozcieńczoną surowicą badaną • Inkubacja ze znakowanym przeciwciałem skierowanym przeciwko ludzkim immunoglobulinom • Ocena w mikroskopie fluorescencyjnym

  5. Metody swoiste Western blot / imunoblot: • Metoda stosowana do jednoczesnego oznaczania jakościowego kilku autoprzeciwciał jako rozszerzenie testu skryningowego

  6. Metody swoiste Metoda immunoenzymatyczna(Enzyme linked immunosorbent assay- ELISA) Zastosowania: • Potwierdzenie swoistości autoprzeciwciał po badaniu skryningowym • Do oznaczenia ilościowego danego autoprzeciwciała. • Wykrywanie autoprzeciwciał w chorobach narządowo swoistych. • Inne.

  7. Wykrywanie antygenów w tkankach biopsyjnych Metoda: immunofluorescencja bezpośrednia • Polega na bezpośrednim znakowaniu antygenu przy pomocy swoistego przeciwciała znakowanego FITC • Stosowana w celu stwierdzenia obecności kompleksów immunologicznych, które się odkładają w różnych tkankach w przebiegu chorób autoimmunologicznych i zakaźnych i ustalania ich składu (Ig’s, dopełniacz, antygeny patogenów) • Najczęściej jest stosowana na materiale biopsyjnym z nerki, skóry lub mięśni szkieletowych

  8. Immunofluorescencja bezpośrednia

  9. Choroby narządowo-nieswoiste

  10. Przeciwciała przeciwjądrowe • Najczęściej występują w chorobach tkanki łącznej (ch. układowych, narządowo-nieswoistych) • Oznaczane na komórkach HEP-2 (linia raka płaskonabłonkowego) oraz skrawkach wątroby metodą IMF-pośredniej jako test skryningowy. • Typy świecenia: • Homogeny: • dsDNA, histony, ssDNA, nukleosomy • Plamkowy: • SS-A, SS-B, Sm, nRNP, Ku, PCNA, inne tzw. ENA • Jąderkowy: • PM-Scl, Scl-70, fibrylaryna, polimeraza-I RNA, NOR • Obwodowy / Błona jądrowa: laminina. • Dzielące się komórki: • Włókna wrzeciona mitotycznego, midbody, centriole, inne. Inne autoprzeciwciała występujące w chorobach tkanki łącznej: • czynnik reumatoidalny (IgG przeciwko własnym IgM) • p. przeciwcytrulinowe (w RZS- wczesny marker wyprzedzający objawy kliniczne)

  11. Przeciwciała przeciwjądrowe w chorobach narządowo nieswoistych HEP-2 wątroba HEP-2 HEP-2 HEP-2 wątroba dsDNA Sm/RNP SS-A/SS-B HEP-2 wątroba HEP-2 HEP-2 HEP-2 Wrzeciono mitotyczne PM-Scl Scl-70 fibrylaryna

  12. Choroby narządowo-swoiste

  13. Choroby nerek • Wywołane pierwotną reakcją autoimmunologiczną: • Zespół Goodpasture’aprzeciwciała anty-GBM (Glomerular Basement Membrane) • Wtórne wywołane odkładaniem się kompleksów immunologicznych w naczyniach kłębuszków • Zapalenia naczyń • Inne choroby autoimmunizacyjne: • Toczeń rumieniowaty układowy: złogi w mezangium i w naczyniach z IgG i C3. • Plamica Schonleina-Henocha :zlogi IgA, C3, F. płóksięzyce • Nefropatia IgA. • Choroby zakaźne

  14. 1. Choroby wątroby Autoimmunologiczne zapalenie wątroby: • Przewlekłe zapalenie wątroby (CAH) • Typ I • p-ciała p-ko F-aktynie / mięśniom gładkim (ASMA) • Typ II • LKM-1 – (Liver-Kidney microsomal ab.) = cytochrome p450 • Inne autoprzeciwciała w zapaleniu wątroby: • LKM-2 • LKM-3 • SLA (soluble liver antigen) • ANA, ENA • Pierwotna marskość żółciowa • AMA- (Anti mitochondrial ab.) • ASMA (niektóre przypadki)

  15. 2. Choroby żolądkowo-jeltowe • Celiakia (Choroba trzewna) • P-ciała p-ko gliadynie (Anti –Gliadin Antibodies -AGA) • P-ciała p-ko endomysjum (Anti-Endomysial Antibodies -EMA) • = transglutaminazie tkankowej (tissue TransGlutaminase - tTG) IgA oraz IgG • Wyższa swoistość i czułość w przypadku obecności autoprzeciwciał w klasie IgA

  16. Nieswoiste zapalenia jelit (IBD) • Wrzodziejące zapalenie jelita grubego • pANCA • Intestinal goblet cells • Choroba Crohna • P-ciała p-ko drożdżom piekarskim (Anti-Saccharomyces cerevisiae ab. - ASCA) • P-ciała p-ko komórkom zewnątrzwydzielniczym trzustki. • Inne enteropatie autoimmunologiczne: • P-ciała p-ko enterocytom • Przewlekłe zapalenie żołądka oraz niedokrwistość złośliwa: • P-ciała p-ko komórkom okładzinowym żołądka – czynnikowi wewnętrznemu Castle’a.

  17. Trzustka małpy S. cerevisiae Jelito małpy Komórki zewnątrz-wydzielnicze trzustki Komórki kubkowe ASCA Żołądek szczura Komórki okładzinowe żołądka EUROIMMUN

  18. 5. Endokrynopatie autoimmunologiczne Choroby trzustki: • Przeciwciała przeciwko komórkom wyspbeta: cukrzyca typu I • glutamic acid decarboxylase (GAD) • protein tyrosine phosphatase PTP) • insulinoma-associated-2 ab. (IA-2A) • Przeciwciała przeciwko insulinie (spontaneous insulin -lAAs), • Przeciwciała przeciwko receptorom dla insuliny, • Przeciwciała przeciwko receptorom dla insuliny –aktywujące, • Inne nie związane z procesem chorobowym: przy stosowaniu leków np. tolbutamid or metimazol

  19. Choroby tarczycy: • Przewlekłe limfatyczne zapalenie tarczycy typu Hashimoto: • P.p. Tyreoglobulinie(TGA), • P.p. Tyroperoksydazie ab.(TPO) (lub mikrosomom tarczycy -TMA) • Ch. Graves-Basedowa p.p. receptorowi dla TSH • inne- p.p. hormonom tarczycy: • Anty T3lub T4.

  20. Ch. narnerczy: • ch. Addisona • Przeciwko komórkom kory nadnercza • P. p-ko enzymom steroidowym, • Gonady: • Przedwczesna niewydolność jajników. • Bezpłodność z przyczyn autoimmunologicznych u obu płci • P. p-ko plemnikom, kom, jajowym, kom. płaszcza, antygenom nasienia…

  21. Autoimmune PolyglandularSyndromes • APS-1 • Addison’s dis. + hypoparathyroidism + mucocutameous candidiasis • 2 of 3 for diagnosis. • APS-2 • Addison’s dis. + Hashimoto’s dis. + DM-type I • Other associations: • Thyroid and Gastric Autoimmunity

  22. Zapalenia naczyń • Guzkowe zapalenie tętnic, mikroskopijne zapalenie naczyń: • pANCA (MPO, elastaza, lozsomoy) • ANA • Ziarniniak Wegenera • cANCA (proteinaza-3) • pANCA rzadziej

  23. IMF bezpośrednia: wtórne złogi IgG na granicy skóry właściwej i naskórka

More Related