1 / 44

Executieve functies bij kinderen met dyscalculie

Executieve functies bij kinderen met dyscalculie. Lic. Frauke De Weerdt Promotor: Prof. Dr. Annemie Desoete Copromotor: Prof. Dr. Herbert Roeyers. Overzicht presentatie. PROBLEEMSTELLING Dyscalculie Executieve functies Executieve functies en dyscalculie 2. ONDERZOEKSDESIGN

erelah
Download Presentation

Executieve functies bij kinderen met dyscalculie

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Executieve functies bij kinderen met dyscalculie Lic. Frauke De Weerdt Promotor: Prof. Dr. Annemie Desoete Copromotor: Prof. Dr. Herbert Roeyers Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  2. Overzicht presentatie PROBLEEMSTELLING Dyscalculie Executieve functies Executieve functies en dyscalculie 2. ONDERZOEKSDESIGN Onderzoekshypotheses Instrumenten 3. VOORLOPIGE RESULTATEN Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  3. 1.PROBLEEMSTELLING:Dyscalculie Definitie dyscalculie (DC): Beperking in rekenvaardigheden Prevalentie: 2 - 8% (Geary, 2004; Petermann & Lemke, 2005) Belang van ernst-, exclusie- en hardnekkigheidcriterium Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  4. 1.PROBLEEMSTELLING:Dyscalculie • Subitizeren(o.a. Landerl, Bevan & Butterworth, 2004) • Rekenprocedures (o.a. Rouselle & Noël, 2007) • Visuospatiale vaardigheden (o.a. Geary, 2004) • Semantisch geheugen (o.a. Landerl et al., 2003) • Mentale getalrepresentatie (o.a. Jordan, Hanich & Kaplan, 2003) • Executieve functies (o.a. Passolunghi & Siegel, 2004) Verklaringsmodellen dyscalculie: Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  5. 1.PROBLEEMSTELLING:Dyscalculie • Getallenkennis dc • Procedurele dc • Visuospatiale leerstoornis • Semantisch geheugen dc Subtypes dyscalculie (Stock, Desoete, & Roeyers, 2007) Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  6. 1.PROBLEEMSTELLING:Dyscalculie Comorbiditeit = Samen voorkomen van twee of meer stoornissen bij eenzelfde persoon (Neale & Kendler, 1995). Comorbiditeit DC & DL: DC en DL: Tussen 30-40% (Light & De Fries, 1995; Lyytinen et al., 2005) DC en DO: 50 % (Shalev, 2000;2004) Weinig ‘zuivere’ vormen van dyscalculie Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  7. 1.PROBLEEMSTELLING:Executieve functies Definitie executieve functies Geen consensus (Brocki & Bohlin, 2004) Geheel van cognitieve processen nodig om doelgericht gedrag uit te voeren (Anderson, 2002; Brocki & Bohlin, 2004; Friedman et al., 2006). Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  8. Overzicht voornaamste EF-modellen Baddeley & Hitch (1974); Baddeley (2000) WERKGEHEUGEN: fonologische lus visuospatiaal schetsblok centraal executief episodische buffer Barkley (1999) INHIBITIE Pennington & Ozonoff (1996) Inhibitie, werkgeheugen, verbal fluency, shifting, planning Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  9. 1.PROBLEEMSTELLING:Executieve functies bij dyscalculie Sig. ≠ tussen personen met/zonder DC voor werkgeheugen (bv. Geary, Hoard, Byrd-Craven, & DeSoto, 2004; Swanson, 2006) Sig. ≠ tussen personen met/zonder DC voor inhibitie, meer bepaald interferentie (bv. Bull & Scerif, 2001) MAAR: Overige executieve functies: nauwelijks onderzoek Weinig onderzoek naar inhibitie en werkgeheugen samen Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  10. Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  11. Modaliteiten EF bij dyscalculie Evidentie modaliteitspecificiteit DC: sig. zwakker op rekengerelateerd domein (bv. Bull & Scerif, 2001; Passolungi & Siegel, 2004) Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  12. 2.ONDERZOEKSDESIGN STUDIE 1 Onderzoekshypotheses Deficit in EF Kinderen met DC vallen uit op werkgeheugen en inhibitie (Landerl et al., 2004; Passolunghi , & Siegel, 2001). Modaliteitspecificiteit Kinderen met DC vallen vaker uit op rekengerelateerde EF-maten(Bull & Scerif, 2001). Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  13. Steekproef Rekrutering via scholen en RC’s TIQ ≥ 85 Klinische groep: voldaan aan exclusie-, ernst-, discrepantie- criteria Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  14. Steekproef Naam presentatie – Naam maker en/of presentator - 12/09/2005 FaculteitNaamFaculteit– Dienst of Vakgroep (optioneel)

  15. Instrumenten Leerkrachten VvGK(Oosterlaan et al., 2000) BRIEF(Gioia et al.,2000) SVS(Cornoldi et al., 2003) Ouders VvGK(Oosterlaan et al., 2000) BRIEF(Gioia et al., 2000) Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  16. Kinderen: Testmoment 1 (80’) Pen en papier test spellen (20’) PI-dictee(Geelhoed & Reitsma, 2000) Pen en papierrekentests (60’) TTR(de Vos, 1992): Rekenfeiten LVS – meetkunde(Dudal, 1998) KRT-R(Baudonck et al., 2006) Getallenkennis en hoofdrekenen Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  17. Testmoment 2 (75’): Pen en papier test lezen (20’) Een Minuut Test (Brus & Voeten, 1999): Bestaande woorden Klepel(van den Bos, Spelberg, Scheepstra & de Vries, 1994) Nonsenswoorden AVI (Verhoeven,1995) Bestaande zinnen Intelligentietest (45’) Verkorte versie WISC-IIINL (Wechsler et al., 2002; Grégoire, 2000) Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  18. Testmoment 3 (120’): Inhibitie: • Stop Signal (Lohan, 1994) • Hoeveelheid Stroop (Bull & Scerif,2001) • Letter Stroop (Rubinsten & Henik, 2006) • Kleur-woord Stroop (Stroop, 1935) Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  19. Baseline conditie: Inhibitie: Stop Signal 500 ms 500 ms max. 2000 ms Experimentele conditie: 25 % van de trials met auditief signaal. 500 ms 500 ms max. 2000 ms Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  20. Baseline conditie 1: Snelheid van benoemen: cijfers Inhibitie: Hoeveelheid Stroop 500 ms 500 ms max. 5000 ms Baseline conditie 2: Snelheid van benoemen: hoeveelheden 500 ms 500 ms max. 5000 ms Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  21. Congruente conditie Inhibitie: Hoeveelheid Stroop 500 ms 500 ms max.5000 ms Incongruente conditie 500 ms 500 ms max. 5000 ms Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  22. Baseline conditie: snelheid van benoemen letters Inhibitie: Letter Stroop 500 ms 500 ms max.5000 ms Congruente conditie 500 ms 500 ms max. 5000 ms Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  23. Incongruente conditie Inhibitie: Letter Stroop 500 ms 500 ms max.5000 ms Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  24. Baseline conditie 1: leessnelheid kleuren Inhibitie: Stroop Kleur-Woord 500 ms 500 ms max.5000 ms Baseline conditie 2: snelheid van benoemen: kleuren 500 ms 500 ms max. 5000 ms Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  25. Congruente conditie Inhibitie: Stroop Kleur-Woord 500 ms 500 ms max.5000 ms Incongruente conditie 500 ms 500 ms max. 5000 ms Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  26. Testmoment 3 (120’): Werkgeheugen: • Spantaken • 6 trials/span • 3 fouten of meer/span: taak afgebroken Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  27. Testmoment 3 (120’): Fonologische lus (FL): • Digit Recall (WMTB-C, Pickering & Gathercole, 2001) • Word Recall (WMTB-C, Pickering & Gathercole, 2001) • Visuospatiaal schetsblok (VSSP): • Block recall (WMTB-C, Pickering & Gathercole, 2001) • Centraal executief (CE): • Listening Recall (WMTB-C, Pickering & Gathercole, 2001) • Spatial Span (AWMA, Alloway, 2007) • Backward Digit Recall (WMTB-C, Pickering & Gathercole, 2001) • Backward Word Recall Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  28. FL: Digit Recall (DR) 500 ms 500 ms 1000 ms/digit; 1000 ms between digits of same trial Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  29. FL: Word Recall (WR) 500 ms 500 ms 1000 ms/word; 1000 ms between words of same trial Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  30. VSSP: Block Recall (BR) 500 ms 500 ms 1000 ms/block; 1000 ms between blocks of same trial Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  31. CE: Listening span (LS) 500 ms 500 ms 2000 ms 500 ms Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  32. CE: Spatial Span (Spsp) 500 ms 500 ms 2000 ms unlimited 500 ms 500 ms Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  33. CE: Backward Digit Recall (BDR) 500 ms 500 ms 1000 ms/digit; 1000 ms between digits of same trial Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  34. CE: Backward Word Recall (BWR) 500 ms 500 ms 1000 ms/word; 1000 ms between words of same trial Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  35. 3. VOORLOPIGE RESULTATEN Inhibitie Manova: Factoren: Geslacht Dyscalculie of controle Afhankelijke variabelen: RT interferentie Stroop Hoeveelheden RT interferentie Stroop Kleur-Woord Multivariaat niveau: F(2,29)=63.40, p ≤.001. Power=.89 Univariaat niveau: Enkel leerstoornis en interferentie Stroop K-W sig: F(1,30)=4.69, p ≤ .05. Power=.55. Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  36. 3. VOORLOPIGE RESULTATEN Stroop kleur-woord Inhibitie Multivariaat niveau: F(2,29)=63.40, p ≤.001. Power=.89 Stroop hoeveelheden Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  37. 3. VOORLOPIGE RESULTATEN Werkgeheugen: FL en VSSP Manova: Factoren: Dc of controle Geslacht Afhankelijke variabelen: Percentage juiste antwoorden op DR Percentage juiste antwoorden op BR Multivariaat niveau: F(2,37)=5242.13, p≤.001. Power=1.00 Univariaat niveau: Enkel leerstoornis en BR sig: F(1,38)=6.912, p ≤ .01. Power=.73 Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  38. 3. VOORLOPIGE RESULTATEN Percentage juist DR Percentage juist BR Werkgeheugen: FL en VSSP Multivariaat niveau: F(2,37)=5242.13, p≤.001. Power=1.00 Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  39. 3. VOORLOPIGE RESULTATEN Werkgeheugen: Centraal executief Manova: Factor: Dc of controle Afhankelijke variabelen: Percentage juiste antwoorden op BDR Percentage juiste antwoorden op BWR Percentage juiste antwoorden op LS Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  40. 3. VOORLOPIGE RESULTATEN Multivariaat niveau: F(3,37)=1640.98, p≤.001. Power=1.00 Univariaat niveau: BWR: F(1,39)=4.63,p ≤.05, power=.55 LS: F(1,39)=3.047,p=.055, power=.49 BDR: F(1,39)=3.05, p= .09. Power=.40 Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  41. 3. VOORLOPIGE RESULTATEN Percentage juiste antwoorden Multivariaat niveau: F(3,37)=1640.98, p≤.001. Power=1.00 Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  42. Mann-Whitney U tests DC of controle en hoogst bereikte span op DR U=187; p=ns DC of controle en hoogst bereikte span op WR U=167; p ≤.01 DC of controle en hoogst bereikte span op BR U=154;p ≤.01 DC of controle en hoogst bereikte span op LS U=198.5; p=.07 DC of controle en hoogst bereikte span op BDR U=209; p=ns DC of controle en hoogst bereikte span op BWR U=217; p=.ns Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  43. Meanrankings werkgeheugentaken Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

  44. 3. VOORLOPIGE RESULTATEN Correlaties met score op TTR, KRT-R en PI-dictee Presentatie Rekengroep - Frauke De Weerdt – 21 april 2009

More Related